Wie jaagt Malthus de academie uit…

‘Sociale wetenschap is de voortzetting van de romankunst met andere middelen’, parafraseerde Grunberg gisteren Von Clausewitz in de Volkskrant. Antropologie was daarbij één van zijn slachtoffers.

Toch dook onlangs een aardig boek op voor mijn neus van antropologen over ‘African Issues’, The Lie of the Land’, die aangeeft waarom de niet-beta wetenschappen bijzonder nodig zijn, als reflectie en correctie op zij die menen exacte wetenschap te bedrijven. Metingen op zich zeggen immers niets, zoals ook visuele prikkels pas een beeld worden nadat je hersenen er kaas van maken.

De leugen van het land..
.. waarop deze antropologen doelen is de Neo Malthusiaanse tunnelvisie waarmee hulporganisaties als Oxfam Novib, wetenschappers en Verenigde Naties/UNEP het Afrikaanse continent bekijken. Een tunnelvisie die ook in onze KNAW zit vertegenwoordigd via mensen als Louise Vet van de Club van Rome.

Malaria is goed voor het milieu!
Vroeger met minder mensen was alles ‘beter’, er zou meer bos zijn, meer voedsel, meer vruchtbaarheid en minder erosie. Toen kwamen er meer Afrikanen/mensen en stortte het ecosysteem in, de woestijn rukte op, een glijdende schaal richting ondergang. Maar overbevolking vernietigt het milieu en veroorzaakt honger, inspanningen moeten zich op geboortebeperking richten en het minimaliseren van menselijke invloed. Malaria is dus stiekem goed voor het milieu, want het houdt de overbevolking binnen de perken. Het Greenpeace/Louise Vet/Club van Rome-denken.

Maar wat, als dat verhaaltje waarin je al je waarnemingen propt nu gewoon domweg niet deugt? Malariabestrijder Bart Knols- die ik al eerder De Staat van het Klimaat in de hand drukte- windt zich in zijn column in de nieuwste Bionieuws op over die zelfde kortzichtigheid, vanuit Malthusiaanse tunnelvisie.

Milieubeweging de baas op voedselcongres?
Op het aanplakbiljet over het congres ‘How to Feed the World’-congres op 10 november in Wageningen ziet Knols geen één spreker staan die zich aan gezondheidszorg wijdt.

malthus: mens eet de aarde op

Terwijl volgens hem betere gezondheidszorg juist kan leiden tot het voeden van minder monden. En dus dat je dus misschien wel veel effectiever voedseltekorten bestrijdt door de gezondheidszorg te verbeteren. Kijk hoe welvaart en gezondheidszorg bij ons gepaard ging met afnemend kindertal.

Knols vervolgt:

‘Als bioloog is die vraag vanuit evolutionair oogpunt zeer interessant. Indien we minder kinderen op aarde zetten, maar die wel een hoge kans op overleving bieden, is dat dan een factor van belang voor het slagen van family planning. Neigt Homo sapiens in een veilige gezonde omgeving naar de uit populatiebiologie bekende K-strategie van langzame groei, en zijn Afrikanen gedoemd een r-strategie te volgen waaarin vele nakomelingen wellicht een paar volwasssenen opleveren en de rest sterft vanwege honger en ziekte?

Barry Commoner beschreef deze zelfde benadering als Knols in 2011 aanhaalt al in ecobijbel ‘The Closing Circle’in 1972. Hoewel zwaar van de groenen, moest Commoner ook niets hebben van de Neo-Malthusianen als Paul Ehrlich met hun fascistische ideeen, die helaas het academisch denken vergiftigden tot Louise Vet in de KNAW en Club van Rome aan toe (Earth has a Cancer, and it is Man).

Nu is de directrice van Greenpeace, Sylvia Borren, die voor de radio nog loog over de resultaten van Jaffe Vink zijn onsterfelijke boek ‘Het Gifschip’ één van de keynotespeakers op het Wageningse congres. Dat belooft weinig goeds/ namelijk meer van hetzelfde, mensen die de oplossing in de weg staan al spreekt Rudy Rabbinge ook en daar leek mij weer niets mis mee.

Het cliché luidt dat je bestaande problemen niet oplost met het denkniveau dat ze creerde. De beste oplossingen komen van buiten de doos, met een nieuw verhaal dat nieuwe manieren van denken en probleemoplossing mogelijk maakt. Het Greenpeace-denken en al haar vertegenwoordigers dient dan ook met wortel en tak te worden uitgeroeid in de academische wereld. Anders kan ook zogenaamde exacte wetenschap de voortzetting van fascisme zijn met andere middelen.