Door Wouter Roorda.
Een door Amerikaanse en Europese miljardairs gefinancierd netwerk dat met financiële hulp van de Europese Commissie de kiezer in de EU vertelt waarop deze het beste kan stemmen. En die diezelfde Europese Commissie adviseert wat het beste klimaatbeleid is.
Dat is Climate Action Network Europe (hierna CAN), een wijdvertakt netwerk van klimaat- en milieuorganisaties waar zelfs de Moslimbroederschap lid van is. Vanuit hun bevoorrechte positie fluisteren zij eurocraten als – eerder – Frans Timmermans en – nog – Diederik Samsom rechtstreeks in welke klimaatmaatregelen zij wenselijk vinden.
Zoals we ook zagen in de aanloop naar de Tweede Kamer-verkiezingen van 22 november 2023 bestoken veel non-gouvernementele organisaties (NGO’s) de burger met kieswijzers en scorekaarten. Welke partij volgens een bepaalde NGO het beste scoort, kan overigens ook zonder hulpmiddelen vrij nauwkeurig worden voorspeld.
PvdD scoort het best, de PVV het slechtst
In 2019 besloot CAN een stemadvies voor de kiezer te maken op basis van het stemgedrag van Europarlementariërs voor wetsvoorstellen en parlementaire resoluties op klimaatgebied. CAN deelt de partijen in het Europese Parlement in drie categorieën in: ‘Defenders’, ‘Delayers’ en ‘Dinosaurs’. De ‘verdedigers’ van een goed klimaat- en milieubeleid vinden we aan de linkerkant, waar de sociaal-democraten (S&D), de Groenen (Greens/EFA) en de Linkse Fractie (GUE/NGL) hoog scoren. De ‘vertragers’ zijn de liberalen van ALDE en de ‘dinosauriërs’ vinden we bij de christendemocratische EPP, de conservatieve ECR en de rechtse ENF.
Vertaald naar de Nederlandse situatie scoort de PvdD het hoogst volgens CAN met 97 procent. Een score van boven de 75 procent is ‘very good’; onder 25 procent is ‘very bad’. Ook GL, PvdA en SP scoren rond de 75 of meer en horen dus tot de ‘Defenders’. D66, VVD, CU, SGP en CDA zitten in de middengroep van ‘Delayers’ en de PVV is de slecht scorende ‘Dinosaur’.
CAN Europe is actief in 38 Europese landen, heeft meer dan 180 lidorganisaties die meer dan 1700 NGO’s representeren en, naar eigen zeggen, meer dan 40 miljoen burgers (al schommelt dat aantal nogal tussen de jaren). Daar zitten veel dubbellidmaatschappen tussen, zo zijn heel wat afdelingen lid van Greenpeace.
De Nederlandse leden van CAN zijn we voor een deel al tegengekomen in deze kolommen. Het betreft Both Ends, Milieudefensie, Stichting Natuur en Milieu, WISE, Recourse en Hivos.
Tegen de hoge energieprijzen waar het zelf voor zorgt
CAN focust op ‘climate action’ en ‘climate justice’. Het strijdt met name tegen het gebruik van fossiele brandstoffen en voor het afbouwen van fossiele ‘subsidies’, dringt aan op een versnelling van de energietransitie en steunt voluit de plannen die Frans Timmermans opstelde, toen hij nog eurocommissaris was, onder de noemer ‘Fit for 55’ en de European Green Deal.
CAN keert zich aan de ene kant tegen hoge energieprijzen en dringt aan op bescherming van burgers hiertegen. Aan de andere kant strijdt het tegen de winning van fossiele brandstoffen en eist het uitfaseren van fossiele ‘subsidies’ door energiebelastingen gelijk te trekken op het hoogste niveau.
Ook voert het oppositie tegen het ooit door Ruud Lubbers geïnitieerde Energy Charter Treaty, dat beoogt investeringen in fossiele energiewinning te beschermen. En met succes want steeds meer landen stappen uit het verdrag, waaronder ook Nederland. Dat dit alles bijdraagt aan het beperken van het aanbod en dus het opdrijven van de prijs van fossiele energie, daarvan wil CAN kennelijk de hypocrisie niet inzien.
Burgers uit auto en vliegtuig pesten
CAN is ook gekant tegen kernenergie. Het pleit voor zon, wind en warmtepompen. Ook moet de vraag naar energie fors worden beperkt, waarbij ‘gedragsverandering’ een grote rol speelt. Gedragsverandering is een eufemisme voor burgers uit de auto en het vliegtuig pesten. Stemwijzer en de inzet op gedragsverandering illustreren de noodzaak die CAN voelt om de burger op te voeden.
