RES-opgave blijkt fopspeen, en het klimaatbeleid duwt ons verder de Corona-recessie in.
Een bijdrage van Theo Wolters.
Eindelijk is het nu ook officieel vastgesteld: als we in 2050 van fossiel af willen zijn, moeten we elke beschikbare kilometer land en binnenwater volbouwen met zon- en windparken. Dit blijkt uit een interview van Marcel Crok met Theo Wolters op Café Weltschmerz dat woensdag online kwam, met als onderwerp drie recent uitgekomen rapporten voor de netbeheerders:
Bijna alle beschikbare landbouwgrond (7.500 km2 van de beschikbare 8.000 km2), en alle beschikbare wateren (alle Zeeuwse wateren, IJsselmeer en Markerwaard, plus nog 2000 km2 aan wind op binnenwater waarvoor geen plaats lijkt te zijn) worden volledig volgebouwd met windmolens.
Daarnaast komt ook nog eens 2000 km2 aan zonnepanelen op land, en 2.250 km2 aan drijvende zonnepanelen, die laatste vaak in combinatie met windparken. Dat zijn samen bijna 700.000 voetbalvelden aan zonnepanelen.
Ook de Noordzee moet eraan geloven: met 19.200 km aan windparken wordt er ook daar meer oppervlakte gebruikt dan er eigenlijk beschikbaar is (18.000 km2). Dat gaat dus van andere bestemmingen af (bijvoorbeeld Natura 2000 gebieden).
De duizenden regionale politici die zich op dit moment in allerlei bochten wringen om de door de RES (regionale energiestrategie) opgelegde hoeveelheid zon- en windenergie te realiseren in hun regio, zijn dus behoorlijk bij de neus genomen: er valt niet te kiezen waar ze komen, alleen waar de eerste komen. Daarna wordt gewoon ook de rest van het gebied ermee volgebouwd.
Video impressie van open gebieden in Nederland in 2050
Dit valt allemaal te lezen in recente rapporten in opdracht van de netbeheerders, in samenwerking met het ministerie van Economische Zaken en Klimaat.
Er is trouwens niet gekeken naar de kosten, alleen naar de technische en ruimtelijke invulling van een fossielvrije energievoorziening in 2050.
Klimaatbeleid duwt ons juist verder de Corona-crisis in
Het interview begint overigens met de vraag of we de verwachte zware Corona-recessie inderdaad moeten bestrijden met het extra investeren in wind en zon, zoals alle belanghebbenden alweer een paar weken luid roepen. De conclusie is dat de kosten van Energie- en Klimaatakkoord voor 2/3 betaald worden uit de koopkracht van de burgers via de SDE subsidieregeling. Iets wat nou precies het allerdomste is wat je kunt doen in een crisis: dan moet je juist de koopkracht stimuleren, zodat het MKB niet instort, waardoor we in een spiraal omlaag terecht zouden komen.
Wil je snel uit de Corona-crisis komen dan zou je dus juist alle uitgaven aan klimaatbeleid ogenblikkelijk moeten stoppen en de energierekening van burgers en MKB flink moeten verlagen.
Klimaateffect
Dat onze bijdrage aan het Parijs klimaatakkoord in het gunstigste geval 0,000.07C zal bijdragen aan het verminderen van de opwarming is inmiddels bevestigd door het KNMI. Helemaal fossielvrij voor 2050 zal dan iets van 0,000.14C bijdragen.
Maar als je duizenden kilometers aan landbouwgrond en wateroppervlak vol gaat leggen met zonnepanelen, dan heeft dat een effect, vergelijkbaar met het urban heat island effect. Hierdoor is het in steden 3 tot 8 graden warmer dan daarbuiten. Ook windmolens verhogen de temperatuur aan het oppervlak met iets in de orde van 1 graad Celsius.
Onze maatregelen om de opwarming van het klimaat met een tienduizendste graad te verminderen, verhogen de temperatuur dus met een tot meerdere hele graden. Een effect dat meer dan tienduizend maal sterker is, en omgekeerd aan wat beoogd wordt.
Dat effect is uiteraard vooral lokaal, maar wat is “lokaal” aan dit effect, als het optreedt op ongeveer de helft van ons land- en wateroppervlak?
Als het KNMI ons waarschuwt voor de extreme weergebeurtenissen door de volgens sommigen verwachte (maar nooit bewezen) opwarming van Nederland door CO2, wat zegt het KNMI dan over de bewezen opwarming door deze enorme ingreep in het Nederlandse klimaat?
We zijn heel benieuwd naar de KNMI berekeningen en het daaruit volgende beleidsadvies.
Natuur en milieu
Wat gebeurt er met het leven in het water onder 2250 km2 aan drijvende zonnepanelen die alle licht wegvangen? En op land onder 2000 km2 PV-parken?
En hoeveel vogels zijn er nog in Nederland als elk open gebied en alle binnenwateren zijn volgebouwd met windparken?
Welke invloed heeft de – extra – opwarming met 1 tot 4 graden van Nederland voor gevolgen voor de biodiversiteit? Alle rampspoed die voorspeld wordt als gevolg van de opwarming door CO2 geldt uiteraard ook voor een even grote opwarming door zon- en windparken.
Hoe verhoudt deze enorme schade aan de natuur zich tot het effect van enige extra bemesting van natuurgebieden door onze stikstofuitstoot, die onze bouw en landbouw tot stilstand dwong?
Zie voor Weltschmerz interview hier.
