“Schone” waterstof, d.w.z. geproduceerd uit elektriciteit opgewekt door intermitterende, hernieuwbare energiebronnen, is thans populair en wordt gepromoot door de Europese Commissie.
Maar als we naar de feiten kijken, is deze oplossing meer een utopie die wordt gepromoot voor politieke doeleinden dan een haalbaar alternatief voor de toekomst.
Een gastbijdrage van Samuele Furfari, professor in geopolitiek van energie aan de Vrije Universiteit Brussel, doctor in de toegepaste wetenschappen (ULB), polytechnische ingenieur (ULB), en voorzitter van de European Society of Engineers and Industrialists.
Het gebeurt vaak in het leven, dat wanneer we iets stoms doen, we een andere stommiteit begaan om de eerste te verhullen. Dit is wat er nu gebeurt met waterstof.
De Europese Commissie heeft zojuist haar waterstofstrategie gepresenteerd. Er wordt uitgelegd hoe “schone” waterstof een werkzaam element kan zijn in een klimaatneutrale economie en hoe men de komende vijf jaar een dynamische waardeketen van deze hulpbron in Europa opbouwt. De EU kopieert dus Duitsland dat een maand geleden zijn eigen waterstofstrategie lanceerde. (Zie hier.)
Hoewel investeringen in elektriciteit uit intermitterende, hernieuwbare bronnen in de Europese Unie (EU) geen gelijke tred houden met de ambities, zetten de lidstaten hun inspanningen ter zake toch halsstarrig voort – een doodlopend weg.
Ter herinnering: wanneer de EU en haar lidstaten praten over hernieuwbare energiebronnen, denken ze aan “wind” en “fotovoltaïsche zonne-energie”. Zoals de investeringen uitwijzen, is al het andere marginaal en zonder milieubelang.
Waterkracht, een hernieuwbare, permanente, beheersbare, zuinige en schone energiebron is een taboe-onderwerp. De productie van wind- en zonne-energie is van nature intermitterend, in geval van onvoldoende vraag moet het overschot worden verkocht door te betalen om er vanaf te komen. Deze kosten worden door ons allemaal gedragen.
De oplossing zou zijn om deze energie op te kunnen slaan, maar de utopische beloften van politici en bepaalde fabrikanten op het gebied van batterijen, zijn en zullen niet worden gerealiseerd om intrinsieke redenen die verband houden met elektrochemie. Er is nog maar één oplossing over: transformeer door elektrolyse van water deze overtollige elektriciteit, die niemand wil, in waterstof en gebruik het dan als brandstof of zet het weer om in elektriciteit in brandstofcellen.
Dit is de droom: schone elektriciteit die schone energie produceert waarbij alleen water overblijft als het wordt verbruikt en die gebruik in elektrische voertuigen mogelijk maakt. Laten we zeggen dat zelfs de treinen op waterstof kunnen rijden!
Dit gaat veel verder dan de utopie van biobrandstoffen, gepropageerd ondanks gezond verstand en wetenschappelijke inzichten, over de mislukking waarvan weinig wordt vernomen.
In 2008, ten tijde van het Sarkozy-voorzitterschap, had de EU een productie van 10% van de biobrandstoffen voor vervoer in 2020 vastgesteld. Deze doelstelling is nu van een “minimum” naar een “maximum” gegaan – weinig eervol, duur en vervuilend. Ervan uitgaande dat de elektrolyse- en brandstofcelactiviteiten elk een rendement van 80% hebben, zullen we in deze operatie 36% van de aanvankelijke energie verliezen (0,8 x 0,8 = 0,64).
Voor het eerst genoemd in 1972
De eerste verwijzing naar waterstof, die ik in rapporten van de Europese Commissie heb kunnen terugvinden, dateert van 1972, vóór de eerste oliecrisis. Het Journal des Ingénieurs van 1979 (nr. 2 – pagina 11) beschreef precies wat we vandaag zeggen … met dezelfde caveats. Toen ik betrokken was bij de transformatie van steenkool naar olie – omdat men toen geloofde dat er binnenkort geen olie meer zou zijn! – heb ik veel gestudeerd op waterstof, een essentieel element in deze problematiek.
In 2003 was het de zoveelste comeback met deze keer als ‘propagandisten’ het tandem Prodi-Bush. Helaas, sindsdien heeft er geen verandering plaatsgevonden en dat zal ook nooit gebeuren, omdat alles afhangt van de chemische vergelijkingen en thermodynamica die de bepalend zijn voor het gebruik van waterstof.
Dus wat is er nieuw aan waterstof? Politieke propaganda, dromen en niets anders!
Hier zijn de wetenschappelijke feiten. Waterstof is een chemische stof die wordt geproduceerd uit aardgas in een algemeen en wereldwijd proces dat “stoomkraken” wordt genoemd. Dit molecuul wordt veel gebruikt door de petrochemische industrie en alle chemie die daaruit voortvloeit, voornamelijk voor de productie van meststoffen. Met de groei van de wereldbevolking zal de vraag naar waterstof voor de productie van meststoffen gelijke tred houden met de voedselbehoeften. Naar dit basismolecuul is al veel vraag en die zal nog toenemen. In termen van de geopolitiek van energie, is de opkomst van aardgas een verrassing. De wereldmarkt voor aardgas wordt steeds competitiever, wat zal resulteren in een prijsverlaging op de internationale markten.
Verwacht wordt dus een verlaging van de productieprijs van waterstof, enerzijds omdat de grondstof goedkoper zal zijn en anderzijds omdat de markt groeit. De productie uit hernieuwbare energie is echter veel duurder en ingewikkelder. Volgens de Europese Commissie “bedragen de kosten die momenteel worden geraamd voor waterstof van fossiele oorsprong in de EU ongeveer 1,5 € / kg, […] 2,5 tot 5,5 € / kg ”voor“ groene ”waterstof.
Het verschil is duidelijk … en een politiek signaal! Ondanks decennia-lange beloften van lagere kosten voor hernieuwbare energie, terwijl de realiteit van uw elektriciteitsrekening het tegenovergestelde zegt, zal “groene” waterstof altijd duurder blijven dan die geproduceerd door aardgas.
Politieke manipulatie van de markt
Aangezien een product slechts één prijs kan hebben op een open markt, zal “hernieuwbare” waterstof moeten worden gesubsidieerd zolang er aardgas beschikbaar is, dat wil zeggen voor ten minste een eeuw. Natuurlijk zullen sommige industrieën profiteren van de meevaller van de waterstofstrategie – in casu manipulatie van de markt door de politiek – zoals andere deden in de tijd van biobrandstoffen. Zij zullen profiteren van gegarandeerde prijzen en een groen imago, uiteraard over de ruggen van de belastingbetalers / consumenten.
Het is daarom niet verwonderlijk dat ze op 10 maart een alliantie met de Europese Commissie sloten, zoals anderen deden voor batterijen … en biobrandstoffen. Bovendien is waterstof op de wereldmarkt bedoeld om in de chemie te worden gebruikt en niet als brandstof. Het verbranden van waterstof voor energie is als de verwarming van een huis door Louis Vuitton-tassen te verbranden.
Het is onvermijdelijk dat alle geproduceerde waterstof in chemicaliën terechtkomt, niet in voertuigmotoren. Ook al overweegt de geïndoctrineerde EU dit te doen. Om met het International Renewable Energies Agency (IRENA) te zeggen dat dit “een strategische kans is om het wereldwijde herstel te vergroenen”, is ontoelaatbaar voor een internationale instelling, als ze weet dat slechts 35% van de Afrikanen is aangesloten op het elektriciteitsnet.
En IRENA wil waterstof produceren uit hun overtollige elektriciteit! Het is absurd, onwaardig en ethisch onverdraaglijk. Het toppunt is dat de Russen van Gazprom, om gas te verkopen dat niet minder CO2 produceert, beloven waterstof in het aardgas te injecteren dat ze aan de EU verkopen – voornamelijk aan Duitsland. Dit komt neer op het injecteren van Clos Vougeot [een grand cru] in de piquette [piquette is net geen wijn, omdat het niet wordt gemaakt van het sap van de druif, maar van wat overblijft na het persen: de schillen] om dit beter te laten stromen.
Het komt vaak voor in het leven, dat wanneer we iets stoms doen, we een andere stommiteit begaan om de eerste te verbergen. Dit is wat er gebeurt met waterstof. Het is afschuwelijk om de koppigheid en groene indoctrinatie te zien waaraan de Europese politiek ten prooi is gevallen.
***
(*) Laatste boek van Samuele Furfari: “Energie 2019: klimaathysterie en de groei van fossiele brandstoffen”
Bron hier.
En ondertussen wordt onze betrouwbare fossiele energievoorziening ten grave gedragen. De kolenwet wordt aangepast om aan het Urgenda vonnis te gaan voldoen, de Staat gaat miljarden Euro’s belastinggeld betalen, de elektriciteitsprijs gaat omhoog en de leveringszekerheid en netstabiliteit omlaag.
Hoera .. hulde .. applaus.
Een laatste kans om je ongenoegen daarover te uiten door te reageren op de consultatie.
Wetsvoorstel productiebeperking kolen
https://www.internetconsultatie.nl/productiebeperkingkolen
Ok een kolen centrale mag dus 25 % van de tijd draaien op kolen en de rest van de tijd op hout.
Met het voorrang beleid voor groene stroom die zonder brandstof inkoop werken is er niet op te concurreren. Alleen de gascentrale is snel genoeg om de dips op te vangen.
Dat komt voor de kolen centrale nooit uit qua efficiëntie. Die gaan versneld weg. Hemweg is al dicht. Een op de maasvlakte is dit jaar met vermoedelijk grote korting verkocht. Nu alleen nog onderhanden over de afkoopsom voor de andere.
