De Duitse minister van Economie, Peter Altmeier, presenteerde begin juni met veel tamtam de nieuwe ‘waterstofstrategie’. Men wil zelfs wereldmarktleider worden en heeft daartoe zelfs – slim, slim – een Nationale Waterstof Raad ingesteld. Dus dan komt het wel goed.
Daarom hier een analyse Prof. Dr. Gilbert Brand, die waterstof en de waterstoftechnologie op licht ironische wijze onder de loep neemt.
Auteur: Gilbert Brand (Duitsland).
Vertaling: Martien de Wit.
Het enige denkbeeldige voordeel van een dergelijke waterstofgas-technologie is dat er bij toepassing als energiedrager geen CO2 wordt gegenereerd, en dat past goed binnen de huidige klimaatdogma’s.
Het element waterstof komt – in zuivere vorm – in de vrije natuur – de zon – voor, maar dan wel op een afstand van niet minder dan ongeveer 150 miljoen kilometer, en het heeft dan een temperatuur van 5500 °C, wat de winning en transport enigszins problematisch maakt. Daarom moet waterstof op aarde worden geproduceerd uit andere stoffen.
De stand van vandaag
Dat en de technisch vrij lastige behandeling van het element waterstof beperken het gebruik tot enkele industriële toepassingen, maar dat zou moeten veranderen. Momenteel wordt het voornamelijk geproduceerd door verhitting van aardgas (methaan) met water of door gedeeltelijke oxidatie van aardgas, waarbij waterstof en CO2 ontstaan, maar ook door hogetemperatuurelectrolyse van methaan, waarbij naast waterstof ook pure koolstof wordt geproduceerd. Aangezien aardgas minder kost dan 4 ct/kWh, zijn de verliezen acceptabel en economisch aanvaardbaar.
Vanuit klimaatdogmatisch oogpunt zou de CO2 die bij deze processen vrijkomt, moeten worden gescheiden en opgeslagen, wat het rendement van de productie onder de 50% zou brengen. Bij het laatste proces bevat de pure koolstof, bijna de helft van de energie die er is ingegaan, maar deze is verder ook onbruikbaar omdat verbranding CO2 zou opleveren. Daarom is dat rendement zeker zo gering. Bovendien is het gebruik van aardgas in tegenspraak met de gangbare dogma’s over hulpbronnen.
Waterstof uit wind en zon
Dogmatisch correct en bovendien efficiënter zou een volledig CO2-vrije productie zijn door elektrolyse van water, waarbij ongeveer 85% van de gebruikte energie in waterstof terecht zou komen. Daarvoor heeft men elektriciteit nodig. Die zou men kunnen opwekken met kerncentrales, momenteel tegen een kostprijs van ca. 4 ct/kWh, en op langere termijn dalend in prijs. Als men dat zou doen, met een basisprijs van iets minder dan 5 ct/kWh, zouden latere verliezen, afhankelijk van de toepassing, waarschijnlijk geen groot probleem zijn.
Maar dat wil men niet (het Kernenergie-Nee dogma). Alles moet worden gerealiseerd met wind- en zonne-energie. Dat kost ongeveer 12 ct/kWh, met op lange termijn een stijgende trend. Omdat er in totaal veelal onvoldoende wind en zonne-energie beschikbaar is, maar soms ook te veel, wil men dit tijdelijke overschot gebruiken voor de productie van waterstof. Tot zover de officiële versie, die overigens ook vergeet te vermelden dat er onvoldoende wind- en zonne-energie is voor alle toepassingen. Maar dat verzwijgt men liever.
De Nederlanders willen nu in Groningen een nieuw enorm windpark bouwen. Dat moet in eerste instantie een aantal huishoudens stroom kunnen leveren in het geval dat het waait, en bij een overschot waterstof produceren. Ondertussen hebben de Nederlanders het nagerekend dat het met met die huishoudens in elk geval niet lonend is. Dus zijn ze nu van plan om met die windenergie alleen waterstof te produceren. Er is ongeveer 800.000 ton per jaar gepland en op de één of andere manier zou de waterstof dan ook naar de industrieën aan de Rijn en het Ruhrgebied moeten komen en naar consumenten elders. De Nederlanders denken dat ze er aan kunnen verdienen. Laten we dat eens nader bekijken.
Een paar kerngegevens
Verderop kijken we naar een paar cijfers. Sommige zijn gemakkelijk te vinden in tabellen, andere minder gemakkelijk. Maar eerst even wat eenvoudige zaken: waterstof is ongelofelijk energierijk. Per kilogram staat het duidelijk bovenaan in vergelijking met andere energiebronnen, waarbij we kijken naar de enthalpie bij volledige verbranding.
Energie-inhoud |
Waterstof |
Methaan |
Butaan |
Steenkool |
kJ/kg |
286.000 |
50.125 |
49.620 |
32.750 |
Deze waarden worden vaak ‘verkocht’ om waterstof voor de leek aantrekkelijk te maken. Voor het transport is het volume echter interessanter dan het gewicht en dan ziet de balans er voor waterstof minder schitterend uit:
Energie-inhoud |
Waterstof |
Methaan |
Butaan |
Steenkool |
kJ/m³ (Gas) |
25.535 |
35.803 |
128.500 |
~82.000.000 |
kJ/m³ (Vloeibaar) |
20.000.000 |
21.000.000 |
28.000.000 |
~82.000.000 |
Hoe je het ook bekijkt, steenkool staat qua volume bovenaan. Het energiegehalte bij normale druk/temperatuur wordt hier vermeld als gas en als vloeibaar gas. Als je gas comprimeert, zit je daar ergens tussenin (NPT-waarde * druk in bar = energie). Zelfs in de vloeibare vorm weegt waterstof slechts 70 kg/m³ en heeft dan een temperatuur van -252 °C, Methaan en butaan wegen ongeveer 500 kg/m³ (bij -160 °C en 0 °C), steenkool ongeveer 2,5 ton. Dergelijke gegevens, die voor de vervoerder interessanter zijn, moet men echter zelf berekenen.
De vraag is dan: gas of vloeibaar gas? De Russen leveren hun aardgas via pijpleidingen aan ons, de Amerikanen maken het vloeibaar en leveren het per tanker af. Het is vrij eenvoudig om te bepalen wat men met vloeibaar gas kan verwachten:
Verliezen |
Waterstof |
Aardgas |
Vloeibaar maken |
≥35% |
~12% |
Opslag per dag |
~3% |
~0,1% |
Vloeibaar maken kost veel energie, wat een van de redenen is waarom Amerikaans gas duurder is dan Russisch gas. Maar dat is bijzaak. Bij aardgas (kookpunt -161 °C) blijft dit nog binnen de perken, maar waterstof met een kookpunt dat bijna 100 °C lager is, is dit een reëel probleem. (Red: de extreem lage temperaturen van vloeibare gassen kunnen tijdens het transport hoofdzakelijk worden gehandhaafd door afkoeling door verdamping en dus verlies van de totale hoeveelheid.) Geladen in Houston zou bij aankomst in Rotterdam minder dan de helft over zijn. Wat ook voor de Nederlanders geldt, zoals we zo zullen zien.
De logistiek van de Nederlanders
Voor de Nederlandse waterstofproductie komt er nog een ander probleem bij, waardoor ze praktisch gelijk opgaan met waterstof uit Houston, als ze zouden inzetten op vloeibare waterstof. Met een kerncentrale zou men de waterstof ‘just-in-time’ kunnen produceren in de hoeveelheid die op een moment nodig is, maar Nederlanders moeten produceren zoals de wind waait. Als je elektriciteitsproductie uit wind en de stroomeisen van klanten als model neemt voor een waterstofeconomie, dan betekent dit dat van die van de 800.000 ton/jaar grofweg een derde tot de helft gedurende langere tijd opgeslagen moet worden. Na elektrolyse, vloeibaar maken, transport en opslag zou op zijn best nog maar 35% van de energie overblijven, wat samen met alles wat er bij komt kijken, zou leiden tot een prijs van bijna 50 ct/kWh uit de tank.
De methode bij uitstek voor het transport van waterstof is dan ook als gas door pijpleidingen, omdat de gebruikelijke hogedruk gasflessen met 50 l inhoud, 300 bar vuldruk en 50 kg gewicht nauwelijks lucratief zijn. Maar ook in pijpleidingen moet het gas worden samengeperst. Met kernenergie-waterstof zou men waarschijnlijk op de gebruikelijke 16 bar uitkomen. Met de grote hoeveelheden die tijdelijk zouden moeten worden opgeslagen bij de productie met windenergie, zou men ook ondergrondse gascavernen moeten gebruiken waarin het aardgas tijdelijk onder hogere druk wordt opgeslagen. Als men gas comprimeert moet er fysieke arbeid worden verricht, hetgeen energie vergt en bovendien wordt gas warm door compressie. Deze energie van de hogere temperatuur in de leidingen en opslag kan niet worden behouden voor nuttige toepassingen, evenmin als de mechanische energie die vrijkomt bij de expansie aan de gebruikerszijde. Daarom, zijn dit pure verliezen die groter worden bij een toenemende druk. Ze zijn weliswaar nog niet zo dramatisch als bij het vloeibaar maken, maar bij ca. 80 bar blijft er nog ongeveer 60% van het windvermogen over zonder rekening te houden met andere verliezen, zoals het genereren en handhaven van de bufferdruk in de cavernen of het verhogen van de druk in langere leidingen. Bij de verbruiker zal er net iets meer dan 50% arriveren.
