Foto Shutterstock.
Een bijdrage van Tjerk Veenstra.
Via de media worden wij Assenaren uitgenodigd om mee te denken en mee te werken aan de energietransitie en een duurzaam Assen in het kader van de RES.
Omdat ik mij als bèta wetenschapper ernstig zorgen maak over het gebrek aan natuurwetenschappelijke kennis bij beleidsmakers, wil ik via dit document mijn uitgebreide reactie geven.
Daarbij beperk ik mij tot de drie belangrijkste pijlers uit het rapport “Tussenevaluatie visie energietransitie” : bebouwde omgeving (woningen), mobiliteit en grootschalige energieopwekking
Pijler Bebouwde Omgeving (woningen).
Ondanks dat aardgas de schoonste fossiele brandstof is, heeft de regering in het kader “we moeten van fossiele brandstoffen af”, besloten om Nederland in 2050 woningen en gebouwen helemaal gasloos te maken en daarbij alle energie duurzaam op te wekken, vooral met zon en wind. Hiermee wil Nederland het beste jongetje van de klas zijn, niet alleen in Europa, maar in de hele wereld.
Maar naast alle zgn. “positieve” berichten in de media komen er ook steeds meer kritische vragen uit de technisch wetenschappelijke hoek of het allemaal wel uitvoerbaar is. Prof. David Smeulders, hoogleraar Energy Technology aan de TU/ Eindhoven (en actief Groen Links lid!) keert zich tegen de huidige ‘duurzaamheidsreligie’ waarin volgens hem rationele argumenten niet meer worden gehoord.
In het Dagblad van het Noorden in februari 2020 stelt Smeulders, dat het hele gebeuren volgens hem zinloos is:
,,Het levert niks op, behalve sympathie voor Groningen en een hogere energierekening voor huishoudens. Uit mijn doorrekeningen blijkt dat de CO2-uitstoot tot 2030 juist toeneemt als huizen van het aardgas af gaan. Want wat komt ervoor in de plaats? Voorlopig vooral warmtepompen, die draaien op elektriciteit. Omdat er nog volstrekt onvoldoende zonne- en windenergie is, zal die stroom komende jaren vooral uit de energiecentrales komen. Die draaien op kolen, gas of biomassa waarvan je moet vaststellen dat een deel daarvan absoluut niet duurzaam is. Dus wat win je er dan per saldo mee?”
Stand van zaken energietransitie bebouwde omgeving (woningen) Assen
In de Tussenevaluatie staat:
“Voor de gebouwde omgeving is een aantal doelen geformuleerd in de visie. In 2040 willen we dat de gebouwde omgeving klimaatneutraal is. Verder willen we in 2020 het energiegebruik van huishoudens met 10% hebben teruggedrongen en in de stad 14% duurzame energie opwekken. Beide doelstellingen hebben mede betrekking op de gebouwde omgeving. In die visie is als subdoel opgenomen dat in 2020 de helft van alle woningen energielabel B heeft en de nieuwbouw energieneutraal is. Verder stimuleren we huishoudens om zelf energie op te wekken. Op het eigen dak of via bedrijfsdagen in de directe omgeving. In 2020 zou 25% van de huishoudens zelf energie moeten opwekken”.
Als het gaat om woningen wil Assen dat in 2040 woningen “klimaatneutraal” zijn.
Dat betekent gasloos maken en daarbij nog zgn. “nul-op-de-meter”. Maar helaas heb ik geen enkel getal gevonden in de Tussenevaluatie, die de huidige stand van zaken van de genoemde doelstellingen 2020 weergeven. Daarom heb ik zelf wat cijfers bij elkaar verzameld om toch een beeld te krijgen.
Assen telt 31.570 woningen en heeft afgerond een totale oppervlakte van 8.345 hectare, waarvan 8.189 land en 157 water. Het gemiddelde energieverbruik per woning in Assen is 2550 kWh elektriciteit en 1350 m3 aardgas per jaar (peiljaar 2018).
Een woning gasloos maken door veel isolatie aan te brengen en een warmtepomp te installeren, kost volgens diverse studies tussen de € 35.000 en € 60.000 per woning.
Dat betekent voor de kosten voor de bestaande woningen in Assen minimaal € 35.000 x 31.570 , zijnde 1,1 miljard euro!
Dat betekent ook in de 20 jaar tot 2040, waarop Assen de woningen van het gas af wil, per jaar ca. 1500 woningen gasloos maken met een investering van 52 miljoen euro per jaar! Wie gaan dat betalen?
Daarbij is de woning echter nog niet “nul-op-de-meter” en klimaatneutraal, omdat er een jaarlijkse elektriciteitsverbruik van ongeveer 5000 kWh voor de warmtepomp nog blijft bestaan boven het huidige gebruik van gemiddeld 2550 kWh., samen 7550 kWh. Deze 7550 kWh betekent nog steeds 3400 kg CO2 per woning oftewel ca. 100.000 ton CO2 voor alle woningen in Assen. Of al die elektriciteit in 2040 al 100% duurzaam wordt opgewekt is zeer twijfelachtig, hetgeen verder wordt toegelicht in paragraaf 3 en 4.
Pijler Mobiliteit
Om een auto met een bepaald gewicht op snelheid te brengen en te houden vraagt een zekere hoeveelheid energie. Of die energie van benzine, van diesel of van elektriciteit afkomstig is, de benodigde energie in kWh is hetzelfde. Daarbij is de elektrische auto vanwege het accupakket van 300 – 400 kilo zelfs zwaarder dan een vergelijkbare benzine auto.
Een elektrische auto gebruikt, niet volgens de folders of de officiële WLTP test, maar volgens de echte uitgevoerde praktijktesten, 20 tot 25 kWh elektriciteit per 100 km oftewel 0,20 – 0,25 kWh per gereden kilometer. Bij de elektriciteitsopwekking komt, volgens de huidige brandstofmix in Nederland, gemiddeld 450 gram CO2 per kWh vrij. Dat betekent dat een elektrische auto nu nog 90 – 112 gram CO2 per km, zeg gemiddeld 100 gram per km uitstoot.
Stand van zaken duurzame mobiliteit Assen
In de Tussenevaluatie staat:
“De belangrijkste doelstelling voor mobiliteit is het terugdringen van de CO2 uitstoot met 8%. Instrumenten die hiervoor worden ingezet zijn het stimuleren van meer duurzame vormen van vervoer zoals fietsen en openbaar vervoer en het gebruik van schone brandstoffen”.
Even verder in dezelfde paragraaf staat:
“Op dit moment is niet duidelijk in hoeverre we erin slagen de CO2 uitstoot met 8% terug te dringen. Het ontbreekt aan goede monitoring. Bovendien is er als gevolg van de economische ontwikkeling sprake van een groei van het autoverkeer. Hierdoor dreigt de uitstoot van CO2 eerder toe- dan af te nemen”.
Het verbaast mij dat de uitvoering van het beleid niet wordt gemeten. Hoe weet je wat de voortgang is en of het geld goed besteed wordt?
Omdat er geen monitoring plaatsvindt, heb ik zelf wat cijfers verzameld.
In Assen stonden per 1 januari 2020 48.717 voertuigen geregistreerd, waaronder 33.395 personenauto’s en 7613 bestelauto’s. Omdat er al een onbekend aantal elektrische en hybride auto’s rondrijden, zijn er naar schatting afgerond 33.000 auto’s op benzine en diesel.
Als alle 33.000 auto’s van Assen volgens het klimaatbeleid in 2050 elektrisch zijn en gemiddeld 15.000 km per jaar, rijden komt dat neer op 49,5 miljoen kg CO2 per jaar.
Als de energiemix in 2050 bijvoorbeeld uit de helft duurzaam wordt opgewekt (zie paragraaf 3 en 4) komt dat nog neer op zo’n 25 miljoen kg CO2!
Dan zijn daarbij nog niet meegerekend de bestelauto’s , vrachtauto’s, landbouwvoertuigen e.d.
Elektrificeren van woningen en transport in Nederland (bron hier)
De volgende vraag is of en hoe de elektrificatie van de woningen en de auto’s plaats kan vinden.
In een studie uitgevoerd door de Rijksuniversiteit Groningen: “Electrification of heating and transport, A scenario analysis of the Netherlands up to 2050” is onderzoek gedaan naar de te verwachte elektriciteitsbehoefte in 2050 naar het volledige elektrificeren van de woningen en van de transportsector.
In de studie zijn 3 scenario’s doorgerekend, waaronder het volledig elektrisch scenario. Berekeningen in het rapport laten zien, dat er in het volledig elektrisch scenario taal 36,4 TWh extra elektriciteit nodig is om alle woningen in 2050 gasloos te maken. Dat komt neer op een toename van 30% van de huidige elektriciteitsvraag.
Voor de mobiliteit in het volledig elektrisch scenario betekent dat er in 2050 daarboven een elektriciteitsvraag is van 39,4 TWh als alle voertuigen elektrisch aangedreven zijn.
De 100% elektriciteit optie, inclusief een autonome groei van 0,5% per jaar, komt neer op een extra elektriciteitsvraag van 100 TWh in 2050.
De vraag is waar die elektriciteit vandaan moet komen. Volgens de onderzoekers van de RUG zal het relatieve aandeel duurzame energie in het volledig elektrisch scenario beneden de 40% blijven vanwege grote elektriciteitsvraag. In dit scenario zijn gascentrales voor ongeveer 50% verantwoordelijk voor de totale energiebehoefte in 2050.
Daarbij wordt geconcludeerd, dat de CO2-reductie door het gasloos maken van woningen in 2050 slechts 20% van de huidige emissie is in plaats van de gewenste reductie van 95 -100%. Het wrange is daarbij dat het aardgasgebruik op hetzelfde huidige niveau ligt, maar dan omgezet in elektriciteit en tegen zeer hoge kosten.
