Een bijdrage van Jeroen Hetzler.
Laten wij eerst op onderstaande ingaan alvorens aandacht te geven aan de lezing over energietransitie van Van Beurden CEO Shell.
Zie allereerst hier. Subsidievrije windmolens op zee. Wereldnieuws, een primeur? zou het echt?
De 2 windparken van elk 350 MW leveren theoretisch:
700 MW x 8.760 uur/jaar = 6,132 TWu/jaar, en claimt 1 miljoen huishoudens van stroom te kunnen voorzien. Dus 1 mio huishoudens x 3.460 kWu/hh/jaar = 3,46 TWu.
Aldus gaat men uit van een opbrengstfactor van 3,46 TWu/6,132 TWu = maar liefst 56%. Dit is rijkelijke optimistisch waar 36% in de praktijk realistischer bij gloednieuwe windmolens. Ik vrees dat men ook hiermee geen correct beeld geeft. We kunnen dan ook vaststellen dat zich hier kennelijk het mirakel heeft voltrokken als oplossing voor deze oude vraag:
Zou het echt? De kostprijs van opwekking is nog steeds ca. 12 ct/kWu uitgaande van de optimistische 5,45 ct/kWu kostprijs. Zie hier. Of het wonder zou moeten zijn dat de natuurkundige grootheid vermogensdichtheid van windenergie spontaan met een factor 1.000 is gestegen. De wond’re wereld van duurzame energie zou Chriet Titulaer hebben gezegd. Vanzelfsprekend is de adder onder het gras dat veel investeringskosten zijn afgewenteld op TenneT die deze kosten via de post Netbeheer aan de burger doorberekend. Deze post is nu al met ca. 30% gestegen. Vattenfall is een Zweeds staatsbedrijf. Dus liggen de risico’s primair bij de Zweedse belastingbetaler. Met de subsidieloze tender doet Vattenfall derhalve het volgende:
- Gokken op verdere verlaging investeringslasten (lange termijn lage rente, innovaties in de bouw, lange termijn lage staalprijzen etc) hetgeen onrealistisch is;
- Gokken op hogere stroomprijzen (gaat niet gebeuren door de groeiende overproductie van stroom).
De conclusie is dat dit eerder lijkt op het creëren van maatschappelijk draagvlak op kosten van de belastingbetaler. Deze constateringen plaatsen mede de lezing van Van Beurden in een eigen daglicht. Zie de lezing hier. Ik vrees echter dat hier een betaalmuur voor zit. Zie anders hier. De conclusie is dat de wereld de komende decennia niet zonder gas en olie kan, ondanks de groeiende inbreng van wind- en zonenergie. Dit is een logische vaststelling die de lezer zich moet realiseren. Immers, elk MW extra opgesteld weersafhankelijk vermogen van wind en zon vergt evenveel MW aan weersonafhankelijke achtervang in de vorm van fossiel of kerngestookte centrales. Ergo, hoe meer windparken en zonnefabrieken, des te groter de behoefte aan fossiele en kernachtervang. In de lezing wordt over kernenergie niet gerept, wat niet verwonderlijk omdat het een concurrent is van Shell; idem geldt voor kolen. De lezing lijkt gericht op het Europese klimaat- en energiebeleid teneinde hierin een speler te kunnen blijven. Opmerkelijk is hoe het beleid er buiten Europa uitziet.
Shell gaat de komende zeven jaar duizenden tankstations openen in landen als China en India. Daardoor moet de winst bij de downstreamactiviteiten fors gaan stijgen. Dat maakt het olie- en gasconcern woensdag bekend.
Net als andere zogeheten ‘oil majors’ is Shell onder te verdelen in twee segmenten. ‘Upstream’ (exploratie en productie van olie en gas) en ‘Downstream’ (marketing, verkoop en raffinage). Tot 2025 moet de winst bij de afdeling marketing met $2,5 mrd zijn gestegen, en bij Chemicals met zeker $1 mrd, aldus de trading update.
Verder mikt Shell op groei in de markt voor afgeleide producten, zoals smeerolie. Het marktaandeel voor motorolie moet fors omhoog, en ook in de luchtvaart, industrie en asfalt moet er expansie zijn.
