Hendrik Lorentz, Nederlands natuurkundige en Nobelprijswinnaar.
Door Jos van den Bergh.
Deze open brief aan de ministers van Onderwijs spreekt boekdelen over hoe er gedacht wordt in Nederland over natuurkundeonderwijs waardoor er zoveel onzin de wereld in geslingerd wordt als het over energie of klimaat gaat.
***
Open brief aan de ministers van Onderwijs van de Natuurkundedocenten van het jaar 2005-2023
Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap t.a.v. minister Paul en minister Dijkgraaf
Beste ministers van en voor onderwijs,
5 april 2024
Op uw ministerie zijn de gebeeldhouwde hoofden van de 18 Nederlandse Nobelprijs- winnaars, Van Lorentz tot Imbens, te bewonderen. Het overgrote deel van deze prijzen is gewonnen in de bètawetenschappen en daarvan weer de meerderheid in de natuurkunde. Al deze laureaten hebben zelf excellent natuurkundeonderwijs gehad. Allen zijn op hun middelbare school ondergedompeld geweest in de prachtige wereld van de fysica.
Op dit moment houden landelijke commissies zich bezig met de curriculumvernieuwing van het voortgezet onderwijs. Deze vernieuwing is noodzakelijk, want onze leerlingen moeten een goede aansluiting krijgen op de uitdagingen die ze in onze huidige samenleving tegen gaan komen. En ze hebben recht op onderwijs dat een eerlijke kans biedt aan alle kinderen, ongeacht afkomst, religie of sociaaleconomische status.
Maar één van de consequenties van de huidige vernieuwingsplannen is dat er stevig gesneden gaat worden in het natuurkundeonderwijs in de bovenbouw van het voortgezet onderwijs. In de huidige plannen komt dit neer op 18% minder uren op het vwo en maar liefst 30% minder uren op de havo. Hierbij is het nog niet duidelijk welke onderwerpen of vaardigheden gedeeltelijk of geheel worden geschrapt.
Dit is tegenstrijdig met de constatering dat wij, als samenleving, voor enorme uitdagingen staan, die wetenschappelijk en technologisch van aard zijn. Denk aan de energietransitie, de stikstofproblematiek, de uitdagingen rondom klimaatverandering, de voedingsindustrie en het draaiend houden van onze gezondheidszorg.
Er zijn veel innovaties nodig voor deze maatschappelijke vraagstukken van vandaag en morgen. En om deze uitdagingen het hoofd te kunnen bieden heeft de arbeidsmarkt de komende jaren juist veel creatieve, goed opgeleide technische mensen nodig.
Van de kundige en gemotiveerde mbo-professional tot aan de Nobelprijswinnaars van de toekomst. Mensen die beschikken over een probleemoplossend vermogen, die getraind zijn in het uitvoeren van goed onderzoek, die analytisch sterk zijn en wetenschappelijk onderlegd, zowel binnen als buiten het gebied van de natuurkunde. Mensen met een kritische en innovatieve blik. En natuurkunde is bij uitstek het vak waarin leerlingen deze kennis en vaardigheden aangeleerd krijgen.
Einstein en Lorentz.
Wij, Natuurkundedocenten van het Jaar, zijn bezorgd. Bezorgd over de voorgenomen ontwikkelingen en vooral bezorgd over de afname van het aantal uren natuurkunde en daarmee de inhoud en kwaliteit van het natuurkundeonderwijs op de middelbare school en de aansluiting daarvan op het vervolgonderwijs.
Via deze brief verzoeken we u om ons toe te lichten hoe de kwaliteit en het niveau van ons natuurkundeonderwijs geborgd wordt na invoering van deze curriculumvernieuwing, en hoe deze voorziene afname in het natuurkundeonderwijs past in de maatschappelijke roep om en noodzaak voor meer technisch opgeleide mensen.
Wij zijn uiteraard beschikbaar voor een gesprek.
Met vriendelijke groet,
Natuurkundedocenten van het Jaar:
Erik van de Leur (2023)
Govert Jan de With (2022)
Arjan van der Meij (2021)
Martijn Leensen (2020)
Hans Bruning (2017)
Leo van Dijk (2015)
Jan van Riswick (2014)
Paul de Haas (2014)
Annette de Boer-Arts (2013)
Arjan Pruim (2011)
Giuseppe Salvati (2010)
Kirsten Stadermann (2009)
Bart van Dalen (2008)
Kees Hooyman (2007)
Benno Berendsen (2005)
***
Mag ik aannemen dat de vrijkomende uren naar burgerschapskunde gaan?
