Perry Pierik.

Van een onzer correspondenten.

Uitgeverij Aspekt kiest voor klimaatrealistische auteurs, zoals de bestseller ‘Geloof niet alles’ van Jules de Waart dat ook een internationale druk wacht. Het gaat daarmee tegen de mainstreamopvatting over klimaatverandering in. Een aantal vragen aan historicus Dr. Perry Pierik van Uitgeverij Aspekt.

U hebt in uw fonds het laatste jaar expliciet gekozen voor klimaatrealistische auteurs, zoals Guus Berkhout, Hans Labohm en nu ook voor Jules de Waart. Waarom maakt u deze keuze?

Pierik:

‘We hebben in Nederland wel de mond vol over diversiteit maar in werkelijkheid is het politiek en publistieke landschap erg eendimensionaal. Los van wie er gelijk heeft zien we dat in de diverse actualiteitsbrandhaarden tegengeluid of zelfs het opsteken van de vinger voor een vraag niet, of heel moeizaam, getolereerd wordt. Het argument dat er consensus zou zijn in de wetenschap en daardoor iedere kritische vraagstelling per direct verdacht is, is daar een voorbeeld van. Wetenschap is immers altijd een proces van voortschrijdend inzicht. In Nederland versterkt dit alles nog eens omdat we een klein land zijn, eigenlijk te klein voor twee meningen. In de politiek zien we het ook terug, alle partijen trekken naar elkaar toe. Het midden is daardoor als politieke kracht verdwenen omdat de consensus of  ‘hoe het hoort’ aan de linkerzijde lag. Inmiddels is dat beeld al langdurig aan het kantelen, ook in Europa, maar men houdt stug vast aan het bestaande plaatje. Daar zijn natuurlijk ook prestige en reputaties aan verbonden. Het pluche kleeft. Uitgeverij Aspekt heeft zich altijd gepositioneerd als een debatplatform. Dat betekent dat we juist het ’tegengeluid’ een plek geven. Dat zou niet meer dan normaal moeten zijn, maar is tegenwoordig bijna een zaak van courage civil.’

Het huidige discours is verstikkend, daar ligt dus een opdracht. Een wereld floreert bij beargumenteerd tegengas.

Is er sprake van een evenwichtig debat als het gaat om klimaatverandering?

Pierik:

Stilte…‘Nee dat evenwicht is er eigenlijk nooit geweest. Eerst was ‘groen’ een volkomen marginale verschijnsel, en bijna overnacht is het de dominerend politieke kracht. Als een soort mei 68 revolutie heeft het ons verstand overgenomen. Ik ben niet tegen onderzoek naar klimaat, ik geloof -uiteraard- in schommelingen in het klimaat, maar de blinde connecties die nu gelegd worden, en bovenal het stelselmatig diskwalificeren van tegengeluiden , tot aan cancelen toe, vind ik uiterst kwalijk.  Er is dus eigenlijk nauwelijks debat. Daarom is zo’n boek als van Jules de Waard erg waardevol. In ‘Geloof niet alles’ worden zaken genuanceerd afgewogen, zoals het eigenlijk zou horen.

‘Het zijn de pensionados die ons moeten gaan redden. Van de jonge garde verwacht ik niets.’

Ziet u een toenemende intellectuele behoefte naar klimaatrealistische argumenten?

Pierik:

‘Ik ben een optimist, dus ik denk dat de wal het schip deels zal keren. Maar het zal niet eenvoudig gaan. Er zijn veel themata die onbespreekbaar zijn. Dat komt altijd door de dialectiek waarvan de linkerzijde zich bedient. Zij transformeren alles terug tot goed en fout kwesties en zetten dan, breed ondersteunt door media, de aanval in. Debatten dienen daardoor nimmer om tot beter inzicht te komen, maar zijn gericht op een ‘uitschakelen’ van oppositionele gedachten.

Waarom kiest u vaak met uw fonds voor de tegenstem? Is er nog wel ruimte voor tegendraadsheid?

Pierik:

‘De tegenstem zou simpelweg een ‘stem van het midden’ moeten zijn, is het ook eigenlijk, maar door de dialectische benadering van politieke geschillen wordt alles besmet en verdacht gemaakt. Zo wordt ideeën uit het framework van geaccepteerde normen en waarden gestoten en niet salonfähig verklaard. Ik vind dat een per definitie een verkeerde en onwetenschappelijke benadering van belangrijke thema’s. We zijn gegijzeld door radicalen. Mijn tegenstem is eenvoudigweg een burgerrecht dat ik gebruik. Het is wonderlijk dat je je daarvoor bijna publiekelijk moet verantwoorden.’

Is de politieke verschuiving in Nederland en Europa van invloed op uw fonds?

Pierik:

‘Aspekt heeft het fonds nooit gewijd onder de politieke Alltag. Gelukkig ook maar. Ik wil gewoon een open platform zijn. Alleen van activisme houd ik me ver. We zijn een algemene uitgeverij, links en rechts zijn welkom… ik gaf ook vriend en vijand naast elkaar uit, in de literatuur Boudewijn van Houten en Theo Kars, in de politieke filosofie  Joshua Livestro en Bartjan Spruyt, in de praktische politiek Jan Peter Balkenende en Jan Marijnissen, in de theologie Francesco Carotta en Willem Ouweneel.’

Hoe reageert de wetenschap in uw visie op onderwerpen als klimaatrealisme? Er zijn zelfs wetenschappers die wegen blokkeren…

Pierik:

‘De wetenschap is al net zo bang als de politici. Ik vind dat wel schrijnend. Maar blijkbaar is de druk te groot, en de hypotheek te hoog. Het zijn de pensionados die ons moeten gaan redden. Van de jonge garde verwacht ik niets.’

Niet zelden kiest u, zoals bij klimaatverandering, voor het andere paradigma. Is het permanent vechten tegen de bierkaai, of is er ook succes?

Pierik:

Glimlachend:  ‘Ik zie de verschijning van deze boeken al een succes op zichzelf. Je moet de eigen rol nooit overschatten. Maar als student leerde ik al dat je moest zoeken om tot dieper inzicht te komen. Wie zich alleen de mainstream laat aanleunen zal niet veel wijzer worden. Aan het eind van de rit moet je met jezelf kunnen leven. Ik heb geprobeerd vast te houden aan mijn overtuiging uit het midden van de jaren 90, toen Aspekt ontstond. Een werkelijk open platform. Niet links of rechts, maar vooral gedreven door enthousiasme en honger naar kennis. Ik pikte dat ook op van Martin Ros, de oud AP-voorman en boekenkenner. Ik schuur graag langs meerdere werelden, en zet me daarbij in waar vrijheid in het geding is. De huidige discours is verstikkend, daar ligt dus een opdracht. Een wereld floreert bij beargumenteerd tegengas. Dank voor het interview.’

***