Een bijdrage van Ap Cloosterman.
Met commentaren van André Bijkerk, Jeroen Hetzler en Eric Blondeel en een bijdrage van Wouter Keller.
De kranten van eind juni 2021 berichten over abnormale regionale klimaatverschillen:
● Historische hittegolf in westen Canada en USA. Zie hier.
● Tientallen doden door extreme hittegolf in westelijk Canada. Zie hier.
● In India worden zelfs de nachten ondraaglijk. Zie hier.
● Siberië kampt al maanden met uitzonderlijk hoge temperaturen: “25,4 graden, terwijl het gemiddeld 0 graden is”. Zie hier.
● Zuidpool op dit moment bijzonder koud. Zie hier.
● Amerikaanse droom sterft in bloedhete woestijn: ‘We vinden maar de helft of kwart van de doden’. Zie hier.
De gemiddelde aardse temperatuur t.o.v. een 30-jarig gemiddelde
In bovenstaande figuur zijn de blauwe stippen de verschillen in maandtemperaturen t.o.v. het 30 jarig gemiddelde van 1991 t/m 2020. De rode lijn is het voortschrijdend gemiddelde over 13 maanden. De rode lijn kan nog niet verder doorgetrokken worden, omdat de laatste periode van 13 maanden nog niet compleet is. De gemiddelde temperatuur over de maand juni 2021 wijkt niet af van het 30 jaar gemiddelde. Het gebiedt de eerlijkheid dan ook om op te merken, dat in deze grafiek niet de regionale extremen zijn terug te vinden.
Eind juni 2021 hebben zich extreme hittegolven voorgedaan, die niet in deze grafiek af te lezen zijn. Deze extremen zijn wel doorslaggevend voor de vaststelling, dat er wel degelijk sprake is van een, zij het regionale, klimaatverandering. De klimaatalarmisten maken er onmiddellijk gebruik van om CO2 hiervoor verantwoordelijk te stellen.
Het zoeken naar oorzaken op het internet levert echter slechts geringe en onvoldoende informatie op:
De hitte in de VS en in Canada wordt veroorzaakt door een niet wijkend hogedrukgebied op de Grote Oceaan. Het blijft langere tijd op een vaste plek liggen en werkt in dat gebied als het ware als een deksel op een pan, waaronder de warmte gevangen blijft. De wind, die door dit hogedrukgebied wordt veroorzaakt, in combinatie met de windstijging in de hoge Rocky Mountains met daarna dalende luchtbewegingen heeft tot extreme warmte in de bovenlucht geleid. Dalende lucht warmt op. De felle zon doet de rest. Amerikaanse en Canadese meteorologen spreken van een zogeheten Heat Dome, vrij vertaald: een hittekoepel. De hitte wordt meegesleurd door een wervelende straalstroom en arriveerde uiteindelijk in het westen van Canada en USA.
Bron hier.
Het wil er bij mij niet in, dat de geringe hoeveelheid CO2 in onze atmosfeer (420 ppm = 0,042%) deze grote regionale verschillen en hoge temperaturen kan veroorzaken.
Bovenstaande uitleg met daarbij CO2 als boosdoener aan te merken, is voor mij niet acceptabel. Het is duidelijk, dat de klimaatwetenschappers er ook geen raad mee weten. Mijn theoretische opvatting neigt naar een totaal andere richting. Maar eerst wat meer toelichting op enkele verschijnselen, die hierbij een rol spelen:
Magnetisch veld van de Aarde
Rondom de Aarde bevindt zich een magnetisch veld. Het aardmagnetisch veld ontstaat door een mengsel van vloeibaar ijzer en nikkel, dat in het binnenste van de Aarde om een vaste kern draait. Doordat de Aarde draait, beweegt deze vloeistof om de vaste kern heen, waardoor een magneetveld ontstaat. Dit is vergelijkbaar met een dynamo.
Het aardmagnetisme treedt uit bij de Zuidpool om via een ring om de Aarde bij de Noordpool weer in te treden:
Een straalstroom is een zeer sterke wind die in de regel op 9 à 10 kilometer hoogte waait. Weerkundigen spreken van een straalstroom als de wind op die hoogte een snelheid heeft van meer dan 100 kilometer per uur (windkracht 11 of meer). Regelmatig worden hogere windsnelheden bereikt van meer dan 350 kilometer per uur. De straalstroom is gemiddeld enkele duizenden kilometers lang, enkele honderden kilometers breed en slechts een paar kilometer in dikte.
Commentaar van Eric Blondeel:
“Het magnetisch veld van de Aarde is een statisch veld net zoals van een permanente magneet. De gedachte van een rotatie die je in de tekst invoert is niet nodig want generatie levert een spanning die hier niet aan de orde is
Door het feit dat je een permanente magneet hebt heb je een noord- en een zuidpool. Tussen de polen heb je theoretisch geen magneetveld, omdat de magneet zelf daar de veldlijnen geleid. Dit is mede een verklaring waarom tussen de polen lage veldsterkten voorkomen.
De straalstroom is een vortex die gegenereerd wordt in de interface tussen warme en koude lucht. Warme lucht stijgt en creëert een lagere druk, koude lucht daalt en creëert een hoge druk. Daardoor meandert de straalstroom tussen hoge en lagedrukgebieden en is een gesloten kring rondom de Aarde. De vortex omtreksnelheid wordt bepaald door de temperatuurverschillen. Wat u in uw tekst naar mijn vermoeden bedoelt is een laterale luchtstroom die zich beweegt in het centrum van de straalstroom; een verschijnsel dat zich ook voordoet in de kern van een tornado”.
Zonnewind
De Zon zendt geladen deeltjes uit in de vorm van de Zonnewind. Deze Zonnewind heeft een snelheid van 1,08 tot 2,16 miljoen km/uur. Door het aardmagnetisme worden deze geladen deeltjes rondom de Aarde meegesleurd en treden bij de Noordpool en Zuidpool in onze atmosfeer binnen waar ze door botsingen met Zuurstof- en Stikstof-moleculen het poollicht veroorzaken.
Het aardmagnetisme zorgt er voor, dat de zonnewind om de Aarde afbuigt en sleurt daarbij de kosmische straling vanuit de ruimte met zich mee. Hoe sterker het aardmagnetisme hoe meer zonnewind en kosmische straling om de Aarde afbuigt.
