Premier Trudeau

Vraaggesprek van Atlantico met Samuel Furfari.

Atlantico: Premier Justin Trudeau presenteert Canada als een wereldwijde klimaatleider, met het nastreven van steeds ambitieuzere klimaatdoelen en -beleid onder zijn leiding. Maar de uitstoot van broeikasgassen in Canada vertelt eigenlijk een heel ander verhaal. Een hele reeks klimaatbeleidsmaatregelen die door de Canadese premier Justin Trudeau worden verdedigd, moeten zich nog vertalen in een significante vermindering van de koolstofemissies en vervuiling in het land. Hoe zijn deze verschillen te verklaren? Wat is de realiteit van de gegevens die we over Canada hebben die ver verwijderd zijn van de beloften van Justin Trudeau?

Samuel Furfari: In 1992, het jaar waarin het Raamverdrag van de Verenigde Naties inzake klimaatverandering werd aangenomen, stootte Canada 442 miljoen ton CO₂ (Mt CO₂) uit. Vorig jaar stootte het 527 Mt CO₂ uit. Dit is een stijging van bijna 20%. Er moet ook worden opgemerkt dat vóór de Covid-pandemie de CO₂-uitstoot van Canada 571 Mt CO₂ bedroeg, dus de toename was 30%. Dit onderstreept dat de Covid-crisis hier net als elders heeft toegeslagen. Maar het laat ook zien dat als een land banen wil creëren, groei wil bieden die de levenskwaliteit ondersteunt, we geen vermindering van deze uitstoot mogen verwachten.

Het is niet alleen tijdens de ambtstermijn van Justin Trudeau dat er een toename is geweest. Zijn voorganger, Stephen Harper, deed hetzelfde. Het is constant geweest sinds wereldleiders zeiden dat we deze uitstoot gingen verminderen.

Ondanks de ambitieuze beloften bij 26 achtereenvolgende COP’s, is de wereldwijde CO₂-uitstoot met 59% gestegen sinds de goedkeuring van dit verdrag, toen het tot doel had de wereldwijde CO₂-uitstoot te beperken. Zonder de Covid-pandemie zouden ze waarschijnlijk met 65% zijn gestegen.

In de echte wereld, wanneer de resultaten zo slecht zijn en zo inconsistent met het doel, worden zonder aarzelen drastische maatregelen genomen, ofwel om het onrealistische doel op te geven of om het falende team te vervangen. In de context van klimaatverandering is het tegenovergestelde waar. Hoe meer de wereldwijde CO₂-uitstoot toeneemt, hoe meer, met de medeplichtigheid van de media en milieu-ngo’s, dezelfde litanieën worden herhaald, in Canada en elders.

CO₂-uitstoot van niet-OESO-landen steeg met 134%; De uitstoot van China steeg met 311%. Het groeirecord was in handen van Vietnam, dat 1300% meer CO₂ produceerde. Afrika heeft zijn CO₂-uitstoot ‘slechts’ met 93% verhoogd omdat het helaas achterblijft in economische ontwikkeling.

De Canadese regering is dus een goede leerling in vergelijking met de anderen. Voor CO₂-uitstoot is het net als bij rijk en arm, er is altijd wel iemand die rijker of armer is. Dus Justin Trudeau zal blijven praten zonder resultaten te krijgen. Over een paar weken zal hij ongetwijfeld zijn litanie herhalen in Sharm-el-Sheik tijdens COP-27, waarvan we al weten dat het een meer klinkende mislukking zal zijn dan de vorige.

Atlantico: Wat zijn de grootste tekortkomingen van Canada geweest op het gebied van energie- en milieubeleid in de context van het verminderen van de CO2-uitstoot?

Samuel Furfari: Justin Trudeau heeft geen toverstaf om de CO₂-uitstoot te verlagen. Niemand heeft het en dus konden de plannen die hij had opgesteld niet werken. Dit is overal zichtbaar, zoals de zojuist geciteerde cijfers laten zien.

Overheden zoals – en ook Canada – verhogen kunstmatig de prijs van energie door CO₂-uitstoot te belasten, in de hoop de vraag te verminderen. Het werkt alleen in de marge. We zien het nu thuis [in de EU], nietwaar? De prijs aan de pomp is ondraaglijk en toch maken mensen zich druk over het vullen van de tank van hun auto. De vraag naar energie is inelastisch, zoals we in de economie zeggen; zelfs als de prijs ervan stijgt, kunnen we niet zonder, althans voor industriële en essentiële levensbehoeften zoals verwarming.