Pijler grootschalige energieopwekking
De totale levering van wind en zon in Nederland is 57,35 PJ en dat is slechts 2,73% van ons totale finale energiegebruik van 2100 PJ. Bovendien gebruiken we met 7,7 miljoen huishoudens samen nu slechts 4% van ons totale finale energiegebruik in de vorm van elektriciteit. Dus als we alle elektriciteit bij huishoudens klimaatneutraal opwekken, blijft er nog 96% fossiele energie over. Hoe kunnen we grootschalige duurzame energie opwekken?
Een belangrijke negatieve eigenschap is dat duurzame energie uit zon en wind aanbod gestuurd is. Daarbij zal er altijd een gelijke hoeveelheid fossiel energievermogen als back-up klaar moeten staan voor windstille dagen en wanneer de zon niet of niet voldoende schijnt. Echter, deze noodzakelijk back-up betekent ook extra CO2 uitstoot .
Zonneparken, zonneakkers, zonneweiden
De Universiteit Wageningen heeft onderzoek naar de opbrengst van een zonneweide : “ Wat levert een Zonneweide per ha op?”(bron https://edepot.wur.nl/336567). Op basis van dit onderzoek concluderen ze, dat op efficiënt ingedeelde zonneparken een vermogen van 0,5 MWp (wattpiek) per ha te realiseren is, waarmee onder onbeschaduwde omstandigheden 1.000 kWh per KWp per jaar aan stroom is op te wekken. Dat is een stroomopbrengst van 500 MWh per ha, ongeveer het verbruik van 150 huishoudens.
Waarom zonneakkers bij lange na niet voldoende energie leveren is daarmee duidelijk. Een zonnepark van 100 ha levert per jaar niet meer dan 100 x 500 MWh = 50.000 MWh per jaar. Dat lijkt veel ,maar energetisch stelt het weinig voor. Het komt neer op 32 draaiuren van de Eemshavencentrale.
Windenergie
Van meerdere kanten wordt beweerd, dat windenergie, vooral uit wind op zee, binnenkort goedkoper zou worden dan elektriciteit uit fossiel of kernenergie
Maar windturbines produceren namelijk alleen elektriciteit als het voldoende waait en hebben dan voorrang op het net. Volgens metingen hebben windmolens op land een productiecapaciteit van slechts 21%, dat wil zeggen, dat ze in een jaar maar 21% van de tijd stroom leveren. Gedurende de overige 79% is er back-up nodig van vooral gascentrales.
Een gascentrale kan elektriciteit wel continu leveren, ook als het niet waait. Die centrale kan bovendien bij- en afregelen naarmate de vraag naar elektriciteit bij de gebruikers varieert. Dat doet die windmolen niet , die levert aanbod gestuurde elektriciteit. De centrales moeten daarbij de fluctuaties van de elektriciteit snel compenseren. Dat regelen en stand-by staan brengt voor die centrales veel extra kosten met zich mee.
Door de stand-by draaiuren met lage rendementen worden ook aanzienlijke hoeveelheden CO2 uitgestoten, die niet op rekening komen van de windenergie.
Stand van zaken grootschalige opwekking Assen
In de Tussenevaluatie staat:
“Een belangrijk onderdeel van de visie op energietransitie is dat over twee jaar 14% van alle in Assen gebruikte energie duurzaam moet zijn opgewekt. Hiervoor zijn in het kader van het eerste uitvoeringsprogramma belangrijke stappen gezet. Zo is het zonnepark bij Ubbena in gebruik genomen. De aanleg van een zonnepark in Assen Zuid is ruimtelijk voorbereid. Omdat beide maar voor een klein deel voorzien in de opgave voor 2020 om energie duurzaam op te wekken, is in 2018 een beleidskader zonneparken opgesteld. Dit is samen met inwoners en betrokkenen zoals de Energiecoöperatie en Natuur- en Milieufederatie Drenthe gebeurd. Aan de hand van het afwegingskader zijn negen zoekgebieden geselecteerd. Deze bieden in ieder geval genoeg ruimte om de benodigde zonneparken te realiseren.
Deze paragraaf in de Tussenevaluatie is zeer kort en geeft weinig informatie over de stand van zaken. Windenergie wordt daarbij niet genoemd, maar zonneparken wel. Op zoek naar meer informatie vond ik in het RES plan van Drenthe voor Assen het volgende:
-
Pijplijn (TWh)
Aanvullende ambitie (TWh)
Zon op land
Zon op dak
Zon op land
Zon op dak
Totaal
0,05
0,011
0,05
0,080
0,190
Tabel uit RES plan Drenthe voor Assen.
Zon op land
Zonneweides hebben, zoals hierboven aangegeven, een opbrengst van 500 MWh per hectare. Uit de tabel blijkt dat Assen 50.000 MWh (= 0,050 TWh) aan zon op land in de pijplijn heeft. Bij een opbrengst van 500 MWh per hectare komt dit overeen met 100 hectare (of 200 voetbalvelden). De ambitie van 0,049 TWh oftewel 49.000 MWh komt dan neer op zonneparken met een oppervlakte 98 hectare (ook ongeveer 200 voetbalvelden).
De vraag is of dat ten koste gaat van de landbouw of van de natuur.
Zon op dak
Volgens gegevens van Vattenfall hebben de huidige zonnepanelen onder ideale omstandigheden een opbrengst van 325 Wp (Wattpiek) per paneel. Uitgaande van een gemiddelde van 10 panelen per woning is dat 3250 Wp. Daarbij hoort volgens Vattenfall een opbrengst van 2763 kWh per jaar.
Uit bovenstaande tabel blijkt dat in de pijplijn bij Assen een opbrengst is berekend van 0,011 TWh. Dat komt overeen met 11 miljoen kWh en omgerekend 4000 daken. De ambitie voor de toekomst is nog 0,080 TWh, hetgeen overeenkomt met 80 miljoen kWh oftewel 29.000 daken (onder ideale omstandigheden!).
Dit zou betekenen dat de daken van alle woningen en gebouwen in Assen bedekt moeten worden met zonnepanelen. Daarbij de aantekening, dat slechts een deel van de daken onder ideale omstandigheden liggen op het zuiden. De totale opbrengst zal daarom aanzienlijk minder zijn dan de berekeningen en er meer dakoppervlak nodig is dan dat er in de gemeente Assen aanwezig is.
Wind op land
Wind op land ontbreekt in de beleidsvoornemens van Assen blijkbaar.
- CO2 reductie grootschalige energieopwekking
Het doel van de hele energietransitie is uitstoot van CO2 te reduceren en op termijn te verbannen. Volgens het CBS was de CO2-emissie afkomstig van huishoudens in 1990 bijna 20,9 miljoen ton. In 2019 was dit gedaald met bijna 24% naar 15,9 miljoen ton ondanks de toename van het aantal woningen in deze periode van 5,8 miljoen naar 7,7 miljoen.
Daarentegen was de totale landelijke CO2-emissie gedaald met slechts 4,5 %.
Ondanks de toename van het aantal woningen was er dus al een flinke daling, dit dank zij het beter isoleren van nieuwe woningen en de (vervanging door de) zuinige HR ketel met een rendement van 95 -105%. Echter, nu wordt voorgesteld om in het kader van verdere emissiereductie juist diezelfde HR ketel af te schaffen en te vervangen door warmtepompen. Het is een rigoureuze en een tegenstrijdige maatregel, immers de CO2-reductie t.o.v. 1990 was 5 miljoen ton mede dank zij de HR-ketel.
Toch is de doelstelling van de Klimaattafel Bebouwde Omgeving om nog 3,4 miljoen ton CO2 tot 2030 in deze sector te reduceren met juist de afschaffing van de HR-ketel.
In het eerder genoemde full elektrisch scenario is de emissiereductie bij gasloos in bebouwde omgeving weliswaar in theorie op papier 100% , maar de emissies ten gevolge van de toename van het elektriciteitsgebruik in de woning zal aanzienlijk stijgen. Het eerder genoemde gasverbruik in de huishoudens van 8,44 miljard m3 zal vervangen zijn door een extra 35 TWh elektriciteit opgewekt door aardgas.
Milieuconsequenties
Nergens wordt in het klimaatbeleid voldoende rekening gehouden met de aanzienlijke milieueffecten en milieukosten, die de energietransitie met zich meebrengt. Te denken valt aan:
- Het opruimen van gasleidingen. Volgens de Wet bodembescherming moet de bodem in principe “schoon” worden opgeleverd. Dat betekent verwijderen van b.v. funderingen van gesloopte windmolens en overtollige gasleidingen. Met het verwijderen van gasleidingen zijn bedragen gemoeid die in de orde van grootte als de aanleg, zeg maar meer dan 10 miljard. Bovendien kost het omsmelten van de stalen leidingen nog weer de nodige energie. Omdat het aardgasnet voor andere doeleinden, zoals biogas en waterstof, gebruikt kan worden is het verwijderen daarvan sterk af te raden.
- Momenteel zijn er al opslagplaatsen van afgedankte windturbine wieken. Deze bestaan uit composietmateriaal (staal, glasvezel, aluminium), dat momenteel nog niet te recyclen is. Als dit wel mogelijk zal zijn, zal het recyclen erg kostbaar zijn en wederom energie kosten.
- Windmolens en zonnecellen gebruiken veel zeldzame elementen, die in een beperkt aantal streken o.a. in China en Afrika te vinden zijn. Bovendien zijn de hoeveelheden te winnen schaars, schaarser dan de hoeveelheden aardgas in de wereld. Het delven en het opwerken van de elementen (dysprosium, terbium, europium, yttrium en neodymium, lithium, kobalt) veroorzaakt lokaal veel lucht– en waterverontreinigingen.
