Een gastbijdrage van Wim Eradus.
Als er geen manier wordt gevonden om elektriciteit grootschalig op te slaan, hebben de Nederlandse miljardeninvesteringen in windmolens weinig zin, reageert ir. Wim Eradus.
Windmolens bederven het landschap, maar zijn vooral „zinloos” zegt landschapsarchitect Han Lörzing in het uit het ND overgenomen interview ”Windmolen staat meestal stil”. Windmolens zijn een uitermate onbetrouwbare energiebron waarvan de leveringsgaten moeten worden gedicht door het bijstarten van niet duurzame gas- olie- en kerncentrales. „Daar schieten we dus niets mee op.”
In RD 27-5 reageren twee vertegenwoordigers van de Nederlandse Windenergie Associatie daar fel op. „Lörzing zet alle nuances overboord. Windenergie is wel degelijk duurzaam en inhoudelijk klopt er weinig van zijn woorden.” Ik denk echter dat Lörzing terecht de geroemde duurzaamheidsvoordelen van windenergie ter discussie stelt. De beide windlobbyisten stellen de situatie wel erg rooskleurig voor.
Dat windmolens 95 procent van de tijd zouden draaien, is erg optimistisch. Vanaf windkracht 2 tot 3 wekken de turbines energie op, maar ze leveren dan nog nauwelijks stroom. Bij windkracht 5 is het vermogen 12 procent van het maximum. Pas bij windkracht 7 produceren ze maximaal. Dit vermogen houden ze vol tot windkracht 10-12. Dan worden ze stilgezet om overbelasting te voorkomen.
Het CBS-rapport ”Hernieuwbare energie in Nederland 2014” gaat uit van een gemiddeld rendement (meestal aangeduid als ”productiefactor”) van 24 procent. De productiefactor in Nederland is voor lage turbines (tot 30 meter) ongeveer 15 procent en voor hoge turbines 25 procent. Op zee loopt dit op tot 40 procent.
Reservecapaciteit
Het is een hardnekkig misverstand dat we met voldoende zon- en windenergie geen volledige reservecapaciteit achter de hand hoeven te houden. Als zon en wind te weinig of zelfs helemaal niets leveren, moet het ontbrekende vermogen volledig worden aangevuld. Aanbod en vraag moeten te allen tijde in balans zijn. Dat kan op beperkte schaal door inkoppeling van vermogen uit naburige landen. Maar die hebben doorgaans hetzelfde probleem.
Waait het erg hard in Duitsland en Denemarken, twee landen waar veel windenergie wordt opgewekt, dan kan daar een fors energieoverschot ontstaan. Dat kan alleen tegen zeer lage prijzen worden gedumpt in omliggende landen. Soms moet daar zelfs geld op worden toegelegd. Het probleem is dat elektriciteit bij de huidige stand van de techniek niet economisch grootschalig kan worden opgeslagen om een energiebuffer te hebben wanneer de zon niet schijnt en de wind is gaan liggen.
In bergachtige landen kan bij te veel wind water naar hooggelegen bergmeren gepompt worden. Bij te weinig wind kan deze energie via waterkracht worden omgezet in elektriciteit. In ons vlakke land gaat dat niet en moeten de bestaande energiecentrales bijspringen. Meer dan 98 procent van de energiebehoefte wordt nu nog als basislast geleverd door kolen- en kerncentrales. Die kunnen niet snel reageren op veranderingen van zon- en windenergie.
Moderne gascentrales kunnen dat wel, maar dat heeft een prijs. Snelstartende gasturbines hebben een laag rendement, zo’n 30 procent tegenover 58 procent voor een conventionele centrale. De gewenste CO2-besparing wordt daardoor grotendeels tenietgedaan. Voor België berekende J. Soens in zijn proefschrift dat windenergie bij vermogens boven 5 procent van het totale landelijke vermogen geen CO2-winst meer oplevert.
Op dit moment komt zo’n 5 procent van onze stroom van windmolens, 0,7 procent van ons jaarlijkse energiegebruik. Het Energieakkoord wil dit opvoeren tot 20 procent, overeenkomend met bijna 3 procent van ons totale energiegebruik. Als dr. Soens gelijk heeft, blijft er zo van de CO2-besparing niet bar veel over. Deze tientallen miljarden kostende nationale operatie om het klimaat te redden lijkt dan weggegooid geld.
Wil het ooit wat worden met windenergie, dan zal er een doorbraak moeten komen in grootschalige opslagtechnologie. Voorlopig blijft het bij plannen en bij exotische experimenten, zoals opslag in de accu’s van elektrische auto’s, cv-ketels die op commando ook stroom opwekken, ondergrondse opslag van gecomprimeerde lucht in lege gasvelden en van water in ondergrondse mijnschachten. Het lijkt mij dat deze ingenieuze ideeën voorlopig slechts gedeeltelijk de gesignaleerde energie-onbalans kunnen overbruggen. Van wind kunnen we nog niet leven.
Aldus Wim Eradus.
