Onlangs rapporteerde de Telegraaf:
Nederland kiest voor waterstof uit Namibië: ’Heel veel nodig.’
Om de vergroening van de Nederlandse industrie echt van de grond te krijgen, zijn op termijn enorme hoeveelheden waterstof nodig. Mogelijk gaat Namibië daar in de toekomst een deel van leveren. Op de klimaattop in Glasgow heeft Nederland met het Afrikaanse land afgesproken samen te gaan werken op dit terrein.
„We zullen heel veel waterstof nodig gaan hebben, waarschijnlijk meer dan we zelf kunnen maken”, legt demissionair staatssecretaris Dilan Yeşilgöz-Zegerius uit. „En zij willen het maken.” Namibië heeft daar volgens haar als „gigantisch woestijnland aan zee heel veel mogelijkheden” toe. Waterstof veroorzaakt geen enkele schadelijke uitstoot en kan op verschillende manieren worden gemaakt. Het krijgt het predikaat ’groen’ als het wordt geproduceerd met behulp van stroom uit duurzame bronnen, zoals zon en wind.
Heel concreet zijn de afspraken waar Yeşilgöz en een Namibische functionaris hun handtekening onder hebben gezet nog niet: het gaat om een intentieverklaring. Toch is dit soort afspraken belangrijk om nu al te maken, vindt de staatssecretaris. „Als je in de eerste ronde niet aan tafel zit, mis je kansen. Dat kunnen we ons niet permitteren.”
Vervuilende industriebedrijven hebben grootse ambities met waterstof. Zo hoopt Tata Steel er uiteindelijk op over te stappen. Nu draait het staalbedrijf in IJmuiden nog op steenkool en is het de grootste industriële CO2-uitstoter van Nederland.
De staatssecretaris noemt waterstof „de kern van innovatie voor de komende jaren.” Ze noemt de uitgangspositie van Nederland „ideaal”, mede omdat het uitgebreide gasnetwerk later kan worden gebruikt voor het transport van waterstof. „Ik denk dat een nieuw kabinet daar echt goed naar moet kijken en investeringen moet doen.”
Aldus de staatssecretaris.
Climategate.nl heeft zich vaak afgevraagd: ‘Kan het nog gekker?’ Steeds was het antwoord positief. Zo ook nu.
Want biedt waterstof het gewenste perspectief? Nee dus!
Enige jaren geleden schreef (wijlen) Gerard de Beuckelaer daar het volgende over op Dwarsliggers (België). Zie hier.
(Water)stof tot nadenken
De laatste tijd is het een beetje stil geworden rond waterstof. Maar het is nog niet zo lang geleden dat ik regelmatig mensen ontmoette die me met een stralende blik vol enthousiasme vertelden hoe de ‘waterstofeconomie’ de wereld ging redden.
Op mij viel dan altijd de ondankbare taak om water in de wijn te doen. Of nuchter beschouwd: ik kon met grote moeite enige druppeltjes wijn in het water redden. Het is nooit fraai enthousiasme te moeten dempen.
Het is gemakkelijk te begrijpen waar dat enthousiasme vandaan kwam. Er is werkelijk heel veel dat voor de ‘waterstofeconomie’ spreekt, en men moet nogal diep in de details duiken om te kunnen zien dat ze niet kan werken.
Op onze zoektocht naar een werkbare energiestrategie zullen we nog zien dat er, speciaal voor het segment ‘mobiliteit’, geen triviale oplossingen zijn. Het zal dan blijken dat het ideaal voertuig elektrisch werkt, maar dat we de elektriciteit aan boord van het voertuig moeten genereren uit een meegevoerde brandstof. We vragen je niet dat zonder meer op ons woord te geloven. Dat zou indruisen tegen onze dwarsliggersfilosofie. Maar we zullen het nog aantonen. Voorlopig kun je wel even aannemen dat we op zoek zijn naar een methode om aan boord van een voertuig elektriciteit te maken. Het ligt voor de hand hier aan brandstofcellen te denken.
Brandstofcellen
Brandstofcellen zijn apparaten die het mogelijk maken chemische energie direct in elektriciteit om te zetten, zonder eerst de verspillende omweg via warmte en mechanische energie te moeten maken. Dat werkt met veel substanties, maar waterstof lijkt bijzonder geschikt (zie verder).
Bedrieglijk vereenvoudigd uitgelegd werkt een waterstofcel zo:
Waterstof (gas) wordt langs de anode1 gevoerd waar het indringt en tot H+ (protonen, waterstofionen) omgezet wordt. Daarbij wordt per ion een elektron afgegeven. De waterstofionen migreren door de elektrolyt3, meestal uitgevoerd in de vorm van een membraan, en treffen de kathode2, waar ze indringen en met de zuurstof van de aan de ander kant aangeboden lucht reageren tot water. Daarbij neemt ieder ion een elektron op. Het water wordt (in dampvorm) afgevoerd.
Om het proces in gang te houden moet de anode voortdurend elektronen afgeven en de kathode moet er opnemen. Als we die twee nu met een draad verbinden vloeit er stroom door die bijvoorbeeld een lampje kan doen branden.
In deze animatie kun je het zien werken.
Eén dergelijke cel genereert een spanning van ~0,8 V. Dat is onpraktisch weinig. Daarom schakelen we een aantal dergelijke cellen in serie om tot meer bruikbare spanningen te komen, afhankelijk van het design tot soms meer dan 200 V.
In de praktijk ziet dat er dan zo uit:
Hierboven een brandstofcel ‘pack’-opstelling met bijbehorende waterstoftank, zoals aangeboden door Mitsubishi Motors Company voor het gebruik in onbemande vliegtuigjes. Ik heb je hier quasi de ‘oervorm’ van de waterstofcel gepresenteerd. Er zijn veel variaties op dit thema mogelijk en er werden er ook al veel uitgewerkt.
Er is nog een belangrijk detail te vermelden. Er ontstaan bij de reactie niet enkel water en stroom (die we willen), maar ook warmte (die we niet willen). Dat leidt tot een vermindering van het rendement.
De voordelen van waterstof
Voor het verwerken in brandstofcellen is waterstof bijzonder geschikt.
Het is de stof met de hoogste verbrandingswarmte (dus energie-inhoud) per kilogram van alle brandstoffen. Ter vergelijking hier de waarden voor waterstof en methaan (aardgas). Een MJ (megajoule) is 106 joule.
Brandstof |
MJ/kg |
141,80 |
|
55,50 |
In een brandstofcel kan die verbrandingswarmte vandaag al met een rendement van 60% in elektrische energie omgezet worden en er zijn nog aanzienlijke mogelijkheden voor verbetering. Vergelijk dat met de 25 – 30 % waarmee verbrandingsmotoren het moeten stellen.
We hebben met waterstof- brandstofcellen meer dan een halve eeuw ervaring, dankzij de NASA.
We kunnen waterstof direct uit water maken met zonlicht als energiebron.
Dat gebeurt door elektro-fotolyse (een combinatie van een foto-elektrische4 cel en een elektrolyse5 -cel). Daardoor worden geen globale evenwichten verstoord. De hoeveelheid water die bij de productie van waterstof gesplitst wordt is precies dezelfde als diegene die terug ontstaat als de waterstof verbruikt wordt. Dit proces is nu al bruikbaar, maar er is nog veel ernstig ontwikkelingswerk aan. Er bestaat echter geen twijfel dat het mogelijk zal zijn dit tot een betrouwbaar en economisch industrieel proces uit te bouwen. Er zijn geen onoverkomelijke hinderpalen. Al wat nog nodig is: werk en tijd. Het gaat niet eens fortuinen kosten. We moeten hierbij ook bedenken dat enkel een ‘gebalanceerde’ oplossing zoals deze, die dus geen evenwichten verstoort, ons einddoel kan zijn.
