Foto: Shutterstock.

Van een onzer correspondenten.

Een belangrijk resultaat van de eerdere VN-klimaattop in Egypte komt ernstig in gevaar nu de VS het voortouw nemen om bij de Wereldbank een nieuw fonds in het leven te roepen om armere landen te helpen die lijden onder vermeende klimaatverandering. Dit leidde tot de dreiging van een groep landen met tegengestelde belangen om weg te lopen van onderhandelingen.

Analisten stellen dat het op te richten VN- schadefonds in feite is mislukt.

De overeenkomst om een ‘verlies- en schadefonds’ op te richten om ‘bijzonder kwetsbare’ landen te helpen, werd vorig jaar door Afrikaanse en andere wereldleiders gevierd tijdens de VN-COP27-klimaattop in Sharm el-Sheikh.

Vertegenwoordigers van de G77-landen plus China, waaronder een grote coalitie van ontwikkelingslanden, overwogen om de discussies over het ‘verlies en schadefonds’ die in Aswan in Egypte gaande waren, maar op te geven.

Volkskrant: Onderhandeling over oprichting Klimaatschadefonds voor arme landen mislukt, ‘toont diepe kloof’

Landen hebben nog vóór de komende klimaattop COP28 in de Verenigde Arabische Emiraten, die begint over ongeveer zes weken, geprobeerd uit te werken hoe zo’n fonds zou functioneren en waar het geld vandaan zou komen. Het uitblijven van een akkoord daarover is een klap voor de komende top in Dubai.

De G77 verwierp voorstellen van de VS en de EU om het fonds onder te brengen bij de Wereldbank, na ‘uitgebreide’ gesprekken met de kredietverstrekker vorige week.

Kaag eerder: zonder ‘groot’ geld einde oefening voor de wereld.

Landen wilden aanvankelijk een onafhankelijk fonds, maar Pedroso Cuesta zei dat de groep er nu voor open stond dat het elders zou worden ondergebracht, zoals in een VN-organisatie of een andere multilaterale ontwikkelingsbank.

Hij zei echter dat de VS niet bereid waren te onderhandelen over de locatie van het fonds:

‘We hebben een olifant in de kamer en die olifant is de VS. We zijn geconfronteerd met het zeer rigide standpunt dat het de Wereldbank is of niets.’

Pedroso Cuesta betoogde daarbij dat de Wereldbank, die leningen en subsidies verstrekt aan regeringen van armere landen, geen ‘klimaatcultuur’ kent en er vaak te lang over doet om beslissingen te nemen, wat betekent dat ze moeite zou kunnen hebben om snel te reageren op klimaatcrises zoals de ernstige overstromingen in Pakistan vorig jaar.

Klimaatbevlogen Minister Kaag van Financiën (D66) maakte zich op de eerdere Egyptische klimaattop nog ernstig zorgen en stelde dat we geen wereld meer zouden hebben en het ‘einde oefening’ zou zijn als de klimaatdoelen niet zouden worden gehaald:

‘Zonder het grote geld, echt geld, serieuze financiële keuzes, zullen we de doelen niet halen’, zei de minister bezorgd.

Leden van de G77 zijn bezorgd dat als het fonds zou moeten opereren onder de juridische structuur van de Wereldbank, het moeite zou kunnen hebben om alternatieve bronnen van contant geld te accepteren, zoals uit filantropie, of om geld in te zamelen c.q. te vinden op de kapitaalmarkten.

Een groot onopgelost vraagstuk blijft wie het fonds nu financiert. De G77 hebben betoogd dat de ontwikkelde landen het voortouw moeten nemen, maar de VS willen graag dat landen als China en Saoedi-Arabië ook een aanzienlijke bijdrage leveren. Binnen de klimaatonderhandelingen gelden beide landen nog steeds als ontwikkelingsland. Aan die status moet zo snel mogelijk een einde komen, vinden de Amerikanen.

***

Bronnen o.a. hier, hier en hier.

***