Martin Sommer.

Martin Sommer, columnist van de Volkskrant, is één van mijn favorieten. Zijn analyses worden gekenmerkt door originele invalshoeken, hij stelt zich onafhankelijk op en doet niet mee aan politiek correcte koekoek éénzang.

Onder de titel, ‘Anders dan de populisten, kreeg Urgenda van de rechter gelijk: een staaltje van rechterlijk salonpopulisme’, schreef hij afgelopen zaterdag over de Urgenda-zaak. Ik pik er een aantal elementen uit.

 

Martin Sommer:

De Urgenda-uitspraak is niet bevorderlijk voor het vertrouwen in de politiek.

Komende maandag [vandaag dus] dient het hoger beroep in de Urgenda-zaak. Even opfrissen. Bijna drie jaar geleden stelde de rechter de klimaatactivisten van Urgenda in het gelijk. Hij gelastte de staat om per 2020 de CO2-uitstoot drastisch te verminderen. De klimaatbeweging juichte, de kritiek liet ook niet op zich wachten. Dit was een rechter die zonder mandaat op de stoel van de politiek ging zitten, zonder zich te bekommeren om de dilemma’s waar de gewone politicus onder zucht.

Weinig kans in hoger beroep, zeiden de kenners. Een incident, zeiden de sussers, die wezen op een groene rechtbankpresident die een week voor z’n pensioen nog een klaroenstoot wilde geven. We zullen zien.

Ook als je blij bent met het vonnis van de rechter, staat buiten kijf dat hij kritiek op de politiek bedreef. De staat houdt zich niet aan internationale afspraken, en schiet tekort in zijn zorgplicht tegenover zijn burgers, aldus de rechter. Rutte heeft dus zijn werk niet goed gedaan. Zacht gezegd bevorderde de uitspraak het vertrouwen in de politiek niet.

Wie weet was het vonnis inderdaad een incident. Maar wel een incident in een omgeving van wrijving tussen recht en politiek. In Nederland bestaat afgezien van Wilders nog groot ontzag voor rechters. Dat is niet overal zo. …

Ik vraag me af wat dat dan is, via de rechter het algemeen belang afdwingen. Politici hebben we gekozen om eerst ruzie te maken en daarna vrede te sluiten. De uitkomst heet algemeen belang. Maar hoe stelt de rechter vast wat het algemeen belang is? In het Urgenda-vonnis gaat het over billijkheid en redelijkheid. Wat is billijk, en wat redelijk? Deze week nog bleek uit de Monitor Brede Welvaart dat we de opgelegde CO2-beperking uit het Urgenda-vonnis op geen stukken na gaan halen. En al zou het wel kunnen lukken in de schamele twee jaar die resten tot 2020, dan argumenteerde de advocaat van de staat dat de torenhoge kosten in geen enkele verhouding staan tot de opbrengst, namelijk een temperatuurdaling die zo klein is dat hij alleen modelmatig waarneembaar is (namelijk 0,000045 graad minder opwarming, dus 45/miljoenste graad). Dat schiet niet op en we moeten immers ook nog leraren en verpleegtehuizen betalen. …

Zo suggereerde SGP-leider Kees van der Staaij dat als we per rechter gaan afdwingen dat Nederland zich aan internationale afspreken moet houden, hij er ook nog wel een wist. Dat is de jaar in jaar uit beloofde 2 procent bbp bijdrage aan de Navo, waar het ook al jaar in jaar uit niet van komt. ….

Populisten wordt altijd verweten dat ze zich niet neerleggen bij de uitkomst van het democratisch proces. Mij is iets aangedaan, luidt de populistische redenatie, islamisering, immigratie of korting op het pensioen. En wat mij is aangedaan, is de staat aan te rekenen, die niet luisteren wil naar de ware noden van het volk. Het is precies de redenering van Urgenda. Politici hadden meer aandacht moeten besteden aan urgentie nummer één, het klimaat. Dat ze daar onvoldoende oog voor hebben, bewijst dat ze niet inzien wat het ware algemeen belang is. Urgenda weet dat wel. Anders dan de populisten, kreeg Urgenda van de rechter gelijk. Een staaltje van rechterlijk salonpopulisme.

Aldus Martin Sommer.

Lees verder hier.

Zie ook hier.