Voor de onvermijdelijke overgangsperiode is het van groot belang dat we waterstof op veel alternatieve manieren kunnen maken.
Waterstof wordt vandaag al op grote schaal geproduceerd voor gebruik in de chemische en petrochemische industrie. Ongeveer 90 % daarvan wordt geproduceerd door ‘steam reforming’6 van methaan (aardgas). Dat is uiteraard geen permanente oplossing want het betekent enkel verbranden van fossiele brandstoffen… ergens anders. Het is niettemin voor de transitieperiode van groot belang, omdat deze flexibiliteit ons verlost van de dwang tot absoluut precieze synchronisatie van de vele veranderingen die we tegelijkertijd op meerdere gebieden zullen moeten doorvoeren.
In de chemische industrie hebben we meer dan een eeuw ervaring met de handhaving van waterstof op hoge druk en temperatuur, hoofdzakelijk door het gebruik ervan als grondstof in de ammoniaksynthese.
Er zijn nog moeilijke problemen, maar het zijn geen ‘show stoppers’
Brandstofcellen zijn duur.
We hebben het over ~ $ 100 per kW vermogen. Voor een middenklassewagen met 100 kW (136 pK) komt dat op ongeveer 10.000 €. Dat is niet zo gemakkelijk aan te nemen als we naar de foto (boven) kijken en eraan denken dat hier niet eens bewegende delen nodig zijn. Voor die hoge prijs zijn er echter twee redenen:
- Er is nog geen massaproductie van brandstofcellen. Bij een doorbraak van de technologie zou dat vanzelf veranderen.
Maar er is nog een tweede reden, en die is ernstiger.
- Brandstofcellen hebben dure edele metalen nodig, bijvoorbeeld platina.
De elektroden in een brandstofcel hebben drie functies:
- Elektrode: ze moeten de elektrische stroom aan- en afvoeren, en dus een goede elektrische geleidbaarheid hebben.
- Scheidingswand. Ze moeten ‘dicht’ zijn, maar tegelijkertijd doordringbaar voor resp. waterstof en zuurstof.
- Katalysator: ze moeten de verschillende chemische reacties die aan beide elektroden aflopen katalyseren (dat betekent versnellen).
Dat is een nogal streng eisenpakket, temeer daar we bij de werkingswijze gezien hebben dat beide elektroden met H+ ionen in aanraking komen. Iedere chemicus weet: H+ betekent zuur. En iedere materiaalspecialist weet: zuur betekent corrosie. Daardoor wordt de keuze verengd tot extreem dure substanties, bijvoorbeeld platina. We moeten – en kunnen – uiteraard geen massief platina gebruiken, maar zelfs bij een heel dunne ‘coating’ komen me toch al gauw aan een paar gram voor een cel.
Dit probleem kan uiteraard niet door massaproductie opgelost worden. Integendeel. In 2010 reden er een miljard auto’s rond op de wereld. Om die allemaal een waterstof-brandstofcel te geven is er op de aarde eenvoudig niet genoeg platina, ook niet als we het verbruik tot 3 gram platina per systeem zouden kunnen verminderen.
Hoewel dit nu toch wel echt op een ‘show stopper’ lijkt moeten we ons nog niet laten ontmoedigen. Voor NASA waren de kosten geen aandachtspunt. Ze concentreerden zich begrijpelijkerwijze op veiligheid, betrouwbaarheid en gewicht. Nu de randvoorwaarden veranderd zijn en er veel onderzoek in die richting gedaan wordt verwacht ik nog wel een en ander. Misschien lukt het wel ooit helemaal zonder platina. Ik zou vooral zoeken in de richting van elektrisch geleidende polymeren in combinatie met nanotechnologie. Ik ben nu al op de hoogte van veelbelovend werk in de richting van het gebruik van ‘doped nanocubes’ (minuscule structuren waarop actieve substanties ‘geënt’ zijn). Die elektrode schijnt zelfs veel bestendiger tegen vergiftiging te zijn dan de conventionele. Als we bij katalysatoren over ‘vergiftiging’ spreken bedoelen we dat zelfs heel kleine hoeveelheden van bepaalde substanties de activiteit van de katalysator dramatisch kunnen doen dalen, bij voorbeeld – maar niet uitsluitend – door de ‘actieve centra’ van de katalysator te blokkeren.
Brandstofcellen zijn extreem gevoelig voor vergiftiging door geringe verontreinigingen in de brandstof.
Maar ook dit probleem zal in de loop van de verdere ontwikkeling waarschijnlijk verdwijnen.
Waarom dan nog aarzelen?
Als we het tot hier besproken materiaal samenvatten komen we tot het volgend beeld. Deze waterstoftechnologie is geenszins een kant-en-klare technologie die we zo uit de schuif kunnen halen en voor de volledige vervanging van verbrandingsmotoren inzetten. Er is nog heel veel werk aan de winkel. Maar aan de andere kant valt te verwachten dat hier binnen een aantal jaren een echte praktisch toepasbare oplossing uit kan groeien.
Zo ziet het er evenwel alleen maar uit als we niet naar de aspecten handhaving en logistiek kijken. Daar zitten de echt moeilijke, en naar ik meen onoverkomelijke, problemen.
Waterstof is een lastige klant. Het is gemakkelijk met een van enthousiasme bevende stem over de ‘waterstofeconomie’ te praten, en bijna iedereen doet dat. Maar bijna niemand heeft ooit waterstof gezien, laat staan ermee gewerkt. Wel: ik heb ermee gewerkt, en het is een verschrikking!
Branden en explosies
Hieronder de explosiegrenzen van enkele brandstoffen met lucht.
We zien dat de explosiegrenzen van waterstof (tussen 4 en 75%) in vergelijking met andere brandstoffen zeer breed zijn.
Voor diegenen die met het concept niet vertrouwd zijn:
Dat betekent dat een mengsel met lucht dat meer dan 4 en minder dan 75% (volume) waterstof bevat kan branden en zelfs detoneren (op het verschil tussen die twee komen we nog). Vergelijk dat met benzine, waar de grenzen 1,4 tot 7,6% zijn. En zelfs benzine is gevaarlijk. Ik heb mijn vrienden en kennissen die boten hadden altijd aangeraden dieselmotoren te gebruiken. Er zijn al heel veel met benzine aangedreven boten in een vuurbal opgegaan omdat benzinedamp in het ruim bij het starten van de motor detoneerde.
Er is slechts één substantie die nog bredere explosiegrenzen heeft: acetyleen (2,5 tot 82%). Maar dat maakt acetyleen niet nog gevaarlijker, want er zijn nog enkele andere aspecten waarin waterstof torenhoge records opstapelt.
Een gasmengsel dat kan branden/detoneren gaat dat niet spontaan doen. Er is een ‘ontsteking’ nodig: het lucifertje bij het gasvuur is daarvan een voorbeeld. De energiehoeveelheid die nodig is om een waterstof-lucht mengsel te doen ontvlammen is een grootteorde kleiner dan voor andere brandstoffen (zie boven). Die energiehoeveelheid is zo klein dat een vlam niet eens nodig is: de statische elektriciteit de ontstaat bij stromende gassen kan al volstaan. Daardoor zal een waterstoflek dan ook vaak spontaan vuur vatten.