De auteur werkte als wetenschappelijk medewerker aan ‘Wageningen University’ en was docent techniek en maatschappij aan de Evangelische Hogeschool.
Dit artikel verscheen eerder in het Reformatorisch Dagblad. Zie hier.
Al eerder gepost maar toch:
bij percentages rekent men met (rekenkundige) gemiddelden. Dat mag alleen als de bewerking optellen van toepassing is, dus in dit geval : opslag. Voorbeeldje: u krijgt gemiddeld 2 liter water per dag, ruim genoeg dus maar gedurende 1 week per jaar is er geen water.
Dat betekent wel uw einde.
Rekenen met gemiddeldes is hier dus fout zolang er geen opslag is voor water. Vervang nu water door stroom.
Windmolens en zonnepanelen onderstrepen is feite de superioriteit van fossiele brandstoffen. Er is genoeg energie “over” om deze nutteloze dingen te fabriceren, plaatsen en onderhouden. En het is nog maar zeer de vraag of een infrastructuur die moet draaien op de energie van zo en wind zichzelf in stand kan houden.
Als de productiefactor van een windmolen 33% is dan is de kans op voldoende wind in twee onafhankelijke regio’s 1-0,66^2 = 56%
Dat impliceert het dubbele aantal en voor de helft is al amper ruimte.
Een molen staat 8 maanden van het jaar stil. Voorstanders van windenergie vinden dat geen eerlijke voorstelling. Een vergelijking: stellen we de maximale productie van 1 dag op 1. (daarna 2 dagen stilstand) Dan wordt bij 3 dagen halve wind 3/8 deel daarvan opgewekt. Wat een ellende! Zo creëer je een energiecrisis.
Precies!
Bij een gemiddelde behoort een standaardafwijking s, geeft men die niet op dan geeft men blijk van onbenul.
Erg gangbaar in de politiek (gemiddeld inkomne, gezinsgrootte, belastingdruk, enz) en propagandistische uitingen.
Gemiddeld ga je vandaag niet dood.
En magere Hein rolt over de vloer van het lachen.
Het gebruik van niet-SI eenheden (meter, kilogram, seconde, joule, enz.) is in NL verboden.
Tijd dat het oneigenlijk gebruik van halfzachte, onvolledige statistische uitkomsten het zelfde lot wachten.
Gewoon omdat het misleiding in de hand werkt.
@Boels, “Het gebruik van niet-SI eenheden (meter, kilogram, seconde, joule, enz.) is in NL verboden.”.
Dus de overheden zijn met “huishouden” als eenheid voor vermogen en “bolletje ijs” (Duitsland) als geldwaarde in overtreding.
Met huishoudens rekenen is (behalve dat gemiddeldes misleidend zijn) in nog een opzicht fout: onze welvaart komt van de industrie (staal, beton, chemie, keramiek, glas) transport en landbouw. Een huishouden heeft per dag zo’n 60KWh nodig maar ons land gebruikt totaal 3TWh per dag, dus plm 400KWh per huishouden. Bij de opgave van “bediende huishoudens” wordt van piekvermogen en huishouden uitgegaan zodat zelfs in geval van opslag zonder energieverlies ( ! ) het getal moet worden gedeeld door 20.
Een groot windpark bedient dan nog maar een dorp. Wind- en zonne-energie is volksverlakkerij.
@Boels, nòg zoiets: mijn klokje loopt van 0:00:00 tot 23:59:59, gemiddeld is het dus 12 uur door de dag heen.
En de standaardafwijking is 07:04:16 (analoog) en 07:04:15 (dgitaal) ;-)
“De windturbine ‘De ambtenaar’, de grootste windmolen van Europa, is in handen van een groep van 21 (oud-)bankiers en financieel specialisten. De belangrijkste reden om geld in de windmolen te steken, zijn de fiscale voordelen en de subsidie op groene stroom.
In totaal zou het fiscale voordeel oplopen tot 7, 5 milljoen euro.
Oud-topman van ABN Amro Rijkman Groenink heeft 15,2 procent van de aandelen in de molen in handen. Naar eigen zeggen verdient hij zijn investering in circa drie jaar terug.”
Hoezo weggegooid geld, er wordt flink aan verdient. Of in de woorden van onze premier: “Windmolens draaien op subsidie. Hahahaha”.
Inderdaad, binnen de wet zijn er veel mogelijkheden om subsidies te stapelen.
Dat zou afgelopen moeten zijn (maar dan wel een stevige belasting op CO2 uitstoot)
Dan wordt vanzelf de goedkoopste manier van CO2 uitstoot verminderen gevolgd
Maar goed “sceptici”zullen wel weer tegen zijn
Want het zou zo maar kunnen werken !
@JvdH,
“(maar dan wel een stevige belasting op CO2 uitstoot)”.
En, als straks definitief blijkt dat dat spul geen opwarming veroorzaakt, natuurlijk een stevige veroordeling van degene die ons jarenlang het geld uit de zak hebben geklopt of daaraan hebben meegewerkt.
Dan hoeven ze alleen maar sorry te zeggen !
