Foto: Shuttersdtock.

Hij werd stilgelegd tijdens de Zuma-jaren en is nu terug – met de eerste reactor die in de buurt van Kaapstad of Pretoria wordt gebouwd.

Door Ciaran Ryan 

De Pebble Bed Modular Reactor (PBMR), een Zuid-Afrikaanse technologische triomf die in 2010 uit de energiediscussie werd gehaald onder het presidentschap van voormalig president Jacob Zuma, krijgt een herstart.

De anti-nucleaire lobby verwarde dit met spectaculaire kernenergierampen zoals Tsjernobyl in Rusland, Three Mile Island in de VS en Fukushima in Japan, tot het punt waarop elke vermelding van het woord ‘nucleair’ in de ban werd gedaan omdat het potentieel onveilig was.

Sindsdien zijn de ontwikkelingen verder gegaan.

Tijdens een recente presentatie georganiseerd door het Southern African Agri Initiative (Saai) werden Zuid-Afrikanen op de hoogte gebracht van de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van nucleaire technologie en het recente partnerschap tussen private equity firma C5 Capital en de landbouwsector om kleine, modulaire reactoren te ontwikkelen in staat om 300MW schone energie te genereren naar de meest afgelegen gebieden.

Een van de grootste voordelen is dat er geen aansluiting op het nationale elektriciteitsnet nodig is.

Zuid-Afrika’s nieuwste evolutie van de PBMR is de High Temperature Modular Reactor 100, of HTMR-100, die in staat is om 100 MW warmte of 35 MW elektriciteit te genereren, afhankelijk van wat nodig is.

Dit maakt de creatie mogelijk van kleine, gelokaliseerde netwerken die boeren, mijnen of bedrijven verbinden in een relatief klein gebied, tot een diameter van één of twee kilometer. Dit kan worden opgeschaald om honderden kilometers in diameter uit te breiden.

Veilig, schoon

Wat de veiligheid betreft, wordt de brandstof geleverd in grafietballen ter grootte van een cricketbal die uraniumkorrels bevatten met meerdere lagen speciaal materiaal om te voorkomen dat ze schade veroorzaken.

Deze ballen kunnen veilig door mensen worden gehanteerd, en als ze eenmaal in de reactoren aan het werk zijn, bestaat er geen gevaar voor een kernsmelting, noch is de verwijdering van het afval zo omslachtig als de huidige grootschalige reactoren die worden gebruikt door de kerncentrale van Koeberg in de Western Cape.

Er is geen CO2-uitstoot, waardoor het een haalbaar alternatief is voor wind- en zonne-energie, en het is in staat om 24/7 basislastvermogen te genereren, ongeacht of er wind of zonneschijn is.

Interesse

Er is grote belangstelling voor deze modulaire reactoren van boeren wier levensonderhoud is aangetast door het afstoten van de lasten. Irrigatiesystemen kunnen niet functioneren als er geen stroom is, pluimveehouders hebben voor miljoenen rand aan voorraden moeten vernietigen, koelkasten werken niet en de hele koelketen is ernstig verstoord.

Chris Opperman, operationeel partner voor Afrika en het Midden-Oosten bij C5 Capital, zegt dat er in heel Afrika een enorme belangstelling is voor deze kleine reactoren.

Het in Washington DC gevestigde C5 haalt de R9 miljard op die nodig is om de eerste reactor te bouwen, nabij Kaapstad of Pretoria, met een bouwtijd van vijf jaar.

De kosten en bouwtijden zullen afnemen naarmate er meer modules worden gebouwd.

“De goedkoopste en betrouwbaarste energiebron in Zuid-Afrika bevindt zich in Koeberg, die het grootste deel van de energie in de West-Kaap levert”, zegt Opperman. “Het bereikt het einde van zijn huidige levenscyclus en het is belangrijk dat het nu wordt verlengd.Het model van de particuliere sector [van modulaire kernenergieopwekking] is haalbaar en zal energie leveren aan afnemers met langetermijncontracten.”

De samenwerking tussen C5 en Saai heeft tot doel voort te bouwen op het succes van Koeberg en de ontwikkeling van de PBMR, die in 2010 onder Zuma werd stopgezet.