Dergelijke cijfers zijn overigens niet meer eenvoudig vast te stellen. Enerzijds praat men niet graag over verliezen, anderzijds worden alle mogelijke oppoets-rekenfactoren meegenomen. Daar komen we later op terug. Dergelijke transportverliezen treden ook op bij aardgas, maar bij wind-waterstof moeten we uitgaan van minimaal 5 keer de basisprijs van aardgas en deze factor is terug te vinden in alle cijfers. Daarnaast spelen ook andere individuele randvoorwaarden een rol. Als klant krijg je waarschijnlijk al een vermoeden welke kant de rekening voor verwarming op gaat, als er Nederlandse waterstof wordt gebruikt in plaats van aardgas.
De pijpleidingenversie heeft echter de bijkomende voorwaarde dat er ook pijpleidingen beschikbaar moeten zijn. Als er voldoende zijn, kunnen aardgaspijpleidingen buiten gebruik worden gesteld en voor waterstof worden toegewezen, anders moeten er nieuwe worden aangelegd. Hetzelfde geldt voor opslag in tanks of in de grond. Power-2-gas is een alternatief voor waterstoftransport, waarbij niet in de eerste plaats de waterstof wordt getransporteerd, maar met CO2 wordt omgezet in methaan. Omdat de reactie tussen waterstof en CO2 in de totale balans exotherm is, ziet dat er niet zo slecht uit als de restwarmte kan worden benut.
Hier wordt de rooskleurige voorstelling van zaken nog wat aangedikt. Realistisch beschouwd komt van de windenergie vermoedelijk ongeveer 60% aan in de vorm van methaan, dat vervolgens kan worden gemengd met gewoon aardgas. Specialisten berekenen dat, rekening houdende met allerlei mogelijke beperkingen en theoretische opties, tot waarden dichtbij 100% mogelijk zijn, d.w.z. wind = gas. Eén van de nep-aannames: waar haal je de CO2 vandaan? Juist, van CO2-afvang van andere processen. Dat kost ook energie, waarvoor moet worden betaald, wat uiteindelijk de prijs van kunstmatig aardgas opdrijft. Deze kriskras-berekeningen zijn zonder grote inspanning nauwelijks te begrijpen en het is de vraag of alle theoretische effecten ook daadwerkelijk in de praktijk optreden. Je bent zeker niet ver van de werkelijkheid als je veronderstelt dat via P2G ongeveer 40% van de primaire windenergie overblijft, met een overeenkomstige impact op de prijs.
Waterstofdragers
Vooral in verband met de steeds groter wordende e-mobility-droom worden vaak vloeibare organische waterstofdragers verkocht aan het publiek (dat waterstofgas bij benzinestations een dom idee zou kunnen zijn, schijnt zelfs zonder knalgasreactie tot de Groenen te zijn doorgedrongen). De waterstof wordt hierbij bij verhoogde temperaturen chemisch in een molecuul opgenomen en komt bij nog hogere temperaturen weer vrij. Katalysatoren tot ongeveer 150 °C en hoger voor stap 1, en 300 °C voor stap 2, zijn beide verkrijgbaar.
Stap 1 is exotherm, men kan proberen de verliezen te minimaliseren door de restwarmte te gebruiken, stap 2 is endotherm, d.w.z. in ieder geval moet er energie geleverd worden. Het verkrijgen van gegevens is een beetje moeilijk, maar efficiënties tot 70% lijken redelijk realistisch. Data processing is hier gecompliceerd ook omdat de brandstofcellen die waterstof gebruiken. Efficiënter lijken dan benzinemotoren, wat het vanuit propaganda-oogpunt weer beter doet. Vermoedelijk ziet de totale balans er zonder alle verfraaiingen weinig anders uit dan bij benzine.
Hoeveel waterstof wordt er gebonden? Laten we tolueen als rekenvoorbeeld nemen (andere verwante verbindingen worden gebruikt, maar tolueen, een benzeenderivaat, was ooit een kandidaat), die in totaal 3 mol = 6 g waterstof kan binden met een molmassa van 92 g/mol. Tolueen kan het equivalent van ongeveer 14 kg waterstof per kubieke meter opslaan bij een dichtheid van 0,87 g/cm³, wat overeenkomt met een energie-inhoud van 4 * 10⁶ kJ. Dat is slechts 1/5 van wat een LNG-aardgasvoertuig in hetzelfde volume vervoert. Niet bepaald een hit. Bij het onderzoeken van andere manieren om waterstof aan iets te binden, is er geen echt verschil met deze waarden.
Organische waterstofdragers zijn daarom vrijwel ongeschikt voor het transporteren van waterstof. Naast het relatief lage energiegehalte en de benodigde tankstationdichtheid zijn er ook andere mobiliteitsproblemen. Bij het tankstation moet je eerst de oude vloeistof laten weglopen voordat je de tank kunt bijvullen en de tankwagen komt ook vol terug en niet leeg. Zelfs bij kernenergie-waterstof rijst de vraag of dit echt de technologie van de toekomst is, maar met de prijsstructuur die ontstaat door windenergie-waterstof hoeft deze vraag niet gesteld te worden.
Elektriciteitsopslag
De gastechnologieën worden ook verkocht als energiebuffers voor windstille tijden, d.w.z. in een energiecentrale wordt het gas omgezet in elektriciteit als er geen wind is. Als er voldoende elektriciteit beschikbaar zou zijn, zou gasopslag als zodanig waarschijnlijk in feite schaalbaar zijn in tegenstelling tot alle andere ideeën, d.w.z. men zou mogelijk genoeg cavernen kunnen bouwen als buffer. Helaas eindigen we bij een P-2-G-2-P proces met een efficiëntie van ongeveer 30%, d.w.z. in perioden van overvloed moet de wind 3 kWh overtollige elektriciteit produceren om in tijden van schaarste 1 kWh terug te kunnen winnen. We kunnen ons waarschijnlijk verdere discussie besparen.
Veel geblaat en weinig wol
Zoals eerder vermeld, was het soms niet eenvoudig om realistische cijfers uit het gebruikelijke bedrog te halen en ik beweer niet dat ik echt rekening heb gehouden met de laatste technische details. Maar het is onwaarschijnlijk dat correcties de balans in significante mate zullen wijzigen. Technisch is alles haalbaar, voor het grootste deel ook heel interessant vanuit het oogpunt van de ingenieur, maar niets is in verhouding met de dogmabevrediging waaronder alles te lijden heeft.
Aangezien de grote ommekeer in elektriciteit, inclusief elektromobiliteit, om allerlei redenen niet werkt, en dat dat zelfs de groene ideologen begint op te vallen, wordt de volgende technologie uitgerekend aan de bevolking verkocht onder het motto: “als iets niet werkt en te duur is, adviseer ik gewoon iets dat helemaal niet kan werken en nog duurder is”. En er is niemand die zich daarover verbaast.
Over de auteur
Prof. dr. Gilbert Brands was hoogleraar aan de FH Emden in de afdeling elektrotechniek + informatica, onderwijs- en werkgebieden cryptologie, IT-beveiliging, programmeren, wiskunde, kwantumcomputerwetenschappen en andere hardcore onderwerpen in de informatica. Daarvoor was hij zelfstandig werkzaam vanaf 1982 met de ontwikkeling van een systeem voor gelijktijdige dienstregistratie voor RAG. Hij is van oorsprong een fysisch-scheikundige.
Dit artikel verscheen voor het eerst op 20 maart bij EIKE (Europäisches Institut für Klima und Energie).
Bron hier.
Er is maar één conclusie uit dit stuk. Negatieve cijferbrij. Dat gaat de alfa politicus echt niet trekken. Praktische zaken worden ook overgeslagen. Waterstof is zo klein dat het bijna overal door diffundeerd. Het lekt weg. De brandstof cel motor is ook een eeuwige belofte. De motor betrouwbaar maken is nog niemand gelukt.
Positief zou zijn dat we het met waterstof over de nieuwe doorbraken hebben. De autofabriek nikolas in de usa. Die gaat een vrachtwagen op waterstof op de markt brengen en daarmee de diesel en benzine motoren van de markt vagen. Er is al een concept tekening hoe de auto er uit ziet aan de buitenkant. Verder is er nog niets. Nada. Wat er wel is is een beurswaarde van 24 miljard usd. Zo maakt ook waterstof nieuwe miljardairs.