Ook voor Chemicals is de groeistrategie aangescherpt. Voor dat onderdeel was 2017 een recordjaar. Chemicals, bekend van Moerdijk, behaalde toen een winst van $2,7 mrd. Shell verwacht dat de winst bij Chemicals in 2025 uitkomt op $3,5 mrd tot $4 mrd.
Bron: FD. Zie hier.
Ik denk dat dit normaal beleid is van elk bedrijf. Het bijkomend probleem voor bedrijven als Shell is dat het veel lastiger is om de positie te kunnen behouden binnen de Europese opvattingen over klimaat- en energiebeleid, en de daarbij behorende te ambitieuze doelstellingen. Naar mijn mening en ook die van Rob Walter hieronder is Van Beurden hier perfect in geslaagd. Laat ik daarom het woord geven aan Rob Walter (lid Raad van Advies van Stichting de Groene Rekenkamer):
Deze lezing van Ben van Beurden is van grote klasse. De Top van Shell begrijpt wat de klimaattheorie waard is en weet wat de energietransitie inhoudt, hoe die wordt aangepakt en wat daar wel en niet deugdelijk aan is. Het is niet de bedoeling van Van Beurden geweest om in zijn lezing inzicht te geven hoe de Shell daar over denkt. Wel laat hij met kennis van zaken aan het publiek zien hoe Shell de komende decennia om wil omgaan met de energietransitie. Dit is een knap PR verhaal. Hij verkondigt de boodschap dat Shell een “groen” gezicht wil laten zien, dat Shell de mensheid de producten wil gaan leveren die de mensheid nodig heeft en dat dit producten zullen zijn die rekening houden met het milieu. Hij belooft dat Shell zich zal aanpassen aan de vraag uit de maatschappij. Shell gaat dit doen vanuit zijn eigen sterkte en zal daardoor goed winstgevend blijven en heel aantrekkelijk blijven voor de aandeelhouders.
Een uitstekend en goed doordacht verhaal van de heer van Beurden. Klinkt “groen” en past dus in deze tijd. Een betere PR voor de Shell is niet mogelijk.
Shell weet dat de huidige gekte van “groene” energie uit windmolens en andere speeltjes de wereldomzet in fossiel helemaal niet aantasten. Uit die speeltjes komt immers nauwelijks energie, veel minder dan de toenemende wereldvraag naar energie. De nu voor de energietransitie gekozen vormen van energieopwekking zullen de toename van de wereldvraag naar fossiel nauwelijks beperken. Het ligt dus voor de hand dat een slimme wereldleverancier van fossiel die transitie toejuicht en zelfs bereid is die mee te spelen. Goed voor een beter image bij volk en milieuorganisaties. Maar ook goed voor omzet en winst van de Shell.
Shell is ook van plan om daadwerkelijk in te spelen op de veranderingen in de energiemarkt. Zo zal de vraag naar elektriciteit in alle landen fors toenemen: meer dan verdubbelen binnen enkele decennia. Shell stapt daarom in de elektriciteitsproductie. In Engeland is de eerste stap al gezet. Die elektriciteitsproductie was de afgelopen twintig jaar weinig winstgevend, maar belooft dat weer te gaan worden. Een goede en slimme stap dus van Shell.
Commercieel zitten ook meerdere slimme puntjes in het verhaal van Van Beurden.
Zoals het pleidooi voor CCS (opslag van CO2 in de grond). Een nieuwe winstgevende activiteit voor Shell;
Zoals het pleidooi voor hogere CO2-beprijzing. Dat verdrijft kolen en leidt tot meer gebruik van gas. Goed voor Shell dus;
Zoals het niet noemen van kernenergie. Kernenergie is een concurrent voor leveringen door Shell. Minder kernenergie is goed voor de Shell.
Al met al een verhaal hoe Shell de wereld gaat aanpakken en niet een verhaal hoe de wereld beter met energie om kan gaan. Dat laatste was ook niet de bedoeling van Van Beurden en dat hoef je ook niet te verwachten van een groot concern dat alle ins en outs van haar product (energie) begrijpt.
Waterstofenergie? Om waterstof te maken heb je immers stroom nodig. Waar moet die vandaan komen? U kunt het al haast raden. Heel doordacht dus van Van Beurden: een mooi verdienmodel met groen als bonus.