Een waterstofvlam is bleek/blauw, en bij daglicht vrijwel niet te zien. Zie de foto boven. Bovendien straalt een waterstofvlam door de hoge temperatuur het grootste deel van haar energie af in het ultraviolet gebied en niet in het infrarood zoals we van vlammen gewend zijn. Je voelt dus ook de warmte van de vlam niet. Resultaat: je installatie staat in brand en je merkt het niet eens!
Iedere installatie lekt. De vraag is enkel hoeveel. Als je ooit iets anders hoort is dat propaganda. We zeggen dat een installatie ‘dicht’ is als de lekken zo klein zijn dat ze ons niet meer storen, maar ze zijn er nog wel.
Waterstof zal lekken zoals je nog nooit iets hebt zien lekken. Omdat het zo’n kleine molecule is heeft het een zeer geringe viscositeit en het diffundeert ook overal door. Daardoor is er niet eens een technisch ondichte plek nodig: waterstof gaat ook dwars door solide materiaal naar buiten. Hoe gemakkelijk het dan vuur vat weten we al. Waarschijnlijk is de ramp met de Zeppelin ‘Hindenburg’ (Lakehurst New Jersey) in 1937 op die manier gebeurd. Daarna is waterstof nooit meer gebruikt voor luchtschepen, ondanks zijn gunstige prijs, zijn brede beschikbaarheid en het feit dat het maar half zo zwaar is als helium.
Nu zijn vlammen en branden misschien angstaanjagend en ook echt gevaarlijk, maar er is erger. Als we in de chemische industrie soms branden hadden dacht ik altijd: gassen die verbrand zijn kunnen alvast niet meer exploderen. Klinkt cynisch, maar zo is het wel: explosies zijn veel erger.
Bij een explosie gebeurt hetzelfde als bij een brand: een oxidatiereactie. Het verschil is de veel hogere snelheid waarmee het proces verloopt.
Explosie is ook niet explosie. Het bepalend element is de propagatiesnelheid van het vlamfront. Vooral belangrijk is of die snelheid subsoon of supersoon is. We kunnen die snelheid bewust verhogen door ervoor te zorgen dat de brandbare substanties ‘hun eigen zuurstof bij hebben’.
De pyrotechnici gebruiken dit om onderscheid te maken tussen LE (low explosive) en HE (high explosive). Klassiek buskruit, bij voorbeeld, is een LE. Je kunt een hoopje op de grond uitschudden en aansteken. Het brandt op, weliswaar met een heftige vlam – het zal zand tot glas smelten – maar zelfs zonder knal. Om een ontploffing te veroorzaken moet buskruit opgesloten zijn in een recipiënt (bij voorbeeld een kogelhuls), zodat de gevormde gassen niet kunnen ontwijken.
Als echter de propagatiesnelheid van het vlamfront supersoon wordt is dat helemaal anders. De pyrotechnici spreken dan van HE. Dan is er detonatie, ook zonder omhulling, in de vrije lucht. Er ontstaan een (supersone) schokgolf en de bijbehorende scherpe knal.
Bij mengsels van brandbare gassen en lucht zien we precies diezelfde fenomenen. Ook hier is waterstof weer bijzonder gevaarlijk en vormt eigen een categorie voor zich. Als waterstof ontsnapt kunnen we maar beter hopen dat het direct vuur vat. Als het dat niet doet, wat wel onwaarschijnlijk maar niet onmogelijk is, kan een groter volume gas binnen de explosiegrenzen (die sowieso zeer breed zijn) ontstaan. Die kan dan tot de gevreesde ruimtedetonatie leiden die onvoorstelbare verwoestingen aanricht. De chemici noemen het mengsel van waterstof en zuurstof (lucht) “knalgas”. Dat komt niet van niets.
In heb voor iedere leek in verband met waterstof maar één raad: blijf er van weg en houdt voldoende afstand.
Kritische vragen
Nu kun je natuurlijk een aantal opmerkingen maken, en dat is jouw absoluut goed recht. Ik probeer er enkele te raden.
1: NASA werkt al lang heel intensief met waterstof, schijnbaar zonder grote problemen.
Ik wil toch even aan Apollo 13 herinneren. Bijna niets is in de ruimte eenvoudiger dan op aarde. Cryogene opslag echter is een van de heel weinige uitzonderingen. Bovendien bewaren we het product buiten de bewoonde capsules. Daar zal uittredende waterstof geen vuur vatten omdat er geen lucht is. En ten laatste zou ik er een beetje voor terugschrikken NASA, met inbegrip van de astronauten, leken te noemen.
2: Duitse onderzeeërs van het type 212-A (foto hierboven) gebruiken gedeeltelijk waterstofvoortstuwing. Hoe doen ze dat dan, uitgerekend in een onderzeeër?
De waterstof is opgeslagen buiten de drukromp, zoals NASA dat ook doet. Bovendien is bijna ieder bemanningslid technisch-wetenschappelijk hoogopgeleid.
3: Maar jij hebt daarmee toch gewerkt in de chemische industrie en klaarblijkelijk overleefd?
Inderdaad, en ik weet dat het een goed postmodern principe is dat wat één mens kan, jij ook kunt. Het is absoluut jouw recht dat te denken, en ik wil dat helemaal niet ter discussie stellen. Alleen… als ik in jouw plaats was zou ik daar mijn leven niet op verwedden.
Maar alle gekheid op een stokje. De chemische industrie heeft dat ook moeten leren, en die leertijd met veel en erge ongevallen betaald. Nu zijn er de procedures, de materialen en de apparaten die een redelijk veilige omgang met waterstof mogelijk maken. Het voornaamste is echter goed opgeleid competent personeel. Dat zijn nu helaas dingen die onmogelijk op zo’n schaal vergroot kunnen worden dat ze de volledige maatschappij afdekken.
Er rijden inderdaad een aanzienlijk aantal waterstofauto’s rond. Het zijn eigenlijk prototypen, ook als ze al merknamen en typedesignaties dragen. Ze kunnen zich niet te ver van hun bevoorradingspunt wagen. Ze worden zorgvuldig bewaakt en door competente mensen met zorg en aandacht omringd. En dat werkt. Maar een miljard slordige nonchalante ignoranten, die niet eens waterstof nodig hebben om in het verkeer een massale slachting aan te richten, op een ‘waterstofeconomie’ loslaten? Dat is iets dat eigenlijk de grenzen van mijn voorstellingsvermogen overstijgt. We kunnen het hoogstens ernstig in overweging nemen als middel om de overbevolking af te remmen.
Logistiek
De handhaving van waterstof mag dan moeilijk en gevaarlijk zijn, de logistiek is de absolute catastrofe. Bekijken we even een paar eigenschappen.
Kookpunt :-253 ºC
Smeltpunt :-259 ºC
Kritische temperatuur :-240 ºC
Soortelijk gewicht van de vloeistof : 0,071 kg/l (op kooktemperatuur): dat is extreem licht.
We zien op onze wegen waterstof transporten met cilinderbundels onder druk op vrachtwagens.
Ze transporteren een teleurstellend kleine vracht. Er zijn twee standaard drukken: 350 en 700 bar.
Bij 350 bar is het soortelijk gewicht van het gas 31.25 kg/m3. Ik meen dat een dergelijke bundel 25 m3 inhoud heeft, maakt 781 kg! Dit is energie-equivalent met 1500 kg conventionele brandstof.
Om even veel energie te transporteren als een gebruikelijke tankwagen van 30 ton zijn dus twintig van die waterstoftrucks nodig. En denk eraan dat transport ook energie verbruikt.