CAN Europe maakt deel uit van de Green10. Dit is een invloedrijk cluster van klimaat- en milieuorganisaties die een radicaal beleid voorstaan op deze terreinen. CAN trekt hierin samen op met Greenpeace Europe, het Wereldnatuurfonds en Friends of the Earth Europe. Laatstgenoemde organisatie is de internationale tak van Milieudefensie.
Filip Michiels telde in een artikel voor Doorbraak.be maar liefst 3500 NGO’s die als lobbyorganisatie staan geregistreerd bij de EU. Elk jaar ontvangen zij een subsidiebedrag van 3,7 miljard euro (!) uit het budget van de EU. NGO’s vormen de grootste lobbygroep, nog voor het bedrijfsleven met 3400 lobbyorganisaties en de vakbonden met 1000. De NGO’s lopen ook de deur plat bij de Commissie en dat geldt vooral voor de Green10. Michiels laat zien dat Green10-lid Transport and Environment topscorer is met 229 contacten met topambtenaren en commissarissen van de Europese Commissie in de afgelopen tien jaar. Het Wereldnatuurfonds scoorde in diezelfde periode 219 keer en CAN zelf 142 keer, waarvan opvallend vaak met Frans Timmermans en Diederik Samsom.
CAN werkt met een jaarbudget van circa zes miljoen euro. Hiervan is de helft afkomstig van de European Climate Foundation (ECF). Deze club kwamen we eerder tegen in deze kolommen. Met een jaarbudget van circa 150 miljoen euro is het in de EU de voornaamste financier van allerlei NGO’s die een radicaal klimaatbeleid voorstaan.
Hewlett-Packard
ECF geeft zelf weinig opening van zaken over wie er bijdragen aan het megabudget dat het jaarlijks beschikbaar heeft en doet ook nogal geheimzinnig over de besteding ervan. Door echter in de boeken van die financiers te duiken, wordt het beeld wel een stuk duidelijker. Het overgrote deel van het geld dat ECF jaarlijks uitdeelt, is afkomstig van een aantal Amerikaanse miljardairs, met name de liefdadigheidsstichtingen van de oprichters van computerbedrijf Hewlett-Packard. Ook de familie Brenninkmeijer en de Postcodeloterij doen een stevige duit in het zakje.
Deze miljardairs dragen niet alleen via ECF bij aan de begroting van CAN Europe. Ze doen dat ook via het Amerikaanse zusje van ECF dat ClimateWorks heet. ClimateWorks mag de rijksten op deze aarde tot haar sponsoren rekenen, onder wie Jeff Bezos, Mark Zuckerberg, Bill Gates, George Soros en Michael Bloomberg. Het beschikt over een formidabel jaarlijks budget van rond de 350 miljoen dollar.
Kwart van budget CAN komt van Europese Commissie
ClimateWorks doneerde in 2022 ruim vier ton aan CAN en droeg ook in voorgaande jaren bij. Ook zien we KR Foundation, de Deens filantropische organisatie die campagnes in Nederland financiert om reclames voor fossiele energie te weren uit de publieke ruimte en daarmee in diverse Nederlandse steden succes had. KR doneert met 140.000 euro per jaar net zo veel als de 180 lidorganisaties. Dat komt dus neer op nog geen 1000 euro per lidorganisatie. Opvallend zijn ook de terugkerende jaarlijkse bijdrages van de Duitse (136.000 euro in 2022) en de Belgische (45.000 euro in 2022) overheid.
De afgelopen jaren was steeds minstens een kwart van het jaarbudget van CAN afkomstig van de Europese Commissie. In de periode 2014-2022 ontving CAN in totaal 32,77 miljoen euro van de Europese Commissie, zo rekende Lode Goukens uit. In een artikel voor Doorbraak.be meldt hij dat hiervan 11 miljoen euro afkomstig is uit het budget voor onderzoek van de Europese Commissie. Dit terwijl de EC met het LIFE-programma een aparte geldpot heeft voor “bewustmaking rond klimaat en leefmilieu’. Via LIFE kwam echter ‘slechts’ 3,6 miljoen euro binnen bij CAN. De rest komt uit het programma voor ontwikkelingshulp, wat ook in Nederland een veelgebruikte bron is voor financiering van NGO’s.