Het aardmagnetisme neemt af
Op diverse plekken op Aarde is het aardmagnetisch veld zo goed als verdwenen en uit nieuw onderzoek blijkt dat de afname van het veld nog veel sneller gaat dan gedacht. Sinds men rond 1830 systematisch metingen aan het aardmagneetveld doet, is de magnetische veldsterkte met 10 tot 15% afgenomen en over de afgelopen 2000 jaar met 35 procent. Een sterk verminderd magnetisch veld betekent dat er meer straling van geladen deeltjes onze atmosfeer kan binnendringen.
Zie hier.
Op de bovenstaande kaart is te zien waar op Aarde het magnetisch veld nog sterk is (rode kleur) en waar het zo goed als niet meer bestaat, zoals boven de Grote Oceaan (blauwe kleur). Vanaf grote hoogte tot aan het wateroppervlak van de Grote Oceaan kunnen dus geladen deeltjes uit de Zonnewind en de Kosmos plaatselijk doordringen. In de zuidelijke Atlantische Oceaan is voor een oppervlak van 8 miljoen sq.km het aardmagnetisme verregaand gereduceerd.
Als de satelliet Hubble over dit gebied vliegt wordt de gevoelige apparatuur door NASA uitgeschakeld: elektrisch geladen deeltjes kunnen namelijk ook schade aan instrumenten veroorzaken.
De verwachting is, dat over 1500 jaar het aardmagnetisme tot nul is gereduceerd en dan heeft de zonnewind met daarbij de kosmische straling vrij spel op onze Aardkloot. De mode zal dan zijn: ruimtepakken.
Tenslotte proberen we om in de volgende paragraaf duidelijk te maken, dat dit verschijnsel de oorzaak kan zijn van de plaatselijke extreme opwarming boven de Grote Oceaan.
Extreme opwarming in de hogere atmosferische lagen (Ionosfeer)
Bron: Astronova.nl
De elektronen uit de elektromagnetische straling van de Zonnewind en daarmee ook van de straling uit de Kosmos, welke ongehinderd kunnen doorstromen door de afwezigheid van het aardmagnetisme, worden ingevangen door de Ionosfeer, waardoor er een spanningsverschil ontstaat tussen de Ionosfeer en de Aarde. Er heeft zich een condensator gevormd en er kan een spanningsverschil van 500.000 Volt ontstaan.
Dit spanningsverschil ontlaadt zich als bliksem en de warmte hiervan verplaatst zich richting Aarde in de vorm van Sprites.
De vergelijking met de aardse bliksem ontladingen:
Het voltage van een bliksemontlading kan 20 tot 100 miljoen volt bedragen; de stroomsterkte kan tot 20.000 ampère oplopen, waarbij een kerntemperatuur wordt bereikt van ongeveer 30.000 Celsius, een temperatuur die ongeveer 6 maal hoger is dan die van het oppervlak van de zon. De duur van de ontlading is kort, ongeveer 1 tot eenduizend van een seconde.
Red Sprites en extreme opwarming
De eerste observaties dateren uit 1886. In Nederland zijn voor het eerst in 2014 waargenomen door studenten van de faculteit Technische Natuurkunde TUE.
Eerste kleurafbeelding van Red Sprites in juli 1994 (via Wikipedia).
Sprites zijn elektrische ontladingen boven buienwolken en kunnen naar beneden, gezien vanaf de Aarde, een hoogte bereiken van 95 kilometer. Ze zijn zichtbaar als rood-oranje, zwakke, lichtgevende flitsen die zeer kort duren, maar weliswaar voor het blote oog zichtbaar zijn. De temperatuur in een ontlading kan oplopen tot 30.000 graden Celsius. De breedte van zo’n Sprite verschilt en kan oplopen tot zelfs 100 km.
In de ionosfeer heerst een ijle lucht, zodat de warmtecapaciteit flink lager is dan in de aardse lucht. Toch is de warmtecapaciteit van dien aard dat door de Sprites flink wat warmte wordt overgedragen naar de troposfeer (de luchtlaag vlak boven de Aarde). De warmtecapaciteit van lucht is afhankelijk van het aantal aanwezige moleculen (N2 en O2) oftewel de heersende druk. De ontlading vindt plaats in de mesosfeer waar een druk heerst van 0,01 tot 0,1 mb t.o.v. 1000 mb aan het aardoppervlak (troposfeer). Dat betekent, dat er vanuit de Sprite een hoeveelheid warmte naar de troposfeer kan worden doorgegeven met een temperatuur van tenminste 300⁰ Celsius.
Dit proces zou een verklaring kunnen zijn voor de uitzonderlijke opwarming boven de oceaan en waarbij dus vervolgens door straalstromen de warmte wordt verplaatst naar de getroffen gebieden. Het is een natuurlijke oorzaak, waar de mens geen vat op heeft en zeker niet wordt veroorzaakt door de emissie van CO2 en adaptatie (maatregelen tegen de gevolgen) dus de enige oplossing biedt.
Mijn geschetste opvatting over de oorzaak van de extreme opwarming is zeker niet leidend, maar een poging om de werkelijke oorzaak boven water te krijgen. Dit artikel is als eerste toegestuurd aan een aantal klimaatsceptici. De heren Bijkerk, Hetzler en Blondeel hebben hierop als volgt gereageerd.
Commentaar van André Bijkerk:
“Met waardering voor het vele werk wat in dit soort research zit, wil ik toch wat kanttekeningen plaatsen. De achterliggende doelstelling is duidelijk om alternatieven aan te reiken voor de al te afgezaagde broeikashype als oorzaak voor de hittegolven. Maar de wetenschappelijke methode gaat primair over falsificatie en niet over de presentatie van alternatieve ideeën; dat geeft uiteindelijk alleen maar verkeerde discussies. Het moet voldoende zijn om aan te tonen dat het broeikaseffect niet werkt, zoals de alarmisten willen en dat is uit en te na gedaan. Bijvoorbeeld theoretisch door Witteman en Van der Beemt en in de praktijk door de metingen van Seim en Olsen. We zouden ons moeten concentreren op meer uitwerking daarvan. Immers het maakt niet veel meer uit wat nu wat veroorzaakt in het klimaat en weer, wanneer het absoluut uitgesloten is dat CO2 de dader kan zijn.
