Journalist Leo van Raaij (AD): ‘Clintel bekritiseert reguliere wetenschap en belandt in spoor van complotdenkers’

Van een onzer correspondenten.

Clintel was weer in Twente. Met medeoprichter Marcel Crok nog wel. Eerder leidde een bezoek van de organisatie aan de Universiteit Twente tot een blokkade van een debatzaal door Extinction Rebellion. Donderdag geen ‘XR’ in Almelo. Wel het BBB-Tweede Kamerlid Henk Vermeer, die in de bibliotheek de twijfelachtige theorieën van Clintel aanhoorde.

De neutrale term ‘organisatie’ verhult feitelijk wat Clintel is: een stichting van ‘klimaatontkenners’, die twijfel zaait over de zeer noodzakelijke maatregelen om de klimaatverandering af te remmen. Althans, zo zien veel reguliere wetenschappers Clintel.

Clintel-oprichter Marcel Crok ziet dat totaal anders. Hij is het, zegt hij verrassend genoeg, voor het grootste deel eens met de gevestigde wetenschappelijke inzichten over klimaatverandering:

‘Er is opwarming sinds 1850, wereldwijd, ja. Er is toename van CO2, wereldwijd, ja. De mens heeft bijgedragen aan de toename van CO2, ja. CO2 heeft ook bijgedragen aan de opwarming. Ja.’

Toch, en daar gaan de opvattingen volgens Crok uiteen, is er volgens Clintel geen klimaatcrisis.

‘Er is geen consensus dat klimaatverandering gevaarlijk is. Dat de extremen toenemen.’

Het is een opvatting die het beeld oproept van de struisvogel met zijn kop in het zand.

Immers: juist deze week vielen tientallen doden in Spanje als het gevolg van natuurgeweld. En, dichter bij huis, in Enschede werden in juli tientallen woningen onbewoonbaar door extreme regenval. Zo zijn er meer voorbeelden uit recente jaren (Valkenburg, droogte in Twente, 185 doden in Duitsland door noodweer) die wel degelijk op zijn minst de indruk geven dat extreem weer steeds vaker voorkomt.

‘Alarmistisch!’, zegt Crok. ‘Er is geen wetenschappelijk bewijs dat klimaatverandering leidt tot meer of meer intense weersextremen.’

Maar de klimaatwetenschappers van het IPCC zeggen toch wat anders.

De woorden van Crok zouden daarom eigenlijk niet opgeschreven moeten worden, zegt hoofddocent Mario Veen van de Hogeschool Utrecht in een interview op de website Trajectum van de HU.

‘Wat je vooral niet moet doen, is berichten met klimaatdesinformatie verspreiden.’

Veen weet hoe desinformatie werkt en strijdt ertegen als lid van Climate Obstruction NL.

‘Je moet voorkomen dat de twijfelende groep aan desinformatie wordt blootgesteld’, zegt hij. ‘We moeten informatie verspreiden over het klimaat die wél klopt.’

Crok zegt dat hij dat juist doet. En dat het internationale klimaatpanel IPCC en het KNMI eigenlijk desinformatie verspreiden. Of op zijn minst niet alle informatie delen. Hij staat sowieso wantrouwend tegenover de mainstreamwetenschap.

‘Ik ben heel sceptisch over de ernst van de klimaatverandering, maar ik ben heel alarmistisch geworden over de staat van de wetenschap.’

Het zaadje van de twijfel werd bij hem geplant toen hij als wetenschapsjournalist schreef over de zogenoemde ‘hockeystickgrafiek’. ’Ik had gewoon een soort wereldprimeur. Met vernietigende kritiek op die grafiek’, zegt Crok.

Marcel Crok, oprichter Clintel: ‘Ik ben heel alarmistisch over de staat van de wetenschap.’

Het ging om een grafiek uit 1999, waarmee onderzoekers het temperatuurverloop op aarde lieten zien van de laatste duizend jaar. Met in de laatste honderd jaar een snelle stijging van die temperatuur. Wetenschappers en politici van velerlei pluimage vlogen elkaar in de haren over die curve, omdat er fouten in zaten. De conclusies bleven echter overeind. De discussie leidde er wel toe dat de hockeystick vooral een stok werd van klimaatsceptici, om waarschuwende klimaatboodschappers mee te slaan.

Al gebeurde volgens Crok het omgekeerde, toen zijn artikel werd gepubliceerd:

‘Meteen opende het KNMI de aanval op mij. Waarom doen ze dit, dacht ik. Ik bedoel, wetenschappers kunnen ook fouten maken. Erken je fout en dan gaan we weer verder. Maar ze gingen dus echt vol in de aanval. Met name de reacties van het KNMI en het IPCC triggerden mij.’

Het leidde bij hem uiteindelijk tot wantrouwen tegen de gevestigde wetenschap. Het ging ook verder dan dat.

‘Ik denk wel dat er sprake van is dat de politiek het IPCC (het internationale panel van klimaatwetenschappers, red.) aanstuurt’, zegt hij.

Twijfelachtig pad

Wat dan het belang is van het IPCC of politici? Daar komt Crok niet echt uit. In zijn antwoord betreedt hij het twijfelachtige pad van complotdenkers.

‘Het belang kan macht zijn’, beweert Crok. ‘Een overheid heeft belang bij macht. We zagen het in coronatijd. Er is een crisis en dan krijgt de overheid de macht. Want de overheid gaat het oplossen voor de burger.’

Maar, de vraag opnieuw gesteld: wat is dan het belang van deze politici en wetenschappers om gewone mensen zoals zijzelf, vrees voor klimaatverandering aan te praten. Crok:

‘Nou ja, dan kom je op de sixty million dollar question. Dat is heel begrijpelijk, maar ook het moeilijkste om te bewijzen.’

De overheid als tegenstander, het slaat juist nu aan bij de Twentenaren die zich verzetten tegen windturbines. Immers, zij stellen dat de overheid niet naar hen luistert. Clintel presenteerde donderdag een boek vol twijfelachtige informatie over windmolens. Makkelijke prooien voor Clintel? Windmolentegenstanders willen immers graag horen dat die turbines helemaal niet nodig zijn.

‘Nee’, zegt Crok. ‘Dat is niet de bedoeling. Ik wil juist de middengroep, de zwijgende meerderheid bereiken.’

Hij wordt bijgevallen door Marry Dijkshoorn, oud-Almelose en tegenwoordig verbonden aan Clintel.

‘Wij willen niet alleen een wetenschappelijk debat, maar ook een maatschappelijk debat.’

Zo’n vijftig mensen waren donderdag in het bovenzaaltje van de Almelose bibliotheek. Zo wist Clintel weer wat mensen te bereiken, al was er geen debat. De aanwezigheid van een Tweede Kamerlid dat een boek in ontvangst nam, vol met desinformatie over windturbines, was wel een kleine overwinning.

Het verandert vooralsnog niets aan de huidige stand van zaken, namelijk dat het wetenschappelijk inzicht over klimaatverandering breed is geaccepteerd. Behalve door een kleine groep sceptici, die zich blijft verzetten.

***

Bron: hier.

***