Toelichting
De rapporten
De informatie komt uit de volgende rapporten:
[1] Klimaatneutrale Energiescenario’s 2050 – Berenschot/Kalavasta
[3] Ruimtelijke uitwerking Energiescenario’s – Generation.Energy/PosadMaxwan
[1] Klimaatneutrale Energiescenario’s 2050
Dit rapport is de basis voor de andere twee. Het is bedoeld om de netbeheerders te helpen met het plannen van de benodigde infrastructuur. Het schrijft daar zelf over:
Dit rapport vormt de afsluiting van fase 1 van het project Integrale Infrastructuurverkenning 2030-2050 (II3050), dat de netbeheerders gezamenlijk en met input van EZK, de industrie, duurzame sector, energiebedrijven en vele anderen, uitvoeren in het kader van het Klimaatakkoord.
Het is een officieel rapport met voldoende gezag om te dienen als basis voor investeringen van tientallen miljarden euro’s in de netwerken. Het is dus geen vrijblijvend proefballonnetje.
Het bevat vier scenario’s:
Regionale sturing
In dit scenario geeft de Nederlandse overheid de sturing van de energietransitie grotendeels aan de lokale en regionale overheidsorganen. De opdracht is om als Nederland volledig te verduurzamen en zelfvoorzienend te worden.Nationale sturing
In dit scenario neemt de Rijksoverheid het voortouw. De energietransitie wordt hierdoor een taak van het Rijk, zij streeft in hoge mate tot een zelfvoorzienend, duurzaam en circulair Nederland.Europese CO2 sturing
In dit scenario laat de nationale overheid veel vrijheden hoe de energievoorziening er in 2050 uit zou moeten zien. In Europees verband wordt er wel een algemene CO2-belasting ingevoerd. Deze belasting betreft alle sectoren en gaat dus verder dan het huidige ETS, dat alleen voor de energie-intensieve industrie en elektriciteitsproducenten geldt.Internationale sturing
Dit scenario gaat uit van een volledig open internationale markt op mondiaal niveau, waarbij er tevens op mondiaal niveau een krachtig klimaatbeleid wordt gevoerd.
In dit geval lijkt mij maar één van de vier scenario’s realistisch: de Nationale Sturing. Daarop zijn alle getallen in dit blog en in het interview dan ook gebaseerd. Regionaal is men immers de opgelegde duurzame energie-inspanningen inmiddels dermate beu dat op provinciaal niveau muiterij begint te ontstaan. Overlaten aan de regio is het einde van de transitie.
En het kan aan mij liggen, maar ik verwacht helemaal niets van Europese aansturing, laat staan van een wereldwijde aanpak, die werkzaam moet zijn op de schaal van het omzetten van een weidegebied bij Wormer in een windpark, terwijl de mensen in Italië, Jemen en Bolivia wel andere zorgen hebben dan de CO2-uitstoot.
Verder beperk ik me in het interview tot wind en zon. Biomassa acht ik een gepasseerd station, en waterstof reken ik gewoon mee als elektriciteit die nog niet omgezet is in waterstof. Daarvoor reken ik geen verliezen, dat zou het plaatje nog ongunstiger maken.
Het Nationale Sturing Scenario en de industrie
Het Nationale Scenario gaat verder op de huidige weg, en “stuurt” vooral alles, met andere woorden: de transitie wordt opgelegd en onder dwang uitgevoerd in de regio’s.
Het scenario besteedt ook aandacht aan de industrie. Daarin valt naast “sturen” ook het woord “verplichten”. De industrie moet elektrificeren en verduurzamen, en zal niet meer groeien.
Dat is natuurlijk wensdenken: de investeringen in het elektrificeren van de processen voor de grote industrie zijn gigantisch, meestal moeten de installaties volledig vervangen worden, en resulteren in veel duurdere producten, die niet meer concurreren op de wereldmarkt.
En ze resulteren ook in een energiegebruik dat al snel met een factor 4 stijgt: het maken van synthetische grondstoffen uit waterstof kost niet alleen heel veel geld maar ook gruwelijk veel energie. Twee bedrijven waarvoor dit uitgerekend is, Dow Chemicals (10GWc) en Tata Steel (3,3GWc) zouden daarvoor samen ongeveer 13 Gigawatt continu aan elektriciteit nodig hebben. Dat is meer dan ons totale huidige elektriciteitsgebruik. Voor twee fabrieken.
Geen zinnig bedrijf investeert nog een cent in de Nederlandse vestigingen als hen deze verplichting te wachten staat. Dus wordt er ook niet meer op een minder ingrijpende manier verduurzaamd en energie bespaard: men melkt de installatie uit tot het niet meer rendeert of niet meer mag, en sluit dan de poorten. Het ambitieuze beleid heeft dus een averechts effect.
Dat is inmiddels al realiteit: in het Rotterdamse havengebied en de Eemshaven is vooral om deze reden al voor ca tien miljard aan investeringen teruggetrokken. In Duitsland speelt dit al langer. De Europese Alleingang in de energietransitie verdraagt geen zware industrie.
Daarom wordt er in het interview van uitgegaan dat de staal- en (petro-)chemie uit Nederland verdwijnt, en vier provincies een grote of de grootste werkgever kwijtraken.
En dergelijk verlies van een economische kern blijft de regio vaak meer dan een generatie ernstig schaden. De hele lokale economie is meestal vervlochten met de grote werkgevers, en raakt bij sluiting ernstig verstoord. Dat zagen we bij het sluiten van de mijnen in Limburg, en de textielindustrie in Twente. Die regio’s zijn twee tot drie generaties verder nog steeds niet helemaal hersteld van de sluitingen.
Wordt dit echt het overheidsbeleid?