Met vloeibare waterstof gaan werken is geen oplossing. Het soortelijk gewicht van vloeibare waterstof is maar een beetje meer dan het dubbel van de densiteit van het gas bij 350 bar.
Daarenboven moet dan de temperatuur altijd onder – 240º C (de kritische temperatuur) blijven, hoe hoog we de druk ook laten oplopen. Daarom gebruikt de NASA ook ‘sludge’, een mengsel van vaste en vloeibare waterstof. De smeltingswarmte van de vaste waterstof vormt een welgekomen koudereserve, en de smelttemperatuur is toch maar zes graad onder het kookpunt. Extreem lage temperaturen zijn in de ruimte niet zo’n probleem. En moest er iets akeligs gebeuren dan kunnen we eenvoudig waterstof door een veiligheidsventiel in de ruimte laten ontsnappen: het gas vat daar geen vuur. Op de aarde is dat natuurlijk allemaal anders! Hier zullen we het met waterstofgas onder druk moeten doen.
Om min of meer het equivalent van een normale benzinetank aan energie te hebben moeten we driehonderd liter waterstofgas bij 350 bar meenemen. Kun je je die cilinder(bundel?) voorstellen? Ook enig idee wat hij gaat wegen?
Nu zijn dat allemaal problemen die optreden bij productie in Europa, uit fossiele brandstoffen uiteraard. Dat lost dus niets op. Als we waterstof fotochemisch willen produceren zullen we dat op plaatsen zoals de Sahara moeten doen. Zie je ons al vele miljoenen tonnen waterstof per jaar van ginder naar hier brengen? Pijpleidingen gaan het vast niet doen: die gaan alleen al door diffusie onderweg veel te veel verliezen!
Bovendien is de Sahara ons eigendom niet. Daar wonen mensen die over heel veel dingen volledig andere meningen hebben dan wij. Onteigenen was het wat we honderd jaar geleden zouden gedaan hebben. Vandaag lijkt het me geen goed idee. Dat was het toen ook al niet…
Dit is overduidelijk een doodlopende straat. Onze enige hoop is een manier te vinden om waterstof aan iets te binden met een binding die zwak genoeg is om ons toe te laten waterstof, als we ze willen gebruiken, terug vrij te maken zonder al te brutale condities. Hopelijk is dat dan een vloeistof die we kunnen pompen en bij omgevingstemperatuur en normale druk opslaan. En of we vlijtig zoeken! We schrikken daarbij ook voor de meest exotische verbindingen en toestanden niet terug, maar tot nu toe zonder enig resultaat.
Dat alles betekent niet dat er geen interessante nichetoepassingen kunnen zijn. Die onderzeeër is daar een voorbeeld van. Als de primaire opgave is heel stil te zijn, veel stiller dan een nucleaire boot, en de kosten zijn niet de opperste consideratie, en de apparatuur kan door water omgeven werken, dan komen we inderdaad bij een waterstofbrandstofcel uit.
Maar tot de oplossing van onze energieproblemen kan de ‘waterstofeconomie’ niets bijdragen.
***
Uw Dwarsligger
1 Anode: De elektrode waar de oxidatiereactie plaats vindt, dus waar elektronen afgegeven worden.
2 Kathode: De elektrode waar de reductiereactie plaats vindt, dus waar elektronen opgenomen worden.
3 Elektrolyt: Het medium voor batterijen en accumulatoren. Het moet ionen bevatten.
4 Foto-elektrisch effect. Sommige chemische elementen hebben de eigenschap dat ze elektronen bevatten die niet heel sterk aan het atoom gebonden zijn. Het invallen van licht kan dan volstaan om die elektronen ‘los te maken’ waardoor een stroom vloeit. Het is relatief weinig bekend dat Albert Einstein zijn Nobelprijs kreeg voor het verklaren van dit fenomeen.
5 Elektrolyse: Een proces waarbij een chemische substantie gesplitst wordt door toedoen van elektriciteit.
6 ‘Steam Reforming’: Chemisch proces voor de productie van koolmonoxide en/of waterstof.
We verhitten een mengsel van methaan (aardgas) en stoom tot hoge temperatuur (~ 1.000º C)
Dan gebeurt in aanwezigheid van een katalysator het volgende:
CH4 + H2O ⇌ CO + 3 H2
Als we enkel waterstof willen kunnen we in een volgende stap nog een reactie uitvoeren:
CO + H2O ⇌ CO2 + H2
Dit is een zeer goed gekend proces dat in letterlijk honderden chemische fabrieken sinds tientallen jaren loopt.
U ziet echter wel dat het heel veel CO2 produceert (meer dan 5 kg per kg waterstof).
***
Over de auteur
Zie hier.
De waterstofauto heeft niks met de waterstofeconomie te maken omdat verwarming en transport helemaal onderaan de waterstofladder bungelen. De waterstofladder is een prioriteitenlijst dat aangeeft waar waterstof het meest effectief en zinvol is.
De auto-industrie gelooft zelf ook niet in de waterstofauto dus waarom zoveel aandacht voor een onzalige oplossing die 3x zoveel energie per gereden km kost terwijl batterijen steeds beter en goedkoper worden.
En het opladen van die batterijen levert ook nog eens geld op omdat je bij afname van stroom uit wind en zon geld toe krijgt, althans dat meen ik zo begrepen te hebben van een of andere ingenieur. (sarc).
“…terwijl batterijen steeds beter en goedkoper…” nog niks van gemerkt, bovendien beperkte levensduur, ergo geen oplossing (om nog maar te zwijgen over brandgevaar. Het is net of ik Seb hoor spreken
Waarom dacht je dat ik al heel lang voor groene waterstof ben?
Juist groene waterstof, ze krijgen het elektriciteitsnet nu nog niet eens aan elkaar geknoopt wat willen ze toch.
En die 1.5 graad kunnen ze door het toilet afspoelen als de oorzaak werkelijk co2 is, O nee ze hebben nu ineens ook de hulp van methaan ingeroepen, je moet toch wat voor je geloofwaardig te maken.
Gisteren waren ze de propaganda ook al op Discovery uit aan het zenden als nieuw programma, en natuurlijk moest David Attenborough de hoofdrol spelen.
Hij heeft een milieuprijs gewonnen, bestemd voor baanbrekende oplossingen voor het klimaatprobleem.
Discovery zendt aan de hand hiervan vijf natuurdocumentaires uit.
Dus hij gaat de wereld redden, ik heb het afgezet, zoveel in scène gezette alarmisme heb ik nog niet gezien.
Omdat je een compleet ultra-links geindoctrineerde malloot bent Seb.
Dat iemand een waterstof ladder heeft bedacht die een volgorde van de toepassing van waterstof aangeeft, is leuk maar niet relevant.
Waterstof is gelukkig een vrij verhandelbaar produkt, dus de hoogste bieders kopen.
Heeft iemand al eens naar het Nanoflowcell systeem gekeken. Werkt met zoutoplossingen die eenvoudig te tanken en regenereren zijn.
Milieuvriendelijk ook nog.
https://nanoflowcell.com/en/
Je zou je eens eerst moeten afvragen of waterstof wel zo onschuldig is als ze zeggen, nee dus.
Misschien is het wel erger dan co2, en hadden alarmisten dit dan niet hoeven te weten, ze hangen toch als klitten aan de wetenschap.