Wat we nodig hebben zijn geen ingenieurs die fysiek onrendabele processen aan elkaar knopen doch visionairs die hypes vroegtijdig weten om te zetten in keiharde pecunia. Visionairs als al gore rijk geworden in houtsnipper deelnamen of onze lokale zonneweide exploitant wiens naam ik niet meer weet en die in de krant kwam omdat er al een miljard subsidie naar hem toe kwam.
Als je tot de superrijken bent toegetreden dan heb je er verstand van. Dan mag je aanschuiven om het beleid mee te bepalen. Daar zitten de echte kenners.
Je wordt op de wenken bedient. Je vraagt om visionairs en 1 minuut later is er al een commentaar van een visionair. We gaan de goede kant op.
Je hebt gelijk. Onder beleidsmakers klinkt dan ook steeds meer de roep om realistische technici te weren, hén word geen advies meer gevraagd begreep ik. En logisch ook, de kop in het zand steken is de enige manier om de moed er een beetje in te houden. En men wéét het.
Waar kan ik die kerncentrale kopen die voor 4 cent/kWh stroom levert?
Bijzonder dat zonne- en windenergie 12 cent/kWh kost. De SDE+ bedragen liggen aanzienlijk lager en de subsidievrije windparken met 1,3 – 1,5 cent/kWh subsidie op transport is nog steeds veel lager dan 12 cent/kWh.
Bijzonder dat zonne- en windenergie 12 cent/kWh kost.
Het kost ook nog hoofdbrekens ;-)
Ik heb het min of meer opgegeven: zon en wind zijn gratis en de kosten om het te gebruiken rijzen de pan uit.
Het is leuk dat de vermindering energiebelasting behoorlijk is opgeschroefd; het heeft niets met het klimaatbeleid te maken, het is inkomenspolitiek.
Bovendien nogal tegendraads omdat je daarmee ook het verbruik stimuleert, zeker als een consument meer dan 10 kWh per jaar verorbert.
Feit blijft dat zon en wind onverbrekelijk verbonden is aan wiebelstroom (want de beoogde opslag blijft uit en de waterstofplannen zijn technologisch amechtig).
Onder de streep is het volksverlakkerij: gesubsidieerde energie van zon en wind wordt gekaapt door internetboeren en academische instellingen doen gewoon niet aan energiebesparingen (had ooit een link naar het energieverbruik per postcode; iemand???).
Heb ik het nog niet over de rijksadviesburo’s en de departementen.
Gevonden:
https://www.nationaleenergieatlas.nl/kaarten
Nogal pittig belegen.
Frankrijk staat vol met kerncentrales die voor 4 cent/kWh stroom leveren.
Windenergie levert op momenten dat het hard waait zelf stroom tegen negatieve prijzen, dwz de producent betaalt om de stroom te mogen leveren. Hoe duurzaam is zo een bedrijfsmodel denk je zelf? De windmolen eigenaars gaan binnenkort van de overheid een minimum prijs vragen, door belastingen betaald. Wie denk jij dat dat gaat betalen?
Onjuist. Stroom uit nieuwe kerncentrales is ook duur in Frankrijk en daarom kiest Frankrijk voor meer hernieuwbaar omdat het goedkoper is. Maar dat zal wel een ongemakkelijke waarheid zijn dus doen we net of kernenergie goedkoop is en hernieuwbaar duur. Dat de sloopkosten van oude kerncentrales een dingetje is negeren we met gemak ook maar even om niet te ontsnappen uit de gedachte dat kernstroom goedkoop zou zijn.
Maar als je het allemaal niet gelooft: https://www.renewable-ei.org/en/activities/column/20171116.html LCOE Flamanville-3: 12 cent/kWh, LCOE oude centrales 6,9 cent/kWh.
Juist vanwege negatieve prijzen bij een overaanbod van hernieuwbaar en omdat de energieprijs meer bepalend is voor de waterstofprijs per kg dan de kapitaalkosten van de installatie heeft massale waterstofgeneratie met hernieuwbare energie een stabiliserende werking op overschotsituaties en daarmee wordt de stroomprijs minder volatiel. Oftewel vraagsturing in optima forma.
Allemaal ongemakkelijke waarheden voor de kernenergie fetisjisten dus kom maar op met de minnetjes.
Marc,
“Dat de sloopkosten van oude kerncentrales een dingetje is negeren we met gemak ook maar even om niet te ontsnappen uit de gedachte dat kernstroom goedkoop zou zijn.”
Gelukkig zijn de sloopkosten van windmolens een stuk lager, dus laten we hopen dat deze ongemakkelijke waarheid klopt
Wat een onzin weer, Visionair. Blijf weg we met die onzin, we kennen je ideologische sprookjes wel zo langzamerhand
De kale productiekosten (zonder subsidie en zonder “groene” opslagen voor de consument) van alle energiebronnen zijn bij kernenergie het laagst en hun energetische waarde het hoogst.
Kernenergie heeft ook geen back-up energiebron nodig zoals “hernieuwbaar” en kerncentrales gaan in gebruik 3x zolang mee als windturbines en zonneparken.
De bizarre politiek gekte van “hernieuwbaar” in Nederland, van biomassa en “van het gas af” worden faliekant de grond in geboord door Syp Wynia in zijn succesvolle boek “Tegen de gekte”.
Ik heb de 9de druk, sinds vorige week, na de eerste druk uitgave in maart j.l. Ik hoop dat de politici gaan begrijpen dat ze enorm gezichtsverlies gaan lijden als ze de zeer voorspelbare doodlopende en effectloze “hernieuwbare” weg blijven volgen. Biomassacentrales zullen in het volgende kabinet worden afgeschaft.
@Scheffer, mijn “onzin” is tenminste onderbouwd. Jij komt niet verder dan de mening van een journalist te herkauwen die voorstander is van kernenergie maar op een of andere manier zich nooit uitlaat over de kosten. Maar prima, negeer alle rapporten over LCoE van nieuwe kerncentrales. Negeer de kostenoverschrijdingen van Flamanville, Hinkley Point C, negeer dat Frankrijk pas een besluit neemt over nieuwe kerncentrales na 2022 wanneer Flamanville af is (had in 2012 af moeten zijn) en blijf maar volhouden dat kernenergie het goedkoopst is. Als je dat lang genoeg doet neemt niemand je meer serieus.
De link van Marc: netbeheernederland.nl/_upload/RadFiles/New/Documents/Kiwa%20-Toekomstbestendige%20gasdistributienetten%20-%20GT170272%20-%202018-07-05%20-D.._.pdf
Para 4 gaat over waterstofgas. Het prijst regelmatig hoge rendementen aan, aan de verbruikerskant, zoals al voorspeld in dit artikel. Geen woord over de verliezen aan de productie- en transportkant waar het hier hoofdzakelijk gaat. Je kunt hier dus moeilijk een weerlegging in zien van het artikel. Wel interesant is dat het risico’s noemt die Gilbert Brand over het hoofd ziet. Waterstof bijvoorbeeld heeft nogal negatieve effecten op staal.
imetllc.com/training-article/hydrogen-embrittlement-steel/#:~:text=Hydrogen%20embrittlement%20is%20a%20metal’s,yield%20strength%20of%20the%20metal.
De hele infrastructuur moet daarom over naar de juiste kunststoffen..
Marc
Ook duur is een erg vage indicatie. Ik heb al vaker gevraagd hoe duur. Maar dan wel graag alles inbegrepen. Het hele dubbele systeem inclusief back-up en noodzakelijke opslag. Niet volgens de methode reken je rijk. Ook niet door het ene eerst duur te maken om zo het andere goedkoop te laten lijken. Doe je best.
Visionairs met een mistige blik hebben de neiging om van uit het niets over de kosten te praten.
De kosten van “hernieuwbaar” zijn herhaaldelijke en onomstotelijk als weggegooid geld bestempeld: “hernieuwbaar” is ongeschikt om de beloofde klimaatrampen te keren.
Als er dan gesproken wordt over een nucleaire oplosssing (onomstotelijk de beste CO2-vreter) dan worden er de kosten bij gehaald.
Gratis zonne- en windenergie is volkverlakkerij, iedere consument ziet dat in de knip.
@Marc de visionair 22 jun 2020 om 11:04 Ah, daar gaan we weer met de LCOE. Er worden appels met peren vergeleken daar leveringszekerheid, vraagvolgendheid en economische levensduur zo niet kunnen worden vergeleken. Enige logica leert bovendien dat sinds die fratsen met wind en zon de kosten enorm zijn gestegen, terwijl er al heel lang kernreactoren waren. Gebrek aan kunde en ervaring door te lang stilgelegen reactorbouw wreekt zich. Idem geldt voor de bezopen veiligheidseisen. Ook het gebrek aan seriebouw wreekt zich. De voorbeelden die je geeft zijn kersenplukkerij. Verder worden bij de Wunderwaffen gemakshalve de inpassingverliezen, kosten voor achtervang en rendementsverlies van gascentrales door die achtervang genegeerd. Ten slotte zijn veel kosten overgeheveld via Netbeheer op de burger. Laat eerst maar eens zien dat een moderne maatschappij an draaien op wind en zon en kom dan maar eens terug met die bijna gratis Wunderwaffen.