Maar er is meer. Canada is een belangrijke producent van energie voor de wereldmarkt. Volgens BP’s Statistical Review of World Energy 2022, onder leiding van de heer Trudeau, steeg de olieproductie in Canada met ongeveer 25% en de gasproductie met 7%.

In ieder geval moeten ook de positieve aspecten op het gebied van milieubescherming worden benadrukt. Het is gemakkelijk om mensen bang te maken voor milieukwesties en de “bescherming van Moeder Natuur”. Deze kwesties zijn complex en het is gemakkelijk om de vooruitgang te verbergen die voelbaar is in de hele OESO en dus ook in Canada. De luchtkwaliteit in Canada is bijna de schoonste ter wereld. De concentraties van ozon op leefniveau in de omgeving vertonen bijvoorbeeld een dalende trend sinds 2000 en lagen in 2015 27% onder het niveau van 1979. Fijnstof is altijd onder de nieuwe luchtkwaliteitsnormen gebleven. De voorlopers van zure regen zijn in vrije val. In 2015 was het zwaveldioxidegehalte in Canada 92,3% lager dan in 1974 en dat van stikstofoxiden daalde in dezelfde periode met 74,4%.

Waarom deze successen op het milieu en het falen op de CO₂-uitstoot? Omdat er technologieën zijn om luchtverontreinigende stoffen te verminderen, maar er zijn er nauwelijks om de CO₂-uitstoot tegen te gaan.

Atlantico: Wat zit er achter dit “dubbele discours” tussen de gemaakte beloften en toezeggingen en de realiteit van de feiten, die veel minder effectief is? Weerspiegelt dit een gebrek aan politieke moed van progressieve landen als Canada en van bepaalde progressieve leiders zoals Justin Trudeau over deze milieukwesties, ondanks hun beloften?

Samuel Furfari: Het hele probleem wordt vertekend door het simpele feit dat niemand opzettelijk CO₂ produceert. Het is een bijproduct van het verbruik van fossiele brandstoffen, dat zelf een bijproduct is van de vraag naar arbeid. We vergeten maar al te gemakkelijk de wetten van de fysica. Energie is precies dezelfde fysieke hoeveelheid als arbeid, dat wil zeggen, de verplaatsing van een kracht (een gewicht) over een afstand. Alle inspanning, alle beweging is werk en kost energie. We besteden onze tijd niet aan het produceren van broeikasgassen voor de lol of onvoorzichtigheid. Het is het gevolg van het leven, verschillende persoonlijke activiteiten, diensten of industrieën. Justin Trudeau en andere leiders kunnen beloven wat ze willen, maar dat verandert niets aan de realiteit.

Als we willen dat groei zorgt voor werkgelegenheid en levenskwaliteit voor een groeiende bevolking, dan zullen we meer moeten werken en dus meer consumeren. We beseffen het eindelijk. Alleen fossiele brandstoffen maken dit mogelijk. In de afgelopen tien jaar is 61% van de groei van primaire energie in de wereld geleverd door fossiele brandstoffen. In niet-OESO-landen is dit aandeel 80%. Dit betekent dat als het verbruik van hernieuwbare energie toeneemt, het verbruik van fossiele brandstoffen veel meer toeneemt.

We zoeken niet alleen naar oplossingen om klimaatverandering tegen te gaan. 49 jaar lang – sinds de eerste olieschok – heeft de wereld geworsteld om alternatieve energieoplossingen te vinden. Na eerst onderzoeksinspanningen, daarna allerhande subsidies en uiteindelijk productieverplichtingen voor hernieuwbare energiebronnen, hebben deze slechts een deel van de groei van de vraag ondersteund.

Bovendien, als we kijken naar de getolereerde hernieuwbare energiebronnen (dat wil zeggen exclusief hout en waterkracht) vertegenwoordigen ze nu nog maar 3% van de energiebalans. Hoe optmistisch bent u? Gaan we verdubbelen? Verdrievoudigen? Laten we ons zelfs een verviervoudiging voorstellen – wat ik helemaal niet zie gebeuren – dit zal slechts 12% van de balans vertegenwoordigen van een consumptie in sterke groei.

Draai het probleem om zoals je wilt, de wereldwijde CO₂-uitstoot zal stijgen. Canada is ook een land van immigratie en banen, en de plannen van Trudeau, net als die van zijn voorgangers, zullen daar niets aan veranderen.

Atlantico: De G7-landen zijn erin geslaagd hun economische groei te verzekeren en hun uitstoot te verminderen. Maar de Canadese milieucommissaris zegt dat het land moeite heeft om die doelen te halen en de curve af te vlakken. Van de G20-landen staat Canada op de tweede plaats na Saoedi-Arabië in termen van emissies per hoofd van de bevolking. Heeft Canada de middelen om deze situatie te veranderen? Welke oplossingen moet Justin Trudeau toepassen om een ​​deugdzamer pad te volgen en zijn verplichtingen na te komen?

Samuel Furfari: Het is een vergissing van beginnende energiespecialisten om één enkele parameter te gebruiken om de energieprestaties van een land te vergelijken. Canada is er niet in geslaagd deze uitstoot te verminderen, deels omdat de bevolking sinds 1990 met 37% is toegenomen. Canada accepteert momenteel elk jaar 400.000 immigranten. Meer mensen die moeten leven en werken zorgen voor meer energievraag. De klimaatdoelstellingen die Justin Trudeau heeft afgekondigd kunnen daarom nooit worden gehaald, ondanks de extreme en destructieve maatregelen die momenteel voor de industrie worden opgelegd.

Voorts is Canada het op één na koudste land ter wereld; en we verwarmen de huizen niet met windturbines en fotovoltaïsche zonnepanelen. Het is daarom noodzakelijk om fossiele brandstoffen te gebruiken om de kou te overleven. De extreem lage bevolkingsdichtheid (4 inwoners per km2) benadeelt het uiteraard. Vanwege de meteorologie en bevolkingsdichtheid zou de vergelijking met Rusland gemaakt moeten worden.Daar zou Canada beter bij passen.

De Verenigde Staten hebben hun uitstoot sinds 2008/2009 verminderd dankzij het zeer goedkope schaliegas dat een groot deel van de steenkool in elektriciteitscentrales heeft vervangen. President Obama deed in 2015 in Parijs een toezegging om de uitstoot van zijn land te verminderen, terwijl dat al was gebeurd. Er blijft de EU, die haar uitstoot met 23% heeft verminderd ten opzichte van 1990, maar tegen welke prijs! Het heeft een zwakke economie, het deïndustrialiseert en geeft veel geld uit om dure elektriciteit te verkrijgen, wat zijn industrieën ertoe aanzet te verhuizen. Kijk maar naar de stand van zaken in de industre.

Er zijn geen wonderen op het gebied van energie. Economische groei dwingt het energieverbruik af en het is nu duidelijk dat hernieuwbare energiebronnen beperkt zullen blijven vanwege hun hoge kosten (als dat niet het geval was, zou het niet nodig zijn om hun productie te forceren door drie opeenvolgende Europese richtlijnen sinds 2009), hun voetafdruk door hun massale gebruik, hun intermitterende werking die alleen kan worden gecompenseerd door fossiele brandstoffen.

Er zijn dus twee oplossingen om de CO₂-uitstoot te verminderen, en Canada werkt eraan: het stimuleren van kernenergie en energie-efficiëntie, omgedoopt tot zuinigheid. Canada heeft een voorsprong op het gebied van kernenergie dankzij de reactoren van het Candu-type, die op natuurlijk uranium draaien. Wat betreft energie-efficiëntie, hebben we innovatieve plannen nodig om de verspilling van energie terug te dringen.

Samuel Furfari.

Ik sluit af met te zeggen dat we op onze hoede moeten zijn voor de beloften van politici en ook voor riskante vergelijkingen tussen zulke verschillende landen. De enige geldige parameter is die van de wereldwijde CO2-uitstoot, en het is duidelijk dat de uitstoot is toegenomen en zal toenemen. Hoe minder geld we verspillen aan deze nutteloze zoektocht, geld dat door dit beleid steeds minder wordt, hoe beter, vooral omdat iedereen beter af zal zijn als ze welvarender zijn. Ook Canada …

***

Over de auteur

Samuel Furfari is hoogleraar geopolitiek van energie aan de ESCP-Londen en emeritus van de Vrije Universiteit Brussel, doctor in de toegepaste wetenschappen (ULB), polytechnische ingenieur (ULB) en voorzitter van de European Society of Engineers and Industrialists. Zesendertig jaar lang was hij een hoge ambtenaar bij het directoraat-generaal Energie van de Europese Commissie.

 

***

Bron hier.

***