Foto: Shutterstock.

De zondagse beschouwing van Jan van Friesland.

Het leken zowaar opgewekte gezichten bij de nachtelijke afronding van de voorjaarsnota. Premier Rutte op de persconferentie: ‘Politiek viel ie eigenlijk mee.’ En het was ook zo, de klus leek snel geklaard. Minister Jetten mag nu 28 miljard klimaatgeld verzilveren. Er is door Jetten wel wat ingeleverd, geen extra klimaatheffing op lange afstandvluchten en ook geen vleestaks, maar het overgrote deel van het immense totaalpakket blijft intact. De turbines gaan nu echt op volle kracht: het klimaat is gered, dames en heren. Onze PM, in routineus klimaatjargon:

‘We moeten de opwarming van de aarde tegengaan. En tegelijkertijd wil je dat ook op een manier doen dat dat leidt tot meer banen, tot meer innovatie, en ook dat mensen het kunnen meemaken in de zin ook in hun portemonnee, de klimaatrechtvaardigheid.’

Kaag declameerde opnieuw over de leefbaarheid van onze planeet en dat het ‘de grootste crisis van deze tijd was.’ Alles is zo inmiddels met de nodige pathos gebracht en nu kan Nederland eindelijk volop in transitie.

Maar het gemak waarmee D66 dit ongekende bedrag politiek heeft geconfisqueerd zou wel eens ook het gevolg kunnen zijn van ordinaire handjeklap. Van verzwaarde C02- beprijzing werd het CDA, bij monde van Hoekstra, nooit echt vrolijk. We moeten voorzichtig zijn – het is allemaal achter gesloten deuren natuurlijk – maar de royale D66 gunfactor op het klimaatdossier zou wel eens tegen wat D66- rekkelijkheid op het stikstofdossier zijn uitgeruild. Was het niet Sigrid Kaag zelf die eerder begon over het stikstofjaartal?

Ze zei:

‘Maar het jaartal 2030 als deadline is nooit heilig geweest. Dat is een verkeerd adjectivum, dat hebben wij niet gebruikt.’

Het moet het CDA, dat ook het ‘niet heilig ‘ al had uitgesproken als muziek in de oren hebben geklonken.

Jan van Friesland.

Wat het CDA ook met het stikstofdossier wil in de nabije toekomst door te heronderhandelen: D66 zal, omdat het de klimaatmiljarden zonder kleerscheuren binnen heeft, iets moeten inleveren op het stikstofdossier. Dat zou de deal kunnen zijn. Daarom ging het van een leien dakje in het voorjaarsoverleg, was iedereen zo vrolijk. Want alleen zo kan het CDA dan verder, kan D66 verder en kan Rutte IV verder.

In de schoot geworpen klimaatmiljarden zijn zo bezien de politieke garantie voor de komende stikstofmaatregelen. Kaag eerder met vooruitziende blik:

‘Ik heb begrip voor het CDA’.

Het komt dus helemaal goed met Rutte IV.

***