Toch mooi dat de burger in dit land binnen vier weken hierop een zienswijze mag geven vanaf de camping. Heeft net zoveel effect op beleid als de reaguursels op deze site en bv bij geen stijl. Ze worden bewaard voor het nageslacht. Echte energie deskundigen zijn ook hier niet nodig. Wat leven we toch in een gaaf land.
Het is: kolencentrale, voorrangsbeleid, brandstofinkoop, energiedeskundigen.
Leest een stuk makkelijker.
De enige groene oplossing is toch echt kernenergie. Het liefst opgewekt via een Thorium kerncentrale. Maar zelfs een conventionele kerncentrale is schoner dan alle zgn. groene alternatieven.
Eab,
“Alleen de gascentrale is snel genoeg om de dips op te vangen.”
Dat was zo tot de moderne kolencentrales. De enige die wij nog hebben.
Dankzij het circulair fluidized bed proces waarin kolen/hout als een gas in een overmaat van zuurstof worden verbrand in een lage temperatuur proces, kunnen die snel genoeg reageren.
Binnen ruwweg een uur van 100% terug naar ~10% e.d.
@Frans,
Kerncentrales zijn geen oplossing omdat die niet flexibel zijn. Zie sheet 9 van deze presentatie.
https://www.ise.fraunhofer.de/content/dam/ise/de/documents/publications/studies/daten-zu-erneuerbaren-energien/Energy_market_2014_12_31.pdf
Zelfs als de kerncentrale 6cent/KWh toe moet betalen om zijn productie kwijt te raken, durven kerncentrales het nog niet aan om onder de 70% van hun max. te produceren!
Niet vreemd want output verlaging:
– leidt tot Xenon vergiftiging van hun brandstof staven waardoor die sneller moeten worden verwisseld hetgeen duur is;
– verhoogt de kans op krimpscheurtjes waardoor kerncentrales gemakkelijk een half jaar stilliggen. Zowel France als Dld heeft daar afgelopen jaren mee te maken gehad.
Het is vlgs mij een van de redenen dat France nu zo aarzelt met de vervanging van zijn verouderde kerncentrales.
Samenwerken met de toenemende hoeveelheid wind en zon wordt voor KC’s steeds duurder naarmate er meer wind en zon is.
Eab
Klimaatgek.nl werpt een ander licht op de zaak. Voor zover ik het kan begrijpen evenwichtiger. Die Thorium-centrale laat nog wel even op zich wachten, zeker als er onvoldoende onderzoeksgeld naar toe gaat.
https://klimaatgek.nl/wordpress/2020/07/26/kernenergie-en-thoriumreactoren-deel-2/
Blijkbaar wordt het eerst een seriematig gebouwde conventionele kerncentrale, Ik heb daar vrede mee. Al is het vanuit het langdurig stralende kernafval niet ideaal. Voor mij overigens véél idealer dan een land vol wind”parken” en zonne-“akkers”.
Zouden ze binnenkort zonnepanelen leveren die automatisch via een signaal van het KNMI verticaal in de hagelstand komen staan? In verband met de toename van weersextremen. (sarc) Dat lijkt me nuttiger dan het verspreiden van klimaatpropaganda.
Willem77
Dank voor je link. Die wilde ik meteen gebruiken, maar tot mijn verbazing was de betrokken wetstekst niet beschikbaar. Toen ik desondanks, omdat je je mening niet ter plekke als tekst kon invoeren, maar een Worddocument heb aangemaakt, kon ik hem vervolgen niet kwijt op de website omdat die tijdelijk niet bereikbaar was. Mogelijk omdat véél reagerende CG-ers me voor waren.
Uit frustratie plaats ik mijn reactie dus maar hier. Straks zal ik het nog eens proberen. Maar gezien de opzet van de consultatiesite heb ik de indruk dat men niet zit te wachten op de mening van de gewone burger.
Mijn reactie:
L.S.
Aangezien het wetsvoorstel niet meteen op de Consultatiesite beschikbaar is om door te nemen om gefundeerd je mening te geven, doe ik dat maar aan de hand van wat ik er, via andere kanalen, over vernomen heb.
Mijn mening is dat het totale onzin is om goed werkende kolencentrales te sluiten.of er in de plaats van kolen, hout in te gaan verstoken. Hetgeen ik beschouw als een boekhoudkundige maatregel die het gebruikte bos degradeert tot een brandhoutakker.
Ik vind het een voorbeeld van onzorgvuldig omgaan met door burgers opgebrachte belastinggelden. Het is een voorbeeld van extreme kapitaalvernietiging. Daarbij is het ingegeven door afspraken die gemaakt zijn op basis van veronderstellingen en onvoldragen wetenschappelijk onderzoek.
Het onvoldragen wetenschappelijk onderzoek is samengebundeld door het IPCC die ik zie als een politieke organisatie waaraan ik géén toestemming heb gegeven om over mijn democratische rechten te beschikken.
De afspraken zijn tot stand gekomen zonder de bevolking op een deugdelijke manier te consulteren. Organisaties als Urgenda hebben zich door slechte wetgeving meester gemaakt van mijn stem. Ik zou me namelijk nooit door de belangenclub Urgenda laten consulteren.
Er is momenteel géén deugdelijke vervanging beschikbaar voor het leveren van voldoende energie. Temeer omdat er ook besloten is massaal van het gas te gaan. Een beslissing die ik niet van wijsheid vind getuigen.
In de plaats van kolencentrales komen er bio-centrales waarin Nederlands – en buitenlands hout gesubsidieerd wordt verstookt. De SER heeft zich daar inmiddels in negatieve zin over uitgelaten. Daarnaast worden ons via de crisis en herstelwet wind”parken” en zonne”akkers” opgedrongen die het Nederlandse landschap, onder de dubieuze aanwending van de Crisis en Herstelwet, grondig verpesten en van Nederland een groot industriegebied maken.
Willem77
Door de opbouw van de site miste ik de verwijzing naar de wetstekst die dus in tegenstelling met wat ik hierboven opmerkte
wél beschikbaar was als Pdf.
Inmiddels heb ik bovenstaande reactie wel kunnen plaatsen.
Duidelijk is dat ze zo vastzitten aan Urgenda, dat de consultatie een wassen neus is. De enige zinnige oplossing voor de korte termijn is dus ombouw tot gascentrale. Dat lijkt me beter én goedkoper én betrouwbaarder dan wind”parken” en zonne-“akkers”
I.p.v. claims te betalen, krijg je tenminste nog iets voor je goeie geld. Bovendien kun je ze nog altijd inzetten voor het geval het nog ooit iets wordt met die waterstof. (Tijdelijk op te weken, tot de sloop, met de windturbines voor de kust)
Laten we ons goeie zuur verdiende geld in hemelsnaam niet wegsmijten aan claims.
En als ze waterstof onder de grond in oude olie- en gasvelden willen en kunnen pompen kan dat al helemaal met het véél zwaardere en moleculair grotere CO2 en ook waarschijnlijk daarom voor minder geld.
Peter, je waffel iets te snel weer open?
Guido
Honds opgevoed? Nou vooruit dan, Waf, Waf
Dit lijkt onzin:
“Toen ik betrokken was bij de transformatie van steenkool naar olie – omdat men toen geloofde dat er binnenkort geen olie meer zou zijn! – “
Nee hoor, van steenkool olie maken bedoelt hij hier. Net zoals de Duitsers in WO2 van steenkool benzine produceerden.
Wat kunnen die Belgen zich toch heerlijk uitdrukken! Louis Vuitton tassen verbranden om een huis te verwarmen.
Het maakt meer duidelijk dan een rapport van twee centimeter dik van een Nederlandse ambtenaar.
Wie zegt dat prijs leidend moet/zal zijn in al onze acties.. Dat zien we niet in onze eigen wereld.. Wie koopt de goedkoopste auto.. Dan zou iedereen in een peugeot 107/108 moeten rijden. Of in een oude auto.. Dus laten zien dat waterstof duurder is.. En dan concluderen dat we het daarom niet doen.. en alleen de goedkopere.. En alles bij het oude laten ?
Bert, over het algemeen is een product duurder, doordat er meer energie voor nodig was om het te produceren. Veel moeite ergens voor doen, maakt een product duurder. Zeldzaamheid, winstmarges en tierelanteintjes van het product laat ik buiten beschouwing.
Waarom is ons brood zo goedkoop? Dat komt doordat het hele productieproces op aardolie loopt. Stel je voor dat er geen olie werd gebruikt en dat dus honderdduizenden landarbeiders met de hand al dat tarwe zouden moeten inzaaien, bemesten, maaien, transporteren en verder verwerken. Dat zou heel erg energie-inefficiënt zijn en de prijs van brood zou exploderen!
Is de ene vorm van energie duurder dan een andere, dan is er voor die ene meer energie nodig geweest om de produceren. Zo eenvoudig is het. Energie is niet iets dat je uitkiest omdat het een mooi kleurtje, een extra accessoire, blonde haren of een ander hoog bling-bling gehalte heeft. De vorm van energie vergelijken met auto’s is zoiets als appels met stoeptegels vergelijken.
Waterstof, het kan voor sommige dingen nuttig zijn, maar op grote schaal?
Stel je wilt je huis verwarmen zo als nu met de cv ketel op gas met het zelfde comfort, dan heb je bij waterstof 3 a 4 keer meer nodig.
Dus wat je nu doet met een 1 m3 gas, heb je er dan minimaal 3 voor nodig.
Dit gaat veel vergen van de pomp stations en de productie van waterstof.
Zou je waterstof bij gas gaan mengen, ik meen dat dit tot max 20% kan bij moderne cv ketels, dan is het plaatje een beetje anders.
Maar prijstechnisch ook niet meer eerlijk.