Dat gezegd hebbende, is er een legitieme reden om ons op te winden over recente hittegolven? Wat is er aan de hand? De extreem meanderen straalstromen brengen inderdaad veel tropische lucht naar polaire gebieden en omgekeerd meer arctische lucht naar lagere breedtes. Omdat er veel meer tropen is dan poolgebied is het netto-effect opwarming en hittegolven. Klaar. Wat dan de oorzaak is van dat meanderen? We weten het niet maar we weten wel dat het de CO2 in elk geval niet is.
Een woord nog over dat aardmagnetisme. Je kunt natuurlijk allerlei hypotheses formuleren, maar feit is dat het aardmagnetisme in het huidige Brunhes Chron regelmatig grote excursies heeft vertoond en voor enige duizenden jaren in elkaar klapte, zonder dat dit aantoonbaar tot grote invloeden op weer, klimaat of leven heeft geleid. Zie bijvoorbeeld hier. Hierin komen woorden als climate en extinction niet voor. Het laat zich aanzien dat dergelijke gebeurtenissen zonder veel zijeffecten plaats hebben.”
Commentaar van Jeroen Hetzler:
Ik moest denken aan het spaarzaamheidsprincipe van Ockham:
Ockhams scheermes (Latijn: lex parsimoniae, de wet van de spaarzaamheid) is de stelling dat de hypothese gekozen moet worden die de minste aannames bevat en de minste entiteiten veronderstelt, wanneer er verschillende hypotheses zijn die een verschijnsel in gelijke mate kunnen verklaren. Het is een principe uit de kennistheorie dat wordt toegeschreven aan de 14e-eeuwse Engelse filosoof Willem van Ockham, een franciscaner monnik.
Het houdt in dat men niet het bestaan van iets moet veronderstellen als onze ervaringen ook op een andere manier kunnen worden verklaard; in het Latijn: Entia non sunt praeter necessitatem multiplicanda: “Men moet de zijnden (gepostuleerde objecten binnen een hypothese) niet zonder noodzaak verveelvoudigen”. Zie hier.
Ik vermoed dat jouw explicatie van die Canadese hittegolf hiervan een voorbeeld is. Er moeten naar mijn mening meer aannames worden gedaan dan noodzakelijk. Ik vrees inderdaad dat de verklaring veel simpeler is, namelijk alarmistisch geneuzel, bangmakerij. Het spitwerk voor het weerwoord moet jou inmiddels hebben ontvangen, met veel dank. Wij worden dag in dag uit bedonderd met verhalen dat wat nu gebeurt allemaal zonder weerga is. Onzin. Op zijn best gemakzucht van die kant. Dat spitwerk zal n.m.m. ongetwijfeld veel meer aanspreken. Huiswerk voor jou, jonge vriend, dunkt me waarvoor bij voorbaat dank.
Commentaar van Eric Blondeel:
Ik heb me nog niet verdiept in de warmtegolven, maar als ik me niet vergis zijn daar studies over die aantonen dat het in het verleden erger was. Ik heb even gezocht.
(Ik vergat de warmte eilanden te vermelden die ontstaan door stedelijke agglomeraties en beton. Op heel wat plaatsen waar temperaturen gemeten worden zijn deze in warmte eilanden terecht gekomen, bijvoorbeeld de vliegvelden vroeger en nu, dat zijn juist plaatsen die veel gebruikt worden, dit kan oorzaak zijn dat temperaturen tot 6°C te hoog gemeten worden.)
Gemis van de achtergrond voor het “normaliseren “van de temperatuur records waardoor die geloofwaardigheid missen. Zie hier.
Een bijdrage van Tony Heller. Zie hier.
Hitte afkomstig van stedelijke warmte eilanden door warmte opname door asfalt en beton. Zie hier.
National Public Radio. Zie hier.
Het “All Things Considered“-programma van NPR beweert dat klimaatverandering leidt tot een toename van hittegolven, droogte en bosbranden. Met behulp van veronderstellingen in plaats van gegevens presenteert NPR geen wetenschappelijk bewijs om zijn bewering te staven dat hittegolf, droogte of bosbranden moeten worden veroorzaakt door klimaatverandering. Klimaat- en weergegevens van de overheid bewijzen echter dat de bewering van NPR onjuist is.
Tientallen prominente media hebben de afgelopen dagen verhalen gepubliceerd waarin wordt beweerd dat klimaatverandering bosbranden en een dodelijke hittegolf veroorzaakt. Objectieve gegevens tonen echter aan dat er geen toename is in beide, omdat de Aarde bescheiden opwarmt. Zie hier en hier.
Wanneer hogedruksystemen zoals deze over een gebied bewegen, wordt de lucht naar het oppervlak getrokken waardoor deze wordt samengeperst, waardoor de temperatuur toeneemt.
Hoe langer de “warmtekoepel” over een gebied blijft, hoe het over het algemeen met elke dag warmer wordt totdat de high weg beweegt of verzwakt. Dit komt omdat er weinig vermenging van lucht is die anders warmteophoping aan het oppervlak zou voorkomen.
Een bijdrage van Wouter Keller:
Aan de met de Canadese bevolking empathisch meelevende Kuipers Munneke werd gevraagd naar de oorzaak van hittegolf.
“De hoge temperaturen zijn voor Canada een absoluut record. Twee jaar terug was het bij ons veertig graden. Is er een verband?”
Weerman Peter Kuipers Munneke legt het uit:
“Het heeft alles te maken met de opwarming van de aarde.”De ontdekking van de ‘Blob’ wordt op naam geschreven van Nicholas Bond, staatsklimatoloog van Washington, toen in de herfst van 2013 een grote cirkelvormige zeewatermassa niet afkoelde zoals verwacht, en het veel warmer bleef dan de gemiddelde normale temperaturen voor die locatie en dat seizoen.
Bond, bedacht de term “The Blob”, voor dit fenomeen. Eerder werd gemeld dat de Blob 800 km breed en 91 m diep was. Later breidde ‘de Blob’ zich uit en bereikte een grootte van 1600 kilometer lang, 1600 kilometer breed en 91 meter diep in de maand juni 2014.
Wanneer gedurende het voorjaar de hoeveelheid licht voldoende toegenomen is, zal het fytoplankton, wanneer er voldoende voedingsmiddelen, en niet al te veel vijanden aanwezig zijn, snel gaan groeien. Een verschijnsel dat bekend staat als de voorjaarsbloei.