Laat ik ter afsluiting aantonen hoe ondeskundig belangrijke protagonisten van de CAGW-hypothese kunnen zijn. Hun optreden spreekt boekdelen over de betrouwbaarheid van alarmisme uit deze hoek. Zie hier, hier en hier. In alle gevallen kan worden vastgesteld dat toonaangevende en invloedrijke protagonisten van de AGW-hypothese toegeven dat zij hun alarmistische standpunt niet hard kunnen maken, integendeel zelfs. De dame en heer onderstrepen de ongeloofwaardigheid van de CAGW-hypothese. Wat rest is ideologisch wensdenken hier ten lande uitgedragen met name door GroenLinks en D66. Wetenschappelijke geletterdheid ontberen deze beide partijen. Dit maakt hun voorgestane beleid maatschappelijk onverantwoord. De verkiezingsslogan van D66 stelde o.a.: Voor een goed klimaat.
Wat is de definitie van een goed klimaat, het hele interglaciaal of iets van de laatste 20 jaar, en hoe denkt D66 dit ten eeuwige dage te kunnen handhaven? Ik vrees dat D66 alle ins en outs van energie ontgaan, laat staan klimaatveranderingen. Dan heeft Van Beurden dit toch beter in de gaten.
Bron hier.
“We dreigen klik na klik af te glijden in een datadictatuur. Informatie is immers een eerste levensbehoefte geworden “, schrijft Jan Kuitenbrouwer. Dat geldt evenzeer voor energie.
De overeenkomst is: hoe meer we erover schrijven en praten (klikken), hoe groter de kans dat het werkelijkheid wordt. De partij met de langste adem, het meeste geld, wint. Nog niet zo lang geleden was Van Beurden nog de boeman, maar inmiddels is Shell de lieveling van de duurzaamheidsbeweging. Hij zei alleen maar, dat er geen subsidie meer nodig was en ze lagen amechtig aan z’n voeten. Ondertussen blijft de productiefactor van een windmolen gewoon staan op 20 %, zoals dat al was eind 11de eeuw, toen ze werden ingevoerd en dat zal nog steeds zo zijn in het jaar 2050, als de energietransitie zal worden afgesloten.
In een ander artikel lees ik over de, zeer waarschijnlijk, nieuwe Groen Links wethouder van Amsterdam, die maatregelen gaat nemen om te ontsnappen aan ‘ de verstikkende klauwen van het kapitaal ‘ en de toenemende ‘ongelijkheid’ tegen zal gaan. Curieus. Op dit forum werd meerdere keren beschreven hoe nu juist de linkse partijen, door hun innige relatie met windmolenbouwers, zonnepanelen- handelaren en biomassa – verbranders en ‘omzetters in geinige innovaties ‘ , het milieu nu juist allerminst dienen en ongelijkheid tussen de have’s en have not ’s juist enorm bevorderen. Met Groen Links aan het roer zal het kapitalisme hoogtijdagen kennen.
Nuon stuurt een persbericht uit en de volgende dag gonst door gans het land dat windmolens niet meer op subsidie draaien, zoals Rutte ooit nog zei en iedereen die het gelooft ! Discussiëren is verder zinloos en de verwarring is compleet. James Lovelock zei : “with effects that now “grip us and our world in a series of unstoppable events. We are like the sorcerer’s apprentice, trapped in the consequences of our meddling”.
En zo kan het gebeuren dat binnenkort de nieuwe wethouder van Amsterdam aan tafel zit met het grootkapitaal om de lang gekoesterde wens windmolens op het NDSM terrein te plaatsen, eindelijk gerealiseerd te krijgen en die van Utrecht bij wet zal hebben geregeld ‘dat netwerkbedrijven meer macht krijgen’, zoals ze dat zei, zodat die voortvarend aan de slag kan met de elektrificatie van de Stad. Eneco , uiteraard, zal de benodigde zonnepanelen leveren. Allemaal subsidieloos.
Precies zoals we onszelf een data dictatuur inklikken, zoals kuitenbrouwer betoogt, praten we onszelf naar de groene heilstaat die dat niet zal blijken te zijn. Vluchten kan niet meer.