Maar ze zijn alle blind geworden, zelfs de Rabobank is opgelicht door een zogenaamde fabrikant van gasloze cv ketels, alleen de naam al, gasloze!
https://www.ad.nl/economie/rabobank-voor-miljoen-opgelicht-dit-maken-wij-niet-dagelijks-mee~a1819bf8/
Dag Theo,
Dat H2 vervoersprobleem gaat meevallen omdat een belangrijk deel van de mensen overstapt op warmtepompen naarmate die meer kunnen (water opwarmen tot 70-80°C met een COP van 4).
En met een onmerkbaar goedkoop eletrisch ventilatortje dat je magnetisch onder je radiatoren plakt, kun je de water temperatuur van de CV soepel meer dan 10°C verlagen.
Dat heb ik zelf en kon afgelopen winter het huis soepel warm houden met water van 60°C uit mijn CV ketel.
Ook nog lager maar dat vind ik een beetje tricky in verband met legionella, en mijn ega wil wel lekker warm (te heet voor mij) kunnen douchen.
En hoe meer van dit soort artikeln er verschijnen – waar of niet waar – hoe groter de kans dat waterstof werkelijk wordt ingevoerd.
Net zoals dat eerder gebeurde met de spaarlamp , windmolens , zonnepanelen , warmtepompen , warmtenetten icm biomassacentrales .
Het enige apparaat dat werkelijk, en met een heel weinig energie input en met weinig middelen( tuinslang ) , relatief veel echt gratis warmte levert , is een zonneboiler -installatie , maar daarover wordt nooit gesproken.
Waterstof is noodzakelijk voor het produceren van kunstmest middels het Haber Bosch procede. Geschat wordt dat 3 % van de wereldconsumptie aan gas daarvoor nodig is. Het proces zelf kost ook heel erg veel energie . ( hoge druk en temperatuur )
Een allternatief bedenken voor kunstmest en of het procede minder energie- intensief maken. Dát zou nog ’s een doorbraak zijn en het gebruik van brandstoffen terugdringen .
Wat een domme mensen. Kunstmest is vullis.
Maar ja, die monsanto bayer hè?
En ondertussen slopen ze de landbouw.
Ze van de club willen minder mensen. Daar komt alles uit voort.
Het zijn misantropen
@meneer AntiSoof ,
Vrijwel zeker dat u leeft dankzij de uitvinding van Kunstmest .
Het procede om kunstmest te maken door stikstof uit de lucht te halen en te binden aan waterstof, werd uitgevonden door Frits Haber
Frits Haber was tevens de uitvinder van het mosterdgas dat in de eerste wereldoorlog werd ingezet en dood en verderf zaaide .
Zijn vrouw vond dat zo erg dat ze zichzelf door het hoofd schoot op een bijeenkomst met wetenschappers waar Einstein ook bij was .
Tenzij men graag zou willen dat er -weer- veel mensen van de honger omkomen is het kunstmest nodig .
@Antisoof en Bert
Circulaire landbouw zonder kunstmest is ook de basis van ons ontwikkelingsbeleid.
Kennelijk hoopt men zo de Afrikaanse bevolking te beperken via tekorten en oorlogen om land.
Men formuleert dat liever niet zomaar de productie vervijfvoudigen via kunstmest en infrastructuur m.b.v. goedkope olie is een ondenkbare weg voor “de circulaire landbouw” economen en andere wereldredders.
Waarom zag Malthus ook alweer een probleem, o ja hij zag de landbouwproductie langzamer stijgen dan de aantallen arme mensen om hem heen.
Hij had natuurlijk nooit gehoord van mechanisatie en veredeling van gewassen, dus is zijn simpele blik via twee lijntjes in een grafiek te begrijpen.
Wij weten beter hoe je de productie verhoogt en zo minder mensen nodig hebt voor voedselproductie en daardoor meer kansen in de stad kan krijgen via scholing, centralisatie en keuzevrijheid.
Net zoals de club van Rome niet begreep wat de pil, gezondheidszorg en opleiding voor gevolg zou hebben op het kindertal per vrouw.
Ze gebruikte meer lijntjes in hun grafieken dan Malthus maar hadden net als Malthus geen idee wat er om hun heen aan de gang was.
“Gelukkig” hebben we nu goed opgeleide mensen die we, vol ” intelligente boodschappen”, naar Afrika sturen voor vertraging van Afrikaanse ontwikkeling en welvaart.
Velen doen dit uit voorzorg.
Stel je voor dat zij 50% van onze productie per hectare halen, een ondenkbaar angstbeeld.
Één ding is zeker, waterstof economie zal Afrika nooit aan beginnen.
Eerst elektriciteit, betrouwbare energievoorziening, kunstmest en mechanisatie voor de landbouw, dat gaat hun verder helpen.
Antisoof
Kunstmest zet je in bij een gebrek aan alternatieven. Gewone mest van dieren is beter voor de opbouw en de vitaliteit van de bodem, mits niet vervuild met natuurvreemde stoffen en mits goed gedoseerd. Maar kan afhankelijk van het eten/voer ook te arm zijn aan bepaalde mineralen die om bepaalde gewassen te telen nodig zijn. Elke plant heeft zijn eigen specifieke dosis mineralen nodig. Gelukkig is er kunstmest. Bomen brengen overigens door hun bladval mineralen uit de ondergrond naar boven en maken door tussenkomst van het bodemleven die mineralen weer opneembaar voor gewassen.
De natuur heeft de mens niet nodig, wij de natuur.
Lo
In principe is de natuur vanuit zichzelf circulair. Op plaatsen waar mensen bos aan de natuur onttrekken, doen ze dat omdat bomen of gewassen met diep reikende wortels mineralen uit de diepere ondergrond naar boven halen. Al dan niet in samenwerking met schimmels. Die mineralen komen via bladval uiteindelijk in de bovenlaag terecht en vormen zo de vruchtbare humeuze bodems.
Al vroeg bemerkte de mens dat de bodem ter plaatse van het afgebrande of omgehakte bos steeds minder op ging leveren en ontstond dus zwerflandbouw. Het gebruik van huisdieren waarvan de voeding uit laag gelegen weilanden kwam die regelmatig overstroomden en op die manier steeds werden voorzien van nieuwe mineraalafzettingen, kwam via de mest de landbouw te hulp.
Omdat ook dat door de toenemende bevolkingsdruk en de traagheid van het natuurlijke systeem niet vol te houden was, werden uiteindelijk op grote schaal natuurlijke meststoffen (bijv. guano) geïntroduceerd. Dat raakte op en kunstmest vult dat gat nu op.
In Nederland is dat eigenlijk niet nodig, want volgens mij zijn er, ,juist door de importen van reststromen die uiteindelijk via veevoer weer resulteren in meststoffen, mineralen genoeg. Mogelijk is medicatie van dieren en mensen een probleem om die meststoffen in te zetten.
Overigens blijft het een nadeel dat de mineralen uit andere delen van de wereld hier de bodem verrijken en daar verarmen. Van de andere kant komen er ook hier stromen mensen van elders wonen. Misschien heft dat elkaar op.
In dat opzicht is planten van bomen om de bodem te verbeteren dus een goede oplossing. En niet alleen daarvoor.
Peter v Beurden.
Alles hangt met alles samen en alles beweegt, hebben niet Nederlandse filosofen ooit gezegd.
Ook het Amazone oerwoud (toch een heleboel bomen) is gedeeltelijk afhankelijk van mineralen uit de Sahara die daar naartoe waaien.
De gist van mijn opmerking is dat circulaire landbouw niet bestaat en dus ook niet tot beleid verheven mag worden voor Afrika.
Het heeft meer met tijdschalen te maken. De enige mannier Afrika snel vooruit te helpen is door hun landbouwproductie te verhogen. In veel landen heeft dat geholpen door met minder mensen in de landbouw en meer “productieve” arbeid elders en daardoor betere welvaart en betere gezondheidszorg vanwege het wonen in de stad.
Al deze factoren zijn leidend in het vrijwillig verlagen van de geboortes per vrouw.
Dat je later misschien het toch weer beter met minder kunstmest verder moet is van secundair belang.
Nu is hun opbrengst per hectare vaak ongeveer 10% van die bij ons, en daardoor is het voor mij onbegrijpelijk dat in Wageningen opgeleide deskundigen die intensievere landbouw vooral daar gaan tegenhouden.
Misschien kunnen wij al onze polders weer onder water zetten zodat het veen weer kansen krijgt te groeien.
Daar hebben Afrikanen meer aan dan dat we hun ontwikkeling met kunstmest gaan beletten.
Ze kunnen heel goed hun eigen keuzes maken.
Laten wij hier de onze maken.
Met meer dan veertig jaren tuinieren, nimmer kunstmest gebruikt in mijn tuinen tot dusver en ook niet van plan ooit te gaan gebruiken. Eigen compost, gelijk antisoof brandnetelgier gebruiken met biodiversiteit oftewel combiteelt en wisselteelten, en je tuinen floreren als nooit tevoren zonder weinig of geen last van ziektes, plagen etc.. Daarbij betrouwbaar zaadgoed, veelal uit eigen opkweek en je weet wat je eet zonder het milieu te belasten met stoffen die er niet thuishoren.
Jammer genoeg geen toestemming verkregen om een eigen bron te slaan, een mini horizontale windmolen te plaatsen in de tuin, regenwaterspoeling van toilet en plaatsen zonneboiler op het dak. Hoezo milieubewuste overheden? als je zelfstandig zaken wil plaatsen en/of regelen werkt men niet mee, en dan moet ik straks wel meewerken aan de idioterie van hen?
Dacht het niet.