Het rapport pretendeert niet een concrete basis te zijn voor overheidsbeleid, en het stelt de scenario’s vreemd genoeg voor als gelijkwaardige opties. Maar het is duidelijk dat men er in geen van de scenario’s in geslaagd is om alle benodigde energie op te wekken binnen de in Nederland beschikbare ruimte: een groot deel (voor varen en vliegen, en voor een groot deel van de industrie) lukt niet en moet geïmporteerd worden, of moet leiden tot het sluiten van de industrie, Rotterdam en Schiphol. Wie claimt dat de ruimtelijke impact veel kleiner kan zijn dan in het scenario Nationale Sturing is beschreven, moet dus enorme hoeveelheden peperdure groene waterstof of ongekende hoeveelheden geïmporteerde elektriciteit uit het buitenland toevoegen. Dat is technisch wellicht mogelijk, maar zal astronomisch duur blijken te zijn. Het wachten is dus op een goede doorrekening van de kosten van de scenario’s.
[2] Systeemeffecten van nucleaire centrales
Het Nationale Scenario rept met geen woord over kernenergie. Wel is gelijktijdig een rapport uitgebracht over de systeemeffecten van kernenergie. Vreemd genoeg heeft men een kostenvergelijking gemaakt voor wel en niet inpassen van 9 GW aan kerncentrales, terwijl men geen kostenberekening heeft gemaakt van het scenario zonder kernenergie. Hoe kan dat eigenlijk?
Nog vreemder is dat blijkt dat er in dit rapport een scenario is waarin kernenergie niet duurder is dan het zon en wind alternatief. Kernenergie had dus gewoon meegenomen moeten worden in de scenario’s.
In een volgend Café Weltschmerz interview dat een dezer dagen verschijnt, gaan we verder in op de opties voor kernenergie in de energievoorziening in de rest van de eeuw, en ik zal daar ook op deze site een toelichting bij schrijven.
[3] Ruimtelijke uitwerking Energiescenario’s en de RES
Het derde rapport pakt de scenario’s uit het eerste rapport en berekent wat de ruimtelijke impact ervan is, zoals hierboven en in het interview is uitgewerkt. Dit is een opmerkelijk eerlijke benadering. Het toont ook aan dat de scenario’s niet ruimtelijk zijn in te passen: ze hebben zich rijk gerekend aan beschikbaar oppervlak, zoals hierboven is gebleken.
Tot voor kort werd voortdurend geprobeerd om de gevolgen van de energietransitie voor de Kamerleden en de burgers verborgen te houden, dus is dit een enorme stap vooruit.
Het leidt wel tot een verbijsterende inkijk in hoe Nederland er binnen een generatie uit zal zien. En het is een bom onder de toch al veel irritatie wekkende RES opgaves die de regio’s botweg zijn opgelegd, daarbij alle democratische invloed omzeilend. In dit rapport blijkt immers dat alle beschikbare vierkante kilometers sowieso volgebouwd gaan worden, en de optie voor de RES-regio’s om locaties te kiezen eigenlijk niet meer dan een een fopspeen is.
Onvoorstelbaar! Emotioneel nauwelijks te verwerken. De RES-regio’s mogen de positie bepalen van enkele molens en zonnevaalten, terwijl ze nauwelijks beseffen dat alle beschikbare kilometers- zo wie zo- zullen worden volgebouwd.
Dit land gaat niet naar de kloten, dit land is al grotendeels naar de kloten.
Het is maar goed dat we over het beste kabinet van na de oorlog beschikken, anders was het nog erger geweest.
Want want heb je nou nog aan politici en bestuurders die versleten termen als democratische besluitvorming en resultaatgerichte aanpak en zo in de mond nemen..
Nederland vergaat en ik lees er niets over in de krant.
Natuurlijk niet, want de krant is linksch, dus geloven in die onzin en alle kritiek daartegen wordt gecensureerd.
Mijn gemeente had 200 willekeurige inwoners uitgenodigd om mee te doen met de discussie op welke locaties de windturbines en zonnecellen geplaatst moeten worden. Uiteindelijk kwamen er een stuk of 35 opdagen. Verdeeld in groepjes mochten (jaja) we voor en tegens bepalen van de locaties in diverse scenario’s en onze voorkeur uitspreken. Vooraf werd gezegd dat indien de bewoners er niet uit zouden komen, dan vanuit Den Haag bepaald zou worden wat en waar er iets geplaatst zou worden. Oftewel zoals de Borg in de Star Trek serie zeiden: “Resistance is futile.You will be assimilated.”
Ik heb toen tegen de wethouder gezegd dat ik wel aanwezig wil zijn, maar niet mee zal werken aan het bepalen van de locaties omdat ik niet mee kan werken aan iets waar ik het fundamenteel oneens ben. Ik was de enige met dit standpunt. De rest van de bewoners deed braaf wat er van ze verlangd werd, onder het het motto “dan heb ik tenminste nog enige invloed op wat er gebeuren gaat”. Heel begrijpelijk, maar zo wordt je dus van gewoon burger in ene een collaborateur.
Beste Johan, zo gaat het in elke gemeente. En het wordt nog erger omdat de grotere steden hun turbines niet in hun eigen gebied kwijt kunnen/willen en dus bij de kleine kernen in het open landschap aankloppen. Die doen nu net alsof ze met enkele turbines hun energieproblematiek kunnen oplossen. Zoals het er nu uitziet gaat heel Nederland, en dan zeker het mooie landschap, onder de turbines. Snel met de camera op de fiets om nog wat mooie tubinevrije vergezichten voor het nageslacht vast te leggen. De Duitse TV en toeristenindustrie is al sneaky bezig de molens te ontkennen voor zover dat lukt.
R&D naar nieuwe kerncetrales (inclusief Thorium-MSR centrales) past niet in een regionale beleidstructuur, zoals RutteIII’s ‘los het regionaal maar op RES-beleid’.