Dat ook de 21ste eeuw, helaas, de eeuw van fossiele brandstoffen zal blijven, kan men lezen in de werken van Vaclav Smil, een expert op dit gebied. Denk maar niet dat Nederlandse politici zich wagen aan die degelijke kost van een erkende expert. Geen tijd voor. Ze lezen waarschijnlijk liever dat aardige, maar infantiele, boekje van Jan Terlouw, getiteld ‘Natuurlijk’.
Volgens Terlouw is de transitie naar zon en wind geen probleem, een fluitje van een cent. In dit verband doet de eminente grijsaard enkele boude beweringen, zonder enige onderbouwing of verwijzing naar een deskundige. Met oppervlakkige kletsverhalen worden de geesten rijp gemaakt voor dure investeringen die niets opleveren.
Men kan zich beter richten op energiezuinigheid en onderzoek naar energieopslag of thoriumcentrales.
‘Natuurlijk’ : Kernenergie die elektriciteit en die ook waterstof produceert voor huisgebruik, industrie en transport. Forse investeringen in R&D naar nieuwe kernenergie.
Politiek moet stoppen met schatkist belastinggeldverkwisting en lastenverzwaring aan de consument door volstrekt ineffectief en foutief te kiezen voor wisselvallige (windturbine- / zonnepaneel-) energie (géén CO2 besparingen) en natuur vernietigende biomassa (houtpellets) energie (ook géén CO2 besparingen).
“Terlouw a physicist by occupation, worked as a nuclear physics researcher for the research institute Foundation for Fundamental Research on Matter (FOM) from 1958 until 1971.”
Hoe is het mogelijk, dat Terlouw zo erg van het padje is geraakt?
Jeroen, leuke filmpjes aan het eind van je betoog. Maar waarom filmpjes geselecteerd uit 2015? Filmpjes waaruit slechts blijkt dat de heren senatoren een stuk beter zijn in het spelen van (smerige) spelletjes in een dergelijke arena. Wel shocking inderdaad dat de opponenten geen sterk weerwoord hadden, terwijl dat er wel zeker is. Maar goed, hoe representatief zijn deze 2 filmpjes voor alle ‘hearings’ over klimaat?
Wat denk jij? Zouden de heren senatoren in eenzelfde setting, nu 2.5 jaar later, nog steeds exact dezelfde vragen stellen? Vragen die ook jij netjes zou kunnen beantwoorden?
Ik heb de lezing van van Beurden in de Rode Hoed bijgewoond. Opvallend was dat er weinig over de toekomstige energievoorziening werd gezegd. Het CO2 alarmisme werd onderschreven. Wel veel woorden over groene initiatieven (zonnepanelen op Pernis) , dus moeite het groene volkje gunstig te stemmen. Uit het publiek daarna de vraag of de Shell (werkgever) wel aantrekkelijk blijft als de olie industrie hetzelfde imago krijgt als tabaks- en wapenproducenten. (je gelooft je oren niet)
Maar van Beurden toonde steeds heel kort wel degelijk realisme. Zoals dat in andere landen (3e wereld) heel andere ideeën gelden, de armoede afneemt dus het energiegebruik daar stijgt, dat vliegtuigen batterijen of mensen kunnen vervoeren maar niet tegelijk , dat GOOGLE ingenieurs na een paar jaar studie naar een fossielloze energievoorziening die opdracht als onmogelijk teruggaven en dat fossiele brandstoffen nog lang nodig zullen blijven. Conclusie: iemand die van energie niet veel weet wordt door deze lezing volkomen op het verkeerde been gezet.
Ook trachtte van Beurden wat sympathie te wekken door zijn eenvoudige komaf breed te schetsen inclusief het kolenkacheltje dat zijn ouderlijk huis verwarmde.
Ja David je wordt geen CEO van een groot bedrijf als je in sprookjes geloofd.
Als pensionado kan je natuurlijk in zoveel sprookjes geloven als je wil, na jou de zondvloed.
En inderdaad mensen werken niet graag voor een bedrijf met een slecht imago, gek he……
Wat een inconsequent argument, Heyden!
Van Beurden gelooft alleen die sprookjes die geld in de kassa van Shell brengen, zoals het gevaarlijke en domme CCS (=CO2 onder de grond pompen), wat veel dodelijker dan bijvoorbeeld het lichtere aardgas, als CO2 per ongeluk ontsnapt .