Bij min of meer rustige meteorologische condities gedurende het voorjaar en de zomer zal vaak een dichtheidsstratificatie ontstaan. De bovenste waterlaag zal relatief warm worden door het ingestraalde zonlicht waardoor de dichtheid van het water afneemt. Door de ongelijke dichtheid onder en boven het scheidingsvlak van warm en koud water zal verticale turbulente menging sterk onderdrukt worden. Met als gevolg een zeer ondiepe “mixed layer”, die snel kan worden opgewarmd door zonnestraling. Wanneer dan ook nog voldoende voedingsstoffen aanwezig zijn is dit een ideale omgeving voor de ontwikkeling van algen.
Zie hier.
Ap Cloosterman.
Tot slot
Ik zou het zeer op prijs stellen om meer commentaar of een andere hypothese te mogen vernemen en dit zou ik dan in een vervolg artikel kunnen opnemen.
De reacties op Climategate.nl zijn vaak afwijkend van het onderwerp en leiden zeker niet tot voldoende duidelijkheid. Ik reken ook op commentaar van klimaatalarmisten.
Graag uw reactie naar apcloos@gmail.com
***
We gaan er allemaal aan hoor: https://www.nu.nl/klimaat/6144123/hittegolf-canada-vrijwel-onmogelijk-zonder-mondiale-opwarming.html#coral_talk_wrapper
Dit bericht staat vanmorgen vroeg op teletekst.
Het roept enkele vragen op.
Ik dacht dat wetenschappers altijd voorzichtig waren. Dus hoe kun je, bij zoiets complex-nonlineair-chaotisch als het klimaat binnen een week besluiten tot “zo goed als zeker”. En dat “binnen een week” van mij is nog ruim, want ze hebben die groep moeten verzamelen, de rapportage tunen op ieders inzicht en een persconferentie.
De tweede alinea lijkt tegenstrijdig aan de eerste. Eerst is het zo goed als zeker, dan is het toeval of klimaat.
a) dat zal de NOS zijn die graag alarmistisch opent – de rest van de boodschap wordt dan niet meer gehoord.
b) De correcte boodschap zal wel geweest zijn: wij weten het ook niet.
De derde alinea geeft aan hoe het met de wetenschap is gesteld: de wetenschappers zijn bezorgd. Niet zo’n erg stevige basis om wetenschap te bedrijven.
leonardo, aan de hand van historische data bekom je een gemiddelde en standaard afwijking. Als je aanneemt dat er geen opwarming is, dan kan je voor een nieuw gemeten temperatuur nagaan of die verwacht kon worden. Als die heel uitzonderlijk is, dan is het “zo goed als zeker” dat je aanname foutief was en de extreme temperatuur te wijten is aan opwarming.
Die berekening doe je in enkele minuten.
Met deze alarmist heeft de klimatoloog geen verdere vijanden meer nodig.
Je rekent even uit – op de achterkant van een sigarendoos – wat voor temperatuur je gegeven de historie mag verwachten … dat sluit niet aan bij de werkelijkheid: Bingo.
Gek hè, dat er nooit een sigarendoos in de buurt is in geval van extreme koude … om dan, als je even aanneemt dat er geen afkoeling is, van afkoeling te spreken.
Anthony
Als wetenschapper uitrekenen dat de kans nu 1 in 1000 jaar is en daarbij analyseren dat zonder klimaatverandering de kans 150 keer kleiner is wordt het tijd het nuchtere verstand te gebruiken.
Kans formules geven wel een antwoord maar iemand die denkt dat ons begrip van weer, klimaat en klimaat modellen zodanig is dat we betrouwbaar een kans van 1 op 150.000 kunnen verklaren is echt heel erg in de war.
Ook 1 op 1000 heeft nauwelijks praktische betekenis.
Daar heb ik niet enkele minuten voor nodig, dat kan ik in enkele secondes bedenken
“With this assumption and combining the results from the analysis of climate models and weather observations, an event, defined as daily maximum temperatures (TXx) in the heatwave region, as rare as 1 in a 1000 years would have been at least 150 times rarer without human-induced climate change.”
In de elektronika noemen wij dat ruis. 1/f ruis (shotnoise flickernoise hagelrruis) maw heel laagfrequente ruis, maw uitzonderingen die heel weinig voorkomen. Geen alarmisme dus.
De wetenschappers zijn doodsbang! Doodsbange mensen kunnen niet meer logisch denken. Professor Capel zegt het zo mooi (vrij vertaald); Er is bij doodsbange mensen een schakelaar omgezet in hun hoofd en zo lang lang deze hypnose duurt kan hij het gezonde verstand niet gebruiken. Het staat in de paniekstand. Ik noem het de ‘Lemmingenstand.” Ook wel de ‘98%-consensusstand’ of het ‘Timmermanssyndroom’.
Het aantal ‘schaapskooiwijsheden’ stijgt met de dag, sinds de subsidie erop aantrekkelijker wordt..
Ik noem het een “flash” die de hele ratio in een keer inkleurt. Gebeurt ook als de emotie wordt uitgedaagd door de ratio: cognitieve dissonantie-reductie. Tel daarbij op dat een mens creatiever is in verdediging en haat, en bingo: oorlog. Ook in wetenschapsland. We komen er wel. Ooit.
Leonardo,
Het is lastig om te kiezen waar te beginnen om de NOS “double speak” te onderscheiden van gewoon niet goed bergrepen wat er gezegd wordt.
In het onderzoek verklaren ze dat in het huidige klimaat de kans 1 in de 1000 jaar is dat dit gebeurde.
Kortom een extreem toevallige gebeurtenis.
Tevens dat men niet voldoende kennis heeft om aan te tonen dat het klimaat op een non lineare manier al verandert is.
Alleen zegt men dat zonder klimaatverandering het nog veel onwaarschijnlijker is dat dit gebeurt zou zijn.
Zo komt de alarm uitleg weer naar boven.
“The observed temperatures were so extreme that they lie far outside the range of historically observed temperatures. This makes it hard to quantify with confidence how rare the event was. In the most realistic statistical analysis the event is estimated to be about a 1 in 1000 year event in today’s climate.
There are two possible sources of this extreme jump in peak temperatures. The first is that this is a very low probability event, even in the current climate which already includes about 1.2°C of global warming — the statistical equivalent of really bad luck, albeit aggravated by climate change. The second option is that nonlinear interactions in the climate have substantially increased the probability of such extreme heat, much beyond the gradual increase in heat extremes that has been observed up to now. We need to investigate the second possibility further, although we note the climate models do not show it. All numbers below assume that the heatwave was a very low probability event that was not caused by new nonlinearities.”
https://www.worldweatherattribution.org/western-north-american-extreme-heat-virtually-impossible-without-human-caused-climate-change/
Lo, het blijft paradoxaal, een kansberekening op iets dat z’n weerga niet heeft.