Max X
Je kunt een hobby niet verwarren met grootschalige voedselproductie voor mensen die dicht opeengepakt wonen in een stedelijke omgeving. Wat je doet is prima voor eigen gebruik. Het werkt echter niet in Nederland en in een groot deel van de dichtbevolkte wereld.
Ik ken nog het beeld dat mijn achterburen hun beerput leegden in hun tuin. Dat is nu niet meer toegestaan, maar heeft wel lange tijd ook in de steden voortbestaan. Tot in mijn jeugdjaren in Tilburg. De poepdoos achter in de tuin, zo ver mogelijk van het huis vandaan. Maar dicht bij de moestuin waar de beer op werd gekieperd. Ach het stonk en dag en het werd vervolgens onder gespit. De goeie ouwe tijd was zo goed niet. Al kunnen sommige gebruiken na eens grondig te zijn opgepoetst wel weer in ere worden herstelt. Composttoilet?
“Het toppunt is dat de Russen van Gazprom, om gas te verkopen dat niet minder CO2 produceert, beloven waterstof in het aardgas te injecteren dat ze aan de EU verkopen – voornamelijk aan Duitsland.”
Geweldig! U vraagt en de Russen draaien. Het zal hun een zorg zijn dat de er duur waterstof bij gaan mixen. Zolang de suffe Duitsers (plus de rest) maar betalen.
Bert
Koemestkorrels en mestkorrels is booming, de Nederlanders zijn er goed in en exporteren veel.
Maar ja al die lieve productie beesten willen ze hier niet meer, stikstof beesten zijn het.
Stikstof zit dat ook niet in kunstmest, dit is toch een groeistof met nitraat.
Organische meststoffen zijn goed, de volgende stap is dus uitbannen, daar zijn ze in Nederland goed in.
@Theo . Deze reactie is nu precies wat ik bedoel .
Die waterstof economie komt er . of is al een feit .
Bert ik weet het, en ik hoop dat ik er nog heel lang geen gebruik van hoef te maken.
Mijn laatste optie is nog altijd even de grens over te wippen, ik heb geen zin meer om onnodig en onzinnig weer mijn huis op de kop te zetten en weer heel veel geld in mijn oude woning te stoppen.
Daarbij vallen we volgens veel economen in een crisis die nog veel verder gaat dan de banken crisis, zou dat gebeuren dan zullen we wel eens zien hoe het er voor gaat staan met hun hernieuwbare energie.
Ik ben absoluut niet tegen nieuwe vindingen, mits ze rendabel en betaalbaar zijn voor iedereen.
Theo. Het probleem met stikstof ligt vooral n het feit dat de stikstofcyclus niet sluitend is. Een cyclus is normaal gesproken een vorm van evenwicht reactie tussen bepaalde stoffen. Dat evenwicht is al tientallen jaren niet meer.
De stikstof input in Nederland is complex. Het merendeel komt van buiten de grenzen, denk aan veevoer, brandstof, depositie, water etc.
Stikstof is een nuttige stof. Biomassa groeit erdoor. Een teveel aan stikstof levert voor bepaalde ecosystemen fundamentele risico’s in dat er een verschuiving ontstaat in de vegetatie. Is dat erg? Soms niet. Denk daarbij aan productie gebieden, veelal agrarisch. Daar wordt ons voedsel primaire geproduceerd. Landbouw in deze is van wezenlijk belang. Zeker in Nederland. Wij moeten onze (eigen) voedselproducent worden. Dat was +/-100 jaar geleden ook de gedachten. Denk aan de Flevopolders en Noordoostpolder. Staatsboerderijen produceerde voor eigen bevolking.
Waarom is teveel aan stikstof niet gunstig? Er zijn in ons land gelukkig nog steeds voedselarme gebieden die beheerd worden door oa natuurbeschermingsorganisaties en agrariërs. Deze kleine natuurgebieden zijn een bron van diversiteit op flora en fauna gebied. Ook insecten behoren daartoe. Waarom is dat van belang? Grote (?) biodiversiteit draagt bij aan een gezond leefmilieu, habitat of ecosysteem. Dat komt de mens weer ten goede. Want wie leeft er nu graag in een woestijn?
Ik niet.
In 1900 bestond een groot deel van Nederland uit heidevelden, die in stand werden gehouden door schalen, die ’s nachts hun mest afscheidden in de schaapskooi. Zo vond er een stikstofonttrekking plaats van de heidevelden, waar dus door gebrek aan voedingsstoffen alleen nog maar heide wilde groeien. Voedselarme heide is dus cultuurgrond en geen natuurgrond. Je ziet dus dat bij afwezigheid van schapen de heide weer gewoon dichtgroeit met bomen, wat ook weer goed is voor het klimaat.
Juist.
Toen ik nog een (grote) tuin had, zaaide ik eerst stikstofbermesters om de gewassen die erna kwamen goed te laten gedijen. Zelf maak ik nu nog gier van brandnetels. Werkt heel fijn om de planten te steunen.
Doet me ook denken aan vitamines voor mensen. Velen hebben C, en D tekort. Komt door verkeerd eten. Door die verpeste landbouw ook.
Ik vraag me af hoeveel van de ‘groene’ betweters met de voeten in de aarde gestaan hebben. Of van die banken-types, of van die politici.
Maar ja. Zo gaat het. Terug naar onze natuur, das het beste.
Die anti-natuur mensen lijken wel ontaard.
Maar hersenspoeling hè?
Van de wieg tot het graf.
Maakt denken lastig.
Verkeerde info enzo.
Maar goed. De natuur is perfect, we zullen ons alleen weer moeten aanpassen aan het ritme van de symfonie van het leven.
Beetje stroom is leuk, maar als het misbruikt wordt; hoed je maar.
Beste Hans. Dat verhaal heb ik nu al zo vaak gehoord dat ik dat inmiddels op de harde plaat heb. Er is veel meer dan heidelandschap of cultuurlandschap . Er zijn gebieden in Nederland waar van nature fosfaat en nitraat arm kwelwater naar boven komt en daardoor een subtiel klein gemeenschap aan organismen heeft doen ontstaan. Denk ook eens aan de zure vennen in Brabant en Drenthe. Unieke wateren voor Nederland. In Zuid-Limburg is de samenstelling van een deel van de bodem zo uniek dat er een flora voorkomt die in Nederland niet meer terugziet. Om even jouw scope te verwijden Hans. Jouw ” schapen verhaal ” is mij duidelijk.
Moeten wij Nederlanders dit type biotopen bewaren en koesteren? Dan zeg ik ja. Dit soort ecotomen behoren tot ons cultuur wetenschappelijk (land) goederen. Net als het standbeeld Piet Hein, Pim Fortuyn, Rembrandt etc.
@Dieter von Bartsch:
Maar dat is toch een superlatieve vorm van tuinieren?
Vergelijkbaar met een tropisch aquarium in koude streken.
Heeft niets met “de” natuur te maken, meer met conserveren.
Dieter ik neem aan dat je de zinkflora in het Geuldal bedoelt? Dat is nogal saillant omdat deze biotoop ontstaan is door afvalwater uit de lood-en zinkmijnen net over de grens met België in de 18e en 19e eeuw. Strikt genomen is het vervuilde grond die gesaneerd zou moeten worden. Limburg heeft trouwens geen enkel baat bij de Nederlandse stikstofmaatregelen omdat de hele provincie binnen 10 km afstand van het buitenland ligt.
Beste Boels. Dat mag dan wel zo genoemd worden, maar uniek is het wel. Daarom zuinig mee zijn.
Hans. Nee, de zinkbodem langs de Geul en dito flora bedoel ik niet. De unieke bodemsamenstelling in een deel van Zuid Limburg is mergel.
Mergel is kalkzandsteen. De daaraan gebonden vegetatie is best bijzonder te noemen.
Overigens is de zinkflora ook wel bijzonder. Het zinkviooltje en zinkboerenkers gedijen er omdat zijn de concurrentie tov andere plantensoorten winnen. Maar dat terzijde.
Dieter von Bartsch
Heb je enig idee hoeveel landbouwgrond wij voor onze landbouw en veeteelt in andere landen hebben liggen? Tot voor enkele jaren was dat 7 keer. Dat zit voor een belangrijk deel in de reststromen die we hier binnenkrijgen en waar onze landbouwhuisdieren mee gevoerd worden. Misschien heb jij recentere cijfers, dan heb ik die graag van je. Niet in euro’s, maar in kilogrammen of tonnage.
We halen ook veel voedsel voor mensen uit het buitenland en exporteren ook veel. Maar wat is veel. de slogan van Nederland is de tweede grootste exporteur is het getal in euro’s. Dat zegt t.o.v. de mesthuishouding niet zoveel. Wat je over hebt aan mest kun je transporteren naar die gebieden waar kunstmest wordt gebruikt.
Ben jij bekent met de hoeveelheid mest die uitspoelt naar oppervlaktewater?
Je kunt van alles willen behouden, dat is een keuze, maar de successie tegengaan is gewoon tuinieren. Niet meer en niet minder
Wil je een natuurlijk milieu behouden, dan zijn we inmiddels al erg ver doorgeschoten, want het overgrote deel van Nederland is landbouwgebied voor ruim 17 miljoen Nederlanders en er komen er op korte termijn nog een miljoen bij. Wat we nog aan Quasi-natuur overhebben is er nog omdat het voor de landbouw niet bruikbaar was. Op termijn wordt het steeds meer natuur als je er van af blijft. Elke vorm van beheer maakt het minder natuur en meer cultuur. Dat mag, dat is een keuze zoals al eerder gezegd.
Een deel daarvan is bos, de rest mag geen bos worden. Dat heeft de mens in zijn opperste wijsheid bepaald.