De hoeveelheid waterstofgas in de atmosfeer is tussen 1852 en 2003 gestegen van 330 naar 550 deeltjes per miljard. En onderzoekers kunnen dat niet helemaal verklaren.
https://scientias.nl/nieuw-mysterie-is-geboren-nu-onderzoekers-de-historie-van-een-minder-bekend-broeikasgas-hebben-uitgeplozen/
Waarom zou die stijging erg zijn?
Die dichtheid is een factor 1000 lager dan die van CO2.
hier ook al ? ik kreeg vorige week de vraag wat ik daar nu van vond . Ik had net besloten dat ik voortaan niet meer zou ingaan op deze vragen, omdat het precies is wat de promotors in de kaart speelt. ( mensen ook de Telegraaf fungeert als propaganda en PR- vehikel )
” Hoi K. : een gevalletje ‘de muur van de media ‘ . Dus no comment. In het Haber Bosch-procede wordt kunstmest gemaakt door stikstof uit de lucht aan waterstof te binden. (NH3) Zonder kunstmest waren we nooit geboren geworden en was de mensheid nooit in de waanzin van de huidige tijd beland. Een waarin groene bijgoochems in de media hun natte dromen mogen ventileren en het volk kwijlend toehoort en ziet . De krankzinnigste plannen komen langs en in steeds groteskere vorm. Zelfs de kunstmest die ervoor zorgde dat de wereldbevolking tot het huidige aantal kon groeien, is niet meer nodig, zo weten ze. Zelfs geen fossiele brandstoffen willen ze. laat ze lekker stoppen met de kunstmest en fossiele brandstoffen, zijn we eindelijk van ze af. Frits Haber was de uitvinder van het Haber bosch procede in 1918 en eerder van het mosterdgas. Frits heeft dus de eer, enerzijds de redder van de mensheid te zijn en anderzijds de grootste massamoordenaar aller tijden. ( Zijn vrouw vond het zo erg dat ze zelfmoord pleegde in de hal van de Academie in het bijzijn van Einstein ) De productie van kunstmest vergt ca. 3 % van de wereldwijde gasconsumptie, zo wordt geschat. Het is een zeer energie- intensief proces. Waterstofgas produceren derhalve zou beperkt moeten zijn tot wat noodzakelijk is. Maar dat interesseert helemaal niemand meer wat K. Waterstofgas uit Namibie jaaah. wat je ver haalt is lekker . ( en vooral heel goedkoop dan . kan je lekker die … uitbuiten daar ) ”
D’Alembert bepleitte de democratie. Hij wist dat het volk te dom was om een land te regeren. Maar hij meende, dat het slim genoeg was om de knapste mensen daarvoor te kiezen. Die konden immers het best voor algemeen welzijn zorgen! Hij moet daarbij gedacht hebben aan mensen als Gerard de Beuckelaer. Helaas, dat bleek een vergissing. Machtshonger is een machtig motivator voor iedereen ook voor domme krachtpatsers en kruiperige manipulators. Terwijl knapperds daarin asceten zijn. Die moet je ongeveer in de boeien op een troon slepen en daaraan goed vastbinden om ze baas te laten spelen. De geschiedenis toont het resultaat. Drommen sukkels met ambitie hebben zich sindsdien gekozen door het volk van de macht meester gemaakt. Zo zijn wij ook aan het huidige kabinet gekomen. En hoe meer het blundert hoe mooier D’Alembert’s soort volk het vindt. Het vindt het zelfs goed dat zo’n kabinet door regeert, nadat het ontslagen is. En bewondert de jeugd, die de straat op gaat om het aan te sporen het blunderen nog meer op te voeren.
Je moet contact houden tussen kennisbezitters en beslissers. Dat gebeurt steeds minder. Heel veel carriëre politici ( mooi voorbeeld is Nijpels ) werken 97%van de tijd aan relaties en bestendiging van macht en denken dat ze kennis wel kunnen inkopen of gewoon de mode volgen. Ook een soort kennis. Media volgen keurig nog de oude symboliek die om een functie hangt. Resultaat: een uitgeholde democratie waar intellectuelen zich van afwenden. Eigenlijk een soort Zimbabwe of Venezuela. Kijk naar de beslissers: alfa in pak. Ze worden steeds leger en steeds defensiever. De beslissers worden onzeker, bang, produceren taal waarmee men “weg komt”. Media zijn volgzaam. Communistische corruptie in de vrije samenleving. Waarom? Tweedeling is inherent aan kiezen. Maar weerspiegelt op geen enkele manier een werkelijkheid. De elite raakt losgezongen en klappert wanhopig met de vleugels. Het zal niet helpen. Kennis is de game-changer. Niet de besliskathedraal. Tijdelijk kan het zo lijken. Dat is het luchtledige waarin we ons nu bevinden. Later heet dit:
Westerse poging tot klimaatcommunisme onder leiding van narcisten en autisten.
Het zal falen.
Is het niet eenvoudiger om aardgas te maken?
Je kunt elektriciteit in waterstof omzetten met een energetisch rendement van 90%
Voor de omzetting naar methaan is een extra stap nodig van H2 naar CH4. Die verdubbelt niet alleen ruwweg de apparatuurkosten, maar daarvoor is ook koolstof nodig (de C in de methaan formule; CH4).
Daardoor gaat ook het energetisch omzettingsrendement achteruit naar ~75%.
https://www.kit.edu/kit/english/pi_2018_009_power-to-gas-with-high-efficiency.php
(de installatie zit in de 2 zeecontainers direct achter het ontwikkelteam)
Het waterstofproject met Namibie scheert kwa onnozelheid hoge toppen. Het bevestigt perfect mijn vooroordelen over mevrouw de staatssecretaris.
Had eigenlijk ook niks anders verwacht.
Olv “vvd-kakelkip” die absoluut niet weet waarover ze kakelt.
Zij studeerde Sociaal Culturele Wetenschappen aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Ze was bestuursadviseur veiligheid en zorg van het college van burgemeester en wethouders en gemeenteraadslid in Amsterdam (2014–2017), ze was in de jaren daarvoor onder meer actief bij de SP, GroenLinks en de PvdA. Daarnaast was zij eigenaar van BureauDNW in Amsterdam. In 2015 was zij commentator voor Studio PowNed van omroep PowNed. Bij de Tweede Kamerverkiezingen 2021 stond zij op plek 5 van de VVD-kandidatenlijst.
Ja klopt. Ze zijn ook geen partij voor de groene lobbymachines. Je kan ze werkelijk alles wijsmaken, naar de Eskimo’s sturen om ijsblokjes te verkopen.
Van alle markten thuis dus….
Of eet van alle walletjes?
Familie van Dirk: https://youtu.be/RLHkL5jIDD8
“Het waterstofproject met Namibie scheert kwa onnozelheid hoge toppen.”
Nee.
Zelfs al wordt het niets,
– wij krijgen toch een wit voetje in Namibië wat ons economische voordelen oplevert
– wij scoren in de ogen van de daar aanwezige international community waardoor die positiever gaan staan richting NL. Dat levert nieuwe handelsrelaties waarvan we profiteren..
Graag wat begrip over hoe zaken in de internationale handel werken voordat je een oordeel uitspreek.
Pfffff, Seb, en jij zou iets van internationale handel weten???
Wat een eigendunk (communisten eigen, Lysenko).
Een wit voetje in Namibië waardoor we korting krijgen op woestijnzand. Helder.
Chemical,
Namibië heeft niet alleen olie maar ook nag wat andere mineralen.
jij was toch tegen olie, want dan leven jij en je nakomelingen toch korter?
Of komt dat nu even niet uit?
