Journalist Glenn Greenwald kiest voor activisme omdat overheid liegt

Rypke geeft vaak af op journalisten en main stream media maar ik ben het daar helemaal niet mee eens. Dat in ons mini-taalgebiedje in crisis veel rotte appels bij de media rondlopen, wil nog niet zeggen dat de journalistiek an sich dood is. Sterker nog: ik poneer bij deze de stelling dat over 20 jaar bloggers niet als aparte categorie worden genoemd, maar dat ze gewoon als zeer belangrijk onderdeel van “de journalistiek” als vijfde macht.

Nassim Nicholas Teleb die Rypke en ik vrijdag gaan horen als hij spreekt voor het Nexus Institute noemt het denken dat nieuwe dingen zoals smartphones en blogs revolutionair zijn en het oude echt aflossen neomania. Terugkijkend zullen we altijd zien dat de vaste elementen van het menselijk bestaan nooit veranderen en dat steeds nieuwe vormen de rol van het oude overnemen, waardoor wij nog steeds naar restaurants en de hoeren gaan, nog steeds op familiebezoek en nog steeds religieus verdwaasd zij het door de milieubeweging in plaats van door de kerk.

Vandaag is mijn stelling mooi bevestigd door het NRC dat een geweldig interview van Floor Boon (meteen genomineerd in de categorie “Goede vrouwen”publiceert met Glenn Greenwald, die Richard Snowden in Hong Kong heeft ontmoet en daar van hem een versleutelde harde schijf met diens complete files heeft gekregen en die nu à la Wikileaks mondjesmaat zaken aan de kaak zal stellen. In het interview staat één quote die zo de spijker op zijn kop slaat van wat er in het klimaatdebat speelt dat ik bijna ga juichen. Komt ie:

Alle journalistiek is activisme. Ik neem met opzet een andere rol aan, omdat ik niet geloof in die zogenaamde objectieve vorm van journalistiek. De belangrijkste rol van een journalist is ervan uit te gaan dat wat machthebbers zeggen niet waar is. Mensen liegen. Om hun eigenbelang te promoten, om andere mensen te beschermen. Dat is de kern van de politiek, zo lang als die bestaat. Bij een gecentraliseerde overheid zoals de VS, de grootste supermacht van de wereld, heeft een kleine groep mensen een ongelooflijke hoeveelheid macht. Het idee van een vrije pers is dat die kan opereren als tegenmacht, om te voorkomen dat macht systematisch wordt misbruikt. Maar in de VS is dat niet langer het geval.

De Amerikaanse journalistiek is bijna ingekapseld door de overheid. Daarom ging ik de journalistiek in, omdat ik vastberaden was daar niet in mee te gaan. Er bestaan ongeschreven regels over hoe journalisten zich moeten gedragen, helemaal wanneer het aankomt op het onthullen van geheimen. Overheden gaan ervan uit dat journalisten een of twee verhalen publiceren en vervolgens verder gaan met iets anders. Dat geeft de overheid de gelegenheid onthullingen te controleren en tegelijkertijd de schijn op te houden van een vrije pers. Maar die regels zijn bedoeld om journalisten koest te houden, en ze werken corrumperend. Journalisten worden gelauwerd, schrijven een boek, verdienen geld. Maar in essentie veránderen ze niets.

Ik ben ervan overtuigd dat deze gedacht ook in ons kleine kikkerlandje geldt. Ook bij ons is er een kleine groep mensen een ongelooflijke hoeveelheid macht. Daar is op zich ook niets mis mee want ook dat is neomania dat in de moderne democratie ineens als door een wonder de eeuwige onveranderlijke natuurwet verandert dat een kleine groep mensen de menselijke kudde aanstuurt. Nee, dat is allemaal prima. Wat er mis is, is dat de tweede alinea ook op de vaderlandse pers van toepassing is. Dus Rypke ik stel voor dat we onze neomania laten varen en dat we het debat voortaan zo framen dat wij de ware journalisten zijn en zij de schrijfslaven van de Macht. OK?

[youtube id=”bsqwErd6sPg” width=”600″ height=”340″ position=”left”]

Deze video zit ook in het NRC artikel.