Hans Erren
Helemaal eens. Zodra mensen ergens gaan wonen beïnvloeden zij het landschap. Dan begint de strijd tegen de natuur die constant voortduurt. Het belang van de mens loopt niet persé parallel met het “belang”van de natuur als geheel. Is dat erg? Nee, het heeft alleen zijn prijs. Het kost biodiversiteit.
Natuur is wat vanzelf komt. daar hoef je niets aan te doen. Doe je dat wel, dan schuift het automatisch op naar cultuur.
Waar mensen wonen schuift het dus altijd op naar meer of minder cultuur. De natuur is er weer als de mens vertrokken is of op zijn minst gedecimeerd. Jager verzamelaar en dat dan op bescheiden schaal.
Even een zijspoor. Ik stel voor om de tekst in het rechthoekje met een afbeelding van een duim naar boven; LEUK, te vervangen door iets anders, bv. Goed – Prima – OK enz. Graag suggesties.
Krijg ik medestanders ??
Hans Vles
Dat vind ik nogal versluierend. Eens, oneens, geen mening vind ik dan beter.
Een nadeel van het huidige systeem is dat als je de tekst als geheel op wilt slaan als .txt document, bijvoorbeeld om snel te kunnen zoeken, de reacties als één getal worden opgeslagen en bijv. leuk 1 (niet leuk) 3 als leuk 13 wordt opgeslagen.
Weet iemand een methode om op een andere manier snel in de reacties te kunnen zoeken? Mij lukt het niet.
Overstappen op disqus
Al met al is Disqus een geweldig systeem en is het ook een drastische verbetering in de manier waarop websites om kunnen gaan met comments. Het heeft alleen maar voordelen ten opzichte van de gebruiker en de beheerder. Alleen het probleem dat Google de comments niet indexeert blijft een show-stopper. Toch heb ik goede hoop dat het slechts een kwestie van tijd is totdat Google en Disqus samen met een oplossing komen. Want uiteindelijk heeft iedereen er baat bij dat Google de comments zo goed en zo snel mogelijk indexeert.
https://www.vaneldijk.nl/artikelen/disqus-geweldig-maar-onbruikbaar (????)
Hans Erren
Leg eens uit. Als ik in Wikipedia zoek zie ik niets waarmee ik in een website als deze op een handige manier kan zoeken.
Ik kom bij hondenbrokken uit, maar spreek géén wafs net als Guido.
Scheffer
Dank je voor de link. Ik maak er uit op dat die overstap op Discus door de beheerder van de site bepaald wordt en ik daar zelf geen andere inbreng in heb dan een wens. Ik moet de opmerking van Hans Erren dus zien als een verzoek richting Hans Labohm?
Theo
Jij hebt het begrepen. Als er een teveel aan natuurlijke mest is in een bepaald gebied kun je het transporteren naar een gebied waar het nodig is. De bodem in Nederland is nogal verschillend namelijk. Drijfmest spoelt nogal gemakkelijk uit op zandgrond. Op andere leemachtige en kleiachtige bodems wordt het beter vastgehouden en blijft het beter beschikbaar voor de planten. Dan hoef je op die klei en leembodems geen kunstmest te gebruiken.
Nederland moet doen waar ze goed in zijn en waar ze de bodem voor hebben. Mest is geen gif, zomin als CO2 een gif is. Al is er altijd de regel, als er “te” voor staat, teveel, te weinig dan zoek je naar een geschikte oplossing zonder een nieuw probleem te creëeren.
Circulaire landbouw ja! Maar het hoeft niet op de 10/50 km2. Zeker niet in deze tijd.
Overigens blijft het wel zo dat onze boerenbedrijven, juist omdat ze zo goed zijn, niet moeten blijven steken in bulkproducten. Dan prijzen ze zich namelijk uit de markt. Wij moeten topkwaliteit leveren. En het is geen probleem maar een voordeel als het geëxporteerd wordt voor een goede prijs. Sommigen doen alsof dat een nadeel is.
Misschien komt er nog ooit een tijd dat er een reusachtig hoge windturbine annex woon-/uitkijktoren in elke gemeente staat. Een 500 meter hoge toren met inwendige vrijwel wrijvingsloze horizontale turbinebladen die de warmte uit de stad wegzuigt en zorgt voor een verfrissend windje op de toekomstige hete zomerse dagen. En met een 500 meter diepe opslag voor de waterstof voor de winterse periode met dunkelflaute. Wie zal het zeggen? Voorlopig zit er dat nog niet in. Even kijken of de gebroeders Das zoiets al bedacht hebben. Als het maar niet dient om het ene gat met het andere te dichten zoals hierboven beschreven staat.
Zou dat veiliger zijn dan een MSR-centrale?
Tijdens mijn opleiding geohydrologie in de jaren ’80 kregen wij het schoolvoorbeeld overbemesting van het Montferland. Hier werd door de lokale maisboeren het mestoverschot in de maisakkers op de hoge zandgrond gedumpt omdat mais tegen veel nitraat kan. Het nadeel was dat dit nitraat via het grondwater naar het noorden stroomde en daar de inname van de drinkwatervoorziening vervuilde omdat het nitraat gedeeltelijk werd gereduceerd tot giftig nitriet.
Hans Erren
Dat is me bekend. Overbemesting is geen goede zaak. Wat Theo voorstelt lijkt me prima. Waarom zou je kunstmest gebruiken als het voor de bodem en ter voorkoming van bodemerosie beter is om stalmest te gebruiken? Verder zouden we ons af moeten vragen of maïs wel zon geschikt gewas is en past in het idee de landbouw meer circulair te maken en in afstemming met de omringende “natuur”die nog rest
Op het moment is waterstof het lapmiddel van molenaars en zonaanbidders om de gebreken van hun afgodsinstrumenten weg te wimpelen. Vandaar de afkeer van verstandige mensen.
Maar het is een optie, wanneer we voldoende primaire energie uit atoomkernen halen. Dan moet er veel kleinschalig energietransport zijn. Of dat dan alleen, of voornamelijk via waterstof moet? Ik denk van niet. Maar in niches zal het zeker een toepassing vinden.
Het is gevaarlijk spul. Bij een ontploffing vloog het dak van het laboratorium hoog genoeg in de lucht voor mijn vader om onder een tafel te duiken. Daardoor ontsnapte hij aan het neervallend puin. Zijn assistenten zaten op dat moment in de kantine. Een mens moet geluk hebben om met waterstof het leven te behouden.
Bij de invoering van de “waterstofeconomie” komt het schrijnende tekort aan de Nederlandse capaciteit van “hernieuwbare” energie via de Nederlandse klimaatwet en energiewet direct zichtbaar.
Rekenaars hebben dit al voorspeld aan de politiek. >>> Het aandeel “hernieuwbare” energie (2019) in de wereld uit zonnepanelen en windmolens is ongeveer 1 procent.
Conclusie voor 2030 >> 2050>>2100: “Zonder kernenergie gaat het niet lukken.”
https://www.vn.nl/energietransitie-27-lessen/
Zonder kernenergie gaat het veel sneller en goedkoper lukken!
Kernenergie kost immers 2 – 5 keer zoveel per kWh en kost ook 3 – 6 keer zoveel tijd om te bouwen!
We hebben immers meer dan genoeg wind en zon om heel NL en zelfs heel Dld van alle energie (ook voor verwarming en transport) te voorzien!
Over gresnigt.
-” Bas, and people like him, will never respect science, because they don’t understand it. Just look at all of the scientific information and evidence that I’ve thrown his way. Rather than trying to understand any of it, he looks for the bits and pieces that reinforce his world view — any tidbit that he can get to support the tiny handful of so-called “rock-solid” papers that he has collected by canvassing the anti-nuclear websites. It doesn’t help that he’s also a consummate conspiracy theorist with a paranoia that seems to focus on distrusting the United Nations.
These people are a lost cause. We need to focus our efforts on people who are willing to listen, learn, and understand. There are plenty of them out there, but they do not include Bas Gresnigt.
Let’s spray over the graffiti and move on.
-No Bas, it is what the definition of coup d’état is not what you consider it to be.
We all realize you like to define words in starnge and wonderous ways so as to support yourself and your delusions, witness the twisting of the term science, but the world doesn’t work that way. Words have defined meanings.
-Once again, Bas, you demonstrate that you are either a shill or an idiot.
You completely miss the implications of the phenomenon described. Expensive and unreliable energy are the end result
atomicinsights.com
Het hele gebeuren doet me ondertussen aan ‘The Borg’ uit Startrek denken….
Of deze:
https://www.youtube.com/watch?v=rWeO1q0gHJE
Even een ‘domme’ vraag (Bestaat niet, is mij geleerd. Alleen domme antwoorden).
Wat gebeurt er nu eigenlijk als de staat niet aan de urgenda uitspraak kan voldoen? Krijgt zij dan een boete opgelegd en zo ja, aan wie moet die dan voldaan worden? Aan de staat? Maw. gaat dan de staat zichzelf een boete opleggen?
Wat staat hierover in de gerechtelijke uitspraak?
Leon Driessen
Ik verdenk de staat er inmiddels van dat ze Urgenda als dekmantel voor in Parijs overeengekomen onzinnig beleid gebruiken. Dit gezien het in mijn ogen dubieuze optreden van de landsadvocaat. De wetgeving is op dit punt dringend aan herziening toe. Aangezien dat niet gebeurd is en ik ook géén actie in die richting waarneem, wordt ik steeds nadrukkelijker in die mening bevestigd.
Peter, die indruk had ik ook al, maar is nog geen antwoord op mijn vraag over wat de consequenties zijn
Leon,
Ook ik vind dat een vreemde constructie. Omdat wij een afspraak hebben met Europa, neem ik aan dat de schuld aan Europa moeten worden voldaan door de Nederlandse regering met tussenkomst van Urgenda als doorgeefluik.
Ik weet het niet. wie het weet mag het zeggen. Als je er achter bent, verneem ik het graag.