Over appels met peren vergelijking gesproken.
Het onderwerp is waterstofgeneratie. Inpassingsverliezen zijn daarom niet van toepassing omdat bij waterstofgeneratie niet van 90% beschikbaarheid wordt uitgegaan maar eerder rond de 40%. Is er te veel stroom, dan waterstofgeneratie op regelen, is er te weinig stroom, waterstofgeneratie afregelen. Kosten voor achtervang zijn er niet want in tegenstelling tot elektriciteit waar je moet balanceren wordt de waterstof in een buffer opgeslagen en boeit het in vergelijking met elektriciteitsproductie daarom niet wanneer je de installatie stil zet. De kosten van een beperkte beschikbaarheid van bv. 40% zijn wat hogere kapitaallasten per geproduceerde kg waterstof (recente prijs electrolysers 350,- per kW, 40% bezetting geeft over 10 jaar € 0,40 per kg aan kapitaalkosten (interest niet meegerekend), prijs van de stroom bij 50% ketenrendement (electrolyse, compressie, opslag, brandstofcel/turbine) en 4 cent/kWh geeft € 3,20. Daarom is het belangrijker om bij lage stroomprijzen op te wekken dan 90% beschikbaarheid te halen) . Echter de elektriciteitskosten nemen af omdat bij veel hernieuwbare stroom de prijs omlaag gaat. Met waterstofgeneratie met hernieuwbare energie voorkom je dus curtailment en stabiliseer je de stroomtarieven. Voor de kostprijs is LCOE een uitstekend vertrekpunt om de waterstofprijs in te schatten. In de realiteit zal deze prijs lager liggen omdat er meer waterstof wordt opgewerkt op momenten dat er veel hernieuwbaar is en daardoor de prijzen laag zijn.
Maar als volgens jou kernenergie zo duur is vanwege “bezopen veiligheidseisen”, welke eisen zijn dat dan,wat vind jij een acceptabel risico op een kernramp en is er een meerderheid te vinden voor het vergroten van veiligheidsrisico’s van kerncentrales in ruil voor goedkopere centrales?
Zo maar roepen dat de eisen inzake veiligheid te hoog zijn kan iedereen maar benoemen en bespreken is blijkbaar lastig.
In Europa staan rond 12 kernreactoren van het type Tsernobyl.
Niets mis mee, tenminste als ondeskundige “meerderen” met de klauwen van de knoppen blijven.
Van Tsjernobyl hadden we moeten leren dat technisch onderbedeelden onder geen enkele voorwaarde toegang tot gezag over de energievoorziening moeten kunnen krijgen.
De les is niet geleerd.
Je mag ook best een anologie zien tussen gevaren voor de volksgezondheid en het knutselen met virussen, transporten van zwaar giftige chemicaliën en het toepassen van licht ontvlambaar en uiterst giftig lithium.
Jouw “oplossingen” nemen het probleem tussen vraaggestuurd versus aanbodgestuurd niet weg: er hoeft maar iets te gebeuren door een (politiek gedreven) lulhannes of de internetverbinding die de ruggegraad vormt van “internet of all things” ligt plat.
Marc kijkt stelselmatig alleen naar LCOE berekeningen en niet naar systeemkosten (laat staan dat hij kijkt naar alle kosten).
De gezaghebbende internationale OECD NEA (waar Nederland lid van is) concludeert in “The Full Costs of Electricity Provision” dat de kosten van elektriciteitsvoorziening op basis van kernenergie aanzienlijk lager zijn dan een elektriciteitsvoorziening met hernieuwbare technologieën.
https://www.oecd-nea.org/ndd/pubs/2018/7298-full-costs-2018.pdf
Kennelijk .. gezien de duimpjes omlaag op mijn vorige reactie … zijn er mensen die niet goed kunnen lezen. Wellicht de Engelse taal niet machtig. Of zijn er andere redenen voor de duimpjes omlaag?
Daarom plaats ik hier het citaat waar ik aan refereerde (zie pagina 204).
“System costs (Chapter 3) are another under-reported subset of full costs, a topic that has emerged in the last few years following the deployment of significant capacities of variable renewable energy sources – primarily wind and solar photovoltaics – in many countries. Consisting of grid cost, balancing costs and utilisation or profile costs, results are country- and technology-specific, and increase over-proportionally with the penetration level. Central estimates of total system costs show a range of costs of USD 15 per MWh for onshore wind, USD 20 per MWh for solar PV and about USD 25 per MWh for offshore wind at a penetration level of 10%. At a 30% penetration level, system costs increase significantly, reaching about USD 25 per MWh for onshore wind and about USD 40 per MWh for solar PV and offshore wind. In comparison, system costs for dispatchable technologies such as nuclear, coal and gas are at least one order of magnitude lower, i.e. below USD 2 per MWh.”
Systeemkosten (Hoofdstuk 3) zijn een andere ondergerapporteerde subset van volledige kosten, een issue dat de afgelopen jaren is ontstaan na de inzet van aanzienlijke capaciteiten van variabele hernieuwbare energiebronnen – voornamelijk wind- en zonne-fotovoltaïsche energie – in veel landen. Systeemkosten bestaande uit netwerkkosten, balanceringskosten en gebruik- of profielkosten zijn land- en technologiespecifiek en nemen evenredig toe met de penetratieniveau. Centrale schattingen van de totale systeemkosten laten een bandbreedte van kosten zien van USD 15 per MWh voor wind op land, USD 20 per MWh voor zon-PV en ongeveer USD 25 per MWh voor offshore wind bij een penetratieniveau van 10%. Bij een penetratieniveau van 30% stijgen de systeemkosten aanzienlijk, tot ongeveer USD 25 per MWh voor onshore wind en ongeveer 40 dollar per MWh voor zon-PV en offshore-wind. Ter vergelijking: systeemkosten voor dispatchable (vraaggestuurde) technologieën zoals nucleair, kolen en gas zijn ten minste één orde van grootte lager, d.w.z. onder USD 2 per MWh.
Waterstof wordt als de nieuwe panacee betiteld voor het redden van het klimaat door ‘duurzame’ klimaatbeheersing, verzonnen door kortzichtige NGO’s en activistische wetenschappers, die het eens zijn met het volledig sluiten van alle aardgascentrales in Nederland.
https://www.climategate.nl/2019/09/waterstof-de-ideale-opvolger-van-aardgas-nee-integendeel/
Zoals gewoonlijk kletst onze Visionair weer eens uit zijn nek. Als een kerncentrale verouderd is, hoef je hem niet te slopen. Je vervangt voor een deel de techniek, maar het “omhulsel” kan gewoon blijven staan hoor.
Visionair gaat waarschijnlijk ook een goed onderhouden grachtenpand compleet slopen, omdat de verwarmingsinstallatie aan vervanging toe is.
En dan zal de stroom uit kernenergie wellicht wat duurder zijn dan die 4 ct, maar wat dan nog. Dan heb je wel bijna 100% leveringszekerheid.
Gisteren even naar de beoogd lijsttrekker van D66 gekeken. Wordt de eerste vrouwelijke MP van Nederland. Dat heb ik er al eens een horen zeggen; ene Verdonk LOL.
VVD en CDA hoeven zich geen zorgen te maken.
Wauw, zullen Duitsland en Frankrijk blij mee zijn die vrezen voor tientallen miljarden aan ontmantelingskosten. Want AnthonyF die niet uit de nek kletst heeft tegenwoordig verstand van kerncentrales ontmantelen en hij zegt dat het allemaal onzin.
Ook een mooie meevaller voor Borsele, kunnen ze 200 miljoen die gereserveerd staat voor ontmanteling weer toevoegen aan de algemene middelen.
/sarc.
200 miljoen is een schijntje, een kabel naar een windmolenpark kost 2 MILJARD!!!
2 Miljard is een schijntje, Hinkley Point C kost ca € 25 miljard en draait nog niet eens, de kabel is reeds in gebruik.
/onzin argumentatie
En van die uitgediende windturbines op zee kan je ooit enorm grote hengels maken. Nee, slopen van dat spul is veul goedkoper dan slopen van een kerncentrale. Hahaha!
Het is de provincie Zeeland die de het heeft vertikt om verplichte gelden voor ontmanteling te reserveren.
Vanzelfsprekend komt men er mee weg, want NL is vergeten hoe je sjacheraars moet aanpakken.
Borssele kan voor dat geld een upgrade krijgen of een Russische dekschuit met kerncentrale huren.