CAN Europe maakt deel uit van CAN International, waarbinnen het Wereldnatuurfonds, Oxfam, Greenpeace en Fairtrade International eendrachtig samenwerken met Islamic Relief Worldwide. Laatstgenoemde club wordt gerund door de Moslimbroederschap en kwamen we ook eerder tegen in deze kolommen. Toen figureerde Islamic Relief Worldwide op een lijstje met ontvangers van subsidie uit de pot van ontwikkelingssamenwerking van het ministerie van Buitenlandse Zaken. De ophef die naar aanleiding van mijn artikel hierover ontstond, leidde tot Kamervragen waarna de subsidie door minister Kaag werd ingetrokken.
Ongeoorloofde partijfinanciering
Ook opmerkelijk is dat Oxfam, dat vooral in aanloop naar het jaarlijkse WEF-treffen in Davos nogal breed haar afkeer van miljardairs uitmeet, in de praktijk graag van hun middelen gebruik maakt en intensief met door hen gefinancierde organisaties samenwerkt.
Binnen CAN kunnen nationale klimaat- en milieuorganisaties onbeperkt meepraten over het EU-beleid op die terreinen, zonder dat het ze iets kost. De belastingbetaler betaalt zelfs mee aan een EU-breed stemadvies van een groot aantal nationale en internationale milieu- en klimaatactiegroepen, die worden gesteund door miljardairs uit de VS en Europa, om te stemmen op linkse partijen. De vraag is dan ook of dit niet verdacht veel overeenkomt met ongeoorloofde partijfinanciering.
***
Wouter Roorda.
Over de auteur
Wouter Roorda is econoom. Hij werkte twintig jaar in verschillende functies op Haagse ministeries. Tegenwoordig is hij actief als investeerder en columnist. Hij publiceert regelmatig in Wynia’s Week, vooral onderzoeksjournalistieke artikelen.
***
Bron Wynia’s Week hier.
De donateurs vormen het fundament van Wynia’s Week. Doneren kan op verschillende manieren, kijk HIER. Alvast hartelijk dank!
sorry , ik kan het niet laten .
Wouter Roorda is econoom en investeerder met inside information vanuit de Ministeries.
Wouter weet waar Abraham de mosterd haalt zogezegd. Hij investeert ongetwijfeld in Shell, als moeder van alle economische activiteit en ongetwijfeld in de sector van ‘synthetisch voedsel’ ; groenteflats, kweekvlees en vis en kunstmelk van de ‘ijzeren koe’ , waaraan Nico Koffeman van de PvdD werkt voor DSM en Unilever. Ongetwijfeld in nauwe samenwerking met TNO als gezaghebbend instituut .
Produceren van synthetisch voedsel doet de CO2 uitstoot -tov de natuurlijke weg- door het plafond gaan, maar dat strijken TNO en het CBS wel glad .
Bert, jouw bijdrage is een op frustratie gebaseerde aaneenschakeling van insinuaties, met je ‘ongetwijfeld’ , die je niet hard kan maken.
Het grenst aan smaad en als dhr. Roorda zich op zijn jongeheer getrapt voelt kan hij het jou nog best lastig maken voor een rechtbank.
Advies: Hou op met die onzin en beperk je tot bijdragen die we van je gewend zijn.
PS.
Ik had je ook nog gevraagd over een onderbouwing van dat ‘meestribbelen’ van mij.
Komt dat nog?
AnthonyF
Ik schat in dat het “rest my case” wordt.
Krom vertaalt: Ik blijf in mijn kistje. Lekker warm ontwijkend en géén energierekening.
Over insinuaties gesproken en smaad die mij !! ten deel vallen. Smaad geldt niet wanneer het boeren en burgers betreft . Die mag je op het virtuel schoolplein ongehinderd in elkaar trappen . :-)
ik was nog vergeten te melden dat Wouter Roorda in Winia’s week een mooi platform heeft .
Dit zijn het soort reacties waarmee u het zult moeten doen zolang ik getolereerd wordt op dit platform als -vrijwel – enige met een consistent en principieel geluid.
lees maar :
https://www.climategate.nl/2020/12/de-meestribbelaar-in-de-kamikaze-economie/
Nog even over Gerard d’ Olivat, waarvan uw woorden gisteren ook nogal beledigend waren trouwens. Die levert toch maar elke dag een overzicht van de franse kranten af op zijn site. Daardoor weet ik weer dat uw weergave van het nieuws nogal een verdraaide is. De appel valt niet ver van de boom .
