Van een onzer correspondenten.

Verguisd of onze redding, kernenergie blijft een beladen onderwerp. Waar het IPCC in oudere rapporten kernenergie nog een grote rol toebedeelde in het beperken van de temperatuurstijging tot 1,5 graad, is de veelbesproken energiebron in het laatste rapport uit 2023 wat naar de achtergrond gedrukt. Hoge kosten en lange opbouwtijden tot wel 20 jaar maken dat de voordelen, ten opzichte van andere energiebronnen waar de innovatierek nog niet uit is, minder zwaar wegen dan een paar jaar geleden.

Als Nederland en andere landen inderdaad gaan voor een oplossing volgens Fins model, dan is het zaak niet te lang wachten.

Feit blijft dat veel landen op dit moment draaien op kernenergie. Frankrijk heeft bijvoorbeeld 56 kerncentrales, goed voor 70 procent van de totale elektriciteitsbehoefte. Nederland telt één werkende kerncentrale, goed voor 4 procent van onze elektriciteitsvraag. En Finland heeft op dit moment vier reactoren die samen 35 procent van de elektriciteit van het land genereren.

Wat Finland onderscheidt van andere landen is dat het claimt voor het eerst een definitieve oplossing te hebben gevonden voor kernafval. Deze week werd namelijk de laatste hand gelegd aan een 400 meter diepe ondergrondse berging. Hier moet radioactief materiaal voor duizenden jaren worden opgeslagen. Het is voor het eerst dat een geologische opslagplaats wordt gebruikt voor kernafval. Volgend jaar moet de eerste lading afval in de Onkalo-tunnels verdwijnen.

Vattenfall:

‘Finland en Zweden zijn de wereldwijde koplopers in de strijd voor een definitieve oplossing voor de toenemende hoeveelheden gebruikte kernbrandstof. In Finland is Posiva belast met de verantwoordelijkheid voor het bouwen en exploiteren van de Finse eindopslag, gebaseerd op een methode die is ontwikkeld door het Zweedse bedrijf voor kernbrandstofbeheer SKB. Posiva heeft een dergelijke faciliteit gebouwd en is bezig met het verkrijgen van een vergunning om deze te exploiteren. Finland zal daarmee het eerste land ter wereld zijn dat een opslagplaats biedt waarin kernafval veilig kan worden opgeslagen voor ten minste 100.000 jaar. Directe straling zal al binnen 1000 jaar ongeveer vervallen. Daarna zou de gebruikte kernbrandstof nog steeds schadelijk zijn voor het lichaam bij inname, daarom zal het in de opslagplaats blijven.’

In Nederland is het bedrijf COVRA verantwoordelijk voor de opslag van kernafval. Voorlopig gebeurt dat nog bovengronds. Maar met het oog op de toekomst zoekt de organisatie ook naar opslagplaatsen in diepe klei- en zoutlagen. Daarbij is het voor de ondergrondse opslag van kernafval vooral belangrijk om een stabiele aardlaag te vinden die niet beweegt.

Het is voor het eerst dat een geologische opslagplaats wordt gebruikt voor kernafval.

Als Nederland en andere landen inderdaad gaan voor een oplossing volgens Fins model, dan is het zaak niet te lang wachten. Het Onkalo-project begon al zo’n 20 jaar geleden en in 2015 werden de eerste boringen gedaan. Sinds 2020 is er volgens het Finse bedrijf dat verantwoordelijk is voor de graafwerkzaamheden een half miljoen kubieke meter steen afgevoerd en zo’n 10 kilometer aan tunnels gegraven. Daarmee loopt Finland flink voor op andere landen die rondlopen met soortgelijke ideeën.

***

Bron o.a. hier.

***