Nostradamus.

 

Van een onzer correspondenten.

In het Verenigd Koninkrijk werd een bankier op de brandstapel gezet omdat hij het gewaagd had vraagtekens te plaatsen bij de doemvoorspellingen over de klimaatverandering.

 

 

‘De Belgische regering is volop bezig met het opzetten van een crisiscentrum. Politie en hulpdiensten staan paraat. Zo nodig kunnen politiepatrouilles met megafoons worden uitgestuurd om de bevolking te waarschuwen als de elektriciteit, telefonie en andere communicatiemiddelen uitvallen.’

Zo luidde het in een krantenbericht in september 1999 over de dreiging van Y2K oftewel de millenniumbug, de vrees dat computersystemen wereldwijd zouden crashen bij de overgang van 1999 naar 2000 omdat hun interne klok tilt zou slaan. Liften zouden niet meer functioneren, keukenapparaten dienst weigeren, het betaalverkeer worden ontregeld, de elektriciteitscentrales stoppen met werken en vliegtuigen uit de lucht vallen’, klonk het in doemvoorspellingen.

Veel vuurwerk was er in de oudejaarsnacht van 1999. De aangekondigde catastrofe bleef uit. Omdat de meeste computersystemen tijdig werden aangepast – een inspanning van 300 miljard dollar, in de prijzen van toen – zeiden sommigen. ‘Omdat de risico’s schromelijk werden overdreven’, volgens anderen.

Stuart Kirk, bij de Britse bankreus HSBC hoofd van de divisie verantwoord beleggen (en een ex-journalist van Financial Times), maakte op een conferentie in Londen vorige week de vergelijking tussen de millenniumbug-hysterie en de doemberichten die nu de wereld in worden gestuurd over de risico’s van de klimaatverandering voor de banken en beleggers.

Apocalyptisch

Die worden geweldig uitvergroot, vindt hij.

‘Niet onderbouwde, schrille, partijdige apocalyptische waarschuwingen hebben het altijd mis. In mijn 25-jarige carrière in de financiële sector was er altijd wel een of andere gek die me kwam zeggen dat het einde van de wereld was aangebroken.’

Volgens Stuart Kirk, die hekelde dat de centrale banken en financiële toplui voluit in dat verhaal meestappen, zal het met de gevolgen van de klimaatverandering voor de banken en beleggers zo’n vaart niet lopen. Omdat de mensen de uitdaging het hoofd bieden en zich aanpassen, en omdat de nodige inspanning loopt over een heel lange periode in een wereld die almaar rijker wordt.

Volgens Kirk schatten de meeste beleggers dat ook zo in, verwijzend naar de beperkte impact die de klimaatwaarschuwingen tot dusver hebben op de financiële markten. Met zijn presentatie onder de provocerende titel

‘Waarom beleggers zich geen zorgen moeten maken over het klimaatrisico’

en zijn uitspraken kreeg Kirk de wind van voren.

Een stormwind. Op de sociale media ontbonden klimaatactivisten al hun duivels. HSBC-CEO Noel Quinn en Nuno Matos, topman van de divisie vermogensbeheer, namen snel afstand van wat Kirk had gezegd.

‘Ik ben het er helemaal niet mee eens, en het past niet in de strategie van HSBC’,

liet Quinn weten. Kirk werd op non-actief gezet.

Nochtans had hij in de bank vooraf groen licht gekregen voor het onderwerp én de inhoud van zijn presentatie. De rel bewijst hoe bits en fanatiek het debat over de klimaatverandering en de strijd ertegen is geworden. Als het stormt, zoek dan dekking.

Wat ze er zelf ook van mogen denken, Quinn en Matos moeten de belangen van HSBC verdedigen en de business van de bank vrijwaren. Die dreigden schade op te lopen door het optreden van Kirk.

‘Pensioenbeleggers moeten noteren dat HSBC het beschermen van hun kapitaal tegen de klimaatrisico’s niet ernstig neemt en stappen het best over naar een andere fondsenbeheerder’,

klonk het bij een milieuorganisatie. Een andere stelde dat de rode vlag was gehesen voor alle HSBC-klanten die bekommerd zijn om de klimaatverandering. Als bankreus ligt HSBC al een poos onder vuur van klimaatactivisten wegens zijn financiering van ondernemingen die heel wat broeikasgassen uitstoten. Nog meer bonje daarover kan HSBC missen.

Deze rel bewijst hoe bits en fanatiek het debat over de klimaatverandering en de strijd ertegen is geworden. Het ís een enorme uitdaging. Maar wie enig voorbehoud plaatst bij de extreme doemscenario’s en meent dat er bij mensen en in ondernemingen voldoende vernuft is om daarop een antwoord te vinden, wordt verketterd en op de publieke brandstapel gezet – spreekwoordelijk, tot dusver.

Die gedanken sind frei – de gedachten zijn vrij. Maar dat betekent nog niet dat ze met anderen gedeeld mogen worden. Hoewel de vrijheid van meningsuiting deel uitmaakt van de universele rechten van de mens, wordt die in de praktijk voor een belangrijk stuk beknot. Niet altijd door wettelijke regels, wel in de feiten. Opinies die door een meerderheid als niet politiek correct worden beoordeeld, worden gebannen.

Optimisme

Stuart Kirk uitte zich niet als een klimaatontkenner. Maar hij toonde zich optimistisch over de mogelijkheden om een antwoord te vinden op de klimaatuitdaging. Optimisme wordt in deze echter niet getolereerd. Waag het niet om twijfel te uiten aan het doemdenken.

Over de klimaatverandering – hoe snel die plaatsvindt, hoe ze het best wordt aangepakt – bestaat veel onzekerheid, ook wetenschappelijke. Het debat daarover voeren – hard maar beschaafd, op basis van argumenten en tegenargumenten, door dingen in vraag te stellen en replieken daarop uit te lokken, door verschillende visies te laten botsen – is een verrijking. Het leidt tot verdieping en kan nieuwe inzichten opleveren. Het kan de klimaatzaak vooruit helpen. Dat die deur hardnekkig dicht wordt gehouden, is moeilijk te begrijpen.

***

Bron hier.

Voor de gewraakte speech van Stuart Kirk, zie hier.

Voor internationale reacties zie hier.