“Het is een hardnekkig misverstand dat we met voldoende zon- en windenergie geen volledige reservecapaciteit achter de hand hoeven te houden. ”
Het is vooral een misverstand dat je voor kern/lkool/gas centrales geen volledige volledige reservecapaciteit achter de hand hoeven te houden.
Verder weer een ideologisch stukje wat verder vooral uitblinkt in het niet onderbouwen van een mening
Al eerder is deze bewering naar de prullenbak verwezen.
Voor kern/kool/gas heb je inderdaad reservecapaciteit nodig voor als deze onverwacht uitvallen.
Voor zon en wind heb je zowel aanvullende capaciteit nodig voor als het niet waait / de zon niet schijnt en daarnaast nog eens resevecapaciteit voor als deze centrales onverwacht uitvallen. Netto is dus de wind/zon capaciteit overbodig.
Behalve natuurlijk dat als een windtubine draait de reserve capaciteit niet hoeft te draaien en dus CO2 uitstoot verminderd. Wind is redelijk goed te voorspellen, het uitvallen van een kerncentrale niet. Het onverwacht uitvallen van een wondturbine van 6 MW is een kleiner probleem dan het onverwacht uitvallen van een kolencentrale van 1600MW
JvdH,
Wind is niet goed te voorspellen van dag tot dag en voor de fossiele backup zou je het van uur tot uur willen weten.
Want dan stook je die fossielen voor de zekerheid op (netstabiliteit) en schakel je de windturbines af.
Weet jij tabellen te vinden waar op uurbasis de opbrengst van wind wordt weergegeven?
Die moeten wel bestaan want op basis daarvan wordt de subsbidie berekend.
Boels,
en ja dat weten ze dus wel, want daarop wordt de capaciteit een dag vooruit bepaald.
Maar goed kennis van zake is optioneel als “scepticus”
Advanced Wind Speed Prediction Model Based on a Combination of Weibull Distribution and an Artificial Neural Network
http://www.mdpi.com/1996-1073/10/11/1744/htm
@Marc:
Dank voor de link.
Heel interessant, ga ik verder bekijken.
Maar ik zou graag de voorspellingen willen vergelijken met de reëele opbrengsten (zoiets als het uitlezen van de slimmemeter van de windturbine).
Dus tijdreeksen per uur met voorspelde en werkelijke opbrengst.
Ik wil dus smullen van de pudding en niet van het recept ;-)
@Marc
Dat is interessant.
Het precies kunnen voorspellen van inkomende windstroom zal zeker helpen om blackouts te voorkomen. Echter, het probleem van het niet optimaal draaien van (meestal) gascentrales zal dan nog steeds bestaan.
Het zou interessant zijn om het rendement van een gascentrale zonder windstroom op het net te vergelijken met het rendement daarvan in een net met perfect voorspelbare windstroom. Iemand daar een onderzoek of schatting van?
@Marc:
Vluchtig de publicatie van de link doorgenomen.
Zie fig. 6 en volgende.
Ik volg vooralsnog de conclusies niet.
Men zoekt in feite een methode die gebaseerd is op actuele windgegevens en de juiste voorspelling doet voor de komende perioden.
Voorspellen in de toekomst (sic!) op basis van het verleden is tricky gezien het chaotisch karakter van het weer en dus ook de wind.
M.i. zou je windmetingen moeten doen met windmeters op een radiaal raster op afstanden die overeenkomen met de cut-in en cut-out windsnelheid van de ondergavige windturbines.
Dwz. bij een cut-in van 3 m/s 36 windmeters op 3*3600 m afstand om op uurniveau de verschillen in opbrengst te kunnen voorspellen.
Idem voor de cut-out windsnelheid en alle relevante warden daartussen.
@Bart van Oerle [voorspellen windstroom] is noodzakelijk om brandstof in een centrale te besparen. Met onzekere windverwachting moet de centrale voor de volle vraag blijven produceren. Die energie is dan weggegooid. Inpassingsverlies 100% .Bij voorspelbare wind kan dat wat minder worden maar nooit 0 want je kunt niet per minuut van windstroom naar fossiele stroom omschakelen.
Weibull helpt ons geen bal vooruit .. Het is een statistische verdeling, net als bv. Gauss of Poison, die uiteindelijk de verdeling van windsnelheid in de tijd beter bechrijft dan de andere 2.
Al heb je een (zeer) goede benadering van de 2 weibull parameters, dan kan je aan de hand daarvan nog altijd NIETS wezenlijk zeggen of volgende week, of maand, of jaar, de windsnelheid 5 of 25 m/s zal zijn. Het zal enkel zeggen, de kans op 5 m/s is X%, en de kans op 25 m/s is Y%. …
geen enkele hoeveelheid hogere wiskunde, of geen enkele hoeveelheid CPU rekenkracht zal daaraan iets veranderen ..
voorts ben ik het natuurlijk 200% eens met de collega/auteur van dit stuk .. onbetrouwbare elektriciteit (als wind en zon), zal ons enkel ECHT helpen bij het voorhanden zijn van ENORME hoeveelheden, (relatief) GOEDKOPE stockage-mogelijkheid van elektriciteit …
(en die is, zelfs voorbij de horizon, nog nergens te bespeuren … bovendien krijgt de charlatan E. Musk veel te veel aandacht met zijn “batterij-technologie”)
Als windmolens uitvallen doen ze dat allemaal tegelijk omdat er geen wind is. Je moet dus het totaal aan opgesteld vermogen als back-up hebben staan. De kans dat alle centrales uitvallen is vrijwel nul. Er vallen er hooguit een of twee tegelijk uit. Bij conventionele energievoorziening hoef je dus maar een klein gedeelte van het opgestelde vermogen als back-up te hebben. Wel logisch blijven nadenken!
