Marjan Minnesma. Foto: Peter Boer.

Van een onzer correspondenten.

Kabinet Rutte IV is bijna een half jaar onderweg. Het heeft zichzelf opgericht, na een uiterst lange kabinetsformatie van meer dan driehonderd dagen. Na bijna een jaar onderhandelen stonden dezelfde partijen op het bordes als bij Rutte III. De kiezer had gesproken. Naast de departementale doelen van dit kabinet was er ook een ander doel: verandering van de bestuurscultuur. Dat lijkt maar niet van de grond te komen, ondanks herhaaldelijk kritische vragen, met name ook van het politieke journaille. Het probleem is dat wat er niet is, je ook niet kunt laten zien. Tot dat het er is.

Het begint bij de kolencentrales. Minister Jetten wilde die uiteindelijk sluiten en had er zelfs geld voor over om de productie te verminderen. Er zou worden afgebouwd. Maar met de Russische aanval op Oekraïne is alles anders en mogen de kolencentrales ineens open blijven en hun productie verhogen. Hier was al een eerste vonk van een nieuwe bestuurscultuur waarneembaar, wat zelfs door de NOS in de journaals breeduit werd neergezet: de directie van de kolencentrales, die ook hun planning hebben, hun logistiek, hun mensen met vakantiedagen, moest het uit de krant vernemen. Jetten had contact op kunnen nemen, maar hij moet pienter hebben gedacht: wacht maar tot de krant op de mat valt daar bij die uitstoters. Nieuwe bestuurscultuur: neem geen contact op, ook al heb je het telefoonnummer. In de verklaring van Sigrid Kaag over Jetten en de kolencentrales zien we ook een tegengesteld patroon: juist wel contact opnemen.

Kaag zegt:

Kollega Jetten heeft met mevrouw Minnesma van Urgenda gesproken en de verwachting is dat we de CO2-doelen gaan halen.’ Bron hier.

Los van de nieuwe manieren van communiceren is met de uitspraak over Minnesma nog een nieuw aspect zichtbaar van bestuurlijke vernieuwing: dat zelfs partijen waarmee de overheid mogelijk opnieuw voor de rechter kan komen – Minnesma zei in februari nog dat nieuwe rechtszaken niet uitgesloten zijn – direct bij de politieke beraadslaging worden betrokken. En dat dreigen met een rechtszaak eigenlijk de beste garantie is voor meebesturen. Democratie in vernieuwing.

***