Als maar genoeg mensen van statuur artikelen over waterstofgas schrijven, gaan mensen op enig moment vanzelf ook geloven dat het waar is of móeten ze geloven dat het waar is op straffe van uitsluiting of ontslag. Net zoals dat eerder gebeurde met de introductie van zonnepanelen, windmolens en biomassa.
Dat waterstof komt er dus gewoon in de nieuw-ste economie van ‘financial engineering’ .
In Groningen is de waterstofeconomie al een feit .
Zo’n man van statuur, met name op het gebied van waterstofopslag, is Ruud Koonstra.
Onlangs bij WML Op Zondag, lukt het hem weer, zwaaiend met een witstofje, de aandacht te verplaatsen naar een MKB-bedrijf in Amsterdam, dat subsidievrij werkt aan een revolutionaire aandrijving voor vaartuigen. Voor kenners het H2SHIPS-project.
https://youtu.be/hXeZIzqz8E0#t=9m8s
Jammer dat Syp Wynia deze fantast toen geen weerwoord kon geven…
@PeterR u corrigeert zichzelf al in de laatste zin.
Ruud Koornstra en de vriendenclub , zijn geen mensen van statuur, maar schreeuwlelijken die de dienst uitmaken in dit land . In dienst van de Postcode Loterij .
Zij dwingen mensen van statuur met het mes op de keel positieve artikelen te schrijven en uitspraken te doen. Anders is het einde carrière.
Net zoals dat gaat bij de maffia .
Wat een maf. Gladbek met mooie praatjes.
@Bert Pijnse van der Aa, nee. Een kwinkslag zoals uit het fragment snel blijkt.
In ieder geval valt op dat de laatste tijd veel media-aandacht naar de waterstofeconomie gaat. 10 juni 2020 kwam Peter Altmaier (een man van statuur) met de Nationalewasserstoff Strategie. Wat Brands (met s) in maart nog niet wist:
7 mrd € gaat richting onderzoek naar H2-productie via elektrolyse
2 mrd € naar een samenwerkingsverband met Marokko (H2 via zon-elektrolyse)
Ad va Wijk,de waterstofprofessor, lonkte begin 2018 ook al naar Marokko.
Ad van Wijk, waterstofprofessor (een professeur gemaakt van vluchtig gas, als het ware), beweert op de vraag of bij het omzetten van elektriciteit in waterstof in elektriciteit niet heel veel energie bij verloren gaat, het volgende:
“Als je naar die hele keten kijkt, dan zie je dat dat maar 40 procent efficient is. Maar daar gaat het in duurzame energiesystemen niet meer om. Het gaat eigenlijk om de systeemkosten.”
Aha, daar komt de aap van Ad uit de mouw. Het gaat om de kosten, niet om de systeemefficiëntie. En die kosten zijn gesubsidieerd, dus bestaan ze eigenlijk niet.
Ik had altijd gedacht dat bedrijven heden geen monopolie positie meer mogen hebben in Nederland.
Toch gaat Rattenval het plein in de Haag vol zetten met windmolens.
Ik ben gewoon jaloers op die Duitsers, ze hebben gratis stroom in overvloed door al die windmolens en zonnepanelen wat daar staan.
Volgend jaar krijg je er zelfs geld bij uit als je stroom afneemt.
Was dat maar zo, nee ze betalen daar gemiddeld 30 eurocent per kilowattuur, 8 cent meer dan hier.
Als ze hier zo doorgaan krijgen wij ook nog een mooi prijskaartje in de toekomst.
Die kale stroomprijs waar die ook vanaf komt interesseert de mens geen moer, het bedrag onder de streep dat ik moet betalen is van balang en dat zal niet goedkoper worden.
En Rattenval weet dat als geen ander.
https://www.schuttevaer.nl/nieuws/actueel/2020/06/21/grootste-windpark-ter-wereld-voor-onze-kust/
Volgens de berekeningen van onze huisvisionajr moeten de stroomprijzen in Duitsland het laagst zijn, want daar hebben ze de meeste ‘hernieuwbare’ energie.
“Hernieuwbare energie’. Is dat energie die je na gebruik weer opnieuw kunt gebruiken? Keer op keer?
Uit het arikel mag wel duidelijk worden dat waterstofgas produceren en gebruiken een energetische ramp is; veel meer energie vergt in de keten dan het oplevert, waarbij uiteraard veel meer CO2 uitstoot wordt gegenereerd dan wanneer gas direct wordt verbrand.
Dat laatste had de doorslag hebben moeten gegeven bij de beoordeling van waterstofgas in het kader van het accoord van Parijs, maar dat deed het juist niet . Net zoals eerder het geval was bij de introductie van windmolens , zonnepanelen en biomassa verbranden waren de breinen van de EU -onderdanen zodanig gehersenspoeld dat ze niet beter wisten dan dat de CO2 uitstoot zou dalen. Nee : zelfs uiteindelijk tot 0 gereduceerd worden in 2050 !.
Om te CO2 uitstoot te verlagen en brandstof te sparen zou waterstof alleen nog moeten worden toegepast in NOODZAKELIJKE gevallen, zoals kunstmest produceren, vanwege het ontbreken van een alternatief. De productie van kunstmest is verantwoordelijk voor ca. 3% van de wereldwijde aardgasconsumptie. Ook het haber Bosch procédé zelf koste enorm veel energie .
Daarvoor een minder energie – intensieve manier vinden. Dát zou nog eens een waarachtige besparing en doorbraak opleveren. Bij kunstmestfabriek Jara kunt u cijfers vinden over het gebruik van aardags .
Streven naar efficiëncy: de drijvende kracht achter de verooruitgang sinds de stoommachine , geldt niet meer bij financial engineering .
Neem de zuurbus .
http://bureaulesswatts.nl/eerst-het-zoet-dan-het-zuur/
Dat doet me denken aan de cement- en betonindustrie. Daar gaat zó onvoorstelbaar veel energie verloren, dat is niet mooi meer. Plus het nodige goede zand en kiezels. Die techniek is zó vervelend en wat mij betreft dom, dat is niet normaal meer. En de staalindustrie en de aluminiumindustrie. Onvoorstelbare energieverkwisters lijken ze te zijn.
Omdat bezuinigen niks oplevert is dat niet gewenst. Het is eigenlijk onnatuurlijk gedrag. Alles is in evenwicht met de natuur, behalve de mens. Die weet alles beter. En vooral de grootgeldjongens. De weten hoe ze de portemonnee moeten spekken.
We zouden terug moeten naar ons natuurlijke evenwicht. En dat is een geestelijk probleem, denk ik. Geen technisch probleem.
Antisoof
Dat meen je niet. terug naar de natuur en gaan jagen en verzamelen? In een plaggenhut gaan wonen net als in de “goeie ouwe tijd”?Dan zijn we echt met teveel mensen. Hoe had je gedacht dat aantal te verminderen? Geen eten meer verstrekken en langzaam laten kreperen. Of geen medicijnen en geen medische zorg meer?
Jaaa….leuk !!! Terug naar vroeger. Paard en kaart. Kaarslicht en bomen stoken. Ow jee…nee bomen mag niet want biomassa. Mordicus tegen.
Nee. Geef mij maar led, dimschakelaar en een vette V8 voor de deur. Kost wat maar heb je ook wat. Of ben ik nu aan het overdrijven hier op dit serieuze forum? Haha..
Wacht maar tot het eerste waterstof lek of opslag tank explodeerd. Knal (blaf-) gas expirementje vergeten van de fysica leraar…..?
Dan slaat de publieke mening wel om.
De 61 doden in de periode 2013-2018 t.g.v. aardgas incidenten hoor je niemand over. Bron: https://www.netbeheernederland.nl/_upload/Files/Gasdistributie-incidenten_2018_157.pdf
10 doden per jaar, betreurenswaardig.
Het valt in het niet bij het aantal slachtoffers van de kobalt- en lithiumwinning.
Iedere doden is er natuurlijk een te veel, in wat voor beroep, bedrijvigheid of wat dan ook.
Maar dat nu al bekend is dat er steeds meer zwaargewonden vallen en zware schades in Europa door electrische auto’s zint me ook niet.
Een goede tussenoplossing zou kunnen zijn rijden op aardgas, weiniger co2 uitstoot en veel minder nox.
Ooit hebben ze auto’s gesubsidieerd op lpg, geen fijnstof enz.
Maar dat heeft de regering weer fijn verkloot om na een paar jaar ook deze voertuigen flink wegenbelasting laten te betalen.
En zo doet de overheid dat steeds, de mensen blij maken met een dode koe.
Je warm maken en later je de nek om draaien.
61 doden is 61 doden TE VEEL.
Net zoals die verwachte 1400 doden in het verkeer door Tesla’s e.d.
Mensen die er een eind willen maken zetten wel eens de aardgaskraan open.Dat kan met waterstof straks gelukkig niet meer . Dan hoeven de buren van de betreffende kwetsbare medelander zich geen zorgen meer te maken.