De trend van de tijd volgend? Of wordt het klimaatfilosofie? Alhoewel er ook forse tekorten (30%) zijn in het begrijpend lezen.
Nou Peter, als ik de tekenen des tijds goed interpreteer zal er wel voor de jongens je haar doen en je opmaken komen en voor de meisjes rondlummelen. Een analogie met vroeger voor de meisjes handwerken en voor de jongens vrij.
”Denk aan de energietransitie ‘. Volgens de wetten der natuurkunde bestaat er niet zoiets al een ‘energietransitie ”.
Ook deze natuurkunde docenten zijn al helemaal geconditioneerd kennelijk door het systeem .
Onlangs werd ik gestalked door een ‘ natuurkundeleraar ‘ – die lid was van extinction rebellen – die beweerde dat entropie maar onzin was.
Tis net als de klimaatmodellen in het onderwijs ‘ what goes in goes out ” en dat was kennelijk niet hetgeen ze geleerd hadden van Rudolf Clausius , Sadi Carnot, Einstein en Lorentz.
”Als natuurkunde docenten beginnen over ‘energietransitie ‘ dan houdt het op ”
Er is blijkbaar maar een man in de wereld die maar niet wil begrijpen wat bijna iedereen weet wat onder energietransitie wordt verstaan namelijk de overgang van fossiel naar niet-fossiel voor energie.
Ziek heel ziek.
Kennelijk wel ja . Het enige lid hier dat geen natuurkunde heeft gestudeerd, dan wel een wetenschappelijke achtergrond heeft. Dat zal het zijn.
Die, desalniettemin blijft volhouden dat er geen energietransitie bestaat, staand op de schouders van Rudolf Clausius, Carnot en Einstein.
Mocht u bewijzen dat hernieuwbare energie bestaat , zoals ik u vaak heb verzocht, dan zal ik die stelling intrekken.
En u weet wat Einstein zei he.
[hernieuwbare energie] de zon houdt er over zo’n 5 miljard jaren mee op, dus…inderdaad.
Maar wat interesseert mij die hernieuwbaarheid? Betaalbaar lijkt mij meer van belang.
In Engeland heerste begin 1600 een houtcrisis. Is toch nog goedgekomen.
Wij danken onze vrijheid en welvaart aan de niet duurzame leefwijze van onze voorouders.
Duurzaamheid is : tijdige innovatie. Niet de eindigheid van grondstoffen.
En de wetten van de thermodynamica heb ik niet nodig bij het koken van mijn aardappelen.
Moedermelk is ook niet hernieuwbaar.
@ David Dirkse
Moedermelk is inderdaad ook niet hernieuwbaar. klopt ! De processen van het metabolisme ( de citroenzuurcyclus, krebscyclus ) en die van de verbranding van brandstoffen in warmtemachines – de Carnot cyclus – zijn exact hetzelfde.
Iedereen die stelling neemt tégen de wetten der thermodynamica, tekent bij het kruisje.
Ale men meegaat in hetgeen de natuurkunde docenten stellen, dan hoeft men zich verder niet meer uit te putten hier in het bestrijden van de energietransitie , want geeft men daarvoor het mandaat .
”dan dooft het licht ” om randwijck te parafraseren op deze dag .
“staand op de schouders van Rudolf Clausius, Carnot en Einstein.”
FG Lekker theatraal en wat een zelfoverschatting maar je kan wel zo bij het circus.
Aan Galjee ,
Laat mij maar gekke henkie zijn, maar ik weet dat ik gelijk heb en constateer dat u en uw medestanders door de mand vallen als ‘wetenschapper ‘ of ingenieur’ .
Heel bijzonder ook dat ik altijd de weg van de wetenschap heb bewandeld en nu door de wetenschap zelf aan de paal wordt genageld -let wel – op een platform dat wetenschap als thema heeft .
Energie transitie is een doodlopende weg.
De stroomvoorzieningen een factoor 10 zwaarder uitrusten kost zoveel energie en verwoest zoveel milieu (ja, milieu is belangrijk, dat is het probleem van de mensheid, niet het klimaat) dat het het niet waard is. Komt nog bij dat energie dan zo duur wordt dat we binnen 20 jaar terug zijn op het niveau van de 19e eeuw.