Zeg, even tussen al het gekrakeel door. Die windmolens bespaar je daar nou CO2 mee?
Nee
Je woont toch in Duitsland ?
De studie van J. Soens is hier te vinden: http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.468.7928&rep=rep1&type=pdf
De studie is uit 2005 en heeft als aanbeveling om te onderzoeken wat de impact is op de maximale penetratiegraad van windenergie in het geval windsnelheid voorspellingen meegenomen worden, opslag en vraagsturing.
Inmiddels is het 2017 en zijn windsnelheidvoorspellingen beter geworden, is er al sprake van vraagsturing bij grote afnemers en is het realistischer dat accu opslag in de vorm van vehicle to grid de komende jaren vorm gaat krijgen.
M.a.w.,die 5% waar dit artikel uit 2016 van die techniekleraar naar verwijst is al achterhaald.
Dus wederom een stemmingmakerijartikel van een gepensioneerde ter vermaak van de inner circle van climategate. Het artikel zou pas informatief zijn als J. Soens om een reactie gevraagd zou zijn om aan te geven in hoeverre die 5% stand houdt gezien de ontwikkelingen op de energiemarkt van de afgelopen 12 jaar en de ontwikkelingen die nog in het vat zitten.
Ja Marc, mee eens, daar zou het stuk wel beter van worden. Wie vraagt J.Soens om een reactie?
Ook fijn als iemand die er verstand van heeft eens iets zou kunnen vertellen over de stand van zaken m.b.t. de techniek van de energie-opslag van zone- en windenergie. En of het reëel is dat dit in 2030 geregeld is. Misschien iemand van Urgenda eens aan het woord laten?
Maar kernvraag blijft altijd maar weer of die enorme bergen (belasting)geld voor subsidie voor alternatieve energiebronnen – en toenemende energieprijzen voor de burger daardoor – gerechtvaardigd zijn vanwege het vermeende gevaar voor de mensheid door de toename van het CO2 gehalte in de atmosfeer, waarvan nog niet eens is aangetoond dat dit volledig door de verbranding van fossiele brandstoffen komt, als ik het goed begrijp, en dat daardoor dan de temperatuur op aarde zou stijgen, met enorme rampen en overstromingen tot gevolg. Toen ik nog alleen de krant las en naar het journaal keek dacht ik ja, sinds ik me wat breder oriënteer zeg ik, nee. Het is onmogelijk om een goed oordeel te vellen uit alle tegenstrijdige informatie die je op je af krijgt, als je hier niet heel veel tijd in steekt. En dan nog… Dus je moet op een gegeven moment ook wel je gevoel gaan volgen. Of je gezond verstand. En dat zegt nee.
En follow the money is ook altijd een goeie richtingaanwijzer..
Cees,
Je schreef: ‘Ook fijn als iemand die er verstand van heeft eens iets zou kunnen vertellen over de stand van zaken m.b.t. de techniek van de energie-opslag van zone- en windenergie. En of het reëel is dat dit in 2030 geregeld is. Misschien iemand van Urgenda eens aan het woord laten?’
Wat dat laatste betreft: we zijn hier niet zo van Urgenda.
Wat het eerste betreft heeft de Duitse topeconoom Hans Werner Sinn dat allemaal al uitgeplozen.
Zie:
http://www.dagelijksestandaard.nl/2014/02/zin-en-onzin-van-de-duitse-energiewende/
Op papier ziet het communisme er prima uit: arbeiders zijn eigenaar van de productiemiddelen. Centrale sturing van de economie zorgt precies voor de producten die nodig zijn. De werkelijkheid, los van propaganda, is een partij elite met eigen winkels en ziekenhuizen en een grote schare armen, die in de rij staan voor brood. Maar bedenk dat in werkelijkheid er soms weinig verschil zit tussen “alles” of “niets” . Als iedereen eigenaar is van alles dan heeft niemand wat. Als iedereen overal een stem in heeft dan is die stem niets waard.
Ook de energietransitie is met prachtig proza te onderbouwen. De zon schijnt voor niets, de wind stuurt geen rekening….Het waait altijd wel ergens… Maar ook hier valt op na een beetje rekenen: dit ontaardt in een machtsgreep van een nieuwe elite, want energie (dus vrijheid) voor allen zit er met zon en wind niet in. Onvoorspelbaar is slechts wanneer deze waarheid maatschappij breed doordringt. Een beetje al wel, want gevreesd wordt voor een toename van maatschappelijke ongelijkheid.