Nieuwe kernenergie in Nederland is een regionaal overstijgende infrastructuur en nationaal wetenschappelijke programma-ontwikkeling, die niet mogelijk is met regionale / provinciale “groene” ambtenaartjes die de locatie van een windturbine of zonneparkje mogen aanwijzen.
RES is het met opzet uitsluiten van nieuwe kernenergiecentrales, een bewuste (groene dogmatische / ideologische) poging om Nederland ‘hernieuwbaar’ in de kou te zetten in de winter en daarmee de economie te kunnen beschadigen.
Nieuwe kernenergie in Nederland vereist een ministeriele, nationale en (internationaal) wetenschappelijke aanpak, en is bepaald geen regionaal ambtelijk klusje.
Theo Wolters
Heb je op dit en vele vorige betogen ooit een reactie gehad van één van de Haagse wijsneuzen of van onze volksvertegenwoordiging?
Blijkt ook maar ergens uit dat iemand van het clubje ooit leest of luistert.
Zolang dat niet zo is en er een véél breder podium komt om jouw geluid te laten horen, zal er weinig tot niets veranderen. Dan komt voor het gebruik van biomassa nog een slechter alternatief. Het clubje keert niet terug op de verkeerd ingeslagen weg, bang voor gezichtsverlies. Dat is nu eenmaal het ergste dat een politicus kan overkomen.
Al zijn er uitzonderingen. Zwarte Piet en de bewuste 1000 euro bijvoorbeeld. Aan opportunisme geen gebrek in het Haagse.
Jazeker, PVV en ook Forum hebben al vanaf het begin door wat er gebeurt en hebben regelmatig ons werk gebruikt voor pittige kamervragen. FvD heeft het klimaatbeleid zelfs tot thema gemaakt van de provinciale verkiezingen, en is daarmee toen de grootste geworden. Dat sloeg in als een bom in Den Haag.
De VVD luisterde tien jaar geleden ook heel goed en heeft de eigen minister Kamp regelmatig vanuit de kamer kritische vragen gesteld.
Maar we hebben allemaal gezien wat er gebeurde: om een meerderheidscoalitie te kunnen vormen moesten groene partijen meedoen, en was een klimaatkritisch beleid niet meer haalbaar. Dan is ons geluid opeens niet meer opportuun.
Maar als de kiezers draaien, draaien VVD en CDA mee. Maart 2021 wordt de lakmoesproef.
Theo Wolters
Dank voor je antwoord en je voortvarende strijd tegen de quasi-oplossingen. Ik mag inderdaad hopen dat meer burgers in Nederland wakker worden en van de MSM eisen evenwichtiger berichtgeving dan nu het geval is, te verzorgen. Daar zal het toch in belangrijke mate moeten komen om de keizers een reden te geven anders te stemmen.
Maar kiezers zwichten nogal gemakkelijk voor beloofde gouden bergen zoals die vóór de verkiezingen plegen op te duiken om daarna weer snel van het surprise-lijstje te verdwijnen. Duidelijk is dat je dan wel een van beide ( PVV of FvD) moet stemmen om voortzetting van de huidige coalitie te voorkomen. Maar beide zullen geweerd worden in een andere coalitie. Een coalitie met PvdA en Groen Links zal het alleen nog erger maken dan het nu al is.
Foutje zi ik nu. De keizers zou kiezers moeten zijn. Een slip off the pen. Was het maar zo. Nu is de kiezer eigenlijk klootjesvolk in de ogen van onze hooggezeten bestuurders.
Antwoord van Theo aan Van Beurden maakt maar weer eens duidelijk dat je niet perse in de regering hoeft te zitten om aan de macht te zijn. Dat hebben ze bij Groenlinks maar al te goed begrepen. Maar die zijn dan ook ….istisch getraind en ideologisch bevlogen.
Vak K wordt bevolkt door jongens en meiden zonder visie zoals de MP lachend en met enige trots riep. Geen idee wat die mensen WEL drijft, maar ik zoek het toch echt in persoonlijke motieven.
En hoezo wordt het allemaal erger als de pvda en groenlinks. Ik sta op het standpunt dat je de boel beter door je opponent (je mag tegenwoordig het woord vijand natuurlijk niet gebruiken) naar de knoppen kunt laten helpen dan met steun van je opponent.
De fabrikanten wrijven zich in de handen, wat een prachtig land, hier word je slapend rijk.
Je roept groen, fossiel vrij, co2 nutraal, en het geld stroomt je van alle kanten toe.
Of het echt zoden aan de dijk zet interseert hun toch niet, geld moet binnen stromen dat is wat telt bij hun.
De gewone burger heeft straks het nakijken en mag straks leven van een miezerig pensioentje heb ik net gelezen.
Je kunt net zo goed gaan verhuizen naar een bananen republiek, waarschijnlijk is het daar straks beter dan hier, want van die bestuurlijke wijsneuzen hier word je niet beter van dat is nu wel duidelijk.
Het zijn nog enkele die echte vakkennis in huis hebben en daarna is het einde oefening hier.
Zelfs de ambacht oftewel de LTS moest weg, vaak mensen in opleiding die goed met de handen waren zijn weg, vakmensen hebben ze niet meer nodig schijnbaar, daar moet je voor naar België b.v.
Systematische afbraak van de lagere techniek die o zo hard nodig is.
@ Theo Wolters, jij loopt al een tijdje mee in het kritisch volgen en becommentariëren van de energietransitie.
Heb jij misschien een verklaring voor het feit dat onze ‘kennisinstituten’ zoals TNO en TU’s, evenals de planbureaus, CE Delft en nu ook weer Berenschot en Kalavasta alsmaar blijven betogen dat kernenergie geen geschikte oplossing zou zijn voor de Nederlandse energietransitie?
