Op 22 september mag uw blogger met collega wetenschapsjournalist Frank van Kolfschooten in Huis Utrecht een lezing geven voor de vereniging van onderzoeksjournalisten VVOJ en mijn Vereniging Wetenschapsjournalisten Nederland over hoe je omgaat met spindoctoring en de communicatie-oorlog. Het is exact 2 jaar geleden dat ik een mediaklapper mocht maken met onderzoek naar de effectiviteit van de bestedingen van het Wereld Natuur Fonds. (Deel 1 het Wereld Bestuur Fonds kun je hier opladen, deel 2 hier)
Het haalde de voorpagina van de Telegraaf, waarna Radio 3 belde en ik bij Chiel Beelen in de uitzending kwam. Daardoor werd 1 Vandaag getriggerd die hier in mijn tuin kwam filmen voor een interview, ook RTL nieuws kwam met cameraploeg op bezoek, Radio 1 belde, Knevel en van de Brink, diverse regionale radiostations namen interviews af. Het effect bleef naijlen, een leuke dame van Brandpunt belde die vergelijkbaar onderzoek naar Greenpeace wilde doen (ben je nog opgeschoten?), ook Zembla hing later aan de lijn omdat ze de kritische docu van Wilfried Huisman gingen uitzenden Der Pakt mit dem Panda. Een leerzame ervaring die je meer inzicht geeft in de dynamiek van media, en leerzaam over hoe je zelf en je boodschap overkomt.
Knap was hoe het Wereld Natuur Fonds er in slaagde om zoveel mogelijk inhoudelijke discussie te vermijden, om zo de mediaschade te beperken. Ze kunnen leunen op de bij het grote publiek ingebakken goodwill, waardoor je als journalist met kritiek op de meestal afwezige effectiviteit van het WNF in de natuur bijna lijkt als een boze meneer die een kind slaat. Toch kun je tegenover zo’n communicatiereus overeind blijven, die jaarlijks meer geld uit geeft aan media en publieks-beinvloeding dan natuurbeheer en bescherming (tenzij je alles dat het wnf doet natuurbescherming mag noemen…)
Hoe het Wereld Natuur Fonds strategische communicatie bedreef en hie je daarmee omgaat, en hoe je jarenlange spitwerk desondanks duurzame waarde houdt, daarover gaat mijn lezing.
Ik ben een tikje omstreden omdat de wijze waarop ik toch al controversiele zaken breng niet altijd even politiek correct, lief en diplomatiek van toonzetting is, maar het wordt alvast niet saai dus komt allen. Als mensen van het WNF alsnog inhoudelijke discussie op basis van argumenten met me willen voeren: ik sta daar graag voor open, want uiteindelijk was dat het doel van mijn kritiek die door insiders in het natuurwereldje gedeeld wordt…
Dus wees ook van harte welkom, als je maar eerlijk kunt discussieren en geen nieuwe spin-campagne of communicatieoorlog wilt beginnen… Men kan ook nog proberen mijn uitnodiging ongedaan te maken, maar dat heeft dan dus niet te maken met de kwaliteit van de ervaringen die ik met collegae wetenschapsjournalisten wil delen, een genre journalist dat vaak inhoudelijke kennis heeft/ het zijn net zulke nerds als ik.
22 september, Utrecht: Een speciaal journalisten-café in Utrecht over mediastrategie, contra-spin en de impact van je verhaal.
Wetenschaps- en onderzoeksjournalisten gaan niet over één nacht ijs als ze een verhaal publiceren. Dagen, weken en maanden kost het soms om een maatschappelijke of wetenschappelijke kwestie tot de bodem uit te zoeken en uit een karrenvracht aan informatie een meeslepend verhaal te destilleren.
Maar dan begint het eigenlijk pas.
Wat als je onthullingen door iedereen worden genegeerd? Of wat als je bevindingen worden tegengesproken door spindoctors en woordvoerders van een belangenpartij? En je in een communicatieoorlog terecht komt? Voor je het weet, lig je zelf onder vuur.
Als journalist, of redactie, bepaal je meer dan ooit zelf de impact van je publicatie. Dat vraagt om een mediastrategie. Bedrijven, onderzoeksinstellingen, non-profit organisaties, en andere belangenpartijen
wapenen zich tegen onwelgevallige berichtgeving. Hoe pareer je hun tegenaanval? Kortom, hoe vergroot je de impact van je publicatie?Voor dit bijzondere Café slaan de Vereniging voor Wetenschapsjournalistiek en -communicatie Nederland (VWN) en de Vereniging van Onderzoeksjournalisten (VVOJ) de handen ineen.