En CO2 onder de grond pompen bespaart geen CO2, in tegendeel, het pompen zorgt voor meer CO2 uitstoot.
Zoals dit gebeurde bij Lake Nyos CO2-ramp, waarbij 1750 slachtoffers waren https://en.wikipedia.org/wiki/Lake_Nyos_disaster
Dus nooit CCS!
Scheffer
Zouden de idioten die CO2 onder de grond willen stoppen op de hoogte zijn van deze ramp? Zo ja dan is er sprake van een criminele daad, of in ieder geval zeer roekeloos met levens omgaan. Goed dat ze in Barendrecht in opstand kwamen tegen dit malafide beleid.
Ik had al in een ander topic verwezen naar deze ramp, ivm met plotseling vrijkomen grote hoeveelheden CO2 in de lucht. Ik was al direkt na de ramp op de hoogte. Reden was dat ik jaren daarvoor een tijd in Kameroen gewoond heb en daarom hier alle nieuws over Kameroen wat beter bijhield. In de diskussie rond Barendrecht werd dit gevaar gevaar afgedaan als niet reeel. Shell pleitte toen ook voor ondergrondse opslag. Een win-win situatie voor Shell. Zij waren in Nederland de enige die ook die techniek beheersten. Met het wegstoppen van de CO2 konden ze ook weer genoeg certificaten gratis krijgen om hun politiek veilig te stellen.
Let wel, ik zeg niet dat Shell schuldig is aan de CO2-emissies. Maar het laat zien dat het een bedrijf is dat alles aangrijpt om de winsten te maximaliseren. Dat is hun core-business.
De gasdruk in de Groningse velden is gedaald van 360 naar 60 atmosfeer. Ik ga eens uitrekenen hoeveel energie het kost om die velden weer op druk te brengen. En de burger maar inpeperen dat er energie moet worden bespaard !
Het injecteren van een vervangend gas in de bodem in Groningen is in principe een hele slimme maatregel. Het is onbegrijpelijk dat hier niet veel eerder technieken voor ontwikkeld zijn,.Het lijkt me dat hiermee had een deel van de bodemdaling en bijbehorende aardbevingen voorkomen kunnen worden. Het gas zou CO2 kunnen zijn, of stikstof, of een mengsel. Nadeel van stikstof is dat je dat eerst moet ‘produceren’, wat er in feite op neerkomt dat je de zuurstof uit de lucht haalt; je houdt dan overwegend stikstof over.
Ik heb een paar jaar geleden voor de Nationale Wetenschapsagenda de vraag gesteld waarom dit (niet) kon. De vraag werd beantwoord door twee heren van TNO, op een bijeenkomst bij het KNMI. Ntuurlijk kon dat allemaal was het antwoord, maar iemand moest er opdracht voor geven, en iemand moest het betalen. Omdat de nationale politiek zich jarenlang niet druk heeft gemaakt over wat er in Groningen gebeurde is die vraag nooit gekomen.
Nu de nood hoog gestegen is wordt het alsnog uitgezocht.
Wat het punt van David betreft: natuurlijk kost het energie om gas (N2 of CO2) in de bodem te injecteren. Maar je kunt er ook meer aardgas mee winnen en de CO2 balans is negatief (je raakt meer kwijt dan dat je produceert).
Eerste snelle berekening:
hoeveel energie is nodig om het Groningse aardgasveld weer op druk te brengen door daar lucht in te pompen.
Per kuub is dat 130MJ.
In 1960 was de omvang van het veld 2800.10^9 kuub, in 2018 nog 670.10^9 kuub.
De druk daalde van 347 naar 95 bar.
Als energiemaat neem ik de productie van het Gemini windpark, productiefactor 33%.
Het Gemini windpark moet 41 jaar draaien om de energie te leveren die het Groningse aardgasveld weer op druk brengt.
De hoeveelheid gewonnen gas is geen goede richtlijn.
Door de bodemdaling is een groot deel van de beschikbare ruimte (porieën in de zandsteenlagen etc.) verloren gegaan.
