Meer CO2 pakt positief uit voor oceanen

Een hogere concentratie CO2 in de atmosfeer leidt ertoe dat oceanen verzuren, met alle gevolgen vandien voor koralen en andere kwetsbare ecosystemen. Die breed geaccepteerde claim klopt niet met de feiten, stelt Craig Idso, op basis van een meta-analyse van 568 wetenschappelijke experimenten waarin gekeken is naar het verband tussen zuurgraad (pH) en verschillende aspecten van het leven in oceanen. Als er al een effect is, dan is dat waarschijnlijk positief, vertelde hij tijdens de Vierde Internationale Conferentie over Climate Change.

Volgens Idso, oprichter en voorzitter van de Raad van Bestuur van het Center for the Study of Carbon Dioxide and Global Change, heeft het IPCC de veronderstelde omvang en effecten van ‘ocean acidification’, verzuring van de oceanen, erg zwaar aangezet. Omdat CO2 oplost in zeewater, zou de zuurgraad van zeewater (momenteel schommelend tussen 8,06 en 8,2) afnemen met 0,1 en in de verdere toekomst zelfs met 0,8. Volgens Idso wordt de verzuring van oceanen zo zwaar aangezet, omdat het naast klimaatverandering een extra argument is om de uitstoot van CO2 te verminderen.

Ook de milieubeweging heeft het thema opgepakt. Zo heeft de National Resource Defense Council recent een film uitgebracht, Acid Test, die in dramatische woorden en beelden schetst wat er gebeurt als we de verzuring van de oceanen niet weten te voorkomen. Niet alleen de koraalriffen gaan eraan, maar in uitgestrekte gebieden van de oceanen wordt het zeewater zo zuur dat schelpen erin oplossen. De biodiversiteit neemt drastisch af en wat resteert, is een wereld van algen en wieren.

Om te beginnen, zo constateert Idso zal de pH (zuurgraad) lang niet zo sterk dalen als het IPCC beweert. Op basis van het onderzoek van Pieter Tans uit 2009 (Tans, P. 2009. An accounting of the observed increase in oceanic and atmospheric CO2 and an outlook for the future. Oceanography 22: 26-35) stelt hij dat de CO2-concentratie in de atmosfeer nooit hoger zal worden dan 500 ppm, medio deze eeuw. Daar hoort een pH-verlaging bij van het oceaanwater in de orde van 0,1 tot hooguit 0,3. Veel minder dan de 0,5 tot 0,8 die het IPCC voorziet voor de komende eeuwen.

Bij dergelijke concentraties valt weinig schade te verwachten voor het zeeleven. Op de conferentie presenteerde Craig Idso de voorlopige resultaten van een analyse van 568 wetenschappelijke experimenten naar het effect van verzuring op het leven in zee. De beoogde zuurgraad wordt daarbij gerealiseerd door CO2 te laten borrelen in zeewatertanks of door er een plens zoutzuur in te gooien. In het laatste geval heb je weliswaar meer kans op vals negatieve uitkomsten, maar dat was voor de meta-analyse geen bezwaar.

De resultaten van de meta-analyse laten volgens Idso zien dat een verlaging van de pH met 0,5 punt negatief uitpakt voor vruchtbaarheid en kalkvorming, maar positief voor groei, metabolisme en overlevingskans van zeeorganismen. Bij een dergelijke pH hoort een atmosferische concentratie van CO2 van 800 tot 1000 ppm. Niet erg reëel dus. Als de pH met niet meer dan 0,3 afneemt – overeenkomend met een atmosferische CO2-concentratie van rond de 400 ppm – zijn er geen negatieve effecten, eerder zelfs een licht positief effect. Niet heel groot, erkent Idso, maar toch iets heel anders dan de doemverhalen over uitsterven van het leven in de oceanen. De komende maanden worden nog meer studies verwerkt in de meta-analyse. De verzamelde gegevens – en hopelijk nog veel meer – worden voor iedereen toegankelijk gemaakt op Idso’s website www.co2science.org.