- De buitenunit van de warmtepomp maakt geluid, dat hinderlijk is voor de omgeving, zeker als alle woningen ermee worden uitgerust. Bovendien zijn warmtepompen te gebruiken als airco, wat extra geluidshinder veroorzaakt.
- Te verwachten valt, dat in de winter, wanneer de warmtepomp slecht functioneert, men meer gebruik zal maken van de open haard of een pelletkachel (zijnde “biomassa” gebruik), met als gevolg veel hinder van rook en stank. Bovendien komt er daarbij extra CO2 in de atmosfeer, wat men juist met warmtepompen wil beperken.
- Ondanks Europese afspraken om gehalogeneerde fluorkoolwaterstoffen (HFK’s) uit te bannen, zijn warmtepompen nog steeds gevuld met deze uiterst broeikasgevaarlijke koudemiddelen. Jaarlijks lekt gemiddeld 6 procent koudemiddel weg. Dat versterkt het broeikaseffect – wat juist bestreden moet worden. Goedkopere, milieuvriendelijker alternatieven als R-290/propaan willen fabrikanten en installateurs niet, met als argument ‘brandbaarheid’. De consumenten moet hierover beter worden geïnformeerd en dat HFK’s uit warmtepompen worden gebannen.
Kortom, een gemeente moet ook rekening houden met extra kosten om de nadelige milieueffecten van het klimaatbeleid te onderzoeken en te beperken.
Evaluatie.
Op basis van de informatie van de Tussenevaluatie kom ik tot de volgende opmerkingen, die trouwens gelden voor meerdere RES projecten in Nederland:
- De gemeente geeft geen transparant inzicht in de voortgang en in de kosten voor de burger die gemoeid zijn met de voorgestelde aanpak van de totale energietransitie voor Assen, noch een beschikbaar budget.
- De gemeente geeft niet aan hoe de leveringszekerheid van stroom gegarandeerdzal worden. Vooral in de winter dreigt er een weersafhankelijk stroomtekort (black-outs) waarbij import geen oplossing kan bieden als ook buurgemeentes en buurlanden met het zelfde probleem kampen.
- Er is vooralsnog geen rekening gehouden met verzwaring van het elektriciteitsnet in de wijken, als gevolg van de zware piekbelasting door de volledige elektrificatie.
- De omvang van de landschapsschade blijft onduidelijk voor de burgers. Daardoor ontbreekt de mogelijkheid om maatschappelijke acceptatie en concrete milieueffecten te beoordelen.
- De informatie is eenzijdig en mager in het omschrijven van het effect van de voorgestelde installaties van zonneparken op de leefomgeving van de burgers en op de natuur in de regio. Windturbines ontbreken bewust?
- De financiële risico’s voor de gemeente en burgers, bijvoorbeeld als gevolg van subsidie afbouw of veranderingen in de energiemarktworden in het geheel niet benoemd.
- Voor de voorgestelde ingrijpende veranderingen in de omgeving dienenmogelijk Milieueffectrapportages opgesteld en beoordeeld te worden. Dat is een langdurig en arbeidsintensief proces. De huidige visie gaat hier geheel aan voorbij.
Samengevat, de informatie geeft de burgers en de gemeenteraad geen mogelijkheid om binnen het kader van de zgn. “algemene beginselen van behoorlijk bestuur” te beoordelen of de opgave haalbaar is binnen een voor de gemeente acceptabel budget, en of de eindsituatie acceptabel zal zijn voor haar burgers.
De toonzetting van alle informatie over klimaat en energietransitie is bovenmatig positief. Het zijn geen objectief zakelijke documenten, zoals wij van de gemeente mogen verwachten, maar wekt sterk de indruk van een verkoopbrochure.
Tot slot
Minister Wiebes verklaarde bij de presentatie van het Klimaatakkoord onder andere het volgende: “Als wij gezinnen met hoge rekeningen gaan verrassen, dan gaat het niet lukken”, “woonlastenneutraliteit” en “Betaalbaarheid en haalbaarheid voor huishoudens zijn van meet af aan speerpunten geweest voor het kabinet”..
Dat zijn duidelijke beloftes van de minister. Daarnaast verzekerde Ed Nijpels, voorzitter van de Klimaattafels ons, dat “energietransitie een feest voor de portemonnee” zal zijn. Deze uitspraken zijn voor de burger in tegenspraak met bevindingen van het PBL.
Naar mijn stellige overtuiging is de verplichting om de bestaande woningen nu overhaast van het gas af te halen een kostbare en heilloze weg. Daarbij is het waarschijnlijk “voor de staat juridisch niet haalbaar om energietransitie te verplichten bij mensen met een koopwoning, omdat dit een schending is van het eigendomsrecht en financieel voor veel eigenaren niet haalbaar is” (zie artikel in DVHN 12-10-2020).
Tjerk Veenstra.
Als laatste wil ik, naast kritiek , ook enkele aanbevelingen doen.
- Maak een goede kosten-baten analyse van transitieprojecten: monitoring of berekeningen van de reductie van de CO2 uitstoot en de kosten van de maatregelen.
- Analyse en evaluatie van de vooral mislukte projecten “van het gas af”, bijvoorbeeld Purmerend en Zutphen.
- Onderzoek het gebruik van het gasnet voor biogas, syngas en waterstof.
- Voor alle opties moet energiebesparing prioriteit zijn. Concreet betekent dit primair geld investeren in zware isolatie van de woningen. Dat bespaart zowel fossiele en duurzame energie.
- De gemeente zou vooral moeten investeren in klimaatadaptatie. Dat wil zeggen voorbereiden op eventuele wateroverlast, droogte, energietekorten.
- Aandacht voor (seizoen)opslag van warmte.
Graag wil ik dit document op verzoek nader toelichten.
T. Veenstra
Oktober, 2020.
PS,
Bij het opstellen van deze brief is dankbaar gebruik gemaakt van de informatie van Climategate.nl en andere websites.
Zorgvuldig opgesteld artikel zonder drang naar overdrijving. Dat maakt indruk!
We komen dus van de regen in de drup met onze transitie. Iets wat je steeds maar leest en de voorstanders maken slechts ‘verkoopfoldertjes’ die sterk lijken op de “wachttoren” van de Jehova’s getuigen.
Ik kan me voorstellen dat Wiebes een zucht van verlichting heeft geslaakt, nu hij zijn beleid niet meer hoeft te verdedigen…
Dat van die Wachttoren is treffend v.w.b. de zendingsdrang die er achter zit.
Er is wel een groot verschil. Ik heb in het verleden meerdere malen discussies gehad met personen, die met de Wachttoren langs de deur kwamen, ook hier in Frankrijk. In alle gevallen nette mensen, die hun boodschap met verve kwamen verkondigen, maar altijd op een beleefde manier en ook altijd met respect voor andere meningen.
Nooit werd mijn ‘overtuiging’ verketterd o.i.d. Voor de duidelijkheid; ik beschouw mijzelf als fundamentalistisch atheist. Gelovige moslims, joden en christenen behoren al jaren tot mijn vienden/kennissenkring.
Anthony. Oprechte en fijne reactie van je. Duim omhoog.
Dieter, dank. Moge het ons gegeven zijn om ooit nog eens samen een mooie fles te legen.
Anthony. Ik verheug mij voor dat moment.
Jammer, maar er staan veel teveel onjuistheden in om serieus genomen te worden.
Het begint al het citeren van foute uitspraken zoals:
“Uit mijn doorrekeningen blijkt dat de CO2-uitstoot tot 2030 juist toeneemt als huizen van het aardgas af gaan.”
en loopt door met het citeren van achterhaalde(2012) veel te lage opbrengsten van zonneweiden,
enz.
Er is gewoon niet genoeg groene stroom bas. En er zijn geen concrete doorgerekende stroombufferplannen
We hebben een klimaatwet naar geen klimaatplan, het klimaatbeleid is door de nationale regering op het bordje gekieperd van de regio’s: alstublieft, zoek het maar uit, niet mijn probleem!
Kom op Bas, verras de lezers hier eens met een ordentelijke en correcte herberekening van de geschetste situatie in Assen. Laat eens zien dat jij een betere rekenaar bent. Door alleen maar af te geven op rekenvoorbeelden van Tjerk zonder inhoudelijk weerwoord maak je je niet geloofwaardig.
Kom op .. pak de handschoen eens op en laat ons allemaal versteld staan van je gedegen kennis en wetenschappelijk inzicht.
mooi dat men dat allemaal kan uitrekenen en denk ook aan de financiele gevolgen van gehoorproblemen van warmtepompen want de gemeenschap is al heel wat kwijt aan het oplossen van gehoorproblemen veroorzaakt door de warmtepomp van mijn ex buren
Overzichtelijk en doortimmerd stuk. Chapeau
Heel mooi artikel, veel wisten we al van de nutteloosheid en de hoge kosten voor los van het gas te gaan, zeker voor oude woningen.
Mensen opzadelen met zulke kosten en de nodige ellende wat dit met zich mee brengt, zeker in oude huizen is niet meer normaal.
Ze moeten inspelen op zuinig, isoleren en dergelijke, dat lijkt me verstandiger.
Het is van de gemeente Assen vooral een demonstratie van onkunde, wensdenken en ‘verleiden’.
Sorry, een ander woord is hier beter op zijn plaats : MISLEIDEN in hoofdletters.
Na de zoveelste kritische doorrekening van de klimaatwet en Europese klimaatdoelstellingen: Laten we er zo snel als mogelijk mee stoppen met de effectloze klimaatpolitiek. Kabinet weg, goede eerste stap?