Die vrouw is de leegheid zelve. Maar gelukkig zocht Rutte nog wat slaafjes om te zorgen dat niemand hem kon bedreigen.. Dus kwam ze daar. Zij is eerder lakmoesproef van ons bestel dan een toevoeging. Verder lief mens hoor. Rutte is de kwade genius. En de partij-democratie.
waterstofgas is als een reis maken van Slochteren naar Groningen stad via Parijs. Zowel energetisch als prijstechnisch . Te krankzinnig om het uberhaupt over te hebben, maar juist daarom in deze tijd heel normaal.
Zou je dan niet eens gaan nadenken, studeren?
Een waterstof auto, zoals de Hyundai Nexo, heeft een actieradius van 600-700 km. En tanken gaat sneller dan benzine of diesel tankten.
Het gemak dient de moderne mens!
En, last but not least, er worden geen giftige stoffen aangemaakt (ook geen fijnstof) waardoor mensen wonend langs snelwegen en in drukke stadscentra 1 tot 2 jaar korter leven (EU Studie) en naar mijn bescheiden mening ook minder vaak doodgaan aan kanker.
Ja, die fantasie van Delftenaren mis ik nog steeds wel. Maar meer als academische gedachte dan als werkelijkheidstoets. Sebbert.
“bescheiden mening”
Hahahahahaha
Na Volkswagen en Honda stopt ook mercedes met de waterstofauto.
“Alles spreekt in het voordeel van de batterij”, concludeerde het bedrijf. “En vrijwel niets spreek in het voordeel van waterstof.”
Het westen is er niet in geslaagd een met Japan/Korea concurrerende, voor auto’s geschikte, brandstofcel.te ontwikkelen….
Ach laat ze maar prutsen testen proberen, we gaan experimentele tijden tegemoet, veel zal niets worden.
Als ik dit waterstof artikel lees dan weet ik al dat de waterstof economie veel te hoog gegrepen is heden, en groene waterstof nog lang niet aan de orde is.
Het is iets wat in hun kop zit als iets ideaals, maar dat is het niet, hooguit een hulpmiddel.
Hoe lang heeft het geduurd van olie lamp tot de perfecte diesel motor wat heden geproduceerd kan worden.
Je ziet gewoon hoe ze zich ten gronde werken met de opgelegde maatregelen, hardlopers zijn dood-lopers.
De landbouw hoe ze nu willen zal binnen de kortste keren maar de mallemoer gaan.
Dat is nu de ellende van die alarmisten, ze schreeuwen het moet anders, maar goede oplossingen hebben ze niet.
En laat je maar niet verleiden tot die groene troep wat nu te koop is want het is al achterhaald als je het besteld.
Geweldig artikel over ‘WATERSOF’.
Wordt de klimaatverandering ermee stopgezet? Nee, de enorme ‘klimaatwinst’ van het Parijs-akkoord CO2-reductie-klimaatdoelstellingen in graden Celsius is slechts enige nullen achter de komma, en onder de voorwaarde nog dat alle landen van de wereld de zero CO2-uitstoot bereiken van het Parijs-akkoord.
De compressie van waterstof tot in transporteerbare vloeibare staat vanuit Namibië bij een temperatuur van 20,28 Kelvin (−252,87°C) en atmosferische druk bar is een ‘hernieuwbare’ energie opslurpende productie, waarbij de voordelen van deze energieopbrengst vanuit uitsluitend ‘hernieuwbare’ (zon en wind) bronnen nog eens wordt gehalveerd door die productie. Daarnaast de energie slurp door het transport via speciaal gebouwde mega LNG-tankschepen vanuit Namibië naar Nederland.
Op dit moment ontbreekt de berekening / schatting hoeveel waterstof in 2030 ~2050 in Nederland nodig is voor de zware Industrie, MKB, de hele mobiliteit (Brandstofcel auto’s), scheepvaart en zwaar transport en niet te vergeten de huishoudens (verwarming / koken)
Daarnaast moet als het hele aardgasnet, koppelingen, reduceerventielen en afsluiters in Nederland worden omgebouwd / aangepast / vernieuwd voor deze aller kleinste gasmolecuul / element, die uit elk miniem lekje in het distributienet kan ontsnappen, hetgeen bij de minimaal 4 maal dikkere aardgasmolecuul nooit een probleem vormde voor ontsnapping via lekkage in het voor aardgas gebouwde aardgasnet.
Deze ombouw / aanpassingen in Nederland van haar zeer waardevolle aardgasnet naar waterstofnet, mits de juiste maatregelen worden genomen, loopt naar voorzichtige schatting in de vele miljarden ( Kiwa geeft geen schatting weg, dat is op zich opmerkelijke / verdacht)
Aanpassingen voor de huishoudens die nodig zijn voor waterstof zijn onder meer het ontwikkelen van een nieuwe cv-ketel of, bij voorkeur, een hybride warmtepomp die geschikt is voor waterstof, en nieuwe gasmeters. Ook extra veiligheidsmaatregelen zijn nodig, zoals het geven van een herkenbare geur aan waterstof. Het open laten staan van de waterstof kraan is een extra gevaar voor ontploffingen.
Bekijken we de fysische kenmerken van waterstof: (1) Waterstof heeft slechts 1/3 van de calorische verbrandingswaarde van aardgas, er is dus 3 maal zoveel waterstof nodig voor de calorische warmte van aardgas te verkrijgen. (2) Waterstof, als vervanging van aardgas, zou volgens huidige politiek uitsluitend door ‘hernieuwbare’ energie moeten worden geproduceerd, terwijl heden ‘hernieuwbare’ energie (dus zonder biomassa energie) nog maar slechts 3% in het totale energiegebruik van Nederland bijdraagt en in de wereld nog minder. (3) Een aanzienlijke achterstand wereldwijd en in Nederland is dus in te halen met een uitsluitend ‘hernieuwbare’ waterstofproductie (4) De bottle neck in de ‘waterstof-economie’ blijft de achterstand wereldwijd en in Nederland in de uitrol van afdoende capaciteit in “de ‘hernieuwbare’ energieproductie ten behoeve van waterstof. ‘Too little too late’ dus.
We kunnen gevoeglijk vaststellen dat mevrouw Yeşilgöz niet weet waar ze over praat en waar ze aan begint met woestijn economie Namibië.
@Scheffer,
Onze chemische industrie schijnt duizenden tonnen waterstof/jaar nodig te hebben. Die kijken uit naar groene waterstof!
Voor de ombouw van ons aardgasnet is nodig dat de binnenkant van de aardgasleidingen een laagje plastic opgespoten krijgen (H2 kan niet door plastic). Daarnaast ook aanpassingen aan c.q vernieuwing van pompen, kleppen, meet sensoren.
Dat kan geleidelijk. Daarover zijn al uitgewerkte schema’s gemaakt
Er zijn grootse plannen voor GW installaties om waterstof te produceren in de Noordzee. Plannen waar Shell, e.a. achter staan.
“We kunnen gevoeglijk vaststellen dat mevrouw Yeşilgöz niet weet waar … ze aan begint met woestijn economie Namibië”
Nee.
Zie mijn eerder comment hier: Seb 15 nov 2021 om 13:19
“waterstofauto’s … eigenlijk prototypen … Ze kunnen zich niet te ver van hun bevoorradingspunt wagen.”
Dat kunnen benzine en diesel auto’s ook niet.
Inmiddels is er een niet onaardige infra voor het tanken van waterstof. Zodanig dat je zonder hoofdbreken naar de wintersport kunt rijden.
“Zie je ons al vele miljoenen tonnen waterstof per jaar van ginder naar hier brengen?”