Een bericht uit de politiek dat (voor zover ik weet) in geen enkele krant heeft gestaan: de belastingbetaler draait via de belasting op zijn energierekening op voor 680 miljoen Euro.
Een schenking (afdracht of greep uit de kas) van Wiebes uit de SDE-pot naar de Algemene Middelen waarmee vervolgens een fors deel van de stikstof maatregelen van Schouten wordt gefinancieerd.
Je moet maar durven. Boeren uitkopen over de rug en via de energierekening van burgers die daardoor in enerarmoede terecht komen.
Heb je een bron?
Ik raak lichtelijk in paniek bij dit (mogelijk) toekomstbeeld. En dan te bedenken dat de initiële aanleg van deze zonneweiden en windparken niet eens het grootste probleem Is. Het grote probleem zit hem in de relatief korte levensduur van deze systemen. Na elke 20 jaar zullen alle zonnepanelen en windmolens vervangen moeten zijn, tegen weer eens fenomenale investering). Eenmaal overgestapt op deze vorm van energie is er luxe maar een must om deze systemen tijdig te vervangen, we moeten domweg aan de energievraag blijven voldoen: met andere woorden, we kunnen niet anders. Dit is lock-in nummer 1!
Daarnaast weten we niet of er naar de toekomst toe voldoende (exotische) grondstoffen beschikbaar zijn om aan de wereldbehoefte aan zonnepanelen en windmolens, accu’s etc. te blijven voldoen, waar komen de grondstoffen vandaan, hoe duurzaam is het, wat is de impact op het milieu, etc. zijn allemaal zaken die inzichtelijk moeten worden gemaakt.
Zowat alle grondstoffen worden voornamelijk gedolven in China of elders in de wereld waar China een groot belang heeft. Ook is China de grootste producent van zonnepanelen en zal die dominantie niet snel uithanden geven. Deze afhankelijkheid is lock-in nummer 2!
De hamvraag is of we een dergelijke dubbele Lock-In willen (nee), en of het klimaatbeleid kan worden beïnvloedt en bijgestuurd door het verschaffen van laagdrempelige relevante informatie en inzicht zoals in dit artikel (ja).
Het enige wat we kunnen doen is onze PFAS en stikstofnormen ook voor Rusland en China te laten gelden. We kunnen die twee landen er opmerkzaam op maken, dat onze natuur en leefomgeving ernstig bedreigd worden door die stoffen. En dat PFAS en stikstof dezelfde verwoestende uitwerking op hun leefomgevingen zullen hebben. Dan stopt de productie van zeldzame aardmetalen in die landen meteen.
Lijkt me een mooi baantje voor EU-politkommissar Mans Timmerfrans. Om onze EU-klimaatpaap kunnen Putin en Xi echt niet heen! Ik weet zeker dat ze hem serieus zullen nemen.
Krankzinnig. Wat een idiote plannen……
Eenmaal overgestapt op deze vorm van energie is het geen luxe maar een must om deze systemen tijdig te vervangen, we moeten domweg aan de energievraag blijven voldoen: met andere woorden, we kunnen niet anders. Dit is lock-in nummer 1!
“Dat onze bijdrage aan het Parijs klimaatakkoord in het gunstigste geval 0,000.07C zal bijdragen aan het verminderen van de opwarming is inmiddels bevestigd door het KNMI. Helemaal fossielvrij voor 2050 zal dan iets van 0,000.14C bijdragen.”
Bovenstaande cijfers kloppen niet. Zie wat Crok zelf meldde >
-“Vorig jaar stelde ik in de Volkskrant dat de doelstelling van Rutte III, 49% CO2-reductie in 2030, zou leiden tot 0,0003 graden Celsius minder wereldwijde opwarming in 2100. Dat kon toch niet waar zijn, dachten journalisten van zowel de Volkskrant als NRC. Twee fact checks later blijkt het getal te kloppen of zelfs nog kleiner te zijn.[1] De Volkskrant eindigde de fact check met de volgende opmerkelijke zinnen (nadruk door mij): “Het klopt dat het Nederlandse klimaatbeleid maar enkele tienduizendsten tot duizendsten van een graad aan opwarming schelen. Maar over het nut van klimaatbeleid zegt dat eigenlijk weinig.” “-
Van: https://groene-rekenkamer.nl/7265/de-klimaatwet-bezint-eer-gij-begint/
Ref:
https://www.nrc.nl/nieuws/2017/10/19/regeerakkoord-helpt-klimaat-met-00003-graden-13584998-a1578000
Crok noemde 0,0003, het KNMI zei dat het zelfs maar 0,00007 was, de helft dus.
Maar het gaat hier om de orde van grootte: de zonnepanelen verwarmen met hele (of eventueel halve) graden, het veronderstelde afkoelende effect is in de orde van een tienduizendste van een graad.
‘groene energie wordt ingehaald door de realiteit ” luidde de titel van het artikel van Ap Cloosterman onlangs
of was het toch wel andersom .
En als het nu eens niet waait? ‘s-Nachts bijvoorbeeld
VR Bom, wat een flauwe vraag! Het is niet de bedoeling dat je roet in het eten van de subsidievreters gooit.
Tegen die tijd hebben de wetenschappers nog niet bestaande technologieën uitontwikkeld die elektriciteit zonder verlies van betekenis kunnen opslaan en omzetten in andere energievormen, zodat we altijd gratis energie tot onze beschikking hebben.
Dat is vooral tussentijds een probleem, als we zeg op 60% zon en wind zitten. Dan moet je opslag regelen.
Maar in de eindsituatie staat het merendeel van alle parken elektriciteit te maken voor waterstof. Dan wordt het aantal uren dat er minder elektriciteit is dan nodig is voor ons elektriciteitsnet vrij klein, en kun je dat opvangen met waterstof in gascentrales. Technisch kan het dus, maar vraag me niet wat het kost.