Denk dat Wiebes inderdaad heel blij is. Als je ook maar een beetje kan rekenen, en dat kan Wiebes ook el, dan heeft hij jarenlang een beleid moeten verdedigen waarvan hij wist dat het totaal van de idiote is. Maar goed, bij de overheid heerst strenge hiërarchie. Je moet doen wat je is opgedragen. Kritisch zijn mag niet. dus Wiebes heeft zijn escape gebruikt met de van van Rutte III.
Waarom maken die zelfverklaard bèta wetenschappers toch altijd van die enorm stomme fouten wanneer het gaat om energiebehoefte berekeningen? Is dat domheid of kwaadaardig?
Je kan namelijk niet tegelijkertijd beweren dat gasloos maken 35.000 – 60.000 kost voor o.a. isolatiemaatregelen en vervolgens net doen alsof de warmtebehoefte gelijk blijft door stug door te rekenen met het gasverbruik voor isolatiemaatregelen alsof isolatie geen zin heeft.
Vervolgens wordt 1350 m3 gas (verbruik voor isolatie) omgerekend naar 5000 kWh extra elektriciteitsverbruik. Aangezien de verbrandingswaarde van gas ca 9,6 kWh is zou dat betekenen dat met een seizoens COP (SCOP) van 2,6.
Dat is 2x fout want het gasverbruik zou door isolatie minder zijn en de SCOP van moderne lucht water warmtepompen haalt gemakkelijk een waarde van 4. De SCOP voor bereiding van sanitair warm water ligt rond de 2,5 dus de zogenaamde berekening van ‘bèta’ Tjerk Veenstra zal er wel vanuit gaan dat er geen gebruik van lage temperatuur verwarming gemaakt wordt, alle bestaande radiatoren blijven hangen terwijl veel huizen al vloerverwarming hebben.
Daarna ben ik maar gestopt met lezen want ik trek misinformatie niet en daarom reageer ik zelden meer. De meeste waardevolle reacties worden namelijk weggecensureerd want kritiek wordt niet op prijs gesteld. Resteert zijn de wappies die geloven dat AGW een hoax is, COVID een griepje is, de verkiezingen in de VS gestolen zijn en Soros de nieuwe wereldorde leidt. Dat afgewisseld met wat scheldpartijen op mensen die kritiek durven te geven. Maar het mooie van dat alles is dat het geen bedreiging meer is want wie wil zich nou identificeren met een stel wappies.
Oh, sorry, nog meer fouten gevonden die ik jullie niet wil onthouden
*De keer op keer herhaalde fout van 500 kWh opbrengst per ha voor PV op land. Dat is tegenwoordig meer dan 1,1 MWh per ha.(de 500 kWh bron is uit 2015). Hoe kan een bèta per ongelijk technologische ontwikkeling negeren?
* De gemiddelde CO2 emissie van de elektriciteitsmix is al jaren lager dan 450g/kWh, volgens Martin Visser zat die in 2020 op 306g/kWh
* Voor de emissie van EV’s in assen wordt gerekend met 100g/kWh op basis van de voorgaande 450g/kWh terwijl het streven is om in 2030 al op 100g/kWh voor de elektriciteitsmix te zitten en in 2050 CO2 neutraal.
Zucht, te erg allemaal en dan nog durven mensen dit een goed stuk te noemen. Wat zegt dat? Mensen worden graag voor de gek gehouden door zelf benoemd experts.
correctie bullet 3 eerste 100g/kWh moet zijn 100g/km
“Dat afgewisseld met wat scheldpartijen op mensen die kritiek durven te geven.”
Aldus Marc die hier zelf iedereen verrot heeft gescholden, zoals “stelletje bejaarden”, Hetzler fanboys” etc, maar die zich erg prettig voelt in de slachtofferrol, wat een deugziekte schijnt te zijn
Over Auke Hoekstra en zijn artikelen over de CO2 uitstoot van EV’s hoor ik hem echter niet meer, omdat z,n stokpaardje in rook is opgegaan.
@nikos, mooi dat je je aangesproken voelt.
Auke Hoekstra is nog steeds een held en heeft gelijk. Zeker Astongate gemist …
In de eerste zin van onze Marc wordt de heer Tjerk Veenstra uitgemaakt voor zelfverklaarde bèta wetenschapper die stomme fouten maakt en vraagt hij zich in de tweede zin af of dit uit domheid gebeurd of kwaadaardigheid. Daarna ben ik maar gestopt met lezen.De gebruikelijke tactieken om iemand eerst in diskrediet te brengen zijn heel goedkoop en onbeschoft. “Geachte heer Veenstra, ……………..Zou u dat voor mij toe kunnen lichten?” was beter geweest. Maar ja, heeft eigenlijk geen enkele zin want ik wel tot de wappies gerekend worden.
Marc 1.1 MWh /ha Dat is dus 64 uur eemscentrale. Werkelijk Marc zonneenergie in Nederland kost geld, en dan heb ik het niet eens over netinstabliliteiten. Iedere aanbodgedreven energieopwekking zou alleen aansluiting op het net mogen hebben indien er gebufferde leveringszekerheid is, maar dat heeft een prijskaartje.
Nee, hoor, Marc, niks van gemist, we hebben het daar nog over gehad, maar toen je geen argumenten meer had , liep je zoals gewoonlijk snel weg:
Offtopic linkdump
nikos 11 dec 2020 om 17:52
Het rapport van de Wageningse universiteit met de titel ‘Zonneparken, Natuur en Landbouw’ uit 2019(!) gebruikt nog steeds het rapport van Acrres uit 2015 waarin staat dat de opbrengst van een zonnepark per hectare 500 MWh is. Zonneparken die in 2015 zijn gebouwd, zullen nog jarenlang die 500 MWh/ha opleveren.
Zonnecellen die nu 2 keer zo veel rendement opleveren, zullen zeker veel duurder zijn, dan de oudere typen. En kennelijk zijn die pas na 2019 uitgevonden.
Misschien kan Marc zijn kritiek ook even loslaten op Wageningen? Mail ze effe dat ze technologische ontwikkelingen negeren. Wageningen rekent tenslotte ook met ‘oude’ gegevens.
Dan zijn er nog massa’s visionajrs die niet kunnen bedenken dat de extra productie van zonnecellen, windturbines, isolatiematerialen, warmtepompen, verbouwingen etc. etc. voor extra CO2 uitstoot zorgen. Ik schrijf ‘extra’, omdat veel goederen en materialen ver voor het einde van hun afschrijving vervangen moeten gaan worden.
Er zijn ook visionaijrs die niet snappen dat het zinloos is om voor 30 jaar isolatie in een woning aan te gaan brengen terwijl de woning over 20 jaar gesloopt gaat worden. Dan is niet alleen de investering negatief, ook de energiebesparing is negatief. En ook de isolatie zal op een dag niet meer isoleren, danwel dat het in de afvalketen terecht gaat komen.
Ach Marc is een gelovige: daarmee valt niet te discussiëren over feiten.
JWA, je hebt gelijk. Marc verwijt de schrijver Veenstra dat die gebruik maakt van zogenaamd verouderde gegevens uit 2015, terwijl Wageningen nog in 2019 van diezelfde gegevens ook gebruik van maakte. Zo erg verouderd kunnen die gegevens dus niet zijn. Dit zijn feiten, geen meningen, zelf geen theorieën of modellen.
Maar ja, Tesla was ook een visionair. Hij eindigde echter als een droevige fantast.
Heer van der Vlist, waar jij eigenlijk op doelt is innerlijke beschaving en ja, als je dat niet hebt, zoals het bij Marcje het geval is, dan is het trekken aan een dood paard.
De honden (Trollen en GL’ers) blaffen, maar de karavaan (van de klimaatrealisten) trekt verder.
Marc, stuur je analyse ook naar de gemeente Assen!
Dan kunnen ze rekening houden met zowel de brief van Veenstra als jouw analyse ervan.
Vertel er dan ook bij dat de ventilator van een warmtepomp lawaai maakt (>40 dB).
Dat wordt oorverdovend in een straat met rijtjeshuizen.
Of als ze op de balkonnetjes van flatgebouwen worden geplaatst.
Prima artikel gebaseerd op feiten. En dan blijkt die hele transitie niet realistisch. Denk nu maar niet dat de gemeente gevoelig is voor zakelijke argumenten. In al hun onwijsheid is besloten tot deze transitie, dus die gaat er komen. We zien dit gedrag van gemeentes altijd. Zelf woon ik in de gemeente De Ronde Venen, die ook van die hoogdravende doelen nastreeft. Ook daar ontbreekt de cijfermatige onderbouwing. Maar zelfs op een sigarenkistje kun je uitrekenen dat de plannen niet reeel zijn.
De les die geleerd zou moeten worden, is de economische wetmatigheid dat als er geen economisch noodzaak is tot deze transitie, je het niet moet dan. Anders treedt er verspilling op van schaarse middelen, zoals economen dat noemen.
De burger is het echte slachtoffer, want die krijgt de rekening gepresenteerd voor dit soort wanbeleid.
Met alle respect voor de heer Veenstra en zijn werk, maar toch weer ‘Meestribbelen’ met de bestuurders. ( zie mijn artikel hier De meestribbelaar in de kamikaze economie )
ik maak gebruik van de gelegenheid nog ’s mijn boek te promoten alhier :’ De Nieuwste Economie- Energie vanaf de oerknal tot … de energietransitie ? ( nee dus )
Hier het fragment over ‘van het gas af’ en hoe Wiebes dat ‘op een geniale manier in de plannen voor de energietransitie rangeerde :
”Van het gas af.