Zeker. Alleen niet met leidingen hoewel dat technisch geen probleem is (na het aanbrengen van een kunststof laagje aan de binnenkant van de buis), is het niet handig want je kunt dan moeilijk uit verschillende landen importeren.
En naast de Sahara en Namibië zijn de Arabische landen en ook Australië, e.a. zich nadrukkelijk aan het positioneren als waterstofgas leverancier.
Overigens zijn ook consortia met o.a. Shell actief om waterstofgas op de Noordzee te gaan maken uit de goedkope elektriciteit die middels offshore windmolens wordt geproduceerd. Zowel voor onze westkust (nabij IJmuiden) als voor onze noordkust (Delfzijl) als midden op de Noordzee. Transport van energie middels waterstofgas, door oude aardgasbuizen voorzien van een kunststoflaagje, is immers goedkoper dan met hoogspanningskabels.
Mijn hemel Seb, het lijkt wel of je je nu op een andere hersenschim aan het storten bent nu duidelijk is dat wind en zon een gepasseerd station zijn.
Anthony,
Je moet jezelf wel op de hoogte houden over wat er gaande is in de wereld.
Overigens doen wind & zon het beter dan ooit in NL.
Dit jaar tot 1 sept produceert:
wind: 15% van ons stroomverbruik (onshore 8%, offshore 7%)
zon : 12%
Samen dus 27% van ons stroomverbruik
En hoeveel is dat ook al weer van onze totale energiebehoefte? Ik schat ongeveer een 5% en dat na 30 jaar geldverslindende ellende door gezondheidsproblemen, vogelsterfte, landschapsverpesting, uitputting van kostbare grondstoffen, onoplosbaar probleem bij slopen enz. enz. enz.
Kortom Seb, trek je hoofd is uit je eigen hol, ga rechtop staan en kijk om je heen. Is ook beter voor je rug.
Als het gaat om waterstof uit wind zuiden we zelfs de Zuidpool vol kunnen zetten met windturbines.
Of zeer afgelegen eilanden waar het altijd hard waait, zoals South-Georgia of Kerguelen.
OK, het is vooralsnog verre van rendabel, maar kunnen doet het wel. Alles beter dat die blikken monsters in de achtertuin of voor onze kust.
We hebben ruimte zat op de Noordzee om alle groene waterstof te produceren die we nodig kunnen hebben.
Er is ook nog een factor tijd. 11 GW aan wind op zee is toegezegd. 10 GW additioneel wind op zee is ter besluit aan een nieuw kabinet voorbereid. Hiervan zou 6 GW voor 2030 in productie zijn (totaal 17 GW) en 4 GW resteren voor 2031. Die 10 GW zou voor de industrie en de benodigde groene waterstof nodig zijn. Er is dan nog steeds geen overschot aan waterstof in het jaar dat er geen brandstofauto’s meer verkocht mogen worden. Je kan wel raden dat de auto’s die dan verkocht worden BEV’s zijn en geen FCEV’s.
Ondertussen is er een beperkt CO2 budget dus het is enorm stom om schaars groen waterstof voor inefficiente toepassingen te gebruiken, lees waterstofauto.
Gelukkig leven we voor dit soort producten niet in een door staatsambtenaren geleide economie…
@Seb, wie denk je dat de vergunningen verstrekt en de kavelbesluiten neemt?
Staatsambtenaren toevallig?
Vervolg:
Het tekort aan ‘groene’ waterstof slaat terug op huidige industriële productie in Nederland, het werkt CO-‘vervuiling’ in de hand. Schoon water uit de uitlaat van je elektrische waterstof auto i.p.v. CO2, dat is de ‘hernieuwbare’ ideologische natte droom.
Maar de crux zit hier niet in het schone water uit de auto-uitlaat, maar de groene waterstof die de kunstmestfabriek en Hoogovens door deze toepassing tekort komen. Elke kg groene H2 voor een auto of bus, is een kilo grijze H2 of zak kolen extra voor de industrie.
Die kilo grijze H2 levert bij de productie als gezegd 10 kilo CO2 op, 10.000 gram. Die CO-uitstoot mag je één op één toeschrijven aan de auto die op groene H2 rijdt. Die komt met één kilo H2 100 kilometer ver, dus per kilometer stoot die auto in feite 10.000/100, is 100 gram CO2 uit. Dat is amper minder dan een moderne benzineauto. Indirect ben je met een waterstofauto dus nog altijd enorm aan het vervuilen
@Scheffer,
Je verward een tijdelijke onevenwichtigheid met iets blijvends.
Overigens staat de industrie te dringen om groene H2 want daarmee vermijden ze veel ETS kosten en
het is nu al goedkoper geworden, dankzij de hoge aardgasprijzen, dan grijze waterstof (die wordt gemaakt uit aardgas).
Dus het zal niet lang meer duren voordat groene H2 definitief grijze H2 heeft verdrongen.
“Dus het zal niet lang meer duren voordat groene H2 definitief grijze H2 heeft verdrongen.”. Kunt U ons gewone stervelingen wellicht een indicatie geven voor wat “niet lang meer” is, o grote Fabelmeister.
We zijn pas een paar jaar echt bezig.
Het aandeel hernieuwbare stijgt dit jaar van 26% naar 34%
Een. voor kernenergie totaal onhaalbare [snelheid.
Ik ben het eens met scheffer. Scheffer geeft de interpretatie van de waterstofladder waar het vervangen van grijze waterstof door groene waterstof de hoogste prioriteit heeft.
Voor de mensen die nog nooit van de waterstofladder gehoord hebben: https://www.natuurenmilieu.nl/themas/energie/projecten-energie/waterstof/waterstof-de-waterstofladder/
Seb slaat helaas de plank volledig mis met het promoten van de waterstofauto. Dat is verbazingwekkend voor een groene stroom promoter die niet snapt hoe inefficient waterstof is voor toepassingen waar betere alternatieven voor zijn. Zolang waterstof schaars is is het wat mij betreft een milieudelict om waterstof toe te passen op plekken waar efficiëntere oplossingen voor bestaan.
Ook groene waterstof is een vrij verhandelbaar product.
En het is nog helemaal niet schaars gezien de dalende prijzen.
@Seb, ah vandaar dat er in 2020 maar 8.500 waterstofauto’s wereldwijd verkocht zijn en in de 1e helft van 2021 2,6 miljoen elektrische auto’s met batterij (BEV).
Je zit een oplossing te promoten die niemand wil en de autofabrikanten ook niet. Het is een niche markt waar je geen moderne productielijn voor in stand kan houden.
Gresnigt,
Hoor toch eens op met je dalende prijzen, die bestaan voor de gewone burger niet.
Het enige wat daalt is een vliegtuig wat aanvliegt voor te landen.
Er wordt niks meer goedkoper.
Vroeger in de goede oude tijd mochten wij als ingenieurs nog processen en technieken ontwikkelen. Tegenwoordig is dat overgenomen door de alfa’s in de politiek.
Ik denk dat ik mijn pensioen maar ga aanvragen
Dilan Yesilgöz-Zegerius kiest voor waterstof uit Namibië. Markus Lanz promootte Marokko, Algerije en Egypte.
Altmaier dacht meer aan Australië en Saoedi Arabië omdat deze landen het vele geld zelf kunnen ophoesten voor de infrastructuur (solar/wind/elektrolysers) [1:13:34]
Wel off-topic, maar te amusant om niet te melden:
Enige minuten terug klimaatalarmist Frank Schätzung, die het energieprobleem met Flugwindkraftwerke wil oplossen… [1:11:56]
Foei! De link naar Altmaier…
In de eerste reactie werd de ‘waterstofladder’ gedebiteerd zonder uitleg.