Theo
En zo is dat. Het kan wel en we hebben legioenen van onnozele of moet ik zeggen gehersenspoelde belastingbetalers die bij het woord kernenergie al onder de tafel kruipen in de hoop op bescherming. Met de geldboom die belastingbetaler heet kun je voorlopig nog even vooruit. Tot ook de pensioenpot als laatste redmiddel leeg is.
De leugens van de overheid en van haar gesubsidieerde vriendjes:
– “In de praktijk blijkt dat de aanschafkosten van een kleine windmolen meestal te hoog zijn om de investering binnen de technische levensduur van de molen terug te verdienen. Bij grotere windmolens ligt de terugverdientijd meestal wel binnen de technische levensduur.” (energievergelijk.nl)
– “De subsidie Stimulering Duurzame Energieproductie (SDE+) is een subsidie waarmee de overheid duurzame energie wil stimuleren. Omdat de productiekosten van 1 kWh windenergie hoger zijn dan de productiekosten van 1 kWh grijze stroom subsidieert de overheid het verschil via de SDE+.
Door het financieren van de zogenaamde ‘onrendabele top’ wordt het voor initiatiefnemers interessant om te investeren in de ontwikkeling van windmolens. De regeling richt zich op bedrijven en (non-profit)instellingen. (…)
Let wel: alleen de geproduceerde elektriciteit wordt gesubsidieerd. De investeringen waarmee de ontwikkeling van een windpark gepaard gaan, komen voor rekening van de initiatiefnemer.” (rvo.nl)
Wat de RVO doet -zoals zo velen-, is de subsidies van de kosten aftrekken. Iedere subsidie is namelijk een kostenpost voor degene die ze moet opbrengen. Het is het boekhoudkundig verschuiven van kosten naar een andere partij. Maar het doet niets af aan de totale kosten van een windmolen.
Johan D
Creatief boekhouden is tot de hoogste vorm van kunst verheven. Het is wat de gek ervoor geeft.
Het is duidelijk dat de mensen die, met ongetwijfeld alle goede intenties, zijn aangeschoven bij de diverse RES bijeenkomsten in den lande of nog gaan aanschuiven, gigantisch bij de neus zijn en worden genomen. Ze discussieren voor “spek en bonen” mee met de spreekwoordelijke fopspeen in de mond. Als je alle RES inspanningen bij elkaar optelt gaat het om slechts ca. 3,3 procent van de totaal te leveren inspanning op het gebied van verduurzaming middels wind en zonne energie. Het effect op het landschap en onze natuur bij de de invulling van de overige 96,7 procent wordt vanuit de overheid opgelegd en zal tot een milieu catastrofe leiden die zijn weerga niet kent. Nederland wordt volgeplempt met die afgrijselijke windturbines en ook flinke delen van het ijsselmeer , markermeer etc worden gevuld met drijvende zonnepanelen. Een voorbode voor een biologische en ecologische ramp. De effecten op de economie zullen eveneens desastreus zijn. Het argument dat het nieuw banen gaat opleveren gaat maar deels op. Een uiterst efficiente energievoorziening die we in de loop de jaren hebben opgebouwd wordt vervangen door een kreupele en instabiele variant waar met veel meer mensen aan moet worden gewerkt. De efficiente van e.e.a. neemt dus af en dat is per definitie economische achteruitgang. Waarom sommige economen staan te juichen is mij een raadsel. Ik denk dat deze lieden de spreekwoordelijke “tik van de molen” hebben gekregen.
Aan de voorzitters/bestuurderd van de diverse RESsen: Toon uw verontwaardiging! Laat merken dat u zich op het verkeerde been voelt gezet en geef uw opdracht terug. Bedenk verder dat het nobele doel waarvoor u dacht te strijden, nl een stevige CO2 reductie niet zal worden gehaald, niet in de laatste plaats omdat het dillemma van opslag van wind en zonne energie nog niet is opgelost. Zelfs bij een massale transitie naar waterstof als energie opslag medium gaan we dit niet halen. Er zal altijd behoefte blijven aan fossiele brandstof. Een hoogoven draait niet op waterstof en diverse chemische processen eveneens niet. En last but not least: zelfs het IPCC laat in haar meest recente rapporten zien dat het niet waarschijnlijk is dat de horror scenario’s die ons vroeger werden voorgehouden zeer onwaarschijnlijk zijn. Het hele CO2 verhaal is wat mij betreft sowieso een hoax. Ik schreef hierover in: https://www.docdroid.net/wKTD6Qf/co2-mist-versie-093.pdf. Mijn voorspelingen in zake een “plangeleide casino economie” dreigen nu uit te komen als wij ons hier in Nederland niet masssaal tegen verzetten.
Ronald van Amelrooij
En dat allemaal om deugertje genoemd te mogen worden. Krijgen ze straks ook een lintje?
Je mag met de RES wel meedenken, maar niet tegendenken.
Het is duidelijk dat de mensen die, met ongetwijfeld alle goede intenties, zijn aangeschoven bij de diverse RES bijeenkomsten in den lande of nog gaan aanschuiven, gigantisch bij de neus zijn en worden genomen. Ze discussieren voor “spek en bonen” mee met de spreekwoordelijke fopspeen in de mond. Als je alle RES inspanningen bij elkaar optelt gaat het om slechts ca. 3,3 procent van de totaal te leveren inspanning op het gebied van verduurzaming middels wind en zonne energie. Het effect op het landschap en onze natuur bij de de invulling van de overige 96,7 procent wordt vanuit de overheid opgelegd en zal tot een milieu catastrofe leiden die zijn weerga niet kent. Nederland wordt volgeplempt met die afgrijselijke windturbines en ook flinke delen van het ijsselmeer , markermeer etc worden gevuld met drijvende zonnepanelen. Een voorbode voor een biologische en ecologische ramp. De effecten op de economie zullen eveneens desastreus zijn. Het argument dat het nieuw banen gaat opleveren gaat maar deels op. Een uiterst efficiente energievoorziening die we in de loop de jaren hebben opgebouwd wordt vervangen door een kreupele en instabiele variant waar met veel meer mensen aan moet worden gewerkt. De efficiente van e.e.a. neemt dus af en dat is per definitie economische achteruitgang. Waarom sommige economen staan te juichen is mij een raadsel. Ik denk dat deze lieden de spreekwoordelijke “tik van de molen” hebben gekregen.