Het nucleaire talent van SA wordt elders verwelkomd

Door die noodlottige beslissing kwamen honderden hooggekwalificeerde nucleaire technici en ingenieurs op de mondiale arbeidsmarkt terecht, waarbij velen van hen terechtkwamen bij het in de VS gevestigde X-energy, een bedrijf voor kernreactoren en brandstofontwerp.

Zoals een waarnemer uit de industrie het uitlegt:

“Een van onze nucleaire experts ging naar een bijeenkomst met ongeveer vijftien leidinggevenden van X-energy in Washington en de hele bijeenkomst vond plaats in het Afrikaans. Dat vertelt je wat er met ons nucleaire talent is gebeurd.”

X-energy heeft uiteindelijk veel intellectueel eigendom ontwikkeld in Zuid-Afrika, hoewel de modulaire reactoren een andere koers hebben gevolgd dan die van de HTMR-100.

Het C5-Saai-partnerschap zal zich in eerste instantie richten op landbouw, mijnbouw en datacentra.

Groene energiegordel

De voorkeurslocatie voor de eerste modulaire reactor van 320 MW is Koeberg, wat het gemakkelijker zou moeten maken om de noodzakelijke wettelijke goedkeuringen voor een reactor van dit type te verkrijgen.

Dit zou kunnen worden opgeschaald naar zes vergelijkbare reactoren, die 1.800 MW aan stroom leveren, wat overeenkomt met de productie van Koeberg.

De langetermijnvisie, zegt Opperman, is het creëren van een groene energiegordel die Lobito in Angola verbindt met de Democratische Republiek Congo (DRC) en Zambia en Angola, waardoor een nieuwe westerse route naar markten voor landbouwproducenten wordt geopend.

“Wij zien dit als een aanvulling op wind-, water- en zonne-energie.”

De typische levenscyclus van de modulaire reactor is 80 jaar, waarbij de bouwkosten 1% bedragen van die van oudere elektriciteitscentrales. De verwachting is dat deze kosten verder zullen dalen naarmate de vraag toeneemt.

Kosten

“De nucleaire industrie van SA was een van de eerste en meest gevestigde ter wereld. We hebben een zeer geavanceerd regelgevingskader in Zuid-Afrika”,

zegt dr. Kelvin Kemm, voorzitter van Stratek Global, het bedrijf dat verantwoordelijk is voor de ontwikkeling van de modulaire HTMR-100-fabriek. Kemm is ook de voormalige voorzitter van de SA Nuclear Energy Corporation (Necsa).

Koeberg produceert stroom van ongeveer 40c/kWh of $0,02/kWh, waardoor het de goedkoopste energiebron in Zuid-Afrika is. De prijs van de door de HTMR-100 opgewekte stroom is afhankelijk van de installatieconfiguratie, maar zal aanzienlijk goedkoper zijn dan de Eskom-tarieven. Het bedrijfsmodel maakt eigendom van de modules of langetermijn-overeenkomsten voor stroomafname mogelijk.

De anti-kernenergielobby heeft de verkeerde indruk gewekt dat kernenergie duur is, maar dat de levenscyclus van de centrale – die 80 jaar bedraagt ​​– niet in aanmerking wordt genomen”, zegt Kemm.

“In Zuid-Afrika hebben we het over de aanleg van nog eens 14.000 kilometer aan transmissielijnen om zonne-energie naar delen van het land te brengen waar deze nodig is. Dat zijn verkapte kosten die bij de werkelijke kosten van zonne-energie moeten worden opgeteld.

“We hebben geen bezwaar tegen zonne- en windenergie, maar dit zijn intermitterende bronnen en niet bruikbaar voor basislastvoorziening, tenzij je dure batterijen of opslagsystemen toevoegt. Kernenergie is 24/7 beschikbaar.”

Dr. Kelvin Kemm met een mock-up van de modulaire kernreactor.

Kemm geeft toe dat kernenergie geen snelle oplossing is, maar wel duurzaam en zonder CO2-uitstoot.

***

Cirian Ryan.

Over de auteur

Ciaran Ryan  is een in Johannesburg gevestigde freelanceschrijver met een achtergrond in financiën en mijnbouw, nadat hij eerder leiding had gegeven aan een goudmijnoperatie in Ghana. Momenteel schrijft hij voor verschillende Zuid-Afrikaanse en buitenlandse tijdschriften over zaken variërend van mijnbouw tot investeringen.

***

Bron hier.

***


*