Nee Marc, in het rapport staat NIET dat er 61 doden zijn gevallen in de periode 2013-2018 t.g.v. aardgasincidenten. Er zijn wel 92 slachtoffers gevallen, waarvan 61 niet-beroepsmatige slachtoffers. Bij de beroepsmatige slachtoffers (31) vielen 2 doden. Dát staat er.
Wel scherp blijven.
Niet duidelijk is, of zelfmoorden en pogingen daartoe meegeteld worden in deze cijfers.
Mijnheer Visionair, waar haal je het aantal van 61 doden vandaan. In het rapport waarnaar je verwijst is er sprake van 61 SLACHTOFFERS, en zoals je had kunnen lezen, rekenen ze daar doden en gewonden onder, zie bladzijde 17: “Sinds 2013 zijn er 49 incidenten geweest waarbij DODEN of GEWONDEN (SLACHTOFFERS) zijn gevallen, zie figuur 3.6.”
Hoeveel er van die (niet-beroepsmatige) 61 slachtoffers zijn overleden, wordt niet vermeld, maar ik heb een visionair vermoeden dat het er wel eens nul zouden kunnen zijn. Daaronder wordt namelijk wel expliciet melding gemaakt van het aantal doden dat onder de beroepsmatige slachtoffers zijn gevallen:
“Figuur 3.8 laat het aantal slachtoffers (beroepsmatig) zien, over de afgelopen jaren. In totaal betrof dit 31 slachtoffers, hierbij waren er 2 dodelijke slachtoffers als gevolg van een incident in 2014”.
Ja hoor Marc. Mijn grootvader zei altijd- schrijf het in Nederlands, want grootvader was Duitsch- ” wanneer de hemel valt hebben wij allen een blauwe hoed”.
@Johan D, heel goed, bronnen checken! De slachtoffers buiten de beroepssfeer waar ik op doelde blijken dus doden én gewonden te zijn. Het valt dus wel mee.
“@Johan D, heel goed, bronnen checken!”
Eerlijk is eerlijk, daar heb jij me inderdaad scherper op gemaakt ;))
En wat je ook schrijft, voor mij ben je echt geen trol.
@peter Oosterling, Interesseert de financieel engineer (bestuurders ) niet. De financieel engineer is oostindisch doof voor de fysica en mogelijke problemen . ‘problemen zijn er om overwonnen te worden is het adagium “.
Werd al vele malen aan de orde gesteld bij de plannemakers in Groningen en evenzovele malen weggewuifd.
Maar als de problemen door de politiek wordt veroorzaakt?
De politiek is onoverwinnelijk, zie de in Brussel rijzende sterren van de NL-klimaatpaus en de NL-klimaatinquisiteur.
Beide PvdA-ers zijn politiek gedood door de kiezer en lijden inmiddels een luxieus leven in het politieke hiernamaals; want meer dan dat is de EU inmiddels niet meer.
Boels, zo maar even. Je zult toch als hoogleraar een briljant student, ene Samsom, les hebben gegeven en bijgestaan bij zijn afstuderen.
Wat is je leven dan verziekt, dan helpen alleen drugs en alcohol nog om het een beetje dragelijk te maken.
Ook de GWPF heeft een zeer uitgebreid rapport uitgebracht over de haalbaarheid en veiligheid van waterstof als brandstof.
https://www.thegwpf.org/content/uploads/2020/06/Hydrogen-Fuel.pdf
Men denkt dat het aardgas netwerk gebruikt kan worden voor het transport van waterstof. Een waterstof molecuul is veel kleiner dan een aardgas molecuul. Wat voor aardgas dicht is, hoeft niet dicht te zijn voor waterstof.
Men denkt dat niet zomaar. Kiwa heeft daar uitgebreid onderzoek naar gedaan: https://www.netbeheernederland.nl/_upload/RadFiles/New/Documents/Kiwa%20-Toekomstbestendige%20gasdistributienetten%20-%20GT170272%20-%202018-07-05%20-D.._.pdf
De waterstof leugen.
Windmolens draaien ongeveer 65% van de tijd niet.
Om energiedekkend te zijn zouden er dus 65% meer windmolens moeten komen dan die er ooit berekend zijn.
Zet je meer dan 65% extra windmolens dan komt opslag voor windstilte in beeld.
Met een rendement van maximaal 30% in wind/elektrisch/watsrstof/elektrisch kom je ook nog voor elke extra windmolen 70% tekort om het volledige extra voor windstilte te dekken.
Reken maar uit hoeveel windmolens dat zouden zijn. (nu enkele duizenden = nog geen 1,3% van onze totale elektrische energiebehoefte)
Nu zal onze nep-wetenschap vast wel praten over ode/sde en nog nooit gehaald rendementen, maar zelf een kind kan nog inzien dat zon en wind het NOOIT gaan worden, zelfs in de meest gunstigste zin van het woord zal het nooit voldoende zijn.
Maar goed, onze nieuwe wereldorde heeft niets met burgers, die zullen gewoon in de kou zonder energie komen te zitten terwijl zij met hun privéjets van landgoed naar landgoed vliegen om te feesten en te relaxen.
Klimaatwaanzin is geen hoax, het is geloven in klimaatmaatregelen, wind, zon en waterstof.
Het wordt tijd de Nederland opstaat tegen deze totalitaire onzin.
Heer Labohm, het is wel weer genoeg geweest met Marcje.
Bannen a.u.b.
@AnthonyF
Er reageren 5 mensen op Marc en nog zijn jullie met z’n allen niet in staat om zijn argumenten te weerleggen?
Je voorstel is het zwaktebod van een verliezer.
Argumenten? ha ha een bombardement aan linkjes van een slapjanus.
Gelukkig zijn ze van voorbijgaande aard:-)
Voorbijganger, daar begin ik echt niet aan. Dan kan ik net zo goed ingaan op de volslagen onzin van Janet Ossebaard over graancirkels, George van Houts over het instorten van de Twin Towers en al die andere gekken over aliens, platte aarde enz.
Zoals ze bij de Marine zeggen: “Zo laag kan ik niet schieten”.
Cornelia
Ze hebben nu al geoefend. I.p.v. Coronaverlof krijg je dan verplicht windstilte-verlof en moet je daarvoor vakantiedagen opnemen.
Ik lees hier over bannen van Marc.
Een van de weinigen die hier iets zinvols bijdragen.
En toch behoorlijk positief blijft tussen al dit lawaai.
Denk na voordat je iets post, controleer ook e.e.a.
Climategate verliest steeds meer lezers, omdat velen onzin spuien.
Sarcasme is prima, een beetje lachen in deze tijd mag wel eens.
Kiwa? KWR Watercycle Research Institute- Vewin. Dit instituut bedoel je Marc? Heeft natuurlijk alles te maken met WATER van waterstof…..toch?
@Dieter, i.p.v. zomaar wat te roepen zou je ook jouw beweringen eerst kunnen staven door onderzoek.
https://www.kiwa.com/nl/nl/over-kiwa/
Laatst las ik een mooie zin: “de beste manier van energieopslag is het gebruikmaken van de zwaartekracht.”.
Zoiets was het, geloof ik. En ik moet zeggen: dat spreekt mij aan; de degelijkheid, betrouwbaarheid, stilheid, eenvoud.
Zelf heb ik geëxperimenteerd met waterstof. Ik dacht dat de auto beter zou gaan rijden als het mengsel ermee verrijkt zou worden. Maar ik ben er toch maar niet aan begonnen bij nader inzien. (stel je de implosie voor?)
Wat ik geleerd heb van mij geklungel is dat je er mee moet oppassen, het lekt snel, het is link. En het is niet logisch.
Zelf denk ik meer aan een gigantisch vliegwiel als buffer (accu dus). Die hoef je alleen maar zetten te geven als het waait of de zon schijnt en dergelijke. Kijk, alles wat nu draait kan beter met draai-energie worden aangestuurd. Denk aan de wasmachine, de koffiemolen, evt de stofzuiger en dergelijke. Hoe minder zijwegen hoe beter. Recht toe recht aan is altijd beter. Denk aan de watermolens in Nederland die eeuwen de sloten fijn op pijl hielden. En ze zijn nog mooi ook, vind ik.
Elektriciteit is wel mooi en aardig, maar het vereist volstrekte wijsheid om er goed mee om te gaan, zoals nu blijkt met al die verschrikkelijke ontwikkelingen wat betreft de stappen die gezet worden om ‘smart’ te gaan. Als de maatschappij inderdaad steeds meer digitaal gaat, dan zal dat ook steeds meer energie gaan vragen. En ‘we’ worden er steeds afhankelijker van. Het groeit ons boven het hoofd, al die technieken, vind ik.
En omdat de energie zélf ook al op de beurs als waarde verhandeld wordt, is die ook al afhankelijk van parasitair gedrag. Dat kan natuurlijk nooit goed gaan.