Maar toen gebeurde er iets onverwachts of misschien ook niet. In Groningen namelijk was er weer een aardbeving geweest die het gevolg was van de gaswinning aldaar en nu was de maat vol. Minister Wiebes, die inmiddels het energie dossier- stokje van Henk Kamp had overgenomen, besloot Wiebiaans de gaswinning versneld af te bouwen, maar heel erg slim, tegelijkertijd onderdeel te maken van de energietransitie door het ‘van gas los’- concept ’te introduceren. Een geniale zet want nu werd zowel voldaan aan de breed gedragen wens van de Nederlandse bevolking en die van de Groningers in het bijzonder om de gaswinning volledig af te bouwen. Nu had Wiebes een formidabele stok achter de deur gecreëerd om toch het all electric-model landelijk in te voeren. Binnen de kortste keren gonsde de kreet ‘Van gas los’ door het land en wist niemand nog beter, dan dat er binnenkort geen gas meer zou stromen door het meest unieke en wijdvertakte gasnetwerk van de wereld. In het kader van de energietransitie gingen we nu ‘ van het gas af’, terwijl er tegelijkertijd berichten uit Duitsland kwamen waar ze juist gas gingen invoeren in het kader van de energietransitie. Overigens, waar hun ‘energiewende’ inmiddels was uitgelopen op een drama. Binnen de kortste keren was ‘van gas los’ het meest voorkomende woord in het land. ‘we gaan van het gas af he “en ‘ ja, we moeten toch van het gas af “. Iedereen kocht gelijk maar een elektrische kookplaat want ‘we gaan toch van het gas af binnenkort. Nieuwbouw projecten zouden voortaan alleen nog gasloos worden gebouwd en de bestaande woningvoorraad zou uiteindelijk gasloos worden gemaakt. Om te beginnen een aantal pilot-projecten, waaronder een in de wijk Overvecht in Utrecht. Al gauw bleek het all electric model, zelfs in afgeslankte……….
Nog steeds te bestellen via http://www.bureaulesswatts.nl (levering na de lockdown )
IK begrijp niet de term meestribbelen. Ik ben mordicus tegen gasloos. Maar ik meen nu in een onderbouwd artikel een gemeente, bestuurd door Groen Links wethouder via berekeningen aan te geven dit deze plannen niet lukken. Trouwens, ze proberen ook al aquathermie en geothermie, misschien later ook waterstof. Dat betekent m.i. dat ze duidelijk van het padje af zijn
@hr Veenstra , leest u het artikel .
Aan het eind geeft u het advies : ‘Onderzoek het gebruik van het gasnet voor biogas, syngas en waterstof.’
‘bio’ gas is energetisch én financieel ongeveer de meest perverse vorm van ‘hernieuwbare ‘ energie (die niet bestaan kan ) en waterstofgas nog veel erger.
Er bestaat geen ‘hernieuwbare’ energie en dus ook geen ‘energietransitie ‘. Dus er zou niet over onderhandeld moeten worden uberhaupt met bestuurders. dat wel doen noem ik meestribbelen, want bestuurders zullen niet rusten voordat ze de plannen vanuit Brussel geimplementeerd hebben. Ambtenaren voeren nu eenmaal uit wat hen wordt opgedragen .
@Tjerk Veenstra:
GroenLinks is met exacte wetenschap niet te overtuigen.
Doe geen moeite, maar probeer ze weg te stemmen.
GroenLinks is in 1990 opgericht na een fusie van vier kleine linkse partijen: de PPR, de PSP, de CPN en de EVP.
https://nl.wikipedia.org/wiki/GroenLinks
“Duitsland … waar hun ‘energiewende’ inmiddels was uitgelopen op een drama.”
De Duitsers beschouwen het als een groot succes.
Waar de Energiewende bij invoering in 2001 nog stuitte op een sceptische ontvangst (wind en zon kostten toen nog ~40cnt/KWh), werd de Energiewende in 2004 al door 55% van de bevolking gesteund. Daarna is de steun geleidelijk gestegen naar ~90%! Uniek ik ken geen groter verandering die zoveel steun geniet onder de bevolking.
Er heerst ook geen twijfel dat zij eind volgend jaar alle (in 2003 nog 19) kerncentrales gesloten zullen hebben, en naar 100% hernieuwbare energie migreren.
Hun elektriciteit is dan ook al voor 50% hernieuwbaar.
Aldus de fabeltjeskrant van Bas gresnigt.
We geloven je bijna.
Bronnen versterken ons geloof.
Feiten overtuigen ons.
Marc de visionair
heeft een paar puntjes van kritiek, en vervolgt met verwijten richting Covid- verkiezings-Soroswappies.
Zeg nu zelf, Marc, vind je dit een sterk stuk?
Uitstekend artikel Heel goed gedaan !
Het is een gemiste kans voor het Financieel dagblad Wiebes weliswaar te beschrijven als werktuigbouwer maar daarbij niet te melden dat hij op constructie van kernreactoren is afgestudeerd
Zijn pa was kernfysicus. Zelf studeerde hij werktuigbouwkunde aan de Technische Universiteit Delft en behaalde later een MBA bedrijfskunde.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Eric_Wiebes
Marc, stuur je analyse naar de gemeente Assen!
Dan kunnen ze rekening houden met zowel de brief van Veenstra als jouw analyse ervan.
Ik weet nog dat jaren geleden de Shell een groot zonnepark (4Mwh?) in het voormalige Oost-Duitsland had; ze zijn ermee gestopt want het was niet rendabel (in die tijd.)
Pijnlijk, nu is er wel veel aan te verdienen door investeerders alleen betalen wij DE REKENINGEN.
https://www.ad.nl/economie/buitenlandse-investeerders-gaan-er-vandoor-met-miljoenensubsidies-en-winst-van-zonneparken~a3f41bf9/
Net als bij de jeugdzorg heeft de landsregering Rutte de verantwoordelijkheid voor invulling van beleid afgewenteld op de gemeenten die daarvoor alle expertise ontberen.
Met desastreuze gevolgen.
@Marc,
Dat laatste had je nu net niet moeten schrijven, je kunt niet iedereen over een kam scheren.
Je maak nu zelf dat de mensen tegenover je een negatief beeld krijgen.
Maar goed, dat is jouw keuze.
Die 1350 m3 is een gemiddeld gebruik daar zitten dus al een heel stel geïsoleerde huizen tussen anders kom je niet aan zulk laag verbruik.
Veel vloerverwarming vind je alleen maar in nieuwere wijken, oude zo goed als nooit, in vele liggen zelfs nog houten vloeren.
Huizen van woning corporaties zit normaal nooit een vloerverwarming in en daar zijn er nog heel veel van, niet voor niets zijn al verschillende projecten mislukt en weer terug naar het gas.
De gemiddelde prijs voor van het gas af, heb je inderdaad niets aan, dit is voor ieder anders.
Voor nieuwere huizen zal het goedkoop zijn, en oudere kun je beter met de bulldozer omstoten, kosten zijn meer dan de baten, en als je tijdens zulke renovatie ook nog een keer in je huis moet blijven wonen dan heb je helemaal een probleem, en ook onvoorziene kosten worden nog wel eens over het hoofd gezien.
Al met al kunnen ze de mensen beter vrij laten in hun keuze, en aan nieuwbouw eisen stellen.
Er komen best wel zinnige vindingen die het 1 op 1 vervangen mogelijk maakt, daar word aan gewerkt.
Geef mensen flinke subsidie voor isolatie daar berijk je meer mee.
Kijk eens rond hoeveel mensen nog enkele beglazing hebben b.v.
Alle scheldkanonnades meteen verwijderen s.v.p.
Bij diverse reageerders ontbreken de meest elementaire fatsoensnormen.
Wat de landelijke maatregelen betreft is deugen véél belangrijker gebleken dan denken.
En dat zal ondanks de val ven het kabinet nog wel enige tijd zo blijven.
Ik denk dat ik iets mis in dit report. Dat is het verhaal vd bio massa.
Volgens mij heeft die kWiebes zgn. kolen centrales omgebouwd naar ‘bio massa’ centrales. Toch? Hoeveel ‘groen’ komt er van die bio-massa?
‘Anders kon of zou NL de klimaat doelstellingen niet halen’, zo beweerde hij.
Hiervoor werden en worden hele bossen in noord Amerika en oost Europa gestroopt. Dit terwijl Brazilie juist beschuldigd werd van moedswillige ontbossing. Dus NL/ west Europa doet dat niet? Hoe schijnheilig is dat dan?
Om hout te stoken geeft zelfs meer CO2 uitstoot per kWh dan om gewoon kolen te verstoken. Het hout moet nml. 1)e gedroogd worden.2)e Dat zgn. ‘afval’ hout wordt dan per schip van noord Amerika en oost Europa vervoerd. Daarbij wordt de goedkoopste stook olie gebruikt. Dat leidt tot veel roet in de NH atmosfeer. En laat het nu juist roet op ijs zijn die het ijs doen smelten?
Gas geeft per kWh 50% minder CO2 uitstoot dan kolen en het dus veel handiger om over te van bio massa naar gas. Als je het niet van Groningen kunt krijgen haal je het toch gewoon vd noord zee? Dat levert ook nog eens keer een heel aantal leuke banen op.
@ Marc. Overigens is mijn (eigen) bevinding dat de CO2 niet de oorzaak vd opwarming vd wereld kan zijn, want dan zou de opwarming toch overal hetzelfde moeten zijn? (klik op mijn naam). Dus ik ben volgens jou ook een ‘complot’ denker? Wat heb jezelf zoal gemeten om (voor jezelf) te bewijzen dat CO2 de oorzaak is vd opwarming? Meten is weten. Je kunt pas een visie hebben als je zelf iets gemeten hebt….
