Shutterstock.

Een interview van Jan van Friesland met ….

Hij wil liever op de achtergrond blijven en buiten de publiciteit. Toch gunt hij ons een inkijkje in zijn gedachten waar het gaat om het voornemen van de Technische Universiteit Delft een eredoctoraat toe te kennen aan Eurocommissaris Frans Timmermans. Daarover is inmiddels veel ophef. Er is zelfs een petitie gestart om de TU Delft op andere gedachten te laten brengen.

Jan van Friesland zocht contact met de eredoctor.

Toen u ervan hoorde, wat dacht u toen?

Toen ik van Timmermans aanstaande promotie las schrok ik. Voor mij daalde daarmee mijn vreugde over dat eredoctoraat tot schaamteniveau. En de gedachte kwam bij me op mijn bul terug te sturen. Ik vroeg me af, wat het eigenlijk voor mij betekende? En wat betekenden andere eerbewijzen die ik ontving?

Wat heeft het eredoctoraat voor u betekend?

Nu ik zag ineens al die mensen voor me, die zich destijds de moeite gaven om mij die eer te geven. Mensen waarvoor ik de hoogste achting had, om hun werk, hun inzet, hun capaciteiten, kortom totaal. Ik realiseerde me dat zulk eerbetoon een teken is van de waardering die die mensen destijds voor mij hadden. De instantie die het uitreikt is maar een neutraal vehikel. Het zijn die mensen, die met die ceremonie en diploma, mij waardeerden, die de eer gaven.

Er zijn alumni die hun gewone bul terug willen sturen. Heb u ook zoiets overwogen?

Terugsturen van de bul, zou niet een reprimande zijn voor de instantie, maar een boodschap aan de mensen van toen, zo van: ‘Jullie waardering, vind ik de moeite niet meer waard.’ Toen ik zover was, besloot ik de bul te houden maar de verantwoordelijken bij de TU wel te laten weten dat ‘Timmermans h.c.’ voor mij reden tot schaamte is.

Hebt u dat laten weten?

Ja, ik stuurde daarom de rector een bericht:

Zojuist heb ik iemand bedankt, die mij informeerde dat jullie in Delft een eredoctoraat gaan verlenen aan dhr. Timmermans. Een gewaarschuwd mens telt voor twee, dus ik was hem dankbaar. Nu weet ik tenminste al een paar maanden tevoren, dat het beter is voor mijn reputatie om niet meer met het mijne te koop te lopen. Ik heb begrip voor menselijke fouten en over een paar jaar, wanneer jullie enkele lui die het echt verdienen, er mee hebben geëerd, raakt dat wel weer in vergetelheid. En dan durf ik wel weer uit de kast te komen. Vervelend, maar ik vond dat dat even moest laten weten. Met vriendelijke groet…

Het klimaatdebat lijkt niet zozeer wetenschappelijk, maar eerder ideologisch gekleurd. Dat is ook de grondtoon in de felle kritiek op Timmermans in deze zaak: hij is geen wetenschapper …

Inderdaad, de ontwikkeling van de klimaatwetenschap is ernstig gehandicapt door de druk richting politiek correct. En de heer Timmermans is een invloedrijk veroorzaker van die druk. Hij belemmert dus de ontwikkeling van die wetenschap. Zo iemand eredoctor van een universiteit maken? Foei! Die druk komt niet alleen van bestuurders. De druk komt ook van het publiek. Als gevolg schuwen aanhangers van het dominante klimaat-paradigma de gedachtewisseling met critici. En waar het wel eens plaatsvindt, grijpen bestuurders in wanneer het consequenties heeft.

De KNAW hield bijvoorbeeld een door velen bezochte klimaatbijeenkomst, waar krachtige argumenten tegen de dominante CO2-invloed naar voren kwamen. Het Bestuur van de Akademie bracht daarna een boodschap uit aan de regering, waarin van die kritiek niets was terug te vinden … (Zie hier.)

Typisch Nederland?

Nou nee, ook uit andere landen komen aanhoudend berichten van moeilijkheden die onderzoekers met kritiek op het klimaatalarmisme ondervinden. Er zijn ontslagen die de krant halen. Maar veel geweigerde benoemingen, die verborgen blijven, doen dat niet. En ook de repressie blijft onzichtbaar.

‘…aan de universiteit zijn inmiddels talloze hoogleraren benoemd, wier verdienste louter klimaat-activisme is, of andere promotie van overheidswensen.’