Aan de voorzitters/bestuurderd van de diverse RESsen: Toon uw verontwaardiging! Laat merken dat u zich op het verkeerde been voelt gezet en geef uw opdracht terug. Bedenk verder dat het nobele doel waarvoor u dacht te strijden, nl een stevige CO2 reductie niet zal worden gehaald, niet in de laatste plaats omdat het dillemma van opslag van wind en zonne energie nog niet is opgelost. Zelfs bij een massale transitie naar waterstof als energie opslag medium gaan we dit niet halen. Er zal altijd behoefte blijven aan fossiele brandstof. Een hoogoven draait niet op waterstof en diverse chemische processen eveneens niet. En last but not least: zelfs het IPCC laat in haar meest recente rapporten zien dat het niet waarschijnlijk is dat de horror scenario’s die ons vroeger werden voorgehouden zzullen uitkomen. Het hele CO2 verhaal is wat mij betreft sowieso een hoax. Ik schreef hierover in: https://www.docdroid.net/wKTD6Qf/co2-mist-versie-093.pdf. Mijn voorspelingen in zake een “plangeleide casino economie” dreigen nu uit te komen als wij ons hier in Nederland niet masssaal tegen verzetten.
Zomaar een gedachte. Hoeveel van de hier aanwezigen hebben voldoende kennis om in hun buurt, dorp, stad of regio avonden te organiseren om burgers te wijzen op de leugens die politiek en MSM constant over onze hoofden spuien. Met de juiste informatie kunnen burgers wegwijs worden gemaakt waartoe het huidige beleid gaat leiden en vooral, wie dat allemaal moet gaan bekostigen. Het moet toch mogelijk zijn om aan de basis de juiste info te verstrekken zodat mensen weten wie hun beliegt en straks het vel over de oren gaat trekken.
Ons hier ontzettend boos en kwaad maken is begrijpelijk, maar zet geen zoden aan de dijk. Mensen informeren kan het middel zijn om het tij te keren, wellicht nu niet maar wellicht wel een kantelpunt volgend jaar bij de verkiezingen. Niet geschoten altijd mis, hoewel schieten?, nou neen toch maar niet hier neerpennen.
Vandaag, 5 juli, in het journaal een medewerker van Staatsbosbeheer kwam met de mededeling dat door het aanplanten van bomen (1.6 miljoen dit jaar) veel meer CO2 opgeslagen kan worden. Nog afgezien van het feit dat er massaal bomen gekapt worden, blijkt deze man kennelijk nog nooit van fotosynthese hebben gehoord. CO2 wordt niet opgeslagen maar tijdens het fotosynthese-proces wordt met behulp van lichtenergie C opgeslagen in de boom/plant en zuurstof O wordt afgegeven.
Wat een flauwe reactie. Bij fotosynthese wordt CO2 aan de lucht onttrokken. Dat komt op het zelfde neer.
Wat is het verschil tussen bomen stoken, of fossiele brandstoffen, behalve dat de CO2 opslag niet nu (afgelopen honderden jaren) maar miljoenen jaren geleden heeft plaatsgevonden?
Inderdaad bossen planten en kappen met kappen.
Rien, je opmerking is pedant.
Mocht het inderdaad zo ver komen dat alles vol staat met molens, waar ga je die dan allemaal laten als ze afgedankt zijn??
Theo Wolters, even een vraag over het interview met Marcel (zeer gewaardeerd). in het interview laat je een aantal slides zien. Hierin zeg je dat de totale energiegebruik in 2020 120 GigaWatt Constant is. Maar moet dat niet TerraWatt zijn?
Ik heet geen Theo maar zonder het gelezen of gezien te hebben, nee. Dat kan jezelf uitrekenen.
De 120 GW constant geeft 120 x 24 x 365 = 1051 TWh = 3740 PJ. Dat terwijl het finaal energieverbruik (dus exclusief brandstoffen voor grondstoffen en exclusief weggegooide restwarmte van fossiele centrales) slechts 2100 PJ is. Als je cijfers wilt overdrijven gebruik je het totaal energieverbruik van 3500 petajoule en doe je net alsof dat allemaal opgevangen moet worden door hernieuwbaar. Dat trucje wordt regelmatig door tegenstanders van de transitie toegepast.
Na bovenstaande geschreven te hebben toch even de check gedaan en op 33:41 zie ik de sheet staan en zie ik dat 21 GWc voor de lucht en scheepvaart erbij opgeteld is en grondstof verbruik er vanaf is getrokken. Ik vermoed dat de 120 GW daarom niet klopt want het is niet te rijmen met CBS cijfers.
