Christianne van der Wal in gesprek met boeren. Schermafbeelding.

Van een onzer correspondenten.

Een dag na het grote boerenprotest staat vandaag opnieuw de stikstofproblematiek centraal: de Tweede Kamer debatteert de hele dag over de plannen van het kabinet om de uitstoot in 2030 met 50 procent te verminderen. Daarbij zal verdeeldheid en kritiek te horen zijn, maar zal een meerderheid niet aan die doelen tornen.

Het debat is vanaf 10.15 uur te volgen via een livestream op NOS.nl en in de NOS-app. Op tv kun je meekijken via NPO Politiek en Nieuws (kanaal 83).

Sinds minister Van der Wal voor Natuur en Stikstof de plannen bijna twee weken geleden presenteerde, was de kritiek niet van de lucht. Nog diezelfde avond waren er demonstrerende boeren bij haar huis, het VVD-congres riep op tot een andere koers, provincies kwamen in actie en ook de regeringspartijen CDA en ChristenUnie hamerden op “cruciale” aanpassingen.

Die aanpassingen komen er vooralsnog niet. Van der Wal zegt dat het kabinet vooral doelen stelt, maar dat de manier waarop die gehaald moeten worden nog niet helemaal vastligt. De minister herhaalde gisteren dat de provincies ‘ruimte hebben om daar hun eigen inkleuring aan te geven’. De regeringspartijen VVD, D66, CDA en ChristenUnie zeggen de doelen vooralsnog te steunen.

Politiek verslaggever Xander Van der Wulp:

Wellicht hopen boeren dat de onzekerheid die bij hen leeft tijdens dit debat weg kan worden genomen, maar vooraf is al duidelijk dat dat niet gaat gebeuren. Er is veel verdeeldheid in de Tweede Kamer over hoe het stikstofprobleem aangepakt moet worden, óók de coalitiepartijen zijn het niet met elkaar eens.

Binnen de coalitie staan de verhoudingen ook op scherp: VVD, CDA en CU maken zich zorgen over de impact van het plan, terwijl D66 al langer pleit voor een flinke inperking van de veestapel. D66 wordt verweten dat ze de boeren wel erg gretig de duimschroeven aandraaien. De andere drie partijen hebben te maken met onrust over het plan in de eigen achterban.

De coalitiepartijen zullen elkaar tijdens het debat wel enige ruimte gunnen om kritiek te leveren, zolang de partijen de belangrijkste doelstelling van het stikstofbeleid (50 procent reductie in 2030) maar blijven onderschrijven. De vier regeringspartijen zouden ook afgesproken hebben dat in het debat de meetmethoden van het RIVM niet in twijfel getrokken mogen worden, zo is achter de schermen te horen. Na de presentatie van de plannen op 10 juni ontstond onder meer kritiek op de stikstofkaart die bij de plannen was gevoegd. Daarop is ingetekend in welke mate de uitstoot per gebied omlaag moet. Op sommige plekken loopt dat op tot 70 of zelfs 95 procent. Provincies en boeren zeiden onaangenaam verrast te zijn; ook vanuit de Kamer klonk kritiek.

Van der Wal zei gisteren in een reactie achter de kaart te staan, maar zei ook dat nog niet alles in steen is gebeiteld. “Het enige waar ik echt op stuur, is dat de optelsom van al die provincies samen uitkomt op 50 procent minder stikstofuitstoot.”

Het debat in de Tweede Kamer duurt naar verwachting tot ver in de avond.

Politiek verslaggever Xander van der Wulp:

Na het debat staat minister Van der Wal een enorme opdracht te wachten. Ze wil het komende jaar samen met provincies de juiste oplossing vinden, maar het provinciale bestuur gaat een onzeker jaar tegemoet met in maart 2023 verkiezingen voor de Provinciale Staten. Het kabinetsplan ligt al zwaar onder vuur nog vóórdat het een ‘voldragen’ plan is. Boeren zijn kwaad, provincies twijfelen en ook coalitiepartijen morrelen al aan het plan. Uitstel dreigt opnieuw en ondertussen kunnen nieuwe rechtszaken de bouw in Nederland direct weer volledig stilleggen. De harde conclusie is dat een oplossing nog lang niet in zicht is.

***

Bron hier.