Viskeurmerken, a fishy business

Na publicatie van mijn artikel over viskeurmerken in Elsevier ‘Handel in Wantrouwen’ ontspon een discussie met de voorlichtster van MSC (die de naam draagt van een zoetwater-roofvis). In dit blog daarom nog een inhoudelijke versterking van de hoofdboodschap van mijn artikel. Let verder wel: ik heb niets tegen MSC als professioneel bedrijf, dat via de handel in keurmerken een boterham probeert te verdienen voor haar personeel, ondersteund door haar groene zusterclubs en de loterijmiljoenen van Boudewijn Poelmann.

Het verhaal gaat juist over dat feit, minus de wollige goededoel-marketing. Alsof zou men bezig zijn om de planeet te redden. Terwijl het vooral het heersende visserijbeleid van overheden in landen is dat bepaalt of ergens overbevissing is. De goede doel-status heeft uitsluitend een commercieel motief: zo komen ze ook in aanmerking voor donaties uit de loterij bij markt-expansie.

Goede Doel BV
MSC is een bedrijf dat zich voordoet als het goede doel, en dat doen ze (vooral ook) uit commerciële motieven. MSC zet daarbij milieuclubs (ook ‘goede doel’ BV) in voor hun marketing. MSC geeft zelf in haar jaarverslag aan dat zij de Goede Visweek van WNF en Stichting de Noordzee als eigen marketing-activiteit beschouwen, even als ‘Goede Vis op de Kaart’.

Zij cashen daarnaast miljoenen euro’s loterijgelden van de Postcode Loterij. Niet alleen in Nederland maar ook van Britse en Zweedse varianten op de Postcode Loterij. Hoe meer die milieuclubs er in slagen om MSC als DE standaard in supermarkten af te dwingen (wat ze is gelukt bij Albert Heijn en CBL-supermarkten), hoe meer geld MSC verdient. Dat is hun zogenaamde ‘consumerfacing’-bedrijfstak. Iedereen die in de consument gerichte handel dat logo voert draagt 0,5 procent van de omzetvolumes af aan MSC. Daarnaast dient men Royalty’s af te dragen, en men betaalt een vast bedrag voor MSC-lidmaatschap.

De aanvoer en verwerking (bv afslagen) vormen het Non-Consumerfacing onderdeel van de bedrijfstak, waarover MSC geld verdient.

Winst voor de oceanen op bankrekening in London
Vervolgens zetten ze al deze omzet doodleuk in hun jaarverslag neer als ‘charitatieve activiteiten’. Dus geld verdienen aan mensen die je logo voeren. Dat is pure liefdadigheid. Niet alleen dat: MSC lokt visserijen een MSC-traject in door te adverteren met overheids-subsidies voor zo’n traject. Die visserijen betalen tienduizenden euro’s aan een certificeringsbureau, en ze moeten geld vrij houden om niet aangekondigde controles door zo’n dure jongen te kunnen betalen, anders zijn ze hun MSC-certificaat weer kwijt.

En dat noemt de voorlichtster met vissennaam van MSC dan ‘winst voor de oceanen’. Yeah Right.

Hoe naïef zijn we hier?

Die winst voor de oceanen parkeert MSC voorlopig vooral op de eigen bankrekening, waar ruim 20 miljoen Britse pond staat uitgezet. Kom MSC-voorlichtster, je bent vast een prima meid die vecht voor haar bedrijf. Maar er zijn dingen die je WILT geloven, en dingen die je KUNT geloven. Het lijkt dan ongepast wanneer men mijn professionaliteit in diskrediet wil brengen om zo de aandacht af te leiden van bovenstaande.

Al zou ik overigens als voorlichter van MSC direct het zelfde doen, maar dan smeriger. Meer munitie om die rotjournalist- die niet overschrijft wat je bedrijf aan andere journalisten voorschrijft- voortaan bij alle media onmogelijk te maken. Ieder heeft zijn eigen belang.

We zijn hier het IPCC niet: ‘de hoofdboodschap staat’
Natuurlijk zijn we hier niet van het IPCC. Zodat we direct na Himalayagate en Climategate roepen dat ‘de hoofdboodschap nog staat’, als er slordigheden in het verhaal zouden voorkomen. Het aandeel van het scholquotum in Nederland dat onder MSC valt is zo’n discussiepunt. Van interne communicatie van visserijbestuurders had ik de schatting van ongeveer de helft opgenomen.