Als de staat een uitspraak van de rechter negeert dan blaast ze in feite het rechtssysteem op.
Geen onafhankelijke rechtspraak meer.
De staat houdt zich niet aan de eigen en door het parlement geaccordeerde regels.
Maar kan naar willekeur handelen.
Dat heeft dictatuur.
Waterstof kan nuttig zijn ter vervanging van zware stookolie op zeeschepen.
Is ook beter voor het milieu.
Wat zou anders de brandstof voor deze schepen moeten worden?
Waterstof verbranden brengt meer waterdamp in de lucht. Dat is toch ook een broeikasgas?
Teveel aan waterdamp in de atmosfeer condenseert gelijk uit, bij de electriciteitscentrales in Duitsland met grote koeltorens staan waarschuwingsborden voor natte wegen.
Gelukkig wordt er op dat vlak al veel vooruitgang geboekt. Sinds 1 januari 2020 mag stookolie maximaal 5 g/kg (0,5%) zwavel bevatten. Dat was eerst 3,5%. Hiermee wordt een reductie van 77% in SOx uitstoot behaald. Zie: http://www.imo.org/en/MediaCentre/HotTopics/Pages/Sulphur-2020.aspx.
Stookolie is echt troep, het is wat er van olie overblijft na raffinage. Het moet eerst tot meer dan 80°C verwarmd worden voordat het vloeibaar genoeg is om als brandstof te dienen (zie https://www.marineinsight.com/tech/marine-heavy-fuel-oil-hfo-for-ships-properties-challenges-and-treatment-methods/)
Dat gezegd hebbende, 95% van de wereldhandel wordt per ship vervoerd en het is nog steeds de meest efficiënte vorm van transport. Er zijn diverse initiatieven om bijvoorbeeld met Flettner rotors of grote vliegers van de wind gebruik te maken voor efficiënter varen. In dit voorbeeld werd er gemeten over een langere periode 8.2% brandstof bespaard: https://www.maritime-executive.com/article/flettner-rotor-trial-delivers-real-world-fuel-savings
De vraag is of die brandstofkostenbesparing door wind opweegt tegen de investerings- en onderhoudskosten, en het dus eigenlijk een ideologische reclamestunt is.
De vraag van Hans hieronder is ewen terechte. Als je er wat dieper induikt, dan blijkt het moeilijk om een eenduidig antwoord te geven vanwege de vele factoren in het verhaal. Welke wind ga je onderweg tegenkomen is daar een belangrijke in.
Een getal dat ik vaak genoemd zie is dat 50% – 60% van de transportkosten brandstofkosten zijn. Om even wat grootteordes aan te geven: een schip van 120 m uitrusten met 3 Fletnner rotors kost in de aanschaf 2 M€. Een schip van 190 m kan gemakkelijk voor 5.4 M€ aan brandstof verstoken. Even heel simplistisch geredeneerd: bij 8.2% besparing en naar rato van lengte lagere brandstofkosten, heb je de aanschaf in zeven jaar terugverdiend. Maar dan zijn de kosten van onderhoud, verzkering e.d. buiten beschouwing gelaten.
Overigens schakelt een aatal schepen over op LNG als brandstof en dat is een stuk schoner dan stookolie. Er is geen eenduidig beeld of LNG op de lange termijn voordeliger is dan stookolie. Daarvoor zijn de kosten van beide brandstoffen te variabel.
Die zeilen en ook Flettner rotors beperken de laadcapaciteit van een schip veel meer dan de footprint van de mast/rotor vanwege de kranen gebruikt voor in-/uitladen.
Deze WEB-cam op de kolencentrale op de Maasvlakte2 geeft een beeld: https://fotopaulmartens.netcam.nl/futureland.php
(ook van de 12MW test windmolen die daar staat op het terrein van SIF die funderingsbuizen voor windmolens maakt)
Het lijkt me efficiënter om die schepen op waterstof geproduceerd door windmolens met electrolyzers te laten varen. Of ammoniak waaruit op het schip dan waterstof wordt gemaakt omdat ammoniak veel gemakkelijker te hanteren is).
Dan is de aankomst tijd veel beter te plannen en dat is nodig omdat zo’n laad/los kade duur is vanwege de container kranen en (automatische) vervoersystemen achter de kranen, en de verdere logistieke systemen (vervoer naar klant, de (fabrieks)planning van klanten, enz.
Uehhh. . . Windenergie? Ik zeg maar wat.
Kernenergie Ap?
Grote carriers over zee kunnen i.p.v. vieze stookolie aan de CO2-loze mini nuclear energy plant.
https://www.world-nuclear.org/getmedia/821afe12-64ca-4b00-9c5f-e59e39796ab5/CGN-floating-reactor-concept-computer-generated.jpg.aspx
Modular construction using small reactor units
https://www.world-nuclear.org/information-library/nuclear-fuel-cycle/nuclear-power-reactors/small-nuclear-power-reactors.aspx
Dan kan zeewater nog radioactiever worden als zo’n schip op de oceaan in de diepte verdwijnt. Water dat vervolgens als regen weer over ons neerslaat.
En krijgen we nog meer misgeboorten.
https://www.globalresearch.ca/meta-review-of-46-studies-even-the-lowest-level-radiation-is-damaging-to-human-health/5312306
http://www.ibis-birthdefects.org/start/cache/Congenital%20Malformations%20Stillborn.pdf
Ap Kloosterman
Accu’s zijn naar analogie van auto’s (1/2 tot 1/3 van het totale gewicht) niet direct een bruikbare oplossing. Al zal een schip met minder toekunnen.
Als drijvende windparken kunnen, dan wordt het waarschijnlijk een windturbine. Of misschien wel zeilen voor als de wind mee zit.
Of masten in de vorm van een hele lange gek. Jij weet vast nog wel wat dat is. Dan gaan we ook op dat punt terug naar de middeleeuwen. Toen alles beter was. (sarc)
Laten ze maar snel gebruik gaan maken van kernenergie en serieproductie van het type centrale dat in kernonderzeeërs wordt gebruikt.
Heb jij een idee wat zo’n ding kost. Gresnigt kwam niet verder dan héél duur. Misschien wordt het door serieproductie wel héél weinig.
Dan moeten er overigens nog wel wat geesten worden omgeturnd.
@Peter van Beurden
Ik begrijp jou niet: ik heb het woord accu’s helemaal niet gebruikt.
Kernenergie is wellicht een brandstof voor hele grote schepen.
Je zegt niets over waterstof.
Ap Cloosterman (met een C!)
@Ap Cloosterman: Waterstof op een zeeschip?
Wel eens in een machinekamer van een zeeschip gewerkt Ap? Dan is het een veilig gevoel om te weten dat je bij een ongeluk of schade hoogstens smerig wordt en niet direct aan stukken wordt geblazen door een hoogst ontplofbaar goedje als waterstof.
Kortom; mij krijgen ze niet aan boord van zo’n “groene” ms Hemelvaart en ik zal niet de enige zijn.
De oplossing zal imho bestaan uit een enorme economische crash. Dan hoeft er niet meer zoveel overbodige troep rond de wereld gezeuld te worden, want men kan zich die luxe niet meer veroorloven.
De lol gaat er trouwens ook vanaf wanneer je bestelling bij Ali een maand of 6 onderweg is met een zeilschip. Dan sla je een paar vliegen in één klap: Er wordt veel minder energie verbruikt om overbodige troep te maken en heel weinig om het over zee te vervoeren.
Tjah, om stomme oplossingen te bedenken hoef je niet “groen” te zijn he?
Ap Cloosterman
Je vroeg: “Wat zou anders de brandstof voor deze schepen moeten worden”?
Elektrische energie leek me een optie. Die kun je onderweg opwekken met wind of zon. Maar ook meenemen in accu’s. Maar dat leek me nogal problematisch door het hoge gewicht. Al heb ik geen idee van de grootte van het accupakket dat dan nodig is.
Kernbrandstof lijkt me het meest voor de hand liggend op het moment dat er kleine MSR reactoren zijn. Maar ik heb geen idee van de kosten die er mee gepaard gaan. Vandaar mijn vraag. Wat denk jij dat het kost en kan het veilig genoeg?
@Leo,
Zelfs de Hindenburg ontplofte niet. En je bent beneden in de machinekamer een stuk veiliger met lekkende / brandende H2 dan stookolie.
Die H2 vliegt keihard omhoog omdat het veel lichter is dan lucht!
Bovendien zal die H2 niet worden verbrand in zuigermotoren e.d., maar wordt in brandstofcellen omgezet in elektriciteit. Elektriciteit die via elektromotoren het schip gaat aandrijven.
Geen bewegende zuigers, kleppen en meer van dat onderhoudsgevoelige spul.
En dus ook veel minder kans op calamiteiten.
Ook veel minder werk voor de machinist (als die dan nog nodig is?).
Ap Cloosterman
Sorry Ap voor het verkeerd schrijven van je achternaam.
Weer iets geleerd vandaag. Zon lange gek heet een rotorsail. Lijkt me een prima oplossing voor op zee en om de haven van energie te voorzien. Als dat ook kan en voldoende energie oplevert is het misschien een optie voor op industrieterreinen. Daar staat doorgaans toch al een hoop van dat landschap-ontsierende blikwerk bij elkaar. Vooral in de Botlek. Maar hoe je het ook bekijkt, het blijft pionieren.
Wat doen we straks met de zware stookolie die overblijft na raffinage? Dumpen? Kan er asfalt van worden gemaakt?
Wat nuancering bij dit vrij eenzijdige artikel.
https://www.tno.nl/nl/aandachtsgebieden/energietransitie/roadmaps/naar-co2-neutrale-brand-en-grondstoffen/waterstof-voor-een-duurzame-energievoorziening/tien-dingen-die-je-moet-weten-over-waterstof/
TNO produceert een eenzijdig artikel: zorgvuldig worden rendement en kosten vermeden.
