Oikiluoto. Foto Shutterstock.

Van een onzer correspondenten.

Finland is trots op haar nieuwe kernreactor en laat die graag zien. De bouw had wel een jarenlange vertraging en kostenoverschrijding van miljarden euro’s. Nederland wil vergelijkbare reactoren bouwen, de Finnen zijn erg bereid hier advies over te geven, meldt EenVandaag.

‘We zijn erg blij. De kernreactor levert het hele jaar door betrouwbare productie en er is een enorme hoeveelheid nieuwe elektriciteit die we nodig hadden in Finland’,

vertelt Juha Poikola. Hij is woordvoerder van de kerncentrales op het schiereiland Olkiluoto.

Finnen enthousiast over kernenergie

Op een enorm, streng bewaakt terrein staan drie centrales. Olkiluoto 1 en 2 werden begin jaren 80 opgeleverd. Olkiluoto 3 is het nieuwe paradepaardje, hij is veiliger en wekt veel meer stroom op dan zijn voorgangers. En met een museum, bezoekerscentrum en georganiseerde rondleidingen, weten de Finnen de centrale goed te ‘verkopen’.

Woordvoerder: ‘Ze kunnen me bellen en ze kunnen hier komen. Wij gaan graag met ze in gesprek.’

De nieuwste reactor staat er deze maand 1 jaar, terwijl de opening eigenlijk 14 jaar eerder gepland stond. Daarbij werd de oorspronkelijke begroting van 3 miljard met ruim 8 miljard euro overschreden. Toch hebben de Finnen weinig spijt nu de reactor eenmaal draait.

‘Ik heb last gehad van deze vertragingen tijdens het project, maar ik geniet nu van elke dag dat we draaien. De terugverdientijd is nu langer, maar uiteindelijk zal dit wel een succesvol project zijn’, vertelt Poikola aan EenVandaag.

Het Finse voorbeeld is interessant voor ons land, omdat Nederland ook plannen heeft voor de bouw van minstens twee vergelijkbare reactoren. Deze zouden in 2035 opgeleverd moeten worden. De voorkeurslocatie ligt vlak naast de bestaande kerncentrale van Borssele. Het demissionaire kabinet heeft inmiddels drie bedrijven opdracht gegeven met een voorstel te komen. De Tweede Kamer heeft de ambitie uitgesproken om zelfs vier kerncentrales te gaan bouwen.

Uitbater van de nieuwe kerncentrale betaalt jaarlijks 22 miljoen euro aan belasting: kleinere klassen en meer leraren dan in andere gemeenschappen.

De energie die met de nieuwe Finse centrale wordt opgewekt, bedraagt 14 procent van de Finse elektriciteitsbehoefte. Finland is door dat grote aandeel kernenergie veel minder afhankelijk van andere landen en dat maakt de elektriciteitsbron zo populair, zegt hoogleraar nucleaire energie van de universiteit van Lappeenranta, Juhani Hyvärinen.

‘68 procent van de bevolking was bij een recent onderzoek vóór kernenergie en 6 procent tegen’,

vertelt de hoogleraar. Ook in de winter, wanneer in Finland weinig zonlicht is, zien ze de kernreactoren als betrouwbare bronnen van energie. De bevolking is dus erg tevreden met de kernreactor.

‘Ik denk dat mensen blij zijn, omdat het veel voordelen met zich meebrengt voor onze inwoners. Wij hebben veel werknemers die in onze stad of onze gemeente wonen. Ze zorgen voor werkgelegenheid voor onze lokale ondernemingen’,

vertelt Bella Ahto, wethouder financiën van de gemeente Eurajoki, waar de kerncentrales staan.

Daarnaast betaalt de uitbater van de nieuwe kerncentrale jaarlijks 22 miljoen euro aan belasting. Een groot bedrag voor de kleine gemeenschap.

‘We hebben bijvoorbeeld kleinere klassen en meer leraren dan in andere gemeenschappen. We hebben bibliotheken, nieuwe scholen en een nieuw recreatiecentrum waar allerlei sportactiviteiten mogelijk zijn.’

De Finnen zijn bereid Nederland te helpen met tips en adviezen.

‘Het eerste wat je moet doen, is een realistisch schema voor het project opstellen. Dus niet te snel bouwen, ook al zegt de leverancier dat het wel kan. Ten tweede moet je bedrijven met ervaren mensen contracteren, die al eerder een kernreactor hebben gebouwd’, vertelt woordvoerder Poikola.

Een deel van de vertraging liepen de Finnen op, doordat nog niet alle bouwtekeningen klaar waren bij de start van de bouw.

‘Zorg ervoor dat het ontwerp klaar is en breng ook geen wijzigingen in het ontwerp aan. Probeer dus een kopie te bouwen van een bestaande energiecentrale’, adviseert Hyvärinen.

Jaarlijks komen er 20.000 bezoekers naar Olkiluoto.

***

Zie hier voor de uitgebreide reportage van EenVandaag.

***