Fantasie. Er is immers sprake van hernieuwbare biomassa. Sterker:
Boseigenaren kunnen iets meer verdienen dankzij de afzet van afvalhout, waardoor zij de productie van hout gaan opschroeven, en dus meer hout gaan telen. Dat kan door intensiever hout te gaan telen =meer staand hout / km², of door uitbreiding van het areaal.
Beiden betekenen meer CO2 opslag!
Dat wordt bevestigd door de metingen in het enige land dat nauwkeurige 10 jaarlijkse tellingen kent van de hoeveelheid en soort hout in zijn bossen: Duitsland.
Bij de metingen in 2002 en 2012 werd gevonden dat de hoeveelheid staand hout (m³) in Duitse bossen met 7% was toegenomen terwijl de biomassa stook t.b.v. elektriciteit in dezelfde periode vertienvoudigd was: https://de.wikipedia.org/wiki/Wald_in_Deutschland
Dld importeerde toen nauwelijks biomassa (doet het nog steeds niet veel).
Bomen kappen is minder CO2 opslag, dat begrijpt een klein kind nog wel!
En in Bas z,n eeuwige linkje staat geen woord dat biomassa er ook maar iets mee te maken heeft
“Bas Gresnigt 4 nov 2019 om 13:23-
Fout. Ik heb nergens gezegd dat het houtvolume van de bossen is toegenomen door biomassagebruik.”
In het wikipedia artikel staat niets over de relatie tussen biomassastook en CO2 opslag in bossen. Misschien wordt hier de korrelatie tussen biomassastook en CO2 opslag gezien als oorzaak-gevolg relatie. Ik vermoed dat de toename van de staande houtvoorraad vooral een gevolg is van het Bundeswaldgesetz uit 1975.
https://www.wikiwand.com/de/Bundeswaldgesetz
Prima artikel waarin de wanen weer eens bloot worden gelegd en reaguurders zoeken naar spijkers op laag water. Zij kunnen nooit voorrekenen wat de terugverdientijd is van na-isolatie van woningen en gebouwen van vóór 1985. Maar ze hebben wel kritiek op berekeningen van hun opponenten, zonder die op basis van gelijkwaardigheid en uitgangspunten te corrigeren.
Auke Hoekstra is een held?? Hoezo? Heeft hij iets heldhaftigs gedaan ofzo? Een mensenleven gered met het risico zelf gevaar te lopen? Of werkt hij op een corona-IC-afdeling? Of -desnoods- heeft hij wilde beesten in de natuur gered? Welnee, de man blogt er wat op los, geeft adviezen en schrijft wat boeken. Allemaal met de stroom mee. Dat betiteld je niet tot een held. Pfff.
Jammer dat Marc in zijn reactie doorslaat. Op zich geeft hij wel een punt dat de schrijver, dhr. Veenstra, een aantal fouten maakt in zijn berekeningen. Zowel voor- als tegenstanders van de Energietransitie hebben de neiging cijfers in hun eigen voordeel op te drijven om hun argumenten kracht bij te zetten. Een warmtepomp verdubbeld de vraag naar elektriciteit, echter alleen hooguit 4 mnd per jaar en hij heeft een hoge COP. Met een volle accu (50 kWh) rijdt ik 350 km etc. Waar ik de zorg van Veenstra wel deel is de leveringszekerheid van elektriciteit. Naast zo’n en wind hebben we dan ook kernenergie nodig in de energiemix en mogelijk een gascentrale om snel te kunnen schakelen.
Jaap,
We zijn veel goedkoper en sneller af als we de gaten die vallen met wind en zon, invullen met in zoutkoepels opgeslagen groene waterstof.
Duitsland gaat daar ~2025 geleidelijk mee beginnen. Zij lopen een jaar of zeven op ons voor (daar wekt hernieuwbare nu al 50% van hun elektriciteit op).
Wordt bij ons dus actueel na 2030. Tegen die tijd is groene H2 goedkoper dan de huidige H2 gemaakt uit aardgas.
Kerncentrales kunnen niet snel omlaag/omhoog regelen zonder dat het dure consequenties heeft (krimpscheurtjes, xenon vergiftiging brandstof staven).
Bas, neem svp even contact op met het Duitse ministerie van economische zaken. Misschien kun je daar uitleggen dat wiebelstroom geen probleem is en zal zijn. Ze zijn namelijk in duitsland van plan een wet in te dienen die het mogelijk maakt om -indien nodig- e-auto’s en warmtepompen geen stroom te leveren.
“Das Bundeswirtschaftsministerium will Stromanbietern durch eine Änderung des Energiewirtschaftsgesetzes die Möglichkeit einräumen, große Verbraucher wie Elektroautos und Wärmepumpen zeitweise ferngesteuert vom Netz zu nehmen. Das geht aus dem Gesetzentwurf des Bundeswirtschaftsministeriums hervor, der WELT AM SONNTAG vorliegt.
Darin wird in Paragraf 14a die sogenannte Spitzenglättung geregelt, bei der „steuerbare Verbrauchseinrichtungen“, zu denen Elektroautoladestationen und Wärmepumpen gehören sollen, für bis zu zwei Stunden pro Tag keinen Strom bekommen können, wenn andernfalls eine Überlastung des Netzes drohen würde.”
Volgens jou is netstabiliteit geen enkel probleem. Volgens de linksgroene Duitse regering wel, want anders zouden ze deze wet niet willen hebben. Bij jij nou zo slim, of zij zo dom?
Bij = ben
Er zijn kerncentrales die speciaal ontworpen zijn om snel te kunnen op- en afschakelen, tot ruim 10% per minuut. Bas komt weer met zijn krimpscheurtjes en Xenonvergiftiging. Krimpscheurtjes zijn te voorkomen door wel het vermogen te variëren maar niet de temperatuur. Bij elk vermogen behoort een evenwichtshoeveelheid xenon-135, xenon-135 is een sterke neutronenabsorber. Door snel afregelen kan dat problemen geven. Door het toepassen van neutronenreflectoren wordt die dynamiek goed controleerbaar.
Deze kleine details staan in schril contrast met benodigdheden om per dag ~1 miljard m3 waterstof (allen voor Nederland) in de winter beschikbaar te maken en in de zomer te produceren.
.. daar wekt hernieuwbare nu al 50% van hun elektriciteit op
Dat is dan een jaarsom, jammer dat je een beginnersfout maakt.
Sterk verhaal.
Los van het gas betekent veranderingen voor koken, warm water en verwarming.
Daarom zou ik “een jaarlijkse elektriciteitsverbruik van ongeveer 5000 kWh voor de warmtepomp”
aanvullen met “, elektrisch koken en boiler”.
Adviespraktijk voor Bouwkunst Energie en Milieu zoekt contact met jou.
Van mijn hand is De Consequentie Analyse over het Klimaatakkoord.
Tevens heb ik veel gegevens over zon op daken in Assen
Ik hoor graag .
Groet Ing.Henri Ossevoort
Zon-op-daken lijkt mooi, maar vergeet niet, dat veel daken niet geschikt zijn om het extra gewicht van de zonnepanelen te dragen. Vooral niet platte daken die meestal berekend zijn op het dragen van extra gewicht veroorzaakt door regen en sneeuw.
@Johan D
En vergeet vooral ook niet dat veel daken niet in de goede richting liggen, ook daar hoor je niets over.
Er is weer een groot verdien model gekweekt met vele advies bureau’s die overal als onkruid uit de grond schieten.
Het gaat zoals gewoonlijk weer om het grote geld.
Dacht je als je van plan bent je woning neutraal te maken voor veel geld en het lukt dan toch niet iemand voor de gemaakte kosten opdraait, nee niemand.
Ik heb het een paar jaar geleden nog gehoord van iemand die hier een oude boerderij neutraal wilde maken daar hij ook al de stallen vol met panelen had liggen.
Vergeet het maar, er zit weer een verwarmingsketel in.
Nu heeft die boer geld genoeg, maar toch, het zou jou als gewone burger maar treffen in je oude huis.
Hier in het dorp liggen huizen die hebben nog niet eens een zolder.
Ik zie die onzin zo als het er heden bij ligt nog lang niet gebeuren, mensen zijn ook niet allemaal gek.
Ze kunnen wel van alles willen.
Dank voor dit artikel.
Een nieuwbouwhuis, 3 jaar geleden gebouwd, met de voorzieningen voor een warmtepomp vraagt 6500kWh per jaar.
Daarbij is het huis voorzien van 16 panelen op het dak.
Die 6500kWh moet dus nog geleverd worden naast de eigen opbrengst van de panelen.
Een huis zonder die panelen heeft ongeveer 3500kWh meer nodig.
Dan praat je dus over een meerverbruik in elektriciteit van gemiddeld 400%.
Uitgaande van alleen de verwarming.
Een elektrische auto heeft voor 15000km +/- 3000kWh nodig.
Nogmaals een extra belasting van het net.
Dat net zal dus met factor 5 verzwaard moeten worden.
Kijk dan eens in de binnenstad bij oudere woningen. Slechts met 1 fase gevoed 35A.
Tja. Hoe we ook rekenen het blijft kostbaar voor de burger.
En zoals we kunnen lezen gaat de subsidie en winst van zonneparken naar het buitenland. Waar de tweede kamer dan weer van schrikt. Tis wat.
https://www.ad.nl/politiek/kamer-schrikt-van-opkopen-zonneparken-door-buitenlandse-bedrijven-bijzonder-onwenselijk~a17501ea9/
Klopt wel aardig; een vriend van mij heeft zo’n huis (vrijstaand, warmtepomp en zonnepanelen – geen gas); ttrekt nog altijd 4000Kwh van het net.