Logisch, de staatssubsidie liegt er niet om.
Met zwaar gesubsidieerde “hernieuwbare” energie (want de ODE-opslag is nog lang niet van tafel) is het gewoon bedrog als dat niet wordt meegenomen in de haalbaarheid.
Bovendien zou men dan per direct moeten stoppen met de verzwaring van het elektriciteitsnetwerk (~€40 miljard de komende 10 jaar, alleen voor NL).
Als je alles bij elkaar optelt dan wordt de keuze voor kernenergie opeens heel aanlokkend.
P.S. Als er plotseling een omslag in kernenergetisch denken komt dan komt TNO vertellen dat het een goed idee is.
Dat klopt dan wel, want het past precies in het technisch natuurwetenschappelijk onderzoek (TNO).
Draaikonten.
Je telt wel heel raar op.
Zelfs met de grote aansprakelijkheid subsidies e.d. komt kernenergie alleen al qua kosten tegenwoordig niet in de buurt van een acceptabel niveau…
Vandaar dat geen utility zich meld bij de minister met een voorstel om een kerncentrale te bouwen….
Zelfs in China lijkt het besef doorgedrongen dat het de verkeerde weg is.
Ze namen daar jaarlijks ~4 kerncentrales in aanbouw. Daar zijn ze al sinds 2016 mee gestopt op een enkele na…
@ Ww,
Wat nuancering bij het nogal platte artikel van TNO is geboden.Terecht wijst ook Boels al op tekortkomingen.
https://www.wattisduurzaam.nl/15443/energie-beleid/tien-peperdure-misverstanden-over-wondermiddel-waterstof/
Wat de productie betreft zijn we er bijna.
Dit jaar opent Shell in Dusseldorf de grootste grijze waterstof fabriek van Europa met een capaciteit van 10 MW. Volgens de Europeesche commisie hebben binnen een paar jaar 6 GW. Dat verschilt alleen een letter voor de eenheid. Hoogovens verklaart dat als ze ijzer met waterstof willen maken ze al 6 GW nodig hebben. Hoogovens is op Europaschaal piepklein voor het totale energie verbruik. Er zullen dus nog wat eenheden moeten opschuiven. Dat schrijft voor een politicus heel makkelijk op al heeft hij geen idee wat het betekend.
Een tussen oplossing is van aardgas waterstof maken, de co2 met 300 bar onder de grond opbergen en de waterstof door het aardgasnet sturen. Kost wel een hoop energie en geld. Geld is nu toch gratis en de energie uit de wind en zon ook. Prima oplossing. Ons deugen zal de wereld redden en China en de USA zullen ons eeuwig dankbaar zijn voor hun redding. Tenminste, dat denken wij.
Politiek is alleen dankbaar met woorden. Als het op daden aankomt, geldt alleen het eigen belang van de elite.
Zegt hij
Quote “bedragen de kosten die momenteel worden geraamd voor waterstof van fossiele oorsprong in de EU ongeveer 1,5 € / kg, […] 2,5 tot 5,5 € / kg ”voor“ groene ”waterstof. ”
—–
De 2,5 tot 5,5 € / kg ”voor“ groene ”waterstof is een ramingsfout van de EU. Dat zijn schattingen voor de toekomst indien de waterstof fabrieken meer dan 90% van de tijd op vol vermogen draaien.
En dat is niet de bedoeling (want gas verbranden om elektriciteit te maken en dat vervolgens via elektrolyse omzetten in waterstof is minder efficiënt en veel duurder dan rechtstreekse waterstofwinning uit aardgas via steam gas reformation)
De elektrolyse fabrieken zullen dus alleen voor elektriciteit overschotten gebruikt worden, max 20% van de tijd/capaciteit. En dat zorgt voor een veel hogere kostprijs dan de geraamde 2,5 tot 5,5 € / kg.
De capital cost (bouwkosten van de fabriek, lease grond, etc) en de overhead cost (personeel, etc) dient immers gedeeld te worden door veel minder geproduceerde eenheden dan een elektrolyse fabriek dat 90% van de tijd op vol vermogen draait.
Denk dus eerder aan ongeveer 10 tot 15 € / kg. Een vertienvoudiging t.o.v de conventionele methode waarbij waterstof rechtstreeks uit aardgas (CH4) gewonnen wordt via chemische processen en hoge temperatuur.
“De 2,5 tot 5,5 € / kg ”voor“ groene ”waterstof is een ramingsfout van de EU. ”
Expert rapporten ondersteunen die schatting en zeggen dat dat prijs niveau in 2025-2030 wordt bereikt en daarna nog verder gaat dalen.
Met de expansie van wind en zon zal de periode dat er overproductie is sterk oplopen en dus zal de prijs van elektriciteit dalen en zullen H2 electrolyzers*) een steeds hoger % van de tijd draaien. Denk aan 50%.
Daar is bij de schattingen rekening mee gehouden.
Die “fabrieken”*) draaien overigens onbemand. Alleen onderhoud nodig en dat is (net als bij een auto) minder naarmate de fabriek minder draait.
Grote fabrikanten van grijze H2 (gewonnen met steam reform uit aardgas) zijn nu bezig met groene H2 omdat ze beseffen dat ze over een jaar of 5 – 10 met grijze H2 niet meer kunnen concurreren, mede gezien de toenemende prijs van CO2 emissie certificaten die nodig zijn bij de productie van grijze waterstof.
_____
*) De naam fabrieken is verkeerd omdat die suggereren dat daar bedieningspersoneel, etc rondloopt. Dat is niet zo. De ~20 grote (MW) Electrolyzers in Dld draaien onbemand.
Capaciteit t.o.v vol vermogen continu zal veel lager worden.
Het is niet enkel afhankelijk van dagen dat het waait/de zon schijnt. Men zal een capaciteit moeten neerzetten om de hoge piek levering in de middag in de zomer te kunnen verwerken, en voor optimale winddagen.
Vaak zullen dus vele elektrolyse modules uitgezet moeten worden, slechts een fractie van de tijd produceren ze allemaal
@MP,
Het gaat om een optimalisatie probleem betreffende het totale systeem, waarin de prijzen op de stroombeurs (EPEX A’dam) een belangrijke rol spelen.
De ervaring in Dld laat zien dat allerlei grote consumenten hun stroomverbruik gaan aanpassen aan de prijs op de stroombeurs, waardoor de variabiliteitsproblemen daar veel kleiner zijn dan velen aangaven.
Het grote voordeel is dat de capaciteit van de elektrolyse gemakkelijk (zelfs automatisch aan de hand van de inkoopprijs van stroom) aangepast kan worden. Mede omdat er zeer goedkope H2 opslag capaciteit genoeg is (lege aardgas veldjes, zoutkoepels, e.a.).
Groene waterstof komt, of je het wilt of niet, en dat is goed want gaat ons uiteindelijk goedkopere energie leveren zonder de kankers veroorzakende vervuiling van radioactieve straling of fijnstof, e.a.
De prijs is zodanig aan het dalen dat experts verwachten dat het in 2025-2030 goedkoper wordt dan grijze waterstof.
Bovendien wordt het ook goedkoper dan aardgas dankzij:
– de toenemende prijs van ETS emissie certificaten (nu nog ~€25/ton uitgestoten CO2).
– de voortgaande prijsdaling van stroom uit wind en zon.
En de invoering vordert nu al:
– Dld is al bezig om z’n paar duizend regionale treinstellen allemaal om te bouwen naar H2 (waterstofgas)
– Ook onze NS heeft z’n eerste H2 trein!
– In Hamburg en een paar andere Duitse steden lopen al bussen op H2
– wij volgen in o.a. Gn
– In CH lopen de eerste vrachtwagens op H2, verdere uitbreiding komend omdat vrachtwagens op H2 geen CO2 uitstoot belasting hoeven te betalen.
@ Bas Gresnigt
Alle klimaat doelen kunnen behaalt worden met nieuwe technieken, met kool of gas en pure zuurstof als input
Efficiënt, goedkoop en nul uitstoot. Hogere druk pure co2 is het eindproduct voor bijvoorbeeld cement productie, of enhanced olie/gas productie voor het verdubbelen van olie/gas winning uit velden
De techniek is reeds ontwikkeld en bewezen voor Elektriciteit productie met nul uitstoot
Er is ook een nieuwe techniek voor zeer schone en goedkope waterstof productie uit aardgas via partial oxidation reformation. Zie vanaf pagina 31 in deze pdf
https://www.energie.kit.edu/downloads/GLOBAL%20ENERGY%20KTI%20PRESENTATION%20APRIL%202019.pdf
Landen welke schoon gas/kool technieken gebruiken worden de welvarende landen. Landen welke op elektrolyse en wind/zon energie inzetten verliezen al hun competitiviteit en zullen zeer arm worden. Dat is nou eenmaal de wet van communicerende vaten in een competitief kapitalistisch systeem.
De Allam cycle bestaat al heel lang. Wellicht mede omdat het gecompliceerde / dure techniek is (extreem hoge temperaturen/drukken, e.a.), is er desondanks (bij mijn weten) nog geen werkende plant.
Dat die plant in Portland, TX nog steeds niet schijnt te werken is geen goed teken.
Vooralsnog denk ik dat de veel grotere flexibiliteit, modulariteit en de mogelijkheden om onbemand te draaien van Proton-Exchange-Membrane (PEM), solid oxide, e.a. electrolyzers
hen een heel veel groter marktaandeel gaat verschaffen. Als de Allam cycle al van de grond komt tegen acceptabele kosten (ziet er niet goed uit als ik het ontwerp vergelijk met dat van PEM electrolyzers).
