De lange weg van warrige taal naar wetenschap

Als een wijs man, of een wijs mannetje, die we kennen plotseling onzin gaat uitkramen, dan ligt een conclusie voor de hand: die heeft koorts.

Als klein kind wist ik redelijk samenhangende taal te bezigen. Maar op een dag vroeg mijn moeder me iets, en mijn antwoord sloeg als een tang op een varken. Ze had niet anders verwacht, want ik had koorts, zeer hoge koorts. Daarbij, er was nog een verschijnsel, niet waarneembaar, noch voor mijn moeder, noch voor de dokter: als ik mijn deken tussen duim en wijsvinger nam, leek het alsof ik de stapel jute balen in de schuur van mijn vader met mijn kleine duimpje en mijn wijsvingertje omspande. En dat was toch echt ondoenlijk.

Is hier een placebo-effect denkbaar? Je neemt bij iemand de temperatuur op, maar houdt hem dan een thermometer voor die eventjes in een bak met water van 40 graden is gehangen. Zou zo iemand subiet gaan ijlen? En alles heel groot en onoverkomelijk gaan zien?

Iets voor een nieuwe Pavlov? Er is een leuk filmpje op Youtube: Neil deGrasse Tyson gaat op bezoek bij een psycholoog die voor zijn hond duizend poppen heeft gemaakt, die poppen een naam heeft gegeven, en dan de hond opdracht geeft om een pop met een bepaalde naam te gaan halen. DeGrasse Tyson laat in dit filmpje zien dat de hond die proef weergaloos uitvoert: how did this dog get so smart.

Stel, Onze Neil neemt de temperatuur op, laat het beestje een andere, niet gebruikte thermometer zien, zodat de hond weet: ik heb koorts – zou die dan met een verkeerde pop aankomen?

Lach niet, jullie, bij mensen werkt het ook! Michael Mann liet zijn collega’s een hockeystick zien, en een hele gemeenschap – de MBD, the Bunch of Mann Disciples – een groeiende gemeenschap klimatologen, begon warrige taal uit te slaan. En zag een grote onoverkoombare hindernis. En doet dat nog steeds. En de BGD – the Bunch of Gore Disciples – is aan het ijlen geslagen in wat als een politiek verhaal door het leven moet gaan.

Eerst die warrige taal – ik pik er drie elementen uit.

a) Een misplaatst pars pro toto: AGW. AGW is niet een gemeten grootheid, AGW is een conclusie op basis van een grafiek: de hockeystick. Die grafiek toont geen global warming aan. De grafiek toont dit: oscilatory abberations of model-driven temperature measurements (OAMdTM). Er mag dan geen conclusie worden getrokken. Nee, de vraag die dan gesteld kan worden luidt: lijdt dit tot opwarming van de aarde – zeg: alsof je de aarde in een pannetje op een gaspitje hebt gezet – en die vraag moet onderzocht worden.

b) Een (vooralsnog) misplaatst ijkpunt: equilibrium climate sensitivity (ECS). Ik heb dat altijd een onzin-begrip gevonden. Het klimaat beweegt, van de ene toestand naar de andere toestand. Die beweging kun je niet waarnemen, maar er is dus geen sprake van een equilibrium. Om er iets zinnigs over te kunnen zeggen, moet je je blik kunnen laten gaan over eonen en eonen – ik bedoel, een alles overziende blik, niet een dingen over het hoofd ziende blik. Voor wie denkt dat iedereen in de climatologist community van mening is dat dat ijkpunt staat, zie Max Planck Institut für Meteorologie over ECS.

c) De functie van wolken in het klimaat. In het hiervoor genoemde document worden behartenswaardige, zeer behartenswaardige woorden uitgesproken over ons inzicht in het gedrag van wolken. Beter gezegd: ons gebrek aan inzicht. En in nog een paar documenten op bedoelde site. Zoals mij ook een “bewijs” is aangereikt voor AGW, waarin het enige dat bewezen wordt dit is: er is nog een hele weg te gaan voordat we de oorzaak en de gevolgen van wolken kunnen benoemen: zie Satellite-Based Reconstruction of the Tropical Oceanic Clear-Sky OLR and Comparison with Climate Models.

Ben ik nu bezig met my undertaking to assassinate climatology? Nee, het is mijn bedoeling kleine duwtjes te geven, mosterdzaadjes te zaaien, om klimatologie gezond te maken.

Climate volgens de Engelse wiki … terzijde, ik vertrouw wiki op klimaatartikelen absoluut niet meer, alles wordt onmiddellijk zonder bewijs aan climate change gekoppeld, maar daarom is het goed om wiki zelf aan het woord te laten … dus volgens wiki is climate measured by assessing the patterns of variation in temperature, humidity, atmospheric pressure, wind, precipitation, atmospheric particle count and other meteorological variables in a given region over long periods of time.

Wel, met Mann en zijn BMD is dat teruggebracht tot één ding: temperatuur.

Wij kennen een maritiem klimaat met verschillende kenmerken. Klimaat gaat van tropisch klimaat tot poolklimaat, met subklimaten – met al hun eigenaardigheden. Maar we meten de globale gemiddelde temperatuur, alsof alles gelijkgeschakeld kan worden, en zeggen dan dat Het Klimaat verandert.

Al het andere lijkt er niet meer toe te doen. Behalve dan als er iets verdachts langs komt tussen dat andere, dat bijna vergetene. Dat wordt dan zonder deugdelijk onderzoek met de stijging van de temperatuur verbonden. Smeltend ijs. Veