Johan Mackenbach.

De zondagse beschouwing van Jan van Friesland

Dat klimaatverandering het hoofd van mensen op hol kan brengen wordt nu en dan schrijnend zichtbaar. Groteske zorgen over de ondergang van de aarde zetten zich klaarblijkelijk vast in het denken en worden bon ton, zelfs binnen van oorsprong hoogwaardige kennis-instituten. Over het afschaffen van vlees in de universitaire mensa valt nog glimlachend de schouders op te halen. Maar grenzen verschuiven.

Dat wetenschappers gewoonweg wegen blokkeren om hun mening over klimaat door te drukken, is een nieuw veeg teken. Denk niet dat deze dynamiek snel tot een einde komt: het is nog maar het begin. De klimaatalarmist laaft zich immers aan sprankelend fris water uit een onuitputtelijke bron: ik doe het goede voor de mens.

Inmiddels manifesteert dit denken zich ook binnen de medische wereld, niet onbegrijpelijk want medici doen niet anders dan het goede voor ons allemaal. En dan kom je uiteindelijk aan bij professor Johan Mackenbach, hoogleraar gezondheidsrecht en lid van de KNAW. Die heeft het allerbeste met ons voor.

Wij blikken terug op zijn radicale opvattingen van toen in 2023 met tijdgenoten in de prijswinnende documentaire uit 2040, bijna twintig jaar later:

Wat was het sentiment in die tijd rond 2023?

‘Er was al een gedachte van de ecologisch voetafdruk en men meende dat binnen de medische wereld die voetafdruk ook nog veel te groot was. Men vond radicale keuzes erg nodig en snel ook… geheel in de greep van de Green Deal. Het KNAW-onderzoek van Johan Mackenbach was dan ook heel stellig: natuurlijk profiteert de gezondheidszorg van versnelde sluiting van de kolencentrales en overschakeling op windenergie, waardoor bij gelijkblijvend elektriciteitsgebruik toch de broeikasgasuitstoot vermindert.’

Men wilde tempo: hoe?

‘Nou, men stelde actie voor op een aantal fronten binnen de gezondheidszorg. Alle medicijnen en apparaten moesten zo snel mogelijk duurzaam. Klaar. Maar men wilde ook bestaande onderzoeksbudgetten voor betere diagnostiek, voor nieuwe vaccins en zelfs voor nieuwe kankertherapieën, radicaal inzetten voor het tegen gaan van klimaatverandering. Men zei klip en klaar: er zijn ‘planetaire grenzen’ ook in de gezondheidszorg. Klimaat gaat nu voor. De tijd is voorbij om maar onbekommerd medisch onderzoek te doen. Het werd gewoon opgeschreven.’

Dat ging vrij ver…

‘Het meest radicale denken was wel dat men zich voorstelde dat er een voorhoede kwam van mensen die vrijwillig afzagen van zorg met een te groot milieubeslag. Men zei toen: er zijn ook al mensen die offers brengen door vrijwillig af te zien van vlees en vliegvakanties. Patiënten moesten maar afzien van pijnvermindering, van zelfs levensverlenging en andere gezondheidsbaten. Zo werd gedacht bij de KNAW in 2023.’

Een soort klimaateuthanasie…

Jan Van Friesland.

‘Men stond voor hele radicale keuzevragen, zoals inderdaad de indringende vraag of men überhaupt nog moest inzetten op levensverlenging, wanneer ecologische ruimte toenemend schaars was, en ieder extra levensjaar van generaties van toen de ruimte voor volgende generaties alleen maar beperkten… Dat werd bepleit door vooraanstaande medici van toen.

***

Bron hier.

***