Accu opslag op nationale schaal is niet realistisch, want zeer duur. Alleen de rijken kunnen zich accu’s veroorloven, wat nodig is als het net aanbodgestuurd wordt dwz er is alleen stroom als het lekker waait of de zon schijnt en waarschijnlijk nooit voor iedereen tegelijk. In zo’n maatschappij brandt alleen het licht bij het partijkader van Groen links en de nieuwe geestelijkheid: Greenpeace, WWF, Urgenda…
Ik had het over V2G. De EV is straks goedkoper dan de ICE nog voordat de ICE verboden wordt. Een 50 kWh accupakketje voor een klein boodschappenwagentje zal ongetwijfeld richting de 50 euro per kWh gaan (2500 euro totaal). Er zijn straks genoeg “rijken” die een EV voor de deur hebben staan. Genoeg accu capaciteit straks om de minder zuinige snel schakelende gascentrales uit te faseren en daar accucapaciteit voor aan te wenden. Daarnaast heb je uiteraard de zuinige STEG centrales nodig. Overall zullen de gascentrales in een zuiniger regime draaien en daar heb je echt geen GWh aan accuopslag voor nodig om hier van te profiteren.
M.a.w., het is een valse voorstelling van zaken dat accu’s pas zinnig zouden zijn wanneer de complete volatiliteit van windmolens over een periode van een dag afgedekt zou moeten worden. De gascentrales staan er en die zullen in 2040 ook nog wel nodig zijn. Ook is het gebrek aan inzicht in waar de EV markt naar toe beweegt. Kijk alleen maar naar de Tesla Semi, wie had vorig jaar kunnen bedenken dat de elektrisch vrachtwagen zonder subsidies een lagere TCO zou hebben dan conventionele vrachtwagens. Als die TCO in de praktijk bevestigd gaat worden doet de markt de rest en is de dieseltruc in no time uit het straatbeeld verdwenen.
Tesla wall box kost €2600 voor 7KWH, lees ik.
Bij voltooide energietransitie moet voor 1 dag zeker 1TWh opgeslagen worden. (Nu zijn er strategische brandstofreserves voor een paar maanden.) 1 dag opslag kost ons land dus een investering van 371 miljard euro.
Daar is geen toekomst van te verwachten, zon en wind is Hobbitstee, volkstuintjes technologie.
V2G (vehicle to grid) Ja dat is handig! Wil je ’s morgens wegrijden maar de auto is bezig het internet in de lucht te houden. Daar betaal je geen €50.000 voor. Als je geld wilt verdienen met stroomopslag dan heb je die wieltjes onder je batterijen en die stoeltjes en deurtjes erboven toch niet nodig? En al helemaal geen elektromotor.
@David, dat jij het niet kan bevatten betekent nog niet dat het onzin is. Tennet is er niet voor niks mee bezig. Zie https://www.tennet.eu/news/detail/europes-first-blockchain-project-to-stabilize-the-power-grid-launches-tennet-and-sonnen-expect-res/
Of zijn ze bij Tennet ook allemaal hartstikke gek?
@Marc:
Tennet is een staatsbedrijf en doet derhalve wat het moet doen van de centrale overheid.
Het kostenaspect en de effectiviteit speelt dus geen dominante rol.
Tennet neemt de geestelijke gesteldheid van de centrale overheid over (want die trekt aan de touwtjes).
@Boels
Ook nog commentaar op de inhoud?
Dat kostenaspecten en effectiviteit geen dominante rol zouden spelen omdat de staat aandeelhouder is, is natuurlijk een heel zwak argument. Zeker nog nooit betrokken geweest bij investeringsbeslissingen bij de overheid. Ook binnen de Rijksoverheid wordt er met businesscases gewerkt, is er geen onbeperkt geld en wordt er steeds meer gestuurd op prestatie indicatoren. Niet dat dat een garantie voor succes is want net als in het bedrijfsleven gaat er binnen de overheid genoeg mis maar dat wil nog niet zeggen dat kosten en effectiviteit van ondergeschikt belang zouden zijn.
@Marc:
Voor Tennet (oude stijl) was er geen enkele aanleiding om ook maar iets te doen aan de stabiliteit dan al gebruikelijk. Juist het verordenen van “hernieuwbaar” van staatswege en de daarin impliciete opdracht aan Tennet bracht verandering. De technische haalbaarheid was niet aangetoond (behalve op papier).
Uit jouw link:
“Ultimately, this helps limit the use of expensive curtailment of wind turbines which is needed to stabilize the grid”
Gewoon “vergeten” dat “hernieuwbaar” netinstabiliteit kan veroorzaaken?
Dat geeft aan dat het verloren gaan van wind-kWh’s zo belangrijk gevonden wordt (en de wind is toch gratis?) dat men zich in bochten gaat wringen omdat te voorkomen dat het plaatsvindt
Ik geloof best dat het experiment op de een of andere manier nog lukt ook.