We hebben afgesproken – niet ik, zie mijn laatste bijdrage – dat we een systeem dat niet systematisch maar chaotisch is, een systeem mogen noemen als we de set van mogelijke uitkomsten kennen.
Akkoord wat mij betreft, al is het een semantische vaststelling van hen die graag aan systeemtheorie doen, maar toch alles willen vangen. Dat is op zich al raar, want fysici accepteren ook dat ze niks over oneindig, in omvang of in tijd, kunnen zeggen: voor de big bang was er niks, en het universum is een afgeplatte ellips.
Soit.
Dus een afgebakende set van uitkomsten. Dat betekent dat we klimaat een systeem mogen noemen, mits we ons houden aan de afspraak. Maar, als we ons houden aan de afspraak, kunnen we geen kans berekenen voor een uitkomst die we nog nooit gezien hebben – dan zouden we iets als een systeem beschouwen wat we niet als een systeem mogen beschouwen.
Dat lijkt me zelfs uit te stijgen boven de ludic fallacy van Taleb (the black swan).
Mijn reactie zit even in de spam vanwege de link naar het artikel.
Kans is 1 in de 1000 jaar, dus gewoon toeval.
“In the most realistic statistical analysis the event is estimated to be about a 1 in 1000 year event in today’s climate.”
Zeer leuk en leerzaam artikel zo als dit hier gebracht word door meerdere personen.
Ik vraag me alleen af hoe gedacht word over het aardmagnetisch veld, daar dit toch niet statisch is.
Het geo-magnetische veld van de aarde is toch continue in beweging en word voortdurend gemeten, het is ook van belang voor communicatie, een afwijking hier kan negatieve invloed hier op uitoefenen, het veld moet rustig blijven.
De waardes worden uitgedrukt in A en K waardes.
A en K index geven de staat van het geomagnetisch veld van de aarde weer. Ze zijn direct aan elkaar gerelateerd maar werken met een verschillende schaal. K varieert tussen 0 (stabiel veld) en 9 (sterk verstoord veld). Als de waarde van K toeneemt boven de 4 dan is er sprake van een geomagnetische storm. A varieert tussen 0 en 400 en is afgeleid van K. A is in de basis de globale waarde van de verstoring van het geomagnetisch veld van de vorige dag. De K waarde is altijd de actuele waarde.
Voor zover ik weet heeft het aardmagnetisch veld een lange geschiedenis met rare sprongen zoals plotselinge ompoling, dit is allemaal in gesteente terug te vinden, dus ik zie de mensheid nog niet op de aarde in een ruimtepak rondlopen.
Het mooie van de natuur zijn de raadsels, maar veel willen het raadsel als eerste oplossen, alleen de vraag klopt de uitkomst.
En leuk dat Van der Beemt ook nog bij benoemd word, zijn theorie is ook wel zeer aannemelijk.
Trouwens ik heb hier nog een aanvulling op, maar vind helaas het artikel niet meer.
Maar in het kort, er scheen een samenhang gevonden te zijn in sterke verstoringen van het aardmagnetisch veld en aardbevingen, misschien hebben zulke verstoringen wel op meerdere natuurlijke krachten invloed, net zoals dieren ook hun koers kunnen verliezen.
Maar nogmaals een mooi artikel dat laagdrempelig is en toch diep in de materie gaat.
Lagere magnetische veldsterkten op de zon =
Meer van de meest energieke deeltjes vry =
Meer ozon,, peroxiden en N-oxiden op de top vd atmosfeer =
Minder UV / hitte in de oceaan =
Minder waterdamp in de lucht=
Meer wolken rond de evenaar=
Minder wolken naar de hoge breedte graad.
Volgens mij is dat ongeveer het mechanisme van de Gleissberg cyclus.
Ockhams scheermes (theorie met de minste aannames is het meest valide) wordt ideologisch misbruikt, ook door ‘wetenschappers’. Politiek en activistische jornalistiek maken er dankbaar gebruik van.
Er is dus volgens hen maar een aanname door het VN-IPCC valide in de oorzaak van de ‘klimaatverandering’ en dat is de door de mens veroorzaakte CO2-uitstoot, en niks anders. Het is het ideologisch gedreven en bewust negeren van de lange klimaathistorie op deze aardbol.
Klimaatverandering is van alle tijden, dus klimaatverandering zonder de industriele CO2-uitstoot factor is al miljoenen jaren de norm.
Ik denk dat Cloosterman er goed aan gedaan heeft meerdere klimaatbepalende factoren voor het voetlicht te brengen, die door de gepolitiseerde klimaat ‘wetenschap’ worden genegeerd.
Er zijn zo’n 30 klimaatfactoren die regionale klimaatverandering aandrijven. Zelfs de klimaatverandering door de klimaatfactor van enorme windturbineparken voor de kust op zee dat klimaateffect heeft op land.
Ockham ‘s scheermes is de moeder van de actiegroepen, Scheffer,
Een ingewikkelde verklaring/uitleg laat zich niet op een spandoek vangen.
Ik denk dat voor een complex non-lineair chaotisch systeem niet naar simpele verklaringen moet worden gezocht.
Hitchens scheermes is hier meer op zijn plaats: (om Hetzler een plezier te doen) Quod gratis asseritur (CO2), gratis negatur.
Helemaal met je eens Scheffe dat de stelling co2 is de duivelse schuldige, er word erg veel gewicht aan deze theorie opgehangen, en dwangmatig ons leven gaat beïnvloeden.
Gisteren werd verteld de aanslag op de Vries is een aanslag op de democratie.
Nou dat klimaat geneuzel word nog een veel grotere aanslag op onze democratie, en laat me daar nu juist nog niets van gehoord te hebben.
Het is een ideologie geworden waar men zich als een pitbull in vast bijt, maar ook die laat uiteindelijk los.
Over Ockhams scheermes gesproken heb je dat berichtje gezien over het wegrotten van e-auto’s in Frankrijk. De Fransen zijn niet genegen deze tweedehands te kopen vanwege vervangen van dure accu’s. Ze stijgen weer een beetje in mijn achting.