Ook bijzonder, zon en wind wordt opgegeven als 2,4 GWc = 2% terwijl dat toch 21 TWh geeft wat toch 19% van 110 TWh is oftewel de elektriciteitsproductie waar zon en wind voor ingezet wordt. Wil je de bijdrage marginaliseren dan ga je uit van het totaal energieverbruik van 3500 PJ en geef je de 2% op. Dat terwijl je eigenlijk met het finaal energieverbruik van 2100 PJ moet rekenen en dat terwijl door elektrificering van vervoer en verwarming (middels warmtepompen) en besparing door isolatie de 2100 PJ enorm gaat dalen omdat het allemaal veel efficiënter wordt. Ook dat zullen de tegenstanders van de transitie nooit benoemen want dan komen de fopberekeningen over de honderdmiljoenmiljard windmolens en zonnepanelen niet meer uit.
M.a.w., allemaal vieze trucjes om het erger te laten lijken.
“Als je cijfers wilt overdrijven gebruik je het totaal energieverbruik van 3500 petajoule en doe je net alsof dat allemaal opgevangen moet worden door hernieuwbaar. Dat trucje wordt regelmatig door tegenstanders van de transitie toegepast.”
We moeten toch in Nederland van 100% het gas af, met alleen ‘hernieuwbaar’ ten behoeve van de waterstof-economie, zonder fossiel en zonder kernenergie, Trol?
@Scheffer, als het allemaal te ingewikkeld voor je is kan je ook vragen om verduidelijking i.p.v. gelijk de trol beschuldiging te maken.
Theo hi, het communiceren van juiste cijfers is van groot belang, zeker als we jouw (op zichzelf zeer waardevolle) interview zouden willen gebruiken om andere er van te overtuigen dat het een waanzinnig idee is om 100% in te zetten op zon en wind om aan de energievraag in Nederland te voldoen, nu en in de toekomst.
Marc heeft gelijk als hij zegt dat 120GWc niet kan kloppen.
120GWc is meer dan de totale energievraag in 2020 in Nederland van ca. 3150PJ. Zelf denk ik dat de energievraag voor zon en wind in de orde grootte moet liggen van ca. 1850PJ. Hierbij ga ik uit van de (netto) energievraag van eindgebruikers: d.i. warmte ca.1000PJ, mobiliteit ca.488PJ en elektriciteit ca.366PJ. De energie voor “grondstoffen“ (ca.586PJ) laat ik dan buiten beschouwing. Tezamen is dit 2440PJ.
Bron: https://www.ebn.nl/wp-content/uploads/2019/01/EBN_Infographic2019_14JAN19.pdf
De energievraag voor zon en wind (ca.1850PJ) komt dan overeen met ca 515 TWjaar, wat weer overeenkomt met ca.59GWh continue. Dit de helft van wat er in het interview wordt gezegd.
Laat mij aub.weten waar ik de fout in ga en waarom 120GWc toch juist is.
Alvast bedankt.
Iedereen kan een eigen voorstelling hebben van de energievoorziening in 2050.
Zoals ik hieronder uitleg ben ik uitgegaan van het plaatje van CBS uit 2016, en heb ik alles gewoon als “energie” beschouwd, zonder met omzettingen en verliezen te rekenen. Ons energiegebruik is in vier jaar amper veranderd. Dit gebruiken we nu, dus moet het vervangen worden.
Dat is een helder plaatje zonder vermoedens en persoonlijke inschattingen.
De werkelijkheid zal wel afwijken, maar als het 20% meer of minder is, wat maakt dat uit voor de conclusie?
In het energiegebruik halveren geloof ik gewoon niet, maar dan kun je met de helft toe, simpel.
Geothermie lijkt me niet substantieel.
De rest is nu biomassa of zelfs plastic (in de scenario’s): terwijl iedereen nu denkt dat we over tien jaar geen plastic meer gebruiken, is pyrolyse uit afvalplastic een grote energiebron in 2050 (510PJ!).
Theo, bedankt voor je reactie. Begrijp mij goed, met de moraal van het interview ben ik het volledig eens. Maar, mijns inziens maak je je onnodig kwetsbaar door de basis van je betoog (de 2020 energievraag) te beginnen met 120% van de energievraag in 2020. Hiermee geef je ruimbaan aan diegene die de geloofwaardigheid van je betoog onderuit willen halen..
Voor de moraal van het verhaal maakt het nauwelijks uit of het nu gaat om het volledige opwekking met zo’n en wind van de huidige bruto energievraag 3156PJ , dan wel op basis van eindgebruikers netto 2440PJ of voor mijn part 1850PJ. Zelfs het idee dat je 1850PJ volledig zou moeten omzetten in zonnepanelen en windmolens is al rede genoeg om slapeloze nachten van te krijgen.
In het Sankey diagram zie je dat het eindgebruik (incl vliegen en varen) samen bijna 4000 PJ is, dat is 120GW continu. Dat is in vier jaar amper veranderd.
Daarbij zit niet het enorme energiegebruik in de grondstoffen voor de grote industrie.
Het vervangen van al deze fossiele energie door elektrische, eventueel omgezet in waterstof, gaat ook op allerlei manieren verliezen opleveren. Ook die zitten er niet in. Voor een maatschappij zoals de huidge is dit dus een geflateerde hoeveelheid energie.
Je kunt van alles vinden over de komende 30 jaar. Dat is allemaal speculatie.
Als iemand hard kan maken dat we in 2050 maar de helft van de energie nodig zullen hebben, dan is niet 100% maar 50% van ons buitengebied nodig voor duurzame energie. Is het dan opeens prima?
Marc, bedankt voor je toelichting over de cijfers.
Commentaar van Lennert Goemans op het interview:
ht tps://twitter.com/LennertGoemans/status/1280433704779886592
Zeer terecht commentaar. Laat ook mooi de overdrijvingen zien want Theo Wolters reageert ook en gaat uit van 3800 PJ per jaar wat veel hoger is dan CBS cijfers. Het treurige is, wanneer hier artikelen over over hernieuwbaar gaan, je er vergif op kan innemen dat de gehanteerde cijfers niet representatief zijn.