Maar dan wordt de reëele wind-kWh-prijs hoger en dan zou je verwachten dat er een kosten/baten analyse gemaakt is.
De penetratiegraad van “hernieuwbaar” zal wellicht het punt bereiken waarop de netheerder moet besluiten om nieuwe productie-eenheden alleen toe te staan als die eenheiden voorzien zijn van een eigen backup in de vorm van een accupakket.
Zolang die onbetaalbaar blijven voor (pakweg) een week aan opslag gaat dat niet gebeuren.
Vast staat wel dat het eigenlijk een voorwaarde vooraf had moeten zijn.
Jouw geloof in de overheid inzake (aan)bestedingen deel ik niet, de deskundigheid is daar niet of nauwelijks aanwezig.
Alleen al de laatste jaren zijn miljarden het putje in gegaan door mislukte ICT-projecten.
@Boels
“De penetratiegraad van “hernieuwbaar” zal wellicht het punt bereiken waarop de netheerder moet besluiten om nieuwe productie-eenheden alleen toe te staan als die eenheiden voorzien zijn van een eigen backup in de vorm van een accupakket.
Zolang die onbetaalbaar blijven voor (pakweg) een week aan opslag gaat dat niet gebeuren.
Vast staat wel dat het eigenlijk een voorwaarde vooraf had moeten zijn.”
Hier ga je de mist in. Waarom zou je in hemelsnaam 1 week opslag moeten kunnen dekken terwijl er helemaal geen sprake is van 100% hernieuwbaar en er nog gewoon gascentrales in het net hangen. Die week opslag is daarmee een valse voorstelling van zaken. Opslag moet aangepast worden aan de ramp-up tijd van gascentrales zodat je voortaan kleine vraagwisselingen kan afvangen met opslag en wat relaxter de gascentrales op en af kan schakelen. Juist die snel beschikbare stroom is een stuk duurder dan de reguliere kostprijs van een kWh en daardoor kan een beetje opslag al snel tot besparingen leiden. Zeker als de opslag er al is in de vorm van EV-accu’s.
“Jouw geloof in de overheid inzake (aan)bestedingen deel ik niet, de deskundigheid is daar niet of nauwelijks aanwezig.
Alleen al de laatste jaren zijn miljarden het putje in gegaan door mislukte ICT-projecten.”
Kuch, ik heb persoonlijk tientallen complexe ICT aanbestedingen begeleid en uitgevoerd (geen mislukt) en binnen de centrale overheid is de professionaliteit en deskundigheid de afgelopen 10 jaar behoorlijk omhoog gegaan. Dus ik deel jouw mening niet dat aanbestedingen gedoemd zijn om te mislukken.
Daarnaast, dit soort technologie is wereldwijd inzetbaar waardoor de incentives aan de kant van de markt hoger zijn mits goed gecontracteerd. Mislukte ICT projecten betreffen vaak maatwerk programmatuur of maatwerk inrichting van ERP systemen met slecht ICT projectmanagement, onvolledige specs en jarenlange implementatietijd waardoor de overheid knel komt te zitten en niet snel kan overstappen. Tegenwoordig is er de BIT toets dat dit soort fouten vooraf zou moeten signaleren alvorens de aanbesteding de markt op gaat.
Bij oplossingen die breder inzetbaar zijn en waar de markt in gelooft betaal je als je het goed regelt als overheidsinstantie niet de volledige ontwikkelkosten. Laat nou in dit specifieke geval IBM de leverancier zijn die achter de blockchain technologie zit waardoor het risico dat de technologie niet werkt of niet gebouwd kan worden voor een stuk gemitigeerd is.
@Marc:
“Hernieuwbaar” zonder opslag aan de bron of productie van wat dan ook ter plaatse vergt aanpassingen van het netwerk om netstabiliteit te behouden.
Kunnen we het daar overeens zijn?
Ik zie dat als “collateral damage” van een aldus ondoordacht idee.
Die aanpassingskosten zijn onvoorzien, een begrip dat oorspronkelijk ingevoerd werd om echt onvoorziene zaken te dekken en nu gedevalueerd is om stommiteiten te dekken.
Onder politieke druk en feitelijke omkoperij door te zwaaien met miljarden aan subsidies.
Als men het (voornamelijk buitenlandse) bedrijfsleven tientallen miljarden subsidie had beloofd onder voorwaarde van lokale opslag dan zou allereerst het opslagprobleem worden aangepakt en wellicht was dat problem heel wat dichter bij een oplossing geweest, misschien wel opgelost.
Maar nee, in plaats van probleemoplossend vermogen bij de oorzaak/bron moet er nu welhaast paniekerig aan de “collateral damage” gewerkt worden.
Als ex-ICT’er weet ik dat je geen tijd moet verdoen aan projecten waar aan de kant van de opdrachtgever het organisatorisch een zooitje is en inzicht en vakmanschap ontbreekt.
Wat is er nu zo moeilijk aan een gemeenschappelijke basisadministratie?