Green madness. Electric cars belonging to the city of Paris. No one will buy them because of the cost of the replacement battery. Who will dispose of this junk, especially the batteries?
da’s niet moeilijk, Rien
In Italia (ook in Spanje naar ik begrepen heb) zijn er dorpen waar de jeugd weggetrokken is en, als gevolg daarvan, huizen (reeds langdurig) leeg staan.
De oplossing: je kunt van de gemeente zo’n huis kopen voor een prikkie – er worden wel prijzen van (lager dan) €100 genoemd – mits je de verplichting op je neemt daar te komen wonen, het huis in bewoonbare staat brengt en houdt, en je tuintje netjes aanharkt.
Subsidie dus.
Dus Rien: de staat koopt de EV van de eigenaar voor 1 miljoen Euro – ik denk nu even aan de boer die 1 miljoen Euro krijgt als die een windmolen op z’n land zet – en een lucky sod krijgt die auto van de gemeente voor een prikkie, mits hij er een nieuwe batterij in zet.
Simpel, nietwaar?
Het grote merendeel van de bevolking wil helemaal geen EV, maar burgers worden straks met een dictatoriale manier gedwongen.
Waarom plotseling iedereen in Duitsland weer een occasion met dieselmotor wil
https://www.ad.nl/auto/waarom-plotseling-iedereen-in-duitsland-weer-een-occasion-met-dieselmotor-wil~a91148ab/
Voor het kunnen meten van de temperatuur is de eerste voorwaarde dat we een meetinstrument bij de hand hebben. 100 jaar terug waren deze veel minder talrijk dat tegenwoordig. De kans op het meten van extremen is daardoor behoorlijk toegenomen.
Albert,
De Nederlanders die naar Indië gingen noemden de zon wel “de koperen ploert”.
Daar heeft een klimatoloog veel meer aan, dan aan een thermometer. Een gemeten temperatuur moet je steeds maar weer homogeniseren.
Terwijl iedereen weet dat een Nederlander met 26C last heeft van de warmte. Dus voor de klimatoloog staat het vast: toen was het in Indië 26C. Betere proxy kun je niet hebben.
Nou, het is nu in Indonesië – iedere klimatoloog weet ook wel: Indië, dat was waar we nu Jakarta, Ambon, Bali en Jayapura vinden – gemiddeld zo’n 29C … dus er is duidelijk spraken van global warming.
AGW natuurlijk.
(ironie: uiteraard is het anthropogenic, want door de mens verzonnen)
KNMO / KNMI in Nederlands Indië!
https://origin.cpc.ncep.noaa.gov/products/people/wd51hd/meteorologica/2011_jun_12-16_filiaalIndie.pdf
En het is natuurlijk een hele mooie publiciteitsstunt.
Een groter probleem is het inwisselen van weer en klimaat, weer is nu klimaat geworden ook voor bijna alle weervoorspellers.
Als het aardmagnetisme blijft afnemen, dan is dat geen goede zaak voor onze walvissen, duiven en andere vogels. Want juist deze gebruiken het aardmagnetisme. Dus dat is zeker geen goed nieuws;
Voor mensen die gebruik maken van gevoelige elektronica en het navigatie apparaat kompas eveneens.
Ook dit artikel sluit volledig aan op mijn persoonlijke mening.
We verzuipen in corruptie. Niet in zeespiegelstijging.
Overigens, naarmate de echte ramp langer op zich laat wachten neemt het nepnieuws toe.
De opwarming van de aarde is vergelijkbaar met een woekerpolis, de DSB-bank of de Bitcoin.
En HAARP en chemtrails, manipulatie van het weer en/of magnetisch veld, zijn complottheorieën. :)
Klopt
Interessant artikel!
Ik ben ervan overtuigd dat wanneer wetenschappers de ruimte krijgen (lees budget) om andere invloedsfactoren te onderzoeken daar veel nieuwe en interessante zienswijzen uit naar voren komen.
Ik sluit me echter wel aan bij de opmerking van dhr. Bijkerk dat het vinden van andere oorzaken van klimaatverandering dan verhoogde CO2-concentratie geen noodzaak is om de huidige hypothese te de-ranken. Het klimaat verandert simpelweg voortdurend. Dat is nooit anders geweest. De mate waarin het momenteel verandert is bovendien eveneens niet bijzonder.
Kortom, er is niets aan de hand waarover de mensheid zich druk zou hoeven maken. Energiezuinigheid is wat mij betreft wel nastrevenswaardig met het oog op onnodige verspilling en eindigheid van makkelijk vindbare grondstoffen. Maar daar hoeven we niet spannend over te doen.
De huidige route, ingegeven door overheidsbeleid, heeft als uitkomst juist het tegenovergestelde. De voorgenomen transitie vergt meer energie en meer grondstoffen. Hoe idioot,
Het omslaan van de polen kan blijkbaar over een tijd van net 100 jaar plaats vinden.
https://www.iflscience.com/environment/earth-s-magnetic-field-about-flip/
er wordt daar genoemd dat
…. the magnetic field has been weakening by roughly 5% every 10 years.
op zichzelf is dat wel al verontrustend omdat veel kleinere zonne uitbarstingen als die van 1859 dan al grotere gevolgen kunnen hebben. Ik zou ook denken dat dit op zichzelf wel meer opwarming kan veroorzaken. Maar gelukkig is (volgens mij, en het blijkt ook van het artikel) ons magnetische veld niet de enige bescherming die we hebben tegen de meest gevaarlijke straling van de zon. Onze atmosfeer beschermt ons tegen de meest gevaarlijke straling van de zon o.a. ook door reactie met de elementen uit de lucht. Hierbij worden ozon, peroxiden en stikstof oxiden geformeerd. Ga dus niet naar Mars voordat je een atmosfeer daar gemaakt hebt.
…..dan al grotere gevolgen kunnen hebben…..
voor de electriciteits voorziening. Ga dus niet van het gas af.
???
Ik snap jouw probleem niet helemaal.
@Roffel
Maar zijn commentaar is verdwenen
Alle unieke oorzaken zijn speculatief in een complex, chaotisch systeem. Indien iemand 30 processen bedenkt, die voor macro processen, zoals het verloop van de wereldwijd gemiddelde temperatuur bedenkt. Is de eerste vraag welk 31ste, 32ste enz. proces is nog niet bedacht. Dat probleem is door de mensheid van tafel geveegd, want ze weet, het is CO2. Dat is gesettelde wetenschap.