Sprekers:
Frank van Kolfschooten (wetenschapsjournalist, publiceerde over wetenschapsfraude in ‘Ontspoorde Wetenschap’, stelde onder andere het zelfplagiaat van de veel publicerende topeconoom Peter Nijkamp aan de kaak.
Rypke Zeilmaker (zelfstandig natuur/wetenschapsjournalist, blogger en fotograaf van de menselijke natuur in binnen- en buitenland, oogstte veel aandacht met een onderzoek naar de uitgaven van het Wereld Natuur Fonds)
Maryse Ducheine (onafhankelijk consultant & mediastrateeg, geeft strategie-, reputatie- en crisis-advies; oud-journalist bij NOS Journaal)Wanneer: maandagavond 22 september, 20.00 uur (deur open om 19.30 uur)
Waar: Het Huis Utrecht, Boorstraat 107, 3513 SE Utrecht; tien minuutjes lopen van Utrecht Centraal (zie PDF)
Entree: Gratis voor leden van de VVOJ en de VWN. Niet-leden betalen 5 euro. Bij overaanmelding krijgen leden voorrang.
Aanmelden: via een mailtje naar: cafe@vvoj.nl
Stap 1: er is geen vijand. De wetenschapsjournalist onderzoekt, ordent en publiceert en staat daarbij open voor kritiek. Juist ook door het object van het onderzoek! Door het object als vriend of vijand te beschouwen, verlies je je objectiviteit.
Het probleem ontstaat juist als je emotionele betrokkenheid (onvermijdelijk) invloed laat krijgen op je werk. Dan krijg je de bekende bias in het werk dat vele journalisten kenmerkt. Waar de lezer een verslag verwacht, krijgt hij een mening.
Stap 2: De vijand van je werk ben je zelf. Door de emotie de overhand te laten krijgen of waarde te hechten aan de mening van het onderzoeksobject, de lezer of de collega.
…zo moeilijk is het toch niet om te zien? Met de vijand bedoel ik ‘de vijand’ tussen aanhalingstekens, het is spreekwoordelijk en onder journalisten wel eens gebruikelijk als aanduiding wanneer je het over afdeling communicatie hebt, die is opgericht om de journalist met zo nietszeggend mogelijke antwoorden af te poeieren. De kunst is steeds de PR te omzeilen, en bij de echte antwoorden te komen: een afdeling communicatie moet je alleen vragen stellen die met Ja of Nee beantwoordbaar zijn, wanneer je de research al hebt afgerond.
Er zijn ook uitzonderingen, ik heb zeer goede ervaringen met Shell (die je gewoon spul leveren dat je nodig hebt), bij Essent deden ze het recent ook goed, het ergste PR-drijfhout spoelt vooral aan bij de overheid, het heeft geen zin om ze te bellen
Terzijde:
Minority Rules: Why 10 Percent is All You Need
http://freakonomics.com/2011/07/28/minority-rules-why-10-percent-is-all-you-need/
Rypke bedankt voor je goede inbreng op wetenschappelijk niveau over de visserij. Visned en Vissersbond zouden je moeten inhuren als spreker om vissers die kennis bij te brengen.
@kees, bij visned en vissersbond werken louter sukkels, dus die gaan dat niet doen, toch dank voor je inbreng
@Rypke hoe zit dit met het aalverhaal? WNF en consorten plegen toch ook media oorlog tegen die sector?
te snel op de rode knop Submit Comment gedrukt…..
Wat met die Viswijzer? Een document, welk pretendeert een “leidraad” te zijn voor de “onwetende” “groene” consument die in hun zoektocht naar dagelijkse proteïne behoefte heeft aan begeleiding, echter ontbreekt het (volgens mijn inzicht) aan gedegen en met regelmaat getoetste wetenschappelijke onderbouwing. O.a WNF zet de Viswijzer in als “holy grail” om de consument te “besmetten” met onjuiste, eenzijdige niet onderbouwde informatie. Dit doen ze door die Viswijzer onophoudelijk op elke straathoek te promoten met “leuke onschuldig ogende” en “gratis” werkende studentes in te zetten
p.s. Heb ik goed mijn aanhalingstekens gebruikt? :-)