Pogingen om gemeenteraadsleden als vrijwilliger bij te staan in de besluitvorming heb ik gestaakt; info wordt door gemeentelijke diensten onder de pet gehouden of is er gewoon niet.
@Boels
We zijn het er over eens dat je niet ongelimiteerd volatiele hernieuwbare energiebronnen kan toevoegen aan het net zonder opslag als factor mee te nemen. Gezien dat je niet in gaat op mijn kritiek op 1 week opslag denk ik dat we het daar ook eens zijn onder voorwaarde dat gascentrales kunnen bijspringen.
Of het allemaal ondoordacht is vind ik een wat zware kwalificatie omdat opslag pas interessant of noodzakelijk wordt bij een groter aandeel hernieuwbaar en zo groot is dat aandeel nog niet. Wel vind ik dat de kostprijs van hernieuwbare energie onvoldoende transparant is en dat je kosten voor een smart grid, kosten van het standby houden van gascentrales, extra kosten voor transport e.d. veel inzichtelijker zouden moeten zijn.
Wat aanbestedingen betreft, denk dat we daar rustig een middag over vol kunnen praten over wat er allemaal beter kan. Mijn ervaring is ook dat het niveau binnen de gemeentelijke overheid op dit vlak onder de maat is. Dat snap ik ook wel want de decentrale overheid betaalt veel minder, zitten minder eigen goed opgeleide ervaren ict’ers enz. E.e.a. wel afhankelijk van de omvang van de gemeente. De uitvoeringsdiensten hebben het beter voor elkaar en hebben of voldoende inhuurbudget of zelf goede mensen, Besluitvorming is ook beter en je hebt geen last van laag niveau wethouders die niet snappen wat aanbesteden is en vooral regionale bedrijven willen voortrekken zonder te beseffen dat dat haaks staan op aanbestedingsregelgeving.
Genoeg voor nu, ik moet nog een gedicht maken.
@Marc:
Veel plezier de komende dagen ;-)
De doctoraatsstudie van Joris Soens dateert van 2005 (leuk detail: promotor was prof. Ronnie Belmans, die toen waarschijnlijk nog 100% voor kernenergie was . Sindsdien is die met Energieville 100% hernieuwbaar geworden, en lost kernenergie NIETS meer op .. :-) …)
De besluiten waren tweeërlei. Het ideale, op te stellen windvermogen in België is beperkt door eerstens de mogelijke CO2 besparingen, die van nul een maximum bereiken en daarna weer dalen per meer geïnstalleerde MW, en tweedens de mogelijkheden en moeilijkheden. om de stochastische wind in het Belgische net te integreren. Dat zou rond de 200 MW onshore, en 500 MW offshore liggen, samen dus 700 MW.
Zie bv. ook wat de Standaard, toen nog een redelijke krant, daarover schreef : http://www.standaard.be/cnt/g36lk5sk
Het eerste, de CO2 besparing, is van GEEN belang voor de proponenten. Wat telt is immers financiëel gewin.
Het tweede is natuurlijk een uitdaging voor de ingenieur, die die 700 MW ondertussen met heel veel plezier heeft gebracht op bijna 3000 MW, zonder eigenlijke technische problemen. Reden is waarschijnlijk een combinatie van vermogenselektronica aan de windkant, en vooral VEEL soepeler gebruik van gascentrales aan de kant die nog steeds de heavy lifting doet, nl. fossiele brandstoffen.
En toegegeven, ook voor een deel door de veel betrouwbaardere voorspellingen van windsnelheden.
Fundamenteel verandert dat alles natuurlijk niets. De details die veranderd zijn, zijn een ode aan de vindingrijkheid van de mens.
Mooi. Dan is bij deze bevestigd dat de 5% uitspraak van J. Soens anno 2017 achterhaald is vanwege o.a. de redenen die ik aangaf. Nu maar hopen dat we dat we dat alle climategate-auteurs goed opletten en dit achterhaalde argument niet herhaald wordt in de komende 1001 anti windenergieschrijfsels.
Ik lees her- en der percentages van 40 tot 50%.
Dat zijn gissingen en het is afwachten wat er gebeurt als de penetratiegraad die richting uit gaat.
Wat mij betreft mag het 100% worden als dat maar onderbouwd wordt met real-time metingen.
Je wordt dood gegooid met uitkomsten van theoretische modellen die de (nabije) toekomst (vruchtenloos) voorspellen.
In feite is het een meet- en regelprobleem, meet dus real-time veranderingen en anticipeer daar real-time op.
Het is geen wetenschappelijk problem, het is doordeweekse meet- en regeltechniek.
En dat is niet denigrerend bedoeld, in tegendeel.
“Leuk” nieuws zojuist op NPO-radio1. Klimaatminister Wiebes stelt voor 2018 een stijging van 45€ voor en voor 2019 en verder een stijging van 175€ van ieders energierekening. Met als reden “in de hoop dat duurzaam daardoor snel goedkoper wordt”. Kafkaiaans!
Er zijn nog wel meer problemen te benoemen bij het invoegen van met name windenergie in het elektriciteitsnet.