Goedkope energie = welvaart, dure energie = armoe.
@ David Dirkse [ ’tijdige innovatie ‘ ]
”De problemen waar het land – de wereld – voor staat ‘ komen voort uit het ontbreken van innovatie ; ‘vernieuwingen ‘ die de economie drijven .
vandaar dat de economie van de energietransitie werd ingevoerd op basis van ‘kunstmatige innovatie ‘ van ‘start -ups’ .
Dus terug naar elektrische voertuigen enzo. Of zoiets als het ‘verbeteren’ van het proces van fotosynthese van 4,5 miljard jaar oud.
Dat echter is geen innovatie maar exnovatie, zeg maar , waardoor een einde kwam aan de ‘vooruitgang’.
JP Gordon schreef daar een belangwekkend paper over in 2012 : ” Is US growth over ? http://www.bertpijnsevanderaa.nl/wanneer-komt-de-groei-terug/
De essentie van de paper is dat de omlooptijd van nieuwe technologiën steeds korter werd.
Bert
Als je je eigen definitie van “energietransitie” erop na houdt, heb je altijd gelijk. Overgangen (transitie) van de ene naar de andere energievorm kosten altijd energie. Maar dat is soms wel erg handig. Een batterij is bijvoorbeeld en sommige gevallen een stuk handiger dan een olielamp of een looplamp. Helaas kost dat gemak energie. Het kan ook met een knijpkat maar om daar nu de hele avond bij te lezen. Je kunt natuurlijk ook met de kippen op stok.
Men begrijpt dat Robbert Dijkgraaf de voorstellen van de natuurkunde docenten met open armen zal ontvangen , teneinde de energietransitie verder uit te rollen.
Een fysicus die entropie ontkent, is een wetenschappelijke verrader. Als je daarnaast ook nog van XR bent, dan ben je echt gestoord.
@ Ronnie , maar uit de meeste reacties hier volgt dat ik de verrader ben. Entropie vinden ze op deze wetenschappelijke site een vies woord .
Deze natuurkunde leraar was niet alleen lid van XR, maar gaf ook les op een streng Christelijke school in de Bible belt. Maar het gehele onderwijs is vergeven van XR figuren . óok natuurkunde leraren dus .
én Opportunisten dus. Ik heb een van de docenten nagetrokken . Zoals ik stelde , geconditioneerd door het systeem.
“De problemen waar het land voor staat”. De genoemde klimaat- en stikstof problemen zijn meer politiek van aard.
Maar dat terzijde. Want bij gebrek aan kennis kunnen ze je van alles wijsmaken.
Op mijn oude middelbare school kregen we vanaf klas 1 lessen in algebra en meetkunde. Dat laatste vak kent een prima context voor rekenen en redeneren.
De begrippen definitie, stelling en bewijs horen daar bij.
Begin jaren ’90 verruilde ik het bedrijfsleven voor het (middelbaar) onderwijs.
De termen definitie, stelling en bewijs waren verdwenen.
Er waren geen afzonderlijke vakken algebra en meetkunde meer, maar een samenraapsel met de helft van de uren.
In latere klassen 2 en 3 vonden vroeger lessen plaats in goniometrie en analytische meetkunde.
U raadt het al: eveneens verdwenen. Weliswaar worden sinus, cosinus en tangens genoemd maar elke formule ermee is afwezig.
Vroeger konden we aan het einde van klas 1 stelseltjes lineaire vergelijkingen oplossen. Nu kunnen leerlingen dat nog niet aan het einde van klas 3 VWO en Gym.
Maar één ding is uitstekend gelukt: de deelname aan hoger onderwijs is verveelvoudigd.
Niet dat het land daar wat mee is opgeschoten.
Nu moet ik voorzichtig zijn. Ben inmiddels 14 jaar met pensioen dus praat over het verleden.
En nu wordt de meest basale kennis, die iedere burger zou moeten hebben, uit het collectief geheugen gewist als het voorstel van deze natuurkunde docenten wordt aangenomen .
Mede dankzij de leden van de Vereeniging der klimaatrealisten ” waar alles met de mantel der liefde wordt bedekt .