Hoe was de universiteit qua ‘open debat’ in uw tijd als jong natuurkundige?

In die tijd was er in de universitaire sfeer geen dominantie van ideologie. En geen angst voor repercussie bij afwijkende meningen. In het laboratorium en tijdens colleges heerste totale vrijheid, zowel in politieke stellingnames als inrichting en tempo van de studies. Als tweedejaars student sprak ik gewoon open over kernwapens met de directeur van een groot laboratorium. Ik was over de wapen-escalatie erg bezorgd. Hij niet en hij bekende zelfs lid te zijn van de defensie-adviesraad. Waarop ik flipte met: ‘Het zijn de mensen als u, die de wereld zo rot maken!’ Hij grinnikte en zei: ‘Nou, we doen ook weleens wat goeds.’ Ik slaagde een tijdje daarna met een goed cijfer voor zijn tentamen. En wij zijn tot zijn dood jaren later, altijd goede vrienden gebleven. Regeringsbeleid bespraken wij in die tijd, zoals dat heet, vrij en onverveerd. Terwijl de onderwerpen, die soms aan de orde kwamen, even controversieel waren en tot emoties in de samenleving leidden, als nu klimaat, duurzaamheid en COVID.

En nu?

Nu is dat anders. Je moet weten dat ik talloze kennissen heb die mijn opvattingen over energie en klimaat delen. Daarvan ook nog een flink aantal dat in de universiteiten werkzaam is. Ook onder die laatsten zijn er behoorlijk wat, die ook zo denken. Maar die geen brieven aan autoriteiten durven te sturen of publiekelijk hun opvattingen willen ventileren, omdat dat moeilijkheden geeft. Omgekeerd: aan de universiteit zijn inmiddels talloze hoogleraren benoemd, wier verdienste louter klimaat-activisme is, of andere promotie van overheidswensen. Om van het bataljon ‘feiten zijn ook maar een mening’ maar niet te spreken. Als de rest dan zwijgt, hebben die vrij spel. Dat zwijgen noemden de Fransen ‘Trahison des clercs’. Al moet je bedenken dat zwijgen uit lijfsbehoud honorabel is. Dat wisten verzetsstrijders door de tijden heen.

Wetenschappelijke instituten hebben toch een naam hoog te houden, met name als het gaat om ‘open debat’?

Ik zal nog een ander voorbeeld geven. Een ad hoc groep geleerden van onbetwistbare reputatie vroeg het KNMI uitleg over zijn verklaring voor de beweerde relatie atmosferisch CO2 en temperatuur. En kreeg een verzorgde, gedetailleerde uitleg geschreven door een serieus onderzoeker. De groep ontdekte dat de gegeven verklaring niet deugde en wees de fout aan in de redenering. Een fout die bij wiskundig-statistici al sinds 1926 bekend is! Met dat foute KNMI-bewijs was het temperatuurverloop evengoed te voorspellen met het verloop van de SP500 beursindex als met het CO2.

Onze wetenschappelijke voorgangers waren uiterst knappe mensen. Maar niet alwetend. Ook maakten ze fouten, of konden ze niet aan bepaalde data komen. Die na hen kwamen, verbeterden, corrigeerden, vulden bestaande kennis aan, bedachten op grond daarvan nieuwe theorieën. Dat is wetenschap! Het is niet bestaande kennis nabrouwen en het aan bestuurders verkondigen als onaantastbare waarheid.

Dit keer duurde de beantwoording maanden. Die kwam uiteindelijk van een PR-medewerker van het instituut. Men had daar helaas geen tijd om op de bezwaren in te gaan. Misschien was dat tevoren al wel te verwachten van een instituut waarin de wetenschappelijk directeur niet lang daarvoor door een minister was ontslagen.

Jan van Friesland.

Zij kon in haar instituut geen directeur gebruiken, die als wetenschapper klimaatmodellen bekritiseerde. De getroffene was een van de beste meteorologen, die daar ooit leiding hebben gegeven. Dit verhaal is goed gedocumenteerd aan regering en Kamer gemeld, zonder enig gevolg. Kijk maar eens hier, hier en hier.

U bent een ondergedoken eredoctor…

Ja, maar mijn argumenten voor schaamte zijn ongeveer dezelfde als die de laatste dagen door diverse anderen publiekelijk zijn geuit.

***