Foto: Shutterstock.

Van een onzer correspondenten.

Marokko heeft in de afgelopen jaren zijn inspanningen geïntensiveerd om haar waterreservoirs te vergroten, met name door het gebruik van de technologie van kunstmatige regenval, ook wel bekend als cloud seeding.

De Spaanse krant El Tiempo meldt dat de technologie, die door Marokko sinds de jaren ’80 wordt gebruikt, mogelijk onvoorspelbare gevolgen kan hebben voor het klimaat in Zuid-Spanje en de exclaves Ceuta en Melilla. Zo zou het kunnen leiden tot overstromingen, veranderingen in de luchtvochtigheid, en onverwachte droogtes.

Cloud seeding wordt uitgevoerd door stoffen in de lucht te verspreiden die dienen als wolkencondensatie of ijskernen. Veelvoorkomende middelen zijn zilverjodide, kaliumjodide en droogijs, waarbij hygroscopische materialen zoals keukenzout aan populariteit winnen vanwege hun vermogen om vocht aan te trekken. Technieken variëren van statisch seeding, dat de vorming van ijsdeeltjes in onderkoelde wolken stimuleert om neerslag te vergroten, tot dynamisch seeding, ontworpen om convectieve wolkenontwikkeling te verbeteren door de afgifte van latente warmte.

De Marokkaanse overheid heeft vorig jaar 10 miljoen euro geïnvesteerd in cloud seeding, maar volgens verschillende klimaatdeskundigen zijn de zorgen ongegrond. Zij benadrukken dat er geen wetenschappelijk bewijs is dat de techniek kan leiden tot ernstige klimaateffecten in aangrenzende regio’s.

Het effect van cloud seeding is volgens experts beperkt, met een maximale toename van 20 procent in regenval, en zelfs dan is de kans op overstromingen klein. Ze wijzen erop dat de technologie in landen als de Verenigde Staten al grotendeels is verlaten vanwege de beperkte effectiviteit.

Delftse hoogleraar: ‘Het is beter om te spreken over climate engineering of klimaatinterventies.’

Herman Russchenberg.

National Geographic:

‘Maar kan het kwaad, de wolken zo manipuleren? Zilverjodide (een zoutsoort) wordt immers gezien als een toxische stof. Moeten we dat wel willen? ‘Er worden geen duizenden kilo’s zilverjodide in de atmosfeer gebracht, het gaat echt om heel lage concentraties,’ vertelt Herman Russchenberg, hoofd van het TU Delft Climate Institute.

‘Je moet ook niet vergeten dat alle wolken die we zien, al ontstaan zijn uit stofdeeltjes. De regen die in Nederland valt, ontstaat rondom zoutkristallen uit de Noordzee. Met cloud seeding voeg je alleen wat stoffen toe. Het effect is niet zo heel groot.’

Dan rest alleen nog de vraag: kan de enorme regenval van de afgelopen maanden worden verklaard door cloud seeding? ‘Nee,’ zegt Russchenberg resoluut.

‘Cloud seeding is een heel lokale techniek. Je voegt hulpstoffen toe aan één wolk. De afgelopen zes maanden heeft het in heel Europa buitensporig veel geregend. Dat krijg je met deze techniek echt niet voor elkaar.’

Heeft geo-engineering nog iets met cloud seeding te maken? Wie op internet kijkt, ziet de termen geo-engineering en cloud seeding vaak in dezelfde zin gebruikt worden. Eén groot misverstand, aldus Russchenberg:

‘Het is een beetje dubbelzinnige term die veelal wordt gebruikt in grondmechanica en het bouwen van tunnels. Vervolgens gingen mensen die er de manipulatie van het weer mee bedoelen ermee aan de haal. Het is beter om te spreken over climate engineering of klimaatinterventies.’

Voor een regenval van deze omvang zou je in heel Europa vliegtuigjes moeten laten opstijgen die met een speciale sproeier zoutkristallen in de wolken brengen (zie ook de foto bovenaan dit artikel). En dan niet eenmalig, maar continu.

‘Het is een schatting, maar ik gok dat je het dan over honderden vliegtuigjes per dag hebt. Dat hadden we sowieso gemerkt. Dat gebeurt gewoon niet.’

Deskundigen raden Marokko aan om zich te richten op bewezen methoden voor het waarborgen van watervoorziening, zoals de bouw van meer dammen, het koppelen van waterbekkens en het bouwen van meer installaties voor zeewaterontzilting en afvalwaterbehandeling.

***

Bron o.a. hier.

***