Lees het artikel in de Volkskrant van vandaag over hoe de FNV zelfs wordt ingeschakeld op weg naar Noord Koreaanse toestanden. En dat een dag na ‘bevrijdingsdag ‘
“” Vegakroketten in de kantine en met de bus op teamuitje: werknemer moet grotere rol nemen in verduurzaming
Werknemers moeten een grotere rol gaan spelen bij het verduurzamen van hun bedrijf. Dat stelt vakbond FNV in zijn nieuwe Klimaatvisie. Maar is dat wel hun verantwoordelijkheid en leidt activisme op de werkvloer niet tot polarisatie? “”
Eens. Mijn zoon zit in 4 VWO en krijgt nu goniometrie. Een beetje dan. Minder dan 2 HAVO 30 jaar terug.
Op mijn website heb ik een staatsexamen wiskunde gezet van de kweekschool.
https://www.davdata.nl/kweekschool1957.html
Dat is een beetje pesterij.
Je bent nu al blij als die docenten kunnen rekenen.
Mijn buurkinderen afgelopen jaren nog het breuken rekenen bijgebracht omdat de ouders bij het naderen van de CITO in paniek raakten: de vervanger van de vervanger stond voor de klas en aan sommige leerstof was men nog niet toegekomen.
mini cursus goniometrie: https://www.davdata.nl/gonio1.html
David e.a.
HBS-B 1966.
18 eindexamenvakken. Naast diverse wiskundevakken, natuurkunde en scheikunde ook geschiedenis, 4 talen, aardrijkskunde, biologie en astronomie en voor de lol !!! gewoon vrijwillig meegedaan met een jaartje latijn want het was een lyceum.
Iets bijzonders? Nou, niet echt.
Veel Nederlandse winnaars van de Nobelprijs hadden HBS gedaan.
Zelfs relativiteits theorie in eindexamen klas 5.
Zouden ze ook doceren dat klimaatverandering te willen stopzetten slechts een bedrieglijke ideologie en effectloze economische verspilling is?
curriculumvernieling dus
Hoe richt je een beschaving ten gronde? Vergeet de volgende generatie op te leiden. Breek het onderwijs af en conditioneer de opleiders in denken dat dat ‘progressief’ is en inclusief. Noem diegenen die het wel in de gaten hebben ‘rechts’ , ‘uiterst rechts’ en ‘fascist’ , en zorg er vooral voor dat ze niet in de regering komen, en voor je boe kan zeggen is het land afgegleden naar derde wereld status.
Of knal ze af. Rip Pim 6 mei 2002. Kan een land waar de dader al weer 10 jaar vrij rond loopt zich een rechtstaat noemen?
Ach ja…Als we de rekenkundige vaardigheden van Jan Rotmans beschouwen… nou… daarbij verbleken zelfs onze Bassie en de Modelleur!
Mijn kinderen zitten op het VWO. De school waar ze op zitten blijkt een cultuurschool te zijn. Veel aandacht voor nutteloze zaken en weinig tot geen aandacht voor bètavakken. Het resultaat is kinderen met praatjes maar die niet weten waar ze het over hebben.
Van het WEF moeten bètavakken uitgefaseerd worden. Stel je voor dat slimmeriken met verstand van fysica de hele bullshit ontrafelen. Dat kunnen ze bij het WEF niet gebruiken.
Natuurkunde is voor de meeste politici te hoog gegrepen ( Net als staartdelen op de lagere school, door de juffen niet wordt gesnapt).
Ze hebben vooral veel verstand van “gevoel”.
Helaas aan gevoel heb je niet zoveel in de exacte wetenschappen.
De hele sociale wetenschap is er wel op gegrondvest, want daar trekt men conclusies terwijl er veel te veel variabelen zijn die niet worden meegenomen en peer reviews onmogelijk zijn omdat de omstandigheden NOOIT gelijk zijn.
Ter illustratie:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst_van_Nederlandse_Nobelprijswinnaars
Enige verwarring over het aantal. Deze lijst telt 20 winnaars, maar 2 hebben later de Amerikaanse nationaliteit gekregen.
Voor mij blijven het dan toch Nederlanders. Verder niet belangrijk.
De ontbètasering begon in de zestiger jaren van de vorige eeuw. Er is vanaf die tijd vergeefs tegen gewaarschuwd. De gevolgen worden nu zichtbaar bv. in de discussie hierboven over de energietransitie. Als iemand er “A” onder verstaat en een ander “B”, is het niet verwonderlijk dat ze ruzie maken over de natuurkundige mogelijkheid of onmogelijkheid. Beiden kunnen dan gelijkhebben voor hun type energietransitie.