Klopt volgens mij helemaal niet ‘wel aardig”. Ik woon zelf in een nieuwbouwwoning met warmtepomp. We douchen alle dagen (5 personen) en stoken de kamer 24/7 op 21 graden. Daarnaast gebruiken we de warmtepomp voor het koelen in de zomer. Bepaald niet al te energiezuinig. Jaarverbruik van de warmtepomp is iets minder dan 2500kWh.
Ik heb een hekel aan trollen, maar de visionair raakte een klein snaartje. Op de keeper beschouwd staan er nu twee meningen tegenover elkaar. Ten eerste een naar mijn mening mooi doortimmerd verhaal van Hr Feenstra en dan de trollen kritiek die de indruk geeft ook beslagen ten ijs te komen. Het punt van MdV dat er minder energie gebruikt zal worden na isolatie is denk ik echter ook correct. Mijn money staat op Feenstra.
DUS, ik zou het heel interressant vinden als Hr Feenstra de moeite zou willen nemen om de zg visionair’s punten te weerleggen. Dat antwoord kan dan door de rest gebruikt worden deze visionair de mond te snoeren als hij weer met waarschijnlijk pseudo kennis vertwijfeling wil zaaien.
Ik zou wel willen reageren op meneer de Visionair. Maar ten eerste verbergt hij zich achter een pseudoniem en ten tweede begint met het in twijfel trekken van mijn opleiding. verder heb ik wat uurtjes besteed aan het artikel en daarbij veel gegevens uit verschillende bronnen gehaald. Je kunt over de vele cijfertjes discussies hebben en ja , inmiddels zijn er ook recente cijfers te vinden. Maar ik veel informatie met bronvermelding gegeven in tegenstelling tot Marc die zich verbergt achter een pseudoniem en niet open is over zijn eigen opleiding en achtergrond. De essentie van mijn document is duidelijk dat er heel veel niet klopt in de energietransitie. Dat wil Marc niet begrijpen.
Ten slotte op de cijfertjes terug te komen , de reactie va lidi en oldeboom hierboven geven al het antwoord
@Tjerk Veenstra,
Ik vind je artikel goed geschreven, over correcte getallen kun je twisten.
Getallen bij benadering zijn goed genoeg, daarbij heb je getallen moeten zoeken.
Wat je vorig jaar hebt aangeschaft kan nu weer achterhaald zijn.
Dat hele gasloos gedoe is gewoon nog niet rijp genoeg voor het merendeel van de bevolking, en een heel erg groot gedeelte van de Nederlandse woningen.
En totaal onzinnig voor de geringe bijdrage in de co2 uitstoot.
Goed isoleren brengt een hele hoop minder ellende, en stukken goedkoper.
En let op, het gaat om geld, voor geld word alles gedaan.
En laat je niet uit de tent lokken, want dat doen sommige hier graag.
De gotspe henk:
“niet echt kritisch bent naar je bronnen en begint met een vaststaande mening.”
Pot, ketel, zwart
Tsjerk,
Marc de Visionair geeft commentaren op jouw berekeningen, maar je wil daar niet op reageren omdat hij een pseudoniem gebruikt en je zijn opleiding niet kent. Dat vind ik nogal zwak als excuus. Dat klinkt eerder als een uitvlucht.
Het doet er niet toe wie die Marc is en wat zijn opleiding was. Hij heeft gewoon gelijk wanneer hij schrijft dat je de energiebehoeften niet zomaar onveranderd kunt laten wanneer je hebt geïnvesteerd in isolatie. Ik was vorige winter op bezoek bij iemand met een energieneutraal huis (dus zeer geïsoleerd). Het was bijna aan het vriezen buiten, maar toch was stond er geen verwarming aan en was het er aangenaam warm binnen. De koelkast, laptops, enz,… produceerden genoeg warmte!
Dus zelfs zonder dat ik verder moet nagaan wie op de andere punten geljik heeft, stel ik vast dat Marc al op één punt scoort en dat jij wegloopt van een discussie.
“maar je wil daar niet op reageren omdat hij een pseudoniem gebruikt en je zijn opleiding niet kent.”
Misschien eerst lezen en dan reageren?
Tjerk Veenstra 17 jan 2021 om 15:36
“ten tweede begint met het in twijfel trekken van mijn opleiding.”
“De koelkast, laptops, enz,… produceerden genoeg warmte!”
Yep!
Soms is het verstandig weg te lopen voor een discussie. Een teken van wijsheid.
Het energetisch voordeel van een warmtepomp boven het verbranden van gas kan wel eens geheel wegvallen wegens het feit dat het omzetten van elektriciteit in waterstof en terug veel verlies kent. Bij 100% hernieuwbaar moet het merendeel van de energie uit zon en wind omgezet worden in waterstof, ik schat dat die gedurende 20 à 30% van de tijd voldoende leveren om aan de vraag te voldoen, met pieken tot meer dan 20 keer de vraag.
Elektriciteit opslaan in accu’s is geen alternatief, om enkele maanden elektriciteitsverbruik op te slaan heb je een paar € 100000 aan accu’s per huishouden nodig.
Het maximum rendement van een warmtepomp kan 5,6 COP zijn (uitzonderlijk hoog) maar het maximum rendement van diezelfde warmtepomp kan dalen tot 2 COP in de winter.
In principe gaat men uit van een gemiddeld rendement van 3 a 3,5 COP voor een goede warmtepomp.
Voor een HR-ketel mag je uit gaan van 97% rendement, onafhankelijk van de buitentemperatuur.
Een CW5 HR-ketel heeft een maximum vermogen van 35kW, een warmtepomp met een vergelijkbare prijs (Euro 1500,-) heeft een maximum vermogen van 5kW, maar dit kan in de winter dus tot 2,5 kW teruglopen.
Met een HR-ketel zal men doorgaans s’nacht of indien niet thuis niet of veel minder verwarmen. Bij een wamtepomp moet men een constante temperatuur aanhouden daar het vermogen laag is.
Uiiteindelijk komt het er in veel gevallen op neer dat een HR-ketel energiezuiniger (voordeliger) is dan een Warmtepomp. 1m3 gas is ongeveer 3,7 maal de prijs van 1kWh. Gebruik de Warmtepomp als bijverwarming in voorjaar en herfst en om te koelen in de zomer dan heb je het hoogste rendement.
Zoals Jaap al eerder aangaf is het jammer dat Marc (weer) zo doorslaat in zijn reactie. Als je door het gescheld heen leest heeft hij best wel een paar goede punten van kritiek. Verder deel ik de mening van Henry Pool dat we vooral moeten stoppen met houtstook. Zelfs Marjan Minnesma heeft inmiddels gezegd dat je beter gas kunt stoken en een boom planten dan hout kunt stoken en een boom planten! Hout is een grondstof en geen brandstof. Met name houtstook in open haarden, houtkachels en pelletkachels veroorzaakt volstrekt onacceptabele luchtverontreiniging precies daar waar kinderen spelen en slapen.
Ik woon zelf in een geschakelde woning uit 1987 in een Drents hondsrugdorp. De gemeente Aa en Hunze hult zich tot nog toe in stilzwijgen over het “van het gas af” gebeuren. Ze zullen toch echt dit jaar met een “transitievisie warmte” moeten komen. Restwarmte is hier niet en de bebouwing staat bijna in geen enkele gemeente zo verspreid als hier. In Assen komt hoogstwaarschijnlijk gewoon een houtgestookt hoge temperatuur warmtenet, en vervolgens wordt het dan een raadsel waar na 2050 die “duurzame” warmte vandaan moet komen. In de gemeente Aa en Hunze lijkt mij een warmtenet volstrekt onhaalbaar. Alles moet hier dus “all electric” worden vermoed ik.
Als iemand een idee heeft hoe mensen zoals ik ooit haalbaar en betaalbaar van het gas af moeten hou ik me aanbevolen. Ik zie het niet. Ik kan wel van het gas af maar dat gaat gewoon bakken met geld kosten. Communiceer daar dan gewoon open en eerlijk over!!! Ik ben zelfs al voor dat er ineens een gasverbod uit de hoge hoed kwam nadat niemand het daar voor de verkiezingen over gehad had, begonnen met mijn eigen energietransitie. Hier voor de verdere beeldvorming een kort globaal overzicht van de tot nog toe gemaakte kosten (subsidies zijn al in de kosten verwerkt):
2014:
Vloerverwarming beneden + boven (van sloop tot afwerking): € 20.000
2016:
Ventilatiewarmtepomp t.b.v. deels warm tapwater en deels verwarming: € 5000
Sunpower 8040 Wattpiek PV systeem, 24 all black panelen: € 15.000
2018:
Techneco Elga hybride lucht water warmtepomp: € 2.500
HR++ glas Thermobel 0.8 in hele huis: € 3.000
De totale kosten tot nog toe bedragen dus ongeveer € 45.000 en dan ben ik nog lang niet van het gas af…
Uiteraard staan daar baten tegenover (>85% minder gasverbruik en PV-opbrengsten), en die heb ik vrij nauwkeurig in beeld. Dit zijn de baten voor mij persoonlijk, de kosten die het elders in de samenleving veroorzaakt negeer ik:
2016: € 138
2017: € 1097
2018: € 1423
2019: € 1940
2020: € 2146
Totale baten t/m 2020: € 6744
Prognose totale baten t/m 2030 op basis van heel veel aannames over toekomstige gas- en elektriciteitsprijzen en belastingen (afbouw salderingsregeling is al meegerekend) (en als alles probleemloos blijft werken…): € 28.940
Tegen 2030 lopen mijn warmtepompen, mijn CV-ketel en mijn omvormer vermoedelijk op hun eind, en dan is er dus € 16.000 nog niet “terugverdiend”. Daar staat dan tegenover dat de zonnepanelen (25 jaar volledige garantie) en vooral de vloerverwarming hopelijk veel langer meegaan. Ik hoop dat de gemeente Aa en Hunze voordat het zover is weet wat ze van plan zijn in mijn wijk.