Maar ja mensen. Met de mammoetwet enzo is het onderwijs blijkbaar bewust ‘verdommend’ gemaakt. Technici worden blijkbaar als een soort handarbeiders gezien? Alles moet ‘gewoon leuk, weet je wel, het moet niet racistisch zijn, niet nationalistisch en al helemaal niet seksistisch of ho of lesbo onvriendelijk, niet ‘met al die dingen die je moet doen’, nee, we moeten commissie’s maken die er over praten en dan gewoon in leuke slimme newspeak rapporten maken die zo dik en onleesbaar zijn dat ze op zichzelf al de schijn van wijsheid inhouden.’. ‘En wij rijden ondertussen in een leuke spannende tesla.’. ‘Leuk hè?’.
Maar ja. Waar vindt men nog ware Ingenieurs? Gewoon goed opgeleide technici die mooi werk willen maken en twee rechterhanden hebben?
Als de decadentie té veel zichtbaar wordt, dan luidt dat het einde in van een beschaafd tijdperk. Wanneer de wereld zielloos wordt, de natuur wordt verkracht, dan zijn dat tekens van gevaarlijke verloedering. Lijkt mij. Volgens mijn informatie. Wanneer wat recht is krom wordt gebogen en andersom, dan is dat een tijd van grote verwarring en narigheid, zeggen sommige boeken.
Wanneer de supergrote megabedrijven kleinere bedrijven opslurpen, dan blijven er op aarde een paar over. En dan?
Maar ja. Je doet er niks aan. Er zijn partijen die al die politiek bewust zo uitspelen. Dat is hun agenda. We zullen er maar mee moeten leren leven. De oligarchi zal zichzelf wel opvreten. Maar van het web van het systeem komen we voorlopig niet meer af. De draden spinnen zich al binnen de huiskamers voort. De transitie is daar waarschijnlijk een onderdeel van.
Tja. Elektriciteit (en o.a. de olie-industrie en alles wat daar het gevolg van is) maakt meer kapot en mogelijk dan je in je stoutste dromen niet eens kan verzinnen.
Dáarom kom ik tot de slotsom: het beste is niets te wijzigen. Wel kunnen we verbeteren. Zeer veel zelfs. We moeten af van het juk van het ongebreidelde beurs en bank kapitalisme dat stuk maakt wat mooi en goed is. De ‘privatisering’ was het begin van het einde de gezelligheid. Het heeft ons in de klauwen van een monster geduwd. En wanneer zelfs de wetenschap in handen komt van banken en beurzen? Tja. . .
Ja AntiSoof, lees maar eens wat die datacentra opslurpen, ongeveer evenveel als we groen produceren.
https://www.nrc.nl/nieuws/2020/06/21/zeewolde-speelt-straks-champions-league-met-stroomverbruik-a4003548
Hoi Rien.
Dank je voor je linkje Ik heb het artikel gelezen.
Dat vind ik geen leuke ontwikkelingen.
De mentaliteit van sommigen is wel goed te zien in het voorbeeld van “je koopt (met een bepaalde opzet) een kippenboerderij, zet het vol met nóg meer dieren die lekker veel mest produceren en dan later, als het je zo uitkomt, dan doe de loodsen dicht, kippen enzo weg en compenseert zo de vervuiling die je vervolgens gaat maken.”. Is dat niet slim? Men koopt vervuilende zaken om ze niet meer vervuilend te maken en claimed zo dat men recht heeft op (andere werkelijk bedoelde) nieuwe te maken vervuiling. Immers, men compenseert toch?
Maar ja. Zo zijn de mensen en als het ‘bestuur’ aan dit soort zaken meewerkt kan je er weinig aan doen. De collusie tussen bestuur en zakenmensen is al decennia bekend. Er is zelfs een proefschrift aan gewijd.
Ik ben geen voorstander van de molens en zonnecellen maar je moet wel verder kijken naar de mogelijkheden en de toepassingen die er al zijn en gebruikt worden.
Een benzine motor is jaren met rendement van 25% en de diesel 30 % gebruikt tot er door ontwikkeling van nieuwe metalen er verbeteringen konden worden door gevoerd ( Compressor en computer techniek) het zelfde voor de automatische transmissie met dubbele koppeling ontwerp na WO1.
Gegevens hoofdgasnet in Nederland en veiligheidsprocedures – bron
Gasunie
Kwantitatieve gegevens leidingnet
Totale lengte: 11.256 km
Hoofdtransportleiding: 65 tot 80 bar, reukloos, lengte: 5.330 km, diepte: ca. 1.75 cm dekking,
wanddikte: 12-15 mm afhankelijk van ligging.
Regionale leidingnet: 40 bar, geodoriseerd, lengte: 5.926 km, diepte: ca. 80 cm dekking,
wanddikte: 5-12 mm afhankelijk van ligging.
Procedure bouw/aanleg
– Het ontwerp van gasleidingen is gericht op risicobeheersing en wordt uitgevoerd conform
Nationale en Europese normen en standaards.
– De afstand tot (bestaande) bebouwing, wegen, ondergrondse en bovengrondse infrastructuur
(kabels en andere leidingen, hoogspanningsmasten, etc.) kan volgens de Nederlandse norm 4 tot
50 meter bedragen afhankelijk van diameter en druk.
– Leidingen worden pas in gebruik genomen na een uitgebreide testfase op veiligheid en
bedrijfszekerheid.
– Hoe dichter leidingen bij bebouwing komen hoe groter de wanddikte van de pijpen, dus hoe
zwaarder de constructie wordt uitgevoerd.
– De grote leidingen hebben een gemiddelde gronddekking van 1.75 m. De Nederlandse norm NEN
3650 schrijft een minimale gronddekking van 0.80 cm voor.
– Behalve leidingen beschikt Gasunie over ca. 1.100 gasontvangstations, waar het gas vanuit het
hoofdnet overgaat in de distributienetten met een druk van 8 bar. Via de reduceerstations van de
distributiebedrijven daalt de druk verder naar 1 bar en lager om uiteindelijk met 25 millibar voor
huishoudelijk gebruik te worden afgeleverd.
– Procedures dienaangaande zijn vastgelegd in wetten, regelingen en vergunningen, waarbij alle
lagen van de overheid en daartoe aangewezen overheidsdiensten zijn betrokken.
– De kwaliteit van de leidingen wordt door onafhankelijke instanties gecontroleerd, zoals
bijvoorbeeld de goedkeuring van lassen door de RTD (Röntgen Technische Dienst).
Bij een leidingdiameter van 4 inch is (5330+5926) X 1000 = 11.256.000 m X 16/2= 90.048.000 Liter
Dus een inhoud van 90.048 M3.
In de Europoort wordt er bij BP een Hydrocracker gebouwd deze werkt met 200 bar waterstof druk en een temperatuur van 450 C en er komt echt geen waterstof door de wand van de reactor.
Voor de auto zijn er tanks te koop met 1 kilo H2 een druk van 700 Bar en een totaal gewicht van 32 Kg.
Een auto met brandstofcel rijdt hier 100km mee.
Meer info: https://www.waterstof-centrum.nl/product/700-bar-waterstof-cylinder-26-l-verkoop.
Rinus
In waterstof geproduceerd met overtollige electriciteit bij gebruik van kernenergie zie ik nog wel wat. Inderdaad voor mobiliteit.
Maar niet bij het gebruik van landschap verpestende windturbines en zonnepanelen op akkerland die er slechts staan door het de nek omdraaien van de democratie door het optuigen van de crisis- en herstelwet. Een soort van Coronawetgeving avant la lettre. Straks krijgen we ook nog de windstiltewet.
Eerst moeten ze in Brussel nog uitvinden wat écht groen en dúúrzaam is.
Goed lezen.
Wind en zon zijn geen optie .
De techniek staat niet stil en er komen steeds weer nieuwe mogelijkheden.
Wind en zon die kunnen we niet sturen of dwingen. Kunnen we 100 mw per molen krijgen geen wind geen op brengst.
Rinus
Vervolgens moet je de oude schoenen, zie je opsomming, niet weggooien voor je nieuwe hebt. Deugdelijk nieuwe wel te verstaan.
Daar horen “wind”parken en zonne”akkers” wegens hun vernielende karakter dus niet bij.
Waterstof, “goed” idee, stuk minder energetisch overigens dan ook het CO2-emissie-lage en meer toegepaste vloeibare aardgas LPG. Overal in Europa verschillende nippels en afwijkende veiigheidsregels (“stoomwetgeving”) en wel/niet verplichte vignetten, diverse parkeerbeperkingen en/of veerboot verbod. Ik heb 15 jaar LPG gereden en het allemaal meegemaakt. In UK kon ik (eindelijk) LPG tanken bij een koelwagen tankstation op een industrietterrein, de slang en connector hing wel op 2,40 meter hoogte. Veel succes gewenst met watersof.