Bijvoorbeeld, het opstarten van het net na een black-out.
Om het elektriciteitsnet op te starten zijn synchrone machines (de ‘normale’ generatoren in een elektriciteitscentrale) nodig.
Alleen deze machines kunnen vanuit nullast, dus bij koude start een nominale spanning bij 50Hz opwekken.
Vervolgens kunnen andere synchrone machines worden gekoppeld en zo het net weer “op” brengen.
Daarna kunnen asynchrone generatoren, zoals windmolens en elektronische converters (zoals van zonnepanelen) aan het net worden gekoppeld.
Windmolens en zonnepanelen schakelen namelijk direct af zodra het net wegvalt. Deze systemen dus kunnen niet zelfstandig draaien en helemaal niet het net opstarten na een black-out.
En wat betreft de betrouwbaarheid van windturbines: van het windpark Gemini staan gemiddeld 3 tot 5 molens stil. Onderhoud- en reparatiewerkzaamheden zijn extra moeilijk uit te voeren. Daarvoor is een helikopter nodig en voorlopig moet daar nog fossiele brandstof in.
Bij harde wind, en dat is al een paar keer gebeurd, wordt het vermogen teruggeregeld om te voorkomen dat bij zware windstoten er plotseling 600MW van het net wordt geschakeld.
Een 250MW gasturbine van Siemens vervangt het hele Gemini windpark, op een footprint van 10x4x5 meter.
Het heeft ook niet 2 stuks 110km lange 220kV hoogspanningskabels nodig, diep in de zeebodem ingegraven en een ‘stopcontract op zee’ t.w.v. 1 miljard.
Daarnaast is het onduidelijk wie de grote transportverliezen van Gemini voor haar rekening neemt: de eigenaren van het windpark of Tennet.
De toekomst kennen we niet maar dit is zeker: anno 2050 is er een rederijtje op Terschelling dat dagtochten organiseert naar de scrapyard Gemini, symbool van collectieve verdwazing.
Beste Wim, ik nodig je uit onderstaande film eens te kijken. Ik concludeer/veronderstel dat het kennelijk al wel aardig mogelijk is om energie grootschalig op te slaan. Het schijnt zelfs al zo te zijn dat opslag al goedkoper is dan een nieuwe centrale (en/of windpark) bouwen. Bijkomstig: door lokaal op te slaan, dicht bij de verwekkers en gebruikes, die worden dezelfde kun je de enorme kosten van transport enorm drukken. https://www.youtube.com/watch?v=2b3ttqYDwF0&feature=youtu.be&t=49m1s
@JvdH Weer een drogredenering. Als het dunkelflauwte is, valt 100% uit.
http://www.jobra.be/archief/040-dunkelflaute.htm
Hoe dit kan worden opgevangen, wordt steeds problematischer, naarmate er meer kerncentrales worden stilgelegd. Fijn, krijgen we bruinkoolmijnen ervoor in de plaats zoals de recente boskap naast Limburg. Waar haalt men de onverantwoordelijk vandaan om nog meer fijnstof in de atmosfeer te jagen bij het najagen van een klimaatmythe die openlijk voor schut staat vanwege de meetresultaten?
Uitval van een klassieke centrale zal met ca. 12% van de benodigde capaciteit gemakkelijk kunnen worden opgevangen door alle overige gezamenlijke centrales.
In een centrale staan turbines parallel, als er eentje uitvalt dan vangen de andere het op.
@JvdH. Jij stelt dat de benodigde capaciteit een dag van te voren kan worden vastgesteld. Graag hoor ik hoe je aan die wijsheid komt
. Duidelijk onderbouwen graag!!
Als ik op YouTube kijk naar “Windmolens …… als de wind niet waait”, dan krijg ik toch heel duidelijk een andere indruk.
Wanneer we naar het potentieel van windenergie kijken dan moeten we volgens mij ook kijken naar de windkaart van Nederland. Want dan kunnen we zien wat we aan windenergie zouden kunnen leveren wanneer we wel energie grootschalig zouden kunnen opslaan.
Volgens de KNMI is dit de windkaart van Nederland op 100 meter hoogte. De Vestas V90 30MW hebben volgens opgave een naafhoogte van 65 en 80 meter.
https://is.gd/F4UQlH
Volgens mijn natte vinger kom ik dan uit op een gemiddelde windsnelheid van 6m/s voor Nederland waar het aan de kust wat hoger ligt en landinwaards beduidend lager. Daar moet je dus sowieso geen windmolens plaatsen.
Lager bij de grond ligt die snelheid op 4,5 m/s
https://is.gd/dhaHRv
In de vermogenscurve kunnen we dan aflezen wat het gemiddelde vermogen is van deze windmolen
https://is.gd/F4UQlH
Tenzij mijn ogen mij bedriegen kom ik dan uit op zo’n 200 kW van de 3000 kW (3 MW).
Niets dus.
Maar we kunnen nog steeds geen wind opslaan dus deze reken exercitie is ook nog eens overbodig.
Don Quichotte wist meer van windmolens dan wie dan ook…..