Foto: Shutterstock.

Van een onzer correspondenten.

Door bijvoorbeeld weerkaatsende deeltjes in de stratosfeer te spuiten, is het klimaat te beïnvloeden. Maar dat is riskant, stelt een advies aan de Europese Commissie, zo schrijft NRC.

Ingrijpen op de zonnestraling krijgt steeds meer internationale aandacht.

Er zou een EU-breed moratorium moeten komen op de inzet van technologieën die zonnestraling tegenhouden om klimaatverandering tegen te gaan. Ook moet de EU zich internationaal inzetten voor het niet gebruiken van dergelijke technologie, in ieder geval voor de nabije toekomst. Elke vijf à tien jaar moet de wetenschappelijke stand van zaken opnieuw bekeken worden.

Dit zijn enkele van de aanbevelingen over de techniek van solar radiation modification die de wetenschappelijke adviesraad van de Europese Commissie maandag heeft gepubliceerd.

NRC: De technieken doen niks aan de broeikasgassen, waardoor de oorzaak van klimaatverandering niet verdwijnt.

De kans dat de opwarming van de aarde onder de anderhalve graad blijft is heel klein geworden. Het idee om in te grijpen in de hoeveelheid zonnestraling die de aarde bereikt, solar radiation modification (SRM), krijgt mede daardoor internationaal steeds meer aandacht. Door wolken reflectiever te maken of weerkaatsende deeltjes in de stratosfeer te spuiten, zou de temperatuur wellicht één of enkele graden omlaag gebracht kunnen worden.

Over geo-engineering aan de TU Delft, zie hier en hier,

Maar er zijn grote bezwaren. De technieken doen niks aan de broeikasgassen, waardoor de oorzaak van klimaatverandering niet verdwijnt. Onder meer verzuring van de oceaan zou onverminderd doorgaan. Inzet van SRM brengt ook risico’s met zich mee. Lokaal kan het klimaat negatief beïnvloed worden doordat neerslagpatronen veranderen. Er zijn veel zorgen over hoe een dergelijk grootschalig project op een eerlijke manier internationaal bestuurd kan worden. SRM zou zelfs met een militair doel kunnen worden ingezet, is een vrees.

Het advies ademt dan ook terughoudendheid. De eerste aanbeveling benadrukt de noodzaak van uitstootverlaging. Regelmatig wordt het gebruik van SRM afgezet tegen de gevolgen van klimaatverandering als de uitstoot doorgaat, maar dit is een valse vergelijking, stelt het advies. Het potentieel van SRM moet worden afgewogen tegen intensieve maatregelen voor klimaatmitigatie en -adaptatie.

De tweede en derde aanbeveling gaan over inzet van SRM. Het is niet zeker dat het lukt om met SRM de temperatuur voldoende omlaag te krijgen, stelt het advies. Bovendien zijn de onzekerheden die gepaard gaan met inzet van SRM niet in lijn met het voorzorgsprincipe. Daarom zou in de EU een ban op inzet van SRM moeten liggen. Internationaal zou de EU pro-actief moeten onderhandelen over een bestuurlijk systeem dat zich over SRM buigt, en in onderhandelingen zou het EU-standpunt moeten zijn dat SRM niet moet worden ingezet in de nabije toekomst.

Het is aan de Europese Commissie, en in het bijzonder Eurocommissaris voor Klimaat Wopke Hoekstra, wat er met het advies gaat gebeuren. Het advies was afgelopen september al gereed, publicatie ervan was uitgesteld tot de nieuwe Europese Commissie was aangetreden.

***

Voor het gehele artikel in de NRC, zie hier.

***