Peter, ik vrees dat je gelijk hebt. Maar mij kan nooit verweten worden dat ik het niet gezegd heb.
Bert, ik heb je link nog eens gelezen, maar ik herken mezelf daar totaal niet in.
Ik ben geen meestribbelaar en ook geen tegenstribbelaar.
Ik ben als ik vind dat dat nodig is een keiharde tegenstander en dat hebben velen tot hun grote schrik kunnen ervaren.
En over Gerard gesproken; heb je echt het idee dat ik maar 1 Franse krant per dag lees?
En kan je een voorbeeld geven van dat ‘verdraaide’ of valt dat ook weer onder hetgeen ik hierboven schreef om 10:18?
‘Bert, jouw bijdrage is een op frustratie gebaseerde aaneenschakeling van insinuaties, met je ‘ongetwijfeld’ , die je niet hard kan maken’.
Milieu defensie? En dan vóór windturbines en zonneakkers zijn? Merkwaardig.
Kunnen ze (de lokale of landelijke overheid)geen woonkavels maken direct om de windturbine, afstand 10 meter in verband met onderhoud en toegangsweg. En de zonneakkers optillen en naar de daken van de daar nog te zelf bouwen woningen verplaatsen, speciaal voor XR leden en bijbehorende sympathisanten.
Dan komen er woningen vrij voor statushouders die nog niet gewend zijn aan windturbines.
Ook een AZC zou dat snel over kavels kunnen beschikken als zij het op een akkoordje gooien met diezelfde “natuur en milieubewegingen” die die zonneakkers en windparken zo buitengewoon goed vinden voor het milieu. Het milieu voor wie eigenlijk? Sinds wanneer is milieu synoniem met portemonnee.
Rest nog het stikstofprobleem. Laat bouwpakketten van blokhutten maken in de staten met heel veel naaldhoutbos. In Noorwegen kan dat met elektriciteit uit waterkracht, laat het met de NS die intussen volledig op wind en zonne-energie rijdt naar de bouwplaats brengen, ondersteunt door aanvullend elektrisch vervoer, en laat de toekomstige bewoners het bouwpakket zelf monteren. Verplicht aan te leggen bloementuin met inheemse soorten voor de uitstervende insecten is een belangrijke en na te komen eis. Bij voltooiing gietertje cadeau.;-))
Bas wordt woordvoerder, opzichter en medebewoner van het eerste project. zijn residentie is hoog en droog in de meest nabije windturbine.
Hun die het allemaal zo (goed) met ons voor hebben varen het diepst.
https://www.quotenet.nl/lifestyle/jachten/a46595458/migaloo-5-duikboot-superjacht-oostenrijk-christiangumpold/
Laten we het toch gewoon legale oplichters noemen.
Als ik zie hoeveel water Wilders al bij de wijn aan het doen is vraag ik me af waar hij mee bezig is, ik had de boel al laten ontploffen.
“Als ik zie hoeveel water Wilders al bij de wijn aan het doen is”
Als een Limburger water bij de wijn doet is dat omdat hij zelf altijd bier drinkt.
Die verdunde wijn is voor buitenstaanders tegen een te hoge prijs. :-) :-)
Haha die Lo,
Daar heb ik niets tegen in te brengen jonge man
Laten we maar het beste hopen, maar mijn twijfels worden steeds erger helaas. :)
Kern van het verhaal zijn de subsidies. Vooral als die door de overheid verstrekt worden betekent dit dat die een deel van het beleid zijn of worden, meer specifiek aan besluitvorming meewerken of tegenwerken naargelang het goed uitkomt , met andere woorden , het bedrijven van politiek door de overheid zelf., is dat nu een kerntaak voor de overheid geworden?
Privé personen die sponsoren is andere koek maar is en blijft eigen meningen opdringen met middelen die de gewone burger niet heeft, dit is ethisch niet pluis. , vooral omdat je weet dat hun fortuin verdient wordt door financial engineering wat aan de gewone burger ontnomen wordt.
Gisteren poneerde ik de stelling, dat subsidies zijn als stront – iets waar de vliegen meteen op afkomen.
Ja, mijn woordgebruik is tamelijk grof, maar dan weet je meteen hoe ik er over denk.
Overigens zie ik de huidige politiek niet meer als rechts versus links. Het is naar mijn mening veel meer realiteit versus ideologie. Pragmatisme tegenover wensdenken. Gezond Boeren Verstand contra ethiek.
belanghebbenden vs niet- belanghebbenden > belanghebbenden vs machtelozen
De ‘hernieuwbare’ ideologische ‘klimaatbeheersing’ beïnvloeding van de amorfe massa kost nu eenmaal veel (belasting-)geld.