Vandaag bezocht ik de tentoonstelling in het Utrechts Catharijne Museum: Maria Magdalena. Over haar hebben onnoemelijk veel schrijvers waarheden verteld en schilders brachten die in beeld. Helaas, die waarheden verschilden onderling. Rijke weldoenster, uitgehoereerde lieve vrouw, zondares, vriendin van Jezus, diens maitresse, zijn vrouw, moeder van zijn kind, vluchteling in Frankrijk…. Tot omstreeks het jaar 600 na dato een Paus, of zoals we die nu noemen, bepaalde dat een ervan gesettelde kennis was. En daarmee heeft het kerkvolk tot voor kort vrede gehad. Zo’n gesettelde waarheid kan dus lang blijven bestaan. We moesten onze borst maar nat maken. En ons voorbereiden op honger, kou en massasterfte. Alleen een onvoorziene genetische aanpassing, die maakt dat we door ECB en FED uitgegeven euro’s en dollars kunnen verteren, zou uitkomst kunnen bieden. Dat is ook een hypothese.
“Wanneer hogedruksystemen zoals deze over een gebied bewegen, wordt de lucht naar het oppervlak getrokken waardoor deze wordt samengeperst, waardoor de temperatuur toeneemt.”
Deze een na laatste zin uit het artikel van vandaag en de daaropvolgende komen letterlijk uit de link die net daarboven gegeven wordt.
https://principia-scientific.com/heatwave-hysteria-its-called-summer/
Er zijn verschillende oorzaken voor een hogedruk gebied, deze beschrijft een dynamisch hogedruk gebied, die wordt veroorzaakt door instroming op grote hoogte.
In dit hogedruk gebied daalt de lucht, die wordt niet samengeperst maar een laag van 100 mb op 5 km hoogte is een dikkere laag dan een laag van 100 mb op 1000 meter.
Dus van 500 mb naar 600 mb is een groter afstand dan van 1000 mb naar 900 mb.
Als die hele laag daalt dan daalt de bovenkant meer dan de onderkant, daardoor warmt de bovenkant adiabatisch meer op dan de onderkant en krijg je een inversie en verdwijnen de wolken.
Dat is de reden dat de warmte aan de grond door deze toenemende zon instraling extra toeneemt bovenop die adiabatische verwarming, maar deze niet kan opstijgen omdat de lucht daarboven relatief te warm is.
Daardoor stijgt de temperatuur aan de grond iedere dag iets meer.
De oorzaak is dus niet “samenpersen” maar instroming bovenin en de daardoor dalende luchtkolom.
Zolang die bovenstroming gehandhaafd blijft, blijft deze “toestand” bestaan.
De vraag bij b.v. het hoge druk gebied in NW Canada is dus vooral, waarom bleef het Omega patroon in de bovenstroming zo lang bestaan.
Klimaatverandering theorie heeft daar niet een duidelijk antwoord op.
In het artikel over Canada staat dus het volgende,
“Recent research suggests that climate change increases the chances for such stagnant high pressure systems in summer through weakening of the summer jet stream.
As of yet, it is unclear if, and to what extent,
such long-term dynamical changes play a role in this event.”
en na een uitleg over tegelijk dalende stroming over de bergrug even verder,
“Overall, it is difficult at this stage to assess the extent to which these factors either in isolation or combined provide a good explanation of why the observed temperatures were so much higher than anything ever recorded in this part of the world. Hence, more research is needed to understand the processes as well as potential influence of human-caused climate change on them.”
In het artikel is dus redelijk wat nuance te lezen die ik vertaal als, we weten niet of dit door klimaatverandering komt, maar het onderzoeksgeld is voor attributie studies over weerverschijnselen door klimaatverandering.
Keep sending more money.
Dat verklaard de benadrukking van “extremen” over iets wat ze niet goed begrijpen.
Jij bedoelt dit Lo, zie plaatjes.
https://www.theguardian.com/environment/2021/jul/02/canadian-inferno-northern-heat-exceeds-worst-case-climate-models
Het is een mooi plaatje, maar volgens mij veroorzaak het Omega patroon in de jetstream het hoge druk gebied en daarna het vasthouden van de warme lucht.
Die warme lucht ontstaat primair door de dalende luchtkolom secundair door de wolkeloze lucht en de daardoor sterke instraling.
In het plaatje doen ze alsof de warme lucht van opzij omhoog wil en daarna tegen gehouden wordt in de hogere atmosfeer.
Onderstaande kaart geeft aan dat op 24 juni het Omega patroon in de jetstream op 250 mb vlak (11km hoogte), al “gemaakt” is boven zee terwijl de temperaturen aan het oppervlak helemaal nog niet verhoogd zijn, dat proces van dalende lucht is dan net begonnen.
Je kan ook zien dan er dat moment er helemaal geen hogere temperatuur op het vaste land was en dat die dus ook niet de jetstream deed veranderen in het Omega patroon.
The Guardian geeft aan dat eerst de warmte ontstond en daarna de jetstream het uitwijk cirkel patroon moest maken wat daarna de warmte versterkte.
Klopt niet met de feiten.
https://earth.nullschool.net/#2021/06/24/1500Z/wind/isobaric/250hPa/orthographic=-130.05,50.33,766/loc=-132.202,49.973
Hetzelfde tijdstip met een markering op het vaste land aan de grond je ziet 21,3 graden 100 km oost van Vancouver en 100 km zuid van Lytton, wat later die brand kreeg.
Die brand was waarschijnlijk geen bosbrand zoals vermeld wordt maar waarschijnlijk veroorzaakt door een trein net 100 meter benedenwinds van Lytton bij het begin van de treinbrug over het water.
Dit is nog niet zeker maar je kan op alle foto’s zien dat het bos 300 meter zuid van Lytton over de hele vallei breedte onbeschadigd is en dat de eerste rook precies van dat punt kwam.
Bovendien zijn er drie getuigen die de vonken van de trein zagen spatten.
Was het een vonk van de trein of een vonk van het bos 4500m verderop die toevallig precies naast die vonkende trein op de grond viel?
https://earth.nullschool.net/#2021/06/24/1500Z/wind/surface/level/overlay=temp/orthographic=-130.05,50.33,766/loc=-119.559,48.457
Lo
Bedankt voor je reactie.
Je bevindingen en redeneringen nog lager naar onderen kan ik me ook wel in vinden, trein b.v.
Er is een TV rapportage waar een man vanaf de overkant van de rivier de bron, zoals hij die zag aanwees.