Van niet gecertificeerde boomkorvisserij is nauwelijks meer iets  over (minder dan 20 procent van de schepen), nu de vloot overstapte op puls, en anderen flyshooter. Waarbij diversen al in een MSC-traject zaten of zitten. Het leek mij geen onrealistisch getal. Volgens MSC kan het maximaal 19 procent zijn. Dat is een punt dat verificatie verdient. Helaas is bij eindredactie 1 maal de naam MSC met WNF verwisseld. Daardoor kwam de valse voorlichting die WNF geeft over visserij in het kader 1 maal op het conto van MSC. Daarvoor komt een erratum, ik baal daar met de redactie ook van omdat het in de aangeleverde tekst wel goed stond. Maar zulke ongelukjes gebeuren, en daar hebben wij excuses voor aangeboden.

Voor de rest is de kritiek van MSC een interpretatie-discussie, waarbij mijn uitleg -minus wollig planeetje redden -als ‘fout’ wordt ervaren.

• Een  voorbeeld: Wanneer ik stel ‘personeel tussen milieuclubs en viskeurmerk MSC rouleert onderling (en kweekvis-zusje ASC waar het verhaal over ging), dan zeggen zij dat dit onjuist is. Het is- sorry voor de zin- onjuist te stellen dat dit onjuist is. Esther Luiten  is afkomstig van Stichting de Noordzee. Zij verzorgt de commercie van MSC-zusje ASC op Europees niveau, met subsidies van het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Ex-personeel van Stichting de Noordzee werkt nu voor WNF, en alsof dat nog niet genoeg is. De Good Fish Foundation is een als marketing-vehikel voor MSC opgezet bedrijf vanuit: Stichting de Noordzee. Je kunt dat eenvoudig in het KVK-register controleren.
• Overigens krijgt Stichting de Noordzee ook 10 procent van haar begroting vergoed door…het ministerie van Infrastructuur en Milieu. Verder beslist Stichting de Noordzee mee over verdeling van de EFMZ-visserijsubsidies. Ra ra waar die winst voor de oceanen zou terecht komen. Ehhhhhh

Ieder artikel beter
Kortom: ik waardeer het als mensen mij inhoudelijk scherp houden, ieder nieuw artikel dat ik schrijf moet  beter en nauwkeuriger worden dan het vorige. Wie enkel mijn ongeveer 2500 blogs kent, ziet meestal de ruwe gedachtenlijn minus eindredactie. Voor reguliere media doe ik meer mijn best. Het meeste gezeur over ‘de toon’ van mensen die mij toch al niet moeten en die daar allerlei Freudiaanse motieven in zien: het is een zuivere eindredactionele kwestie.

Wat mij opviel is wel dat MSC nog een poging doet om inhoudelijke kritiek te leveren. Zij hebben een professioneler instelling.

De milieuclubs beperkten zich louter tot goedkope persoonsaanvallen op mijn gefrustreerde en gekleurde visie vol fouten die Elsevier onwaardig zou zijn.

Het verspreiden van kinderlijke bagger om onwelgevallige boodschappen te framen, dat is kortom hun eigen verantwoordelijkheid. Wij wensen hen God’s zegen en een beter karakter toe. De deur blijft van mijn kant altijd open staan voor een constructieve discussie over effectgerichte natuurbescherming. Tot nu toe zie ik van die kant geen enkele bereidheid, en ook steeds meer echte wetenschappers keren zich van deze clubs af. Ookal zijn ze nog zo goed in geld peuteren uit alle hoeken en subsidiegaten.

Met geld kun je veel kopen, maar niet alles…

Tot slot: MSC is in haar soort prima, maar geen paardenmiddel
OP een wereldmarkt met vis van onbekende herkomst, helpt een MSC-keurmerk die herkomst traceren en daar hebben ze een positieve functie. Daarom hielp Unilever het ook oprichten. Om aanvoer te garanderen voor industriele verwerking voor hun vissticks.

Maar daar ligt ook de beperking. Als je al weet waar de vis vandaan komt, en de bestanden zijn gezond. Dan is er geen keurmerk nodig. Het liefst eet ik ook direct garnalen van een schip. Ik hoef geen zeepsop-garnalen die het heen en weer-kregen van Marokko, al staan er 10 keurmerken op.

Maar overheidsregels houden dat nu tegen, zo meldt het Algemeen Dagblad vandaag. Liever averechtse regelgeving en lastenverzwaring opruimen dus dan keurmerken. Dat is lekkerder voor consumenten, en beter voor de vissers. Want uiteindelijk heeft duurzaamheid meer componenten dan enkel natuur. Economische duurzaamheid voor de mensen die het vangen: laten we daar eens over beginnen in het jaar van de aanlandplicht.