Allam cycle werkt naar verwachting volgens de test centrale, rond 2022 is de eerste commerciele 300MW centrale in de planning.
Het business model is naast elektriciteit output van hoge druk pure gassen, bruikbare/verkoopbare producten. (zie pagina 11 van deze pdf) zoals pure hoge druk stikstof, en pure hoge druk co2
https://netl.doe.gov/sites/default/files/netl-file/DOE-Coal-FIRST-Project-Execution-Plan-Presentation-3-9-2020-Public-Version.pdf
Dat maakt een interessant huwelijk met groene nul co2 uitstoot waterstof productie uit aardgas.
Voor rechtstreeks gebruik (bijvoorbeeld elektrisch rijden via waterstof elektrolyse), methanol productie via pure co2 toevoeging, of Ammonia (groene kunstmest) door stikstof toevoeging.
Kun je laten zien (met een link) wanneer de Portland centrale operationeel is geworden?
Bedankt.
Waarom zou je een 50MW tests centrale operationeel maken? Het is enkel voor proof of concept voor een commercieel interessante schaal en locatie. En het project is niet afgebroken, het is een test project voor verbeterde modules.
Laten we zien of het wat wordt. De steun van DOE suggereert dat er toch wel een kans is.
Ergens hebben de Allam cycle en de Molten Salt Reactor eenzelfde probleem; geen materialen voldoende slijtvast / bestand tegen de hoge temperaturen / drukken.
(druk speelt natuurlijk geen rol bij de MSR).
Lastig omdat er weinig vooruitgang is qua materialen op dit gebied.
Wellicht met keramiek, echter keramiek heeft het niet gehaald in zuigermotoren. Wel bij nieuwe advanced straalmoteren als dun laagje op de schoepen.
Bas, ken jij iemand die van de radioactieve straling uit een kerncentrale kanker heeft gekregen? ’t Is maar een vraag…
Het is bij bijna alle kankers onmogelijk aan te geven waardoor iemand het heeft gekregen.
Je kunt het alleen aantonen via correlatie studies.
Daarom heeft het ook zo lang geduurd voordat zichtbaar en algemeen geaccepteerd werd dat:
– Asbest longkanker veroorzaakt. Terwijl het een heel specifieke vorm van kanker is ( mesothelioma) en het al sinds de jaren dertig bekend was, werd het pas in 2005 echt verboden…
– Roken kanker veroorzaakt. Al sinds de jaren vijftig afdoende bekend
Ook van heel gering verhoogde straling, 0,3mSv/a (~20% van de natuurlijke achtergrond straling in veel gebieden) is afdoende bekend dat het significante gezondheidsschade veroorzaakt aan vooral het nageslacht:
http://www.ibis-birthdefects.org/start/cache/Congenital%20Malformations%20Stillborn.pdf
En andere gezondheidschade veroorzaakt:
https://www.sciencedaily.com/releases/2012/11/121113134224.htm
De USA National Academy of Sciences: https://www.nap.edu/read/11340/chapter/8
enz.
“– Dld is al bezig om z’n paar duizend regionale treinstellen allemaal om te bouwen naar H2 (waterstofgas)”
Nou,gresnigt,laat daar maar eens bewijs voor zien dan,of komt het weer uit je duim?
Dat was dus de zoveelste leugen van gresnigt!
Nikos,
Gegeven dat je kennelijk wel bewijs kon vinden voor mijn andere statements, stel ik voor dat je iets beter zoekt.
Het is echt zo dat de Deutsche Bundes Bahn bezig is met een massaal ombouw programma om al z’n regionale treinen om te bouwen op waterstof.
Goede zaak gezien de luchtvervuiling van diesel treinen.
Duitsland heeft al zo’n 20 grote (MW) elektrolysers draaien. Zie: https://www.powertogas.info/projektkarte/
(de grijze stippen met een getal erin bevatten veel ook al draaiende PtG plants)
Het waterstof treintje dat tussen Leeuwarden en Gn rijdt als proef*) is de eerste. Als het goed gaat volgt NS de Duitsers en gaat ook al z’n diesel passagierstreinen (~30?) ombouwen.
Dat is in lijn met het NS beleid om groen vervoer te bieden.
De elektrische NS treinen rijden op windmolen stroom (van “van de Bron”, althans als ze niet van leverancier zijn veranderd, er zijn er meer die hernieuwbare stroom verkopen).
___________
*) Weet eigenlijk niet zeker dat hij al regulier rijdt. Wel dat NS die trein heeft gekocht van de Duitsers en dat hij is afgeleverd, is toen zelf naar Gn gereden vlgs de krant.
” Es gibt hierzulande mehr als 30 Pilotprojekte”
“erprobt.”
” testen neue Verfahren,”
Dat is iets anders dan ” Dld is al bezig om z’n paar duizend regionale treinstellen allemaal om te bouwen naar H2 (waterstofgas)”
“Goede zaak gezien de luchtvervuiling van diesel treinen.”
Vind ik ook,maar dat is geen reden om te blijven liegen.
Waar is je link?
Of weer een verzinsel van jouw?
LOL,dat komt uit je eigen link.
En dat is niet de eerste keer dat dit gebeurt.
Dus inderdaad een verzinsel van je. Zoals bijna al je kritiek op mij.
Erger, om niet opnieuw voor schut te staan pak je een statement uit een link van mij die over PtG gaat…
Iets heel anders dan de migratie van regionale Duitse treinen naar H2.
Een bewuste leugen in de hoop dat ik verder niet oplet…
Ter zake:
De eerste proef waterstof treinen rijden in Dld al sinds 2017.
Men is nu begonnen met seriematige uitrol. Zal nog wel een tiental jaar in beslag nemen gezien het grote aantal regionale dieseltreinen in Dld.
Dit artikel van mei vorig jaar laat zien dat toen de eerste trein van 2 bestellingen van 14+27=41 waterstof treinen werd afgeleverd.
https://www.handelsblatt.com/unternehmen/handel-konsumgueter/bahnverkehr-durchbruch-fuer-wasserstoff-zuege-alstom-setzt-auf-wachstum-in-deutschland/24364778.html?ticket=ST-16044782-xIq56CXawb4mt12lY6cQ-ap2
Overigens opmerkelijk dat de Duitse fabriek inmiddels in Franse handen (Alstom) is.
Debieltje,het komt uit de link waar jij mee aankomt,ik open die en citeer eruit.
Je begint zelf over PtG :”(de grijze stippen met een getal erin bevatten veel ook al draaiende PtG plants)”
En vervolgens zeg je dit: “Erger, om niet opnieuw voor schut te staan pak je een statement uit een link van mij die over PtG gaat…
Je bent ziek in je kop.
Ter zake:
Er zijn inmiddels ong.45 waterstoftreinen geleverd.
Maar dit is dus onzin: ” Dld is al bezig om z’n paar duizend regionale treinstellen allemaal om te bouwen naar H2 (waterstofgas)”
“Die deutsche Tochter in Salzgitter entwickelte in den vergangenen Jahren auf Basis eines Dieseltriebzuges einen Zug mit Wasserstoffantrieb.
Dieser sogenannte Coradia iLint fährt seit dem vergangenen Jahr im Regelbetrieb in Niedersachsen mit zwei Vorserienfahrzeugen”
En ook dat zijn er geen “duizenden”.
Maar het is inmiddels wel duidelijk dat je hier enkel komt om te trollen en te gallen,met zoveel mogelijk leugens,net zoals je op andere sites doet.
Over gresnigt.
-” Bas, and people like him, will never respect science, because they don’t understand it. Just look at all of the scientific information and evidence that I’ve thrown his way. Rather than trying to understand any of it, he looks for the bits and pieces that reinforce his world view — any tidbit that he can get to support the tiny handful of so-called “rock-solid” papers that he has collected by canvassing the anti-nuclear websites. It doesn’t help that he’s also a consummate conspiracy theorist with a paranoia that seems to focus on distrusting the United Nations.
These people are a lost cause. We need to focus our efforts on people who are willing to listen, learn, and understand. There are plenty of them out there, but they do not include Bas Gresnigt.
Let’s spray over the graffiti and move on.
-No Bas, it is what the definition of coup d’état is not what you consider it to be.
We all realize you like to define words in starnge and wonderous ways so as to support yourself and your delusions, witness the twisting of the term science, but the world doesn’t work that way. Words have defined meanings.
-Once again, Bas, you demonstrate that you are either a shill or an idiot.
You completely miss the implications of the phenomenon described. Expensive and unreliable energy are the end result
Je platte schelden demonstreert dat je kwaad bent omdat je betrapt bent op je zoveelste leugen.
Jij hebt mij nog nooit op een leugen betrapt.
Ik jou echter bijna dagelijks
-Nou heb je dus ook weer je bewering over de tijd die nodig is om de CO2 weer op te nemen
gewoon uit je duim zitten zuigen.
-Je zit keihard te liegen over toename van bos wereldwijd.
-je zet constant wetenschappers en jounalisten weg als vooringenomen of kernenergiefanaat,alleen omdat hun mening jou niet uitkomt.
-je zit keihard te liegen over het feit dat ik je de import van pellets in DU niet zou hebben laten zien
-je zit keihard te liegen over autoritjes en vliegreisjes van personeel.
-Je blijft maar beweren dat het bosvolume in DU is toegenomen voornamelijk door biomassa,maar bent nog nooit met bewijs gekomen,ook niet na herhaald aandringen
-Je liegt dat ik voor kernenergie ben.
En nu lieg je dat : “Dld is al bezig om z’n paar duizend regionale treinstellen allemaal om te bouwen naar H2 (waterstofgas)”
Gewoon een debieltje dus die z,n langspeelplaat vol met leugens maar af blijft draaien.