Energie is de constante van de bewegingsvergelijkingen. Van daar naar huisverwarming, vliegen en melkproductie is een lange weg. De beschrijving daarvan is moeilijk en de juistheid van die beschrijving toetsen eveneens. Reken maar, dat daarin veel denkfouten gemaakt worden. Ook door redelijk intelligente mensen op dit forum.
“de energietransitie. Als iemand er “A” onder verstaat en een ander “B”, “
FG Nee Kees Nee, als er gesproken wordt over de energietransitie dan is het voor iedereen ( behalve .. dan ) duidelijk cq glashelder dat hier bedoeld wordt de overgang van fossiel naar niet-fossiel voor energie. Dat weet jij ook. Verder besteed ik geen aandacht meer aan die onzin discussies over normale en breed geaccepteerde begrippen.
Dus Kees wees voor een keer duidelijk of nogmaals heb jij een zwak voor FvD stemmers?
Ik denk trouwens dat het de hoogste tijd wordt voor het volgende:
Een dringend verzoek aan Hans Labohm.
Ik verzoek je bij deze eens in actie te komen daar waar er doorlopend verwarring wordt gezaaid over het begrip “Energietransitie”.
Het moet je toch zijn opgevallen en het zou handig zijn eens te komen met een duidelijke uitspraak/afspraak hierover.
Beste Frans,
In het klimaatdebat wordt over van alles en nog wat verwarring gezaaid. Het wordt verziekt door het desinformatievirus.
Climategate.nl is een podium waar respondenten daarover met elkaar in debat kunnen gaan.
Ik voel me niet geroepen om daar als groot-inquisiteur op te treden.
@Hans,
“Ik voel me niet geroepen om daar als groot-inquisiteur op te treden.”
FG wat een overtrokken antwoord alsof een inquisiteur nodig is om een definitie van een begrip te geven teneinde een discussie niet te laten ontsporen.
Dan rest mij de vraag wat jij onder “energietransitie” verstaat cq welke omschrijving je daar aan kan geven?
Mvg,
Beste Frans,
Je insisteert. Nou, vooruit dan maar.
Energietransitie is een onmogelijk en m.i misleidend begrip. In feite komt het neer op het exclusieve gebruik van wind en zon voor de elektriciteitsopwekking, die slechts 20 % van onze totale energiebehoefte uitmaakt. Bovendien halen wind en zon die 20% meestal niet en moet er dus met fossiel worden bijgestookt. Kortom propaganda en misleiding in optima forma. En dat allemaal om een minuscuul en onmeetbaar effect op de opwarming van de aarde (eigenlijke de atmosfeer) te bewerkstelligen. Zoals ik al vaak heb gesteld: een ernstig geval van collectieve verstandsverbijstering.
@Frans,
Duitsers gebruiken de term “Energiewende” in plaats van onze “energie transitie”
Waarbij kernenergie expliciet is uitgesloten, vanwege:
– het kernafval waar vele (1000?) generaties na ons, mee komen te zitten. Een zeer dure niet snel verteerbare appel….
– het verbruik van kostbare grondstoffen (uranium) waardoor het verschil met fossiel miniem is
– de hoge risico’s op dodelijke calamiteiten in een groot gebied; de historisch gebleken 1% kans op zo’n calamiteit door een kernreactor in zijn 50jarig leven (à la Fukushima of Tsjernobyl) is ook hoog.
Vooral gezien de grote aantallen doden die gaan ontstaan vanwege de verhoogde radioactiviteit, zoals aangetoond in Z.Dld na Tsjernobyl
(~1miloen stralingsdoden, altijd ontkent door voorstanders die alleen de directe doden op de locatie willen meenemen).
Zie bijv. dit onderzoek in Z.Dld na Tsjernobyl (1500km van Tsjernobyl).
http://www.ibis-birthdefects.org/start/cache/Congenital%20Malformations%20Stillborn.pdf
Ze kregen daar wat fall-out van een passerende radio-actieve Tsjernobyl wolk.
Dat leidde tot significante verhogingen van het percentage baby’s die doodgeboren werden en aangeboren afwijkingen hebben.
