Foto: Shutterstock

Door Reynier Pronk.

Ooit hoorde ik een snelle jongen op de radio zeggen dat een hoop geld net zo werkt als een hoop stront: er komen massaal vliegen op af.

Zo’n hoop stront is de gezamenlijke pensioenpot. Daarin zit grofweg zo’n 1.500 miljard euro te wachten om te worden uitgekeerd aan de rechthebbenden. Die rechthebbenden hebben deze pot zelf gevuld met ca 20% van hun loon en de pensioenfondsen waren tot nu toe gehouden aan het op peil houden van die uitkeringen en dus ook aan inflatiecorrecties (waarin ze vaak al jaren falen).

Hoewel er zeer gewichtig over wordt gedaan, is het opbouwen en beheren van zo’n pensioenpot in wezen eenvoudig. Je haalt geld op bij de werkenden, je rekent uit hoe oud men gemiddeld wordt en je zorgt er vervolgens voor door bonafide beleggingen dat er op het juiste moment voldoende cash aanwezig is om rechthebbenden hun zelfverdiende, uitgestelde loon uit te keren.

Wat heeft dit met het klimaat te maken ?

Tot nog toe weinig maar straks met het nieuwe, onherstelbaar verbeterde pensioensysteem alles.

Want voor klimaatmaatregelen is veel geld nodig; een niet te dempen put. Zeer veel geld als je ook nog de ‘compensaties’ aan arme landen meetelt: een flink deel van de 300 miljard die hiervoor is geoormerkt, moet opgebracht worden door landen die de schuld hebben gekregen van de ‘CO2-vervuiling’ vanaf 1780 tot heden.

Het nieuwe pensioenstelsel biedt uitkomst. Want pensioenfondsen gaan gedwongen over van een DB systeem naar een DC systeem. Dat scheelt maar één letter, maar het is een wereld van verschil. Immers het DB systeem houdt in dat pensioenfondsen hun best moeten doen om het gegarandeerde pensioen maandelijks uit te keren: Defined Benefits.  De bal ligt dus nu nog bij de pensioenfondsen, die geacht worden zodanig te beleggen dat een grote mate van uitkeringszekerheid is gegarandeerd.

Met het DC systeem vervalt die verantwoordelijkheid grotendeels en komt het risico geheel bij de uitkeringsgerechtigde zelf te liggen.  DC betekent Defined Contribution, dus de maandelijkse inleg staat vast, maar de uitkering niet; die varieert, afhankelijk van het rendement dat de pensioenfondsen weten te maken.

Daardoor kan er straks naar hartelust uit de pot worden gesnoept om riskante klimaatinvesteringen te doen. Het is alsof je het pensioen laat beheren door een combinatie van Greenpeace, Urgenda en Milieudefensie. Of het kippenhok door een vos.

Paul Rosenmöller.

U denkt wellicht dat het zo’n vaart niet zal lopen, maar sluipenderwijs zijn activisten op sleutelposities terecht gekomen. Overtuigde klimatisten zijn bijvoorbeeld Paul Rosenmüller, Groenlinks senator en tevens ABP bestuurslid. Klaas Knot, overtuigd klimatist en President van de Nederlandse Bank, de toezichthouder op pensioenfondsen.

Vrijwel alle pensioenfondsen hebben, mede onder druk van Knot c.s., zich geconformeerd aan de zg. ESG (Environmental, Social, Governance) doelen en SDG’s (Social Development Goals) doelen, wat in de praktijk neerkomt op het afstoten van aandelen van de fossiele industrie.

Dus de meest rendabele en bonafide beleggingen zijn foetsie. Uw geld gaat voortaan uitsluitend naar ‘groene doelen’. Zoek zelf maar even op welke dat zijn.

Zowel beide kamers als andere partijen hebben zich in slaap laten sussen met de belofte dat het allemaal niet zo’n vaart zal lopen. Tuur Elzinga voorzitter FNV, heeft zelfs gezegd dat u er op vooruit zult gaan. Ik zou er niet op rekenen.

En dat doen ze zelf blijkbaar ook niet, want niet voor niets zijn de juridische mogelijkheden die u krijgt om uw recht te halen in dezelfde wet verder beperkt.

Pensioen gaat over u en over uw geld. U heeft daarin echter geen enkele zeggenschap:

  • deelname aan het pensioenfonds is verplicht;
  • waarin uw pensioengeld wordt belegd, gaat geheel buiten u om;
  • de hoogte van uw uitkering kan, mede door foute beleggingskeuzes, dalen;
  • en beroep is vervolgens vrijwel niet mogelijk.

Alle pensioenfondsen gaan uiterlijk in 2028 op uw kosten (ca 35 miljard uit de pensioenpot) over naar het nieuwe systeem (eufemistisch: invaren), waarbij nog gekeken wordt of reeds gepensioneerden ook verplicht moeten worden mee te gaan.

U bent dus als kalkoen uitgenodigd voor het kerstdiner.

Wat zijn groene beleggingen ?

Dat zijn beleggingen waarvan men víndt dat ze groen zijn. Dat is dus nogal arbitrair. Kenmerk is dat de nadruk niet meer ligt op het behalen van optimaal danwel maximaal rendement, maar op het ‘groen’ zijn van de investeringen. Dus zal en mag het pensioenfonds naar hartenlust gaan beleggen in windmolenparken en zonneweides.

Het kenmerk van dat soort beleggingen is evenwel, dat ze zich laten kenmerken als ‘high capital / low revenue’ (kapitaalintensief, weinig opbrengst (RP: zowel in geld als in energielevering).

Ook merkwaardig is dat het bouwen van een windpark als groen wordt gezien, terwijl er wel duizenden betonvoeten in de bodem moeten worden gestort en er grote hoeveelheden van milieuverontreinigende stoffen worden toegepast zoals epoxyharsen voor de talloze wieken.

Reynier Pronk.

En wat is meer milieubelastend dan het weer afbreken van wind-of zonneparken? En wat zijn de financiële baten van dat soort projecten? Dat antwoord laat zich niet moeilijk raden.

Het klimaat kost u dus nu al een vermogen: torenhoge energieprijzen, hoge belastingen, steeds duurder wordende levensbehoeften, inflatie en dat bij een afkalvend pensioeninkomen.

Maar het ergste is nog dat Nederland in een niet te stoppen tempo verandert in één groot industrieterrein, dat inwoners dag in dag uit de stuipen op het lijf wordt gejaagd.

Dat zelfs kleine kinderen dermate bang zijn gemaakt dat ze onlangs aan de premier vroegen of ze straks hier nog wel kunnen wonen. Het zal niet lang meer duren dat het eerste woordje dat een kind spreekt niet ‘mamma’ is maar ‘klimaatverandering’.

***