En stel dat je dat lege gasveld met water gaat vullen? Een kolom van 2000m er op en je hebt al weer 200 atmosfeer. Lijkt me makkelijker dan CO2 erin pompen. Communicerend vat naar de Noordzee en je hebt de energie gratis. Of klopt hier iets niet?
@Paul Bouwmeester
“En stel dat je dat lege gasveld met water gaat vullen?”
Dat was ook mijn eerste gedachte. Maar ik heb begrepen dat dat risico’s met zich meebrengt. Water kan als smeermiddel werken in breukzones, wat de kans op aardbevingen juist vergroot. Neemt niet weg dat een deel van de vrijgekomen ruimte zich misschien vanzelf al met water heeft gevuld.
Ik heb ooit een buurman gehad die wetenschapper was bij shell. Hij vertelde dat CO2 in uitgeputte olie- en gasvelden pompen een routine-aangelegenheid was, zodat er weer druk op komt te staan waardoor de laatste restjes eruit kunnen worden geperst. Dat heet CO2 flooding. en.wikipedia.org/wiki/Carbon_dioxide_flooding
Overigens is het Lake Nyos scenario heel specifiek. Je hebt daarvoor een groot en diep afgesloten kratermeer nodig zonder afvoer en diverse kleine stroompjes die CO2-rijk water naar het meer afvoeren. De CO2 hoopt zich op in de diepste waterlagen tot een super-concentratie en elke zoveel tientallen jaren barst het dan spontaan uit. En dan heb je pech als je ernaast woont.
In de USA is jaren geleden een carbon sequestration project stop gezet omdat het opvangen en opbergen van CO2 de kostprijs met 50% zou verhogen. Let wel: het ging om 1% van de uitstoot van deze centrale. https://wattsupwiththat.com/2011/07/15/high-costs-bury-aep’s-carbon-burial-plan/
Daar was 30% van het opgewekt vermogen voor nodig. Wat de energiebalans zou zijn, laat staan de CO2-balans, laat zich raden.
Olie-industrie zelfde imago wapenindustrie
Ik vraag me altijd af wat voor malloot zo’n vraag stelt.
@Ronald Die filmpjes met McArthy zijn nog altijd even actueel. Met Pruitt nu aan het roer van EPA zijn dergelijke vragen echter niet nodig meer. Wat betreft de Sierra Club is er natuurlijk niets veranderd, omdat elke discussie nog steeds wordt platgeslagen met dezelfde, onjuiste, dooddoener van die 97% consensus.
Jeroen, de filmpjes zijn juist niet meer actueel, want ook jij kan de vragen van de heren senatoren, als ze nu zouden worden gesteld, gewoon netjes beantwoorden. Tenminste, als je een beetje bent voorbereid, want daar ging het natuurlijk mis bij de ondervragers. Dus als jij de vragen van de heren senatoren kunt beantwoorden, wat blijft er dan nog over van hun argumenten?
En de hoorzittingen gingen ook al niet over klimaat of klimaatbeleid en natuurlijk zijn bestuurders ze weten veel over het managen van een organisatie en minder over de inhoud, daar heb je wetenschappers voor. Maar ja die willen Sessions, en TEd Cruz natuurlijk niet intervieuwen, want ze denken het beter te weten dan de wtenschappers zelf.
Maar Jeroen Hetzler is een enorme voorstander van politieke beinvloede wetenschap (als het zijn mening bevestigd)
Kijk hier een wetenschapper die wat verteld wat Ted Cruz niet wil weten (en Jeroen ook niet)
Oh en de onderbouwing van je 12 ct voor wind energie op zee ontbreekt, naar een artikel van jezelf verwijzen zonder enige verdere onderbouwing wat gepubliceerd is op de website van het politieke lobby clubje de groene rekenkamer telt niet
Nu ik de lezing wat is bezonken zie ik een fraai staaltje volksverlakkerij.
van Beurden maakte veel woorden vuil aan “nieuwe energie” (de titel van zijn verhaal) daarmee de parochianen van de groene kousenkerk gerievend. Dat energie van zon en wind wel nieuw zijn, maar meer als de kleren van de keizer, dat heeft Shell natuurlijk allang uitgerekend.
Intussen juichen de “Follow This” aandeelhouders. https://dezwijger.nl/programma/shell-wordt-duurzaam3
Veel beloven, weinig geven………. iedereen blij.