Het is een toepassingsprioritering van ‘groene’ waterstof is onze maatschappelijke toepasbare functies.
De prioritering wordt gevoed door de aanhoudende wereld schaarste aan ‘groene’ waterstof.
De onderste trede van de ladder is waar het maatschappelijke nut / effect het minste ‘groene’ toegevoegde waarde / toepassingsprioriteit heeft. (Bron: Natuur & Milieu)
7 Bovenste : CO2-vrije waterstof als grondstof voor de (chemische) industrie (reeds omvangrijke vraag)
6 Lager : CO2-vrije waterstof als hoge temperatuurbrandstof voor de (chemische) industrie
5 Lager : CO2-vrije waterstof seizoensopslag voor ‘hernieuwbare’ elektriciteit (klimaathype)
4 Lager : CO2-vrije waterstof voor zwaar (zee / land ) transport (klimaathype)
3 Lager : CO2-vrije waterstof voor stadverwarming binnensteden (klimaathype)
2 Lager : CO2-vrije waterstof voor bussen, transportauto’s, personenauto’s (klimaathype)
1 Lager : CO2-vrije waterstof voor verwarming kantoor- en industrieterreinen (klimaathype)
0 Laagste : CO2-vrije waterstof huishoudens, verwarming en koken (klimaathype)
De laagste prioriteit volgens Natuur & Milieu, hebben dus alle maatschappelijke toepassingen onder niveau 6.
Opvallend is niveau 4 en de lagere niveaus met nog minder / minste maatschappelijke prioriteit.
Blijkt dat huishoudens en personenauto’s op ‘groene’ waterstof geen prioriteit moet hebben, volgens Natuur & Milieu, omdat anders de ‘CO2-vervuiling’ te lang in stand wordt gehouden door verkeerde toegepaste prioriteiten.
Ik denk dat je bij schaarste moet zorgen dat vrije markt zijn werk doet. Vooral nu we ETS hebben.
Overigens zouden we volgens die ladder al zijn afgedaald naar trap trede 2:
“CO2-vrije waterstof voor bussen, transportauto’s, personenauto’s ”
Duitsland en ook wij hebben immers in diverse steden waterstofbussen rondrijden.
En hebben we trede 3 totaal overgeslagen.
Nee, laat je niet foppen door de waterstoflobby en net doen alsof waterstofbussen een goede oplossing zijn terwijl elektrische bussen als warme broodjes verkocht worden.
De waterstofladder geeft exact aan dat dat in deze tijd ontiegelijk stomme toepassingen zijn met een hele hoge km-prijs die waarschijnlijk gesubsidieerd is.
Zelfs Nikola die groot zou worden met waterstofvrachtwagens die zonder motor een helling af kunnen rijden, verkoopt geen waterstofvrachtauto’s maar elektrische met batterijen.
Seb, het is toch werkelijk niet te geloven dat iemand die heilig gelooft in een communistische samenleving het durft te hebben over ‘vrije markt’.
Of bedoel je daarmee de geleide planeconomie in het door jou zo aanbeden communistische Vietnam?
Als de vrije markt zijn werk moet doen, Gresnigt, moet je ook alle ‘groene’ / ‘duurzame’ subsidies afschaffen, je bent weer verschrikkelijk inconsequent. Afgang!
We hebben weer de ware Gresnigt kunnen zien vandaag.
Incompetentie van iemand die hier blogt is nog acceptabel.
Maar dat Gresnigt zich als trol gedraagt en ondanks alle valide tegenargumenten, bovendien ook uit de klimaatactivisten hoek van ‘Natuur & Milieu’, zich laat benevelen door onrealistische ‘hernieuwbare’ waterstof-economie ideologieën, dat is dan heden toch wel afdoende bewezen.
Wat een afgang voor je, Seb! Heb je soms net een waterstof auto besteld?
Het maakt voor het klimaat niets uit wie de beschibare groene waterstof verbruikt.
Wel hoeveel voortijdige kankers, en andere ziektes worden bespaard met een toepassing.
Dus zou je auto- en busverkeer op een moeten zetten.
Bas Gresnigt is nou eenmaal niet vatbaar voor bewijs of feiten, hij draait enkel z,n ingestudeerde riedeltje af, dag na dag, jaar na jaar.
Ik heb begrepen dat waterstofgas een indirect broeikasgas is omdat het de afbraak van methaan in de dampkring vermindert.
Omdat waterstofgas altijd lekt zou het best eens zo kunnen zijn dat bij massaal gebruik het broeikaseffect erger is dan bij het gebruik van aardgas.
Er is wat ik begrijp onvoldoende onderzoek gedaan naar dit effect.
Voordat je beslist lijkt het massaal in te zetten lijkt het me verstandig om goed uit te zoeken waar je mee bezig bent.
Misschien maak je het vermeende probleem wel veel erger.
En dan is waterstofgas de vijand van ‘groen’, hoe het ook geproduceerd is.
Het waterstof sprookje wordt steeds wranger en krijg steeds meer aanhangers onder onwetenden en subsidie belanghebbenden aangestuurd door waterstof lobbyisten van Shell en Gasunie en valse predikers zoals Ad van Wijk die het verdommen om te zeggen hoe waterstof gemaakt wordt en hoe gigantisch de omzettings verliezen zijn.
Je kan er best wel wakker van liggen van het feit dat nederlandse regering de belasting betaler
wil gaan benadelen door de Gasunie een staats onderneming te gaan misbruiken en in te zetten als hefboom voor Shell om zo belastinggelden binnen te harken via het consortium North2 en zo de onzalige energie vretende waterstof plannen er doorheen te drukken. Het moge zo langzamerhand wel bekend zijn dat het broeikasgas waterstof de slechtste ,minst efficiente en altijd lekkende energie opslag is die er bekend is.Hier wat links, https://www.linkedin.com/pulse/oorverdovende-stilte-hans-noordsij/ https://waterstofgate.nl/Mobiliteit/Personenauto-s/ https://www.climategate.nl/2018/07/een-gro ene-waterstof-economie-of-een-ramp-in-wording/ https://www.wattisduurzaam.nl/15443/energie-beleid/tien-peperdure-misverstanden-over-wondermiddel-waterstof-2/ https://www.wyniasweek.nl/waterstof-is-peperduur-en-het-helpt-het-klimaat-niet-waarom-gaat-het-kabinet-er-mee-door/ en op you tube Gokken met miljarden voor waterstof .https://waterstofgate.nl/Mobiliteit/Personenauto-s/ https://www.youtube.com/watch?v=f7MzFfuNOtY https://www.climategate.nl/2021/11/nederland-kiest-voor-waterstof-uit-namibie/
De enige die voordeel hebben van een waterstofeconomie is Gasunie en Shell om zo de werkelijke energie transitie ofwel te vertragen of te blokkeren en belastinggelden in te zetten voor eigen gewin en verkeerde doeleinden zodat deze niet meer gebruikt kunnen worden voor de echte transitie .
In plaats van onze schaarse kostbare groene stroom te vernietigen door allerlei onzinnige waterstof omzettingen zijn er ook rendabele en goedkopere electriciteits opslag methoden bekend zoals de redoxflow battery of de blokkentoren en er zal en er ook ingezet moeten worden op energie leverende industrieen zoals kleinschallige thorium msr centrales die snel mee kunnen schakelen met wind en zonne energie.