Om te kiezen voor wie je gaat stemmen, kun je je baseren op de (loze) beloftes en speeches tijdens de campagnes.
Of je kunt nagaan hoe de kandidaten en partijen de afgelopen jaren effectief hebben gestemd. Deze score van CAN helpt je bij dit laatste.
Een web van leugens en bedrog
Voor Vrijmetselaars een beproefd middel
Om de doelen te bereiken
Welke politici (in NL) zijn lid?
Burgemeesters?
Leden van NGO’s?
Dan wordt er veel duidelijk
Vrijmetselaars, Paul ziet een samenzwering.
Met je ogen
Stijf dicht
Is het heel moeilijk
De waarheid te ontdekken
Zeker Paul, zeker.
Dus doe je ogen maar eens snel open.
Totale onzin zonder enige vorm van bewijs. Welkom in de club van Bert, Cornelia en Bas.
NRC interview met Elderson, de klimaatrisico bewaker/opstoker van de ECB.
https://www.volkskrant.nl/economie/klimaatverandering-bedreigt-de-koopkracht-zegt-ecb-kopstuk-we-falen-in-ons-mandaat-als-we-onze-kop-in-het-zand-steken~b14571579/
“Zo wordt ING voor de rechter gedaagd door Milieudefensie, omdat de bank zich met zijn miljardenleningen aan vervuilende bedrijven medeplichtig zou maken aan de klimaatcrisis.
Met die leningen stoot ING indirect evenveel broeikasgassen uit als alle 10 miljoen Zweden bij elkaar, aldus de milieuorganisatie.
Elderson: ‘We wijzen banken er sinds jaren op dat het cruciaal is dat ze ook die juridische risico’s goed in kaart brengen en beheersen.’”
De ECB en Elderson zijn de weg volledig kwijt.
Milieudefensie en andere door Europese Commissie gesubsidieerde clubs als wegberijder voor de ECB?
Klimaatverandering is geen acuut risico voor de meeste bedrijven, klimaatbeleid en de ECB via Elderson zijn het acute risico.
Volkskrant (bijna hetzelfde als NRC)
Een hoopvol artikel dat niet gebaseerd is op wishful thinking maar op een scherpe analyse van de huidige gebeurtenissen:
https://www.wyniasweek.nl/als-de-bevolking-zich-achter-de-boerenprotesten-schaart-kan-het-politieke-landschap-er-heel-anders-gaan-uitzien/
Macron heeft in Brussel behoorlijk uitgehaald tot tevredenheid van de boeren in het bijzonder en het merendeel van de rest van de bevolking van dit land.
De van nijd vetrokken gezichten op links zijn een lust voor het oog, vooral die van de EELV, de Franse groenen. Voor Marine le Pen gaat het allemaal nog niet ver genoeg, maar dat is nou eenmaal haar rol.
Het verhaal van Arnout Jaspers ondersteunt dit nog eens:
https://www.wyniasweek.nl/kwalijkste-desinformatie-is-dat-stikstof-onze-gezondheid-zou-bedreigen/
Ik moest het even terugrekenen die 0,09 ha naar iets wat ik me voor ogen kan halen. Dat is dus 90 vierkante meter; de helft van het woonoppervlak van mijn huis en ongeveer 1/20 van mijn tuin hier.
Als je als milieubeweging meent dat het milieu gered moet worden, let wel niet het klimaat .dat regelt zichzelf wel) dan schaf je zonneakkers en windturbines per direct af,
Dan schaf je kunstmest waar mogelijk ook af of je gebruikt het slechts om de natuurlijke mest waar nodig aan te vullen. Niets is méér circulair dan mest. Bovendien is het goed voor de opname en het vasthouden van water in de bodem. En daarnaast gunstig voor het bodemleven dat de erin aanwezige minerealen geschikt moet maken voor opname in de gewassen. Akkerranden moeten in dien nodig gecompenseerd worden.
Uiteraard zit er een grens aan de opnamecapaciteit van bodem en gewas. Voor de rest is het gezeur en tendeert al het geneuzel over stikstof uit mest naar wensnatuur. Wensnatuur die door natuur en milieuverenigingen met onvoldoende kennis van zaken wordt gepropageerd zonder enig zicht op de werkelijkheid van de voedselvoorziening.