Zonder vloerverwarming zou ik niet aan een warmtepomp beginnen. Ik heb al eerder op dit forum gepost wat het infrezen van vloerverwarming betekent… Als je dit in een bestaande woning wilt doen moet je er nog kosten overheen rekenen om je complete inboedel in veiligheid te brengen en zelf voor enige tijd een veilig heenkomen te zoeken totdat al het stof is neergedaald (vat dit letterlijk op!). Verder moet je eigenlijk nog kosten meerekenen om je hele keuken te slopen want anders komt de freesmachine niet dicht genoeg langs het aanrecht. Vooral als dat zoals bij mij in een hoek loopt. Ik heb die stap ten onrechte wegbezuinigd.
A.U.B niet schelden in de reacties. Ik ben al vaak genoeg voor klimaatontkenner uitgemaakt omdat ik voorlopig nog niet van het gas af wil en omdat ik tegen houtstook ben… Ik wil gewoon heel graag weten hoe dit allemaal een feest voor de portemonnee wordt en voor wiens portemonnee precies…
Ik woon in een doorzon huurtussenwoning uit 1965 met houten vloeren, alleen de keuken en douche hebben een betonnen vloer, er is dubbel glas maar geen zolderisolatie, vorig jaar is de hrketel vernieuwd en de gasleiding in de straat vervangen, van het gas af in deze woning betekent een zeer ingrijpende kostbare verbouwing en dus ook een huurverhoging. Zolderisolatie is laaghangend fruit.
Ach Hans,
Ik heb een koopwoning uit 1957, een gedeelte van de kamervloer is gewoon op zand gestort, het andere gedeelte is holle bouwsteen en ligt een 30cm van de grond, dit kan ik zien vanuit de roosters in de kelder, was toendertijd wel handig om de gasleiding voor de gashaard door te schuiven, de kelder is gebouwd als een bunker omdat het grondwater hier hoog staat, maar wel mooi droog.
Ik heb er inmiddels van alles aan gedaan, maar echt co2 nutraal kost kapitalen, dat loont zich niet bij zulke oude woningen.
De zolder is hier trouwens ook niet geïsoleerd, ik kom er niet zo vaak, en alleen bereikbaar via een vlizotrap, en ook houten vloer.
Ik hoop op veel mislukte projecten zodat ze eerst eens beter gaan nadenken.
Verwarde man, bedankt voor de berekeningen. En dan te bedenken dat het sinds 2016 erg matige winters zijn. Kan je je voorstellen wat je stroomrekening zou zijn geweest als het strenge winters waren geweest? Toch dus een voordeeltje door de opwarming van de aarde!
Wat zien we hier toch weer een hoop kuiskout.
Voor degenen die Engels verstaan is deze uitleg van Unobtanium misschien verhelderend (filmpje)
https://www.prageru.com/video/whats-wrong-with-wind-and-solar/
Andre Bijjkerk
Bedankt voor het delen van dit ontnuchterende filmpje.
Wie zou er van zijn dromen afgeholpen worden? De gelovigen malen gewoon door.
Voorts is de vraagstelling interessant welke de investeerders en hun geldbronnen in de windmolens in Nederland zijn; immers het blijkt dat 80% van hen van buitenlandse origine is en dat dus de opbrengst over de grens gaat en dat wellicht aan deze investeringen belastingtechnische voordelen kleven. Die molens worden daarbovenop niet in dit land gemaakt en dat gevoegd bij een onbetrouwbare opbrengst van die dingen vraag ik mij af wie er in de duistere krochten van de financiële wereld nu eigenlijk profiteren van deze elektrotechnische mislukkingen. Daarom hangt bij mij nog steeds de opmerking van het helderziende CU-raadslid in Hollands Kroon tijdens de raadsvergadering over het Wieringermeer windmolenpark (stond deze week 2 keer stil door windstilte) in het gehoor toen hij zei: Maar voorzitter (burgemeester HK), tegen een investering van €750.000.000 kun je toch niet tegen zijn?
Wellicht is dit ook een verhelderend filmpje:
prageru.com/video/whats-wrong-with-wind-and-solar/
mooi stuk meeste getallen kloppen redelijk na correctie mijn dank Mdv. Oplossing voor dit hele probleem :
6000 windmolens van 22Mw op 280m ashoogte (400m tiphoogte) aan de kust en op zee.
boven de 220m is er altijd wind. Prijs per kwh is dan zo laag dat fossiel niet meer interessant is. alle huizen die nieuw gebouwd worden energie plus maken. trippelglas, 60 dubbele zonnepanelen met 28% efficiëntie (750watt/p) op spierwitte zadeldaken. aardwarmtebron met 70 graden water voor de hele wijk ook zwembad en sauna complex. Elektrische auto’s ook leveren aan het net (wettelijk verplichten?). koud water (14 graden) uit de grond voor de hele wijk in de zomer om de airco niet nodig te hebben. Batterij opslag zoals bv Australië. gas en bio centrales stand-by zal ongeveer 7% van het jaar draaien als er te weinig zon en wind is. gasleidingen laten zitten oude gebouwen kunnen niet zomaar vh gas af en is ook als back-up prima in te zetten op koude, wind en zon arme dagen.
voor het vrachtverkeer is vol elektrisch op alleen batterijen nog een paar bruggen te ver. Vol elektrisch met een kleine batterij en een hulp aggregaat is een goede tussenstap, co2 reducerend ,ervaring opbouwend. windmolens landinwaarts zijn dan niet meer nodig wat ruimte geeft aan de woning bouw. Zo dat probleem ook getackeld.
Gerritje, dat zie hier 50 jaar gelden niet op gekomen zijn. Zo jammer. Dan hadden we al deze flauwekul niet nu gehad (maar wel destijds).
voortschrijdend inzicht, noodzaak, technische vooruitgang, ontbreken van het ministerie van lange termijn visie.
visieloze politici . foute lobbyisten.
Een vraag aan jou : waarom worden er nog steeds psychologen opgeleid, door de verzekeraars betaalt en door huisartsen door verwezen terwijl de resultaten ronduit bedroevend zijn .??? 2500 jaar geleden werden er al betere resultaten geboekt .
Mijn aanbeveling is heel simpel:
maak je niet druk over wat CO2.
Nederland heeft daar geen invloed op, Europa ook niet , de hele wereld nauwelijks.
En CO2 heeft naar alle waarschijnlijkheid maar heel weinig invloed op de temperatuur.
David,
Wees optimistisch:
“Vaak wordt pas aan het einde van een lange weg het verkeerde uitgangspunt zichtbaar” (Hans van Mierlo).
Beste Veenstra.
Ik ben het helemaal met U eens. Dat we de verkeerde weg op worden gestuurd door een zootje alpha volgers is duidelijk. En dat de zg visionair nauwelijks visie toont en op laffe manier alleen maar afkraakt is ook evident, en jammer…. maar dat is de lol van troll..
Neem van mij aan dat we het zonder uitzondering aan de zelfde kant staan en ik uw bijdrage waardeer. Het is evenwichtig, feitelijk raakt de kern.
Maar juist daarom is een repliek zo nuttig . Marc de V is slecht er een slechts een van de domme meelopers maar vertegenwoordigd wel een groot deel van wat we de “massa” zouden kunnen noemen. De grote groep welwillende burgers die lang door de klimaat fanatici en de politiek om allerlei redenen zijn geïndoctrineerd. En uit die inmiddels groep klimaat religieuzen staan altijd apostelen op. Zij die het woord van de meester nog beter kunnen interpreteren dan hij zelf en dat ook te vuur en zwaard anderen door de strot willen duwen. Een troll/apostel heeft geen eigen mening. Maar denkers als U wel en kunnen dat overtuigend over het voetlicht brengen. Dus een repliek aan hem in dit forum kan het dogmatische denken omverwerpen en wij kunnen naar zijn verlies in deze “strijd” refereren. We kunnen zijn soort commentaar prima negeren maar dat soort modder staat voorbeeld voor de overgrote groep doolenden. Toch zitten er ook hersenen in die misleide hoofden en rede wint tenslotte toch. Het is het proberen waard toch? We hebben helaas niet de tijd om wachten tot die misleide hersenen uit zich zelf tot inzicht komen.
Dank voor uw bijdrage!
De transitievisie warmte van de gemeente Assen is een hot item vandaag zie ik:
https://www.assenstad.nl/assen/8833-assen-in-2050-32-000-gebouwen-van-het-gas-af-zonder-kou-te-lijden
Vraag: de al dan niet rampzalige opwarming zou toch te merken moeten zijn in de energierekeningen?
Iemand die dat cijfermatig kan aantonen?
Volgens mij schiet het energieverbruik in NL als een raket omhoog; hoe komt dat?
Ik hoor dat ze in Belgie de spelregels voor de transitie hebben veranderd. Ze gaan je meter niet meer terug draaien. Je zult maar diegene zijn die daar veel geld in geinvesteerd om veel zonne panelen op te zetten. Gemeen is dat.
Toch?
Hoe en wat dan ook, de mensen zijn meer dan verschrikkelijk bedrogen.
Hopelijk komt het ooit tot een tribunaal.
Voorlopig blijft het vechten tegen een opgeworpen bierkaai door criminelen die dit al jaren van tevoren geplanned hebben.
Hulde aan de vechters.