Hij wijst precies naar de hoek van de spoorbrug overgang.
Ook vermeldden ze dat inwoners de trein als bron vermoeden.
Ik kon in een andere TV rapportage heel goed zien dat 90% van alle bomen bovenwinds onbeschadigd zijn
Deze tweede reportage werd gemaakt op de weg 400 meter bovenwinds van de eerste verbrandde huizen en op streetvieuw kon ik die plek zonder moeite vinden vanwege de slagboom die zichtbaar was.
Die hele omgeving in dat TV beeld was volledig onbeschadigd.
Dit alles is geen bewijs maar wel opvallend.
Er was zeker geen brede door de wind voortgedreven bosbrand.
Het is pijnlijk te zien, maar men bouwt de huizen van hout met vaak kunststof panels aan de buitenkant, uiterst brandbaar.
In de foto’s na de brand zie je ook vaak niets meer staan behalve soms een enkel stenen schoorsteen.
Het is gewoon een zeer arm gebied met velen die maar net kunnen bestaan, dit is op veel plekken in Canada in de dorpen buiten de steden.
Niemand neemt preventieve maatregelen.
Veel brandbaar materiaal direct naast de huizen etc.etc.
https://globalnews.ca/video/8011439/new-ground-level-look-at-devastation-in-lytton/
Toch even een kanttekening:
But one record has not fallen – yet. The hottest temperature ever recorded anywhere in Oregon is 119 degrees, a record set in Pendleton on Aug. 10, 1898.
Bovenstaande als reactie op een KNMI bericht i.v.m. record in Portland:
https://www.knmi.nl/over-het-knmi/nieuws/hitte-in-canada-en-vs-in-huidige-klimaat-nog-lang-niet-verwacht
Het bericht van het KNMI zit weer geladen met “halve waarheden”.
“Wereldwijd zijn hittegolven de meest dodelijke natuurrampen. Veel van de slachtoffers zijn te voorkomen met hitteplannen en aanpassingen aan de steden die verkoeling geven. Door dit soort maatregelen is het aantal doden door hittegolven teruggedrongen, maar vorig jaar stierven in Nederland in de week van de hittegolf toch nog ruim 400 mensen meer dan normaal.”
De 400 is gelinkt aan een rapport van het CBS, doch daarin staat.
“Dit waren ruim 400 meer dan in de weken daarvoor, toen de sterfte relatief laag was.”
De sterfte een week eerder was bijzonder laag.
Het KNMI vergeet even te melden dat er 5 dagen hittegolf was in de voorgaande week, de gem Max temp in die voorgaande week 29,11 was en de gemiddelde temp 3,5 boven normaal, terwijl tegelijkertijd de sterfte onder 80+ juist 50 daalde.
In de week met 400 doden waren er 300 80+.
Over sterfte door hittegolven meld hetzelfde CBS rapport,
“De laatste jaren lijkt de samenhang minder sterk, in 2018 leidden de hittegolven zelfs tot nauwelijks extra sterfte. Mogelijk is er een verband met de hogere sterfte in de koude winter met een griepepidemie eerder dat jaar.”
https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2020/34/iets-hogere-sterfte-in-warme-week
Kortom de sterfte was iets verhoogd, maar het effect is steeds kleiner.
KNMI laat die conclusies en nuances grotendeels weg.
De realiteit is dat de sterfte tijdens hittegolven is in Nederland de afgelopen 20 jaar met ruim 40% gedaald terwijl de temperatuur tijdens die hittegolven is gestegen.
Dit noemen ze, het aantal doden is “teruggedrongen”.
Dat is toch spijtig, dat het aantal doden niet is gestegen zoals had gemoeten.
Volgens mijn HP35s 119.0grF == 48.33 grC en wat was de in Lytton gemeten waarde?
Hoe betrouwbaar is het record van Lytton:
Lytton holds the record for the highest temperature ever recorded in Canada with a record high of 49.6 °C (121.3 °F) on 29 June 2021
Before the 2021 heat wave occurred, Lytton, along with the nearby community of Lillooet, shared the second-highest temperature ever recorded in Canada.
Lillooet holds the record for the second-hottest temperature recorded in British Columbia (behind nearby Lytton) and fourth-hottest temperature in Canada. On 29 June 2021, the temperature reached 46.8 °C (116.2 °F).
1898 hmm hoeveel ppm CO2 was er toen of toch ook gewoon La Niña? Geen “catastrofale” opwarming toen lijkt mij.
Op het NOS journaal was vanavond een klimatowetenschapper van het KNMI die zei dat de extreme hitte in noordwest Amerika en Canada veroorzaakt werd door de klimaatsverandering. Het is echter nog onbekend hoe het allemaal kan.
Snap ik dus niet. Je weet wel wat de oorzaak is, maar niet hoe het komt?
De bosbranden in Canada zijn vanwege ‘klimaatverandering’ die steeds sneller gaat op de wereld, volgens de KNMI, te zien vandaag op de alarmistische treurbuis van de NPO-NOS.
Bosbranden op de wereld blijken te vaak aangestoken zoals in Australia, Brazilie, Indonesie etc.
‘The majority of wildfires are the result of human carelessness’.
Het Lytton is wel wat veranderd de laatste 100 jaar. Er lijken me nu genoeg wegen daar. En wegen en een hoge temperatuur? Verband?
https://bc.ctvnews.ca/video-photos-from-helicopter-show-damage-left-by-lytton-b-c-fire-1.5500069
vergelijk: https://www.google.nl/search?q=Lytton+old+photos&tbm=isch&ved=2ahUKEwjD3tL-odTxAhVCyrsIHWedC7QQ2-cCegQIABAA&oq=Lytton+old+photos&gs_lcp=CgNpbWcQA1C79AFY_5UCYN6fAmgBcAB4AIABOYgBgAKSAQE1mAEAoAEBqgELZ3dzLXdpei1pbWfAAQE&sclient=img&ei=qFnnYMPqI8KU7_UP57quoAs&bih=686&biw=1037&client=opera&hs=fZy#imgrc=mOEahU8DA8_PqM
Dus er is daar wellicht wel een klimaatverandering. Zo schijnt de Sahara ook te zijn ontstaan door wat al te drastisch bomen omhakken en zo.
wat heeft de auteur nu eigenlijk aangetoond?
de auteur vermeldt wel de extreem hoge temperaturen in de VS, Canada, Siberië en Indië; hij vergeet deze in Oost-Europa en Scandinavië.