CAN (..) Ook moet de vraag naar energie fors worden beperkt, waarbij ‘gedragsverandering’ een grote rol speelt. (…) Gedragsverandering
FG Dit is de tussenstap naar een en niet te vermijden uiteindelijk conclusie dat om echt duurzaam als mensheid op deze aarde te kunnen leven het aantal bewoners inclusief hun bestedingen (maat voor energiegebruik) omlaag zal moeten.
Ik schreef dit al eerder veel eerder maar het zal niet willen doordringen in de hersenen.
Men kan natuurlijk wijzen richting die idioot rijken maar deze zijn het gevolg van een natuurlijke ontwikkeling in een maatschappij richting een kantelpunt of beter het stootblok. De rijken worden rijker de armen armer. Is dat zo vroeg iemand hier mij ooit. Het antwoord zal helder zijn.
Tot slot kijk in het logo: “Fighting for the World we want”. Als we het ‘we’ durven zien als iedereen dan is daar in principe niets mis mee. Ik vrees dat we niet inzien dat we nu afstevenen op een wereld die we zeker niet zullen willen.
Frans Galjee
Maar daar denkt in elk geval Louise Fresco helemaal anders over. Jarenlang werkzaam bij de FAO lijkt zin toch wel enig inzicht in die materie te hebben. Dus het hangt helemaal af van de andere omstandigheden. Waarvan voldoende direct bruikbare energie er één is. De limiet wordt daarnaast voornamelijk bepaald door de hoeveelheid vrij beschikbaar CO2 en de hoeveelheid water en geschikt licht voor planten.
In zijn tijd had Malthus het bij het rechte eind. Daarna, nog extremer in zijn opvattingen, Paul Ehrlich. Beiden hielden geen rekening met de inventiviteit van de mens. Dat het opschuiven in een richting met nóg meer mensen een totaal andere benadering vraagt ten aanzien van de voedselvoorziening en dus ook consequenties heeft voor andere organismen dan de mens. mag duidelijk zijn. Dat we dan voor onze voedselvoorziening opnieuw andere stappen moeten zetten dan we nu gewend zijn is duidelijk. Wil je dat niet, dan moet je als mensheid kiezen voor een geleidelijke teruggang van het aantal mensen.
https://www.wur.nl/nl/themas/van-honger-naar-voedselzekerheid.htm#:~:text=Voldoende%20en%20gezond%20voedsel%20binnen,en%20productie%20wel%20drastisch%20veranderen.
“Frans Galjee Maar daar denkt in elk geval Louise Fresco helemaal anders over.”
FG Ach dat hoor ik voor het eerst (/sarc) Er zijn zat mensen die anders denken maar dat wil verder dus niets zeggen, helemaal niets.
Er is een keuze:
1. Meedoen aan huidige ontwikkelingen van een economisch systeem dat op weg is naar zelfvernietiging.
2. Proberen die structurele eindigheid onder ogen te zien en er proactief op te gaan acteren.
Mevrouw Fresco doet het eerste en bestrijdt de symptomen van dat wat mis gaat en helpt daarmee aan het vergroten van het structurele probleem.
In de hele wereld is de politiek gericht op bestrijden van problemen die direct en indirect te maken hebben met harde gegeven dat de mensheid onze planeet overvraagt. Wie dit niet kan of wil zien is dom heel dom.
Uiteindelijk schijnt het geld voor het klimaat activisme van miljardairs te komen.
Wat hebben die te winnen is dan de vraag.
In een eerder artikel ( https://www.davdata.nl/rattenvanger.html ) heb ik dat gegooid op de angst voor gebrek
als gevolg van de toenemende consumptie van een nieuwe middenklasse.
Dat idee was gebaseerd op het gedrag van de oude adel, die zijn macht moest zien te behouden temidden van schaarste.
Maar er is nog iets.
Sommige mensen verdienen meer geld of bezitten meer dan ze kunnen uitgeven.
Die enorme afstand tot de gemiddelde loonwerker moet op één of andere wijze goedgepraat worden om niet als schuld te drukken.
Vroeger voorzag de kerk daarin. Zowel de koning als het volk waren ondergeschikt aan God. Alleen de één iets meer dan de ander.
Met de ontkerkelijking is God vervangen door Moeder Aarde waarmee het morele kompas van de kerk naar de milieu organisaties verhuisde.
Nu geven de rijken geld aan die milieu organisaties om hun schuldgevoel te onderdrukken.