Het waren hele bekwame, gestudeerde rekenmeesters. Afgestudeerd in de kostenplaatjeswetenschap ofzo. Visionairs die je zo konden voorrekenen of een project financieel wel of geen kans van slagen had. Alle aspecten namen ze mee in hun cijfergeweld. Ze hadden de Floriade in Almere op 16 miljoen Euro berekend. De jongste beramingen zijn echter 60 miljoen!
Al die rekenplaatjes maken op mij geen indruk. Op wie nog wel?
@Marc de visionair. Je probeert zoals gewoonlijk de aandacht af te leiden van jouw Wunderwaffen wind en zon die zo geweldig concurrerend zouden zijn. Nederland koopt van Denemarken windstroom voor… € 12,5 cent/kWh. Precies wat jij ten stelligste ontkent. https://www.elsevierweekblad.nl/kennis/achtergrond/2020/05/klimaatblog-elsevier-weekblad-755703/?&utm_source=elsevierweekblad&utm_medium=nieuwsbrief&utm_campaign=EWD%20-%20juni%202020&utm_term=EWD%20-%2020200622&utm_content=EW%20Nieuwsbrief%20Afbeelding%20boven%2050%25
Ten eerste moet je eerst proberen begrijpend te lezen en met argumenten op mijn reactie ingaans i.p.v. de doelpalen te verzetten. Ten tweede zijn de kosten van jouw verplaatste doelpaal € 12,5 per MWh = 1,25 cent per kWh oftewel minder dan de transportkosten van wind op zee naar land.
Jeroen en Marc,
Lees dit rapport er eens goed op na. Een eye-opener voor iedereen die zich hier op CG uitspreekt over kosten.
https://www.oecd-nea.org/ndd/pubs/2018/7298-full-costs-2018.pdf
Een rapport geschreven door de Nuclear Energy Agency waar als vertrekpunt de LCOE voor wind en zon veel hoger zijn dan uit een recent Lazard LCOE overzicht en waarbij geen rekening is gehouden met de jaarlijkse prijsdalingen van hernieuwbaar. Dat laatste is nogal relevant gezien de bouwtijd van kerncentrales. Dus geen eyeopener voor mij.
@ Marc,
Je ontwijkt de kennelijk voor jou ongemakkelijke waarheid dat de “Volledige Systeemkosten” die de NEA publiceert iets anders is dan de LCOE.
LCOE is niet hetzelfde als systeemkosten. En als het goed is weet ook Marc dit. Waarom vertel je niet het hele verhaal?
Lees nou eerst het rapport en en kom er dan nog eens op terug.
Ik citeer hier een passage uit het rapport (zie pagina 2014):
Systeemkosten (Hoofdstuk 3) zijn een andere ondergerapporteerde subset van volledige kosten, een issue dat de afgelopen jaren is ontstaan na de inzet van aanzienlijke capaciteiten van variabele hernieuwbare energiebronnen – voornamelijk wind- en zonne-fotovoltaïsche energie – in veel landen. Systeemkosten bestaande uit netwerkkosten, balanceringskosten en gebruik- of profielkosten zijn land- en technologiespecifiek en nemen evenredig toe met de penetratieniveau. Centrale schattingen van de totale systeemkosten laten een bandbreedte van kosten zien van USD 15 per MWh voor wind op land, USD 20 per MWh voor zon-PV en ongeveer USD 25 per MWh voor offshore wind bij een penetratieniveau van 10%. Bij een penetratieniveau van 30% stijgen de systeemkosten aanzienlijk, tot ongeveer USD 25 per MWh voor onshore wind en ongeveer 40 dollar per MWh voor zon-PV en offshore-wind. Ter vergelijking: systeemkosten voor dispatchable (vraaggestuurde) technologieën zoals nucleair, kolen en gas zijn ten minste één orde van grootte lager, d.w.z. onder USD 2 per MWh.
Hoera, we hebben er weer een; ik bedoel natuurlijk een KLIMAATWETENSCHAPPER.
In ik meen het AD een artikel over het verbieden in bejaardentehuizen van het gebruik van ventilatoren. Dit in verband met het risico van het verspreiden van Corona. Triest voor onze bejaarden maar wel een begrijpelijke maatregel met de kennis van nu.
En dan komt het, let op. Ene Madeleen Helmer van het Klimaatverbond vindt dat vreselijk, want we stevenen af op de heetste zomer ooit in Nederland.
Gelukkig staat haar CV ook op internet.
Opleiding van deze kanjer: Havo en daarna School voor de Journalistiek. Zo he, das niet mis.
Haar CV is trouwens de moeite waard om eens door te nemen. Typisch een geval van 12 ambachten en 13 ongelukken.
De “hernieuwbare” leugen in kwadraat; “groene” EU-klimaatboekhouding!
“Nederland betaalt tussen de 100 en 200 miljoen euro om hernieuwbaar opgewekte energie uit Denemarken mee te mogen tellen in de eigen EU-boekhouding. Met deze ‘statistische overdracht’ voldoet Nederland toch aan EU-doelen en wordt ruzie met Brussel vermeden.
Zo is toegestaan dat 2x dezelfde CO2-reductie van Denemeraken in Nederland mag meegerekend terwijl er maar 1x CO2-reductie is “bereikt”
Scheffer
Mag ik deze groenwaspraktijken ook witwassen noemen? En zo ja, ik meen toch echt dat witwassen strafbaar is. Wie klaagt wie aan?
Leuk forum zoals altijd bijna bij alle disciplines, en dus ook techniek zijn er op wetenschappelijk niveau altijd ongeremde adepten en felle tegenstanders.
Even iets over kernenergie en derivaten ( kweekreactoren, fusie en thorium reactoren), ik heb begrepen dat dat iets te maken heeft met radioactieviteit, halfwaardetijd en verkrijg- en winbaarheid van Ur 235 en daarmee gepaard gaande verrijking en opwerking etc . En dan heb ik het nog niet over giftig plutonium en allerlei dictators met allerlei verkeerde plannen. Dus voor mij exploiteert die centrales tot ze technologisch op zijn en stop ermee want er is helemaal niet zoveel goedkoop makkelijk winbaar uranium. Het ging er toch om in de klimaat discussie geen puinhoop voor generaties na ons achter te laten. Na 1000 jaar staan er 20 ingekapselde kerncentrales op een rij, die herbruikbaarheid valt in de praktijk erg tegen kijk bijvoorbeeld maar naar het probleem van oude windmolen wieken
Cornelia schreef gisteren 22 april 16:49 in een discussie met Marc dat de kabel naar de off-shore windparken € 2 miljard kost.
Ik heb ergens anders gelezen dat de kosten voor het volledige netwerk op zee t/m 2029 op € 7 miljard worden geraamd.
Ook deze kosten zullen vroeg of laat door de belastingbetaler moeten worden opgehoest. De investeringen moeten immers worden terugbetaald via ODE, belastingen en netwerkkosten op de energierekening.
Het is duidelijk dat de beoogde waterstof-economie de uitstoot van CO2 door de mens aanzienlijk zal terugdringen. Tot nu toe wordt waterstof hoofdzakelijk door de industrie op grote schaal toegepast, onder (streng) gecontroleerde condities waardoor weglekken van waterstof naar de atmosfeer wordt voorkomen. Maar hoe zal dat anders zijn in de waterstof-economie van de toekomst, als we met z’n allen waterstof tanken in onze auto’s en thuis waterstof gebruiken voor van alles en nog wat? Wat is de impact van grootschalige waterstof-verliezen naar de atmosfeer? Heeft iemand in dit forum hierover enig idee/informatie?
Publicaties over dit onderwerp liggen niet voor het oprapen. Wat ik in de open literatuur kan vinden is relatief gedateerd (uit 2003, 2011). California Institute of Technology lijkt in de tijd het meest actief. Echter de hoofd conclusie van al die artikelen/studies is altijd hetzelfde, dat we nog heel weinig weten van de directe en de indirecte invloed van grote hoeveelheden H2 in de troposfeer en de stratosfeer op het klimaat, en dat er wordt geadviseerd gedegen aanvullend onderzoek te doen voor men besluit de waterstof-economie grootschalig van de grond te tillen.
Hans, is dit misschien wat?
https://nl.wikipedia.org/wiki/Diwaterstof
Een brandstofcel heeft een rendement van 40%, lijkt mij.
h2 stijgt op naar de ruimte. Zoiets lees ik daar. De Engelse versie zal wel meer hebben.
AntiSoof, bedankt voor je respons en suggestie. Zoals je wel gemerkt zult hebben is er weinig info over dit aspect van het gebruik van waterstof op het klimaat te vinden op het internet. Toch niet onbelangrijk om te weten of we afstevenen op een ‘ van de regen in de drup’ oplossing.
Waterstof, afkomstig van het aardoppervlak, komt niet hoger dan de stratosfeer alwaar het geoxideerd wordt en effect kan hebben op de ozonlaag. Per seconde verdwijnt er ~3 kg waterstof de ruimte in maar dat is afkomstig van dissociatie van water in de thermosfeer.