De belangrijkste met extreem hoge significantie aangetoonde effecten:
– 33% meer doodgeborenen per 1mSv/a verhoging van de achtergrondstraling (P=0,00003);
– 83% meer aangeboren hartafwijkingen per 1mSv/a verhoging van de achtergrondstraling (P=0,002)
– 229% meer aangeboren serieuze afwijkingen aan schedel, gezicht, wangbonen, nek, rug, heup, e.a. per 1mSv/a verhoging van de achtergrondstraling (P=0,00004)
“Energietransitie is een onmogelijk en m.i misleidend begrip”
FG Nee Hans.
Mijn hemel waar ben ik in terechtgekomen?
Ik vraag om de DEFINITIE van het begrip “Energietransitie” en NIET om een oordeel over de gekozen naam of over de verschillende technieken die daar onder vallen. Technieken die ik in mijn 34 jaar werk bij ECN allemaal in meer of mindere mate heb zien langskomen. Vertel mij nu niet wat ik daar zelf al eerder over heb gemeld.
Kijk naar de definitie van Energietransitie op Wikipedia dan zijn we klaar. Hoe moeilijk kan het zijn?
De gretigheid om een duidelijke vraag blijkbaar verkeerd te begrijpen vind ik zorgwekkend en dat zal m.i. niet helpen om de hysterie van klimaatverandering te bestrijden.
Ik dring idd aan omdat ik zeer hecht aan duidelijkheid en mijn nare gevoelens gerust wil stellen.
De energietransitie gaat ons, en onze nakomelingen, duidelijk goedkopere stroom opleveren!
Dat niet alleen, de opwek van die stroom wordt veel schoner dan opwek middels uranium, kolen, olie, gas!
Ik hou van minder betalen voor een gezonder product!
Bas
Zoals je al vaak hebt gemerkt kun je over dar gezond (let op het woord) nogal stevig van mening verschillen. Zoals je ongetwijfeld weet is lang niet alles van wat van de zon komt gezond. Het is maar waar je voor kiest. Nederland als energie-industriegebied met enorme hoeveelheden niet recyclebaar afval, of Nederland met in elke Gemeente een bescheiden veilige kerncentrale met goed opgeborgen beperkt kernafval. Het heeft allemaal zijn prijs, maar helemaal schoon en veilig wordt het nooit. De meeste doden vallen nog steeds door onveilig gedrag.
@ Kees le Pair
U weet dat ik u erg hoog acht , maar als het noch A noch B is, wat dan wel.
Morgen zet ik op mijn site de kristalheldere uitleg van Carlo Rovelli over entropie op mijn site.
Een ding is wél zeker en dat is we weten dat zwarte gaten bestaan . :-) Een daarvan Climate Gate.
Waarom is kennis van het begrip entropie zo belangrijk ?
Omdat we daarvan leren dat, voor zowel het metabolisme als de Carnot-cycles van een warmtemachine- een motor of turbine- geldt, dat daarmee brandstof ,respectievelijk voedsel en brandstoffen , het meest efficient wordt verbrand. Dus, dat alle andere wegen- ketens- méer energie vergen. Daaruit volgt ook, dat het opwekken van elektrische energie middels windmolens en/of zonnepanelen en opslaan in accu ’s of waterstof of welke andere weg dan ook – altijd meer energie vergt. Dus, dat wat men ‘hernieuwbare energie ‘ noemt, de consumptie van fossiele brandstoffen juist doet toenemen en de CO2 uitstoot juist doet stijgen. ( hetgeen ook met cijfers wordt bewezen )
Vanaf vandaag op de site met de verklaring van Carlo Rovelli in het boek ” het Mysterie van de Tijd ”
https://www.bertpijnsevanderaa.nl/entropie/
De overstap van hout naar turf naar steenkool naar olie naar gas naar kernsplijting naar kernfusie naar “vrije energie?”
Allemaal transitie van energie in stapjes, van gemakkelijk naar moeilijk (met meer techniek) beschikbaar. En uiteraard met de “toevalligheden” ertussen die leidden tot het gebruik ervan na vaak trial and error. Hoe moeilijk kan het zijn.
Energietransitie dus met toenemende opbrengsten per m3, tot men erachter kwam dat bronnen ook op kunnen “drogen” en een tijdige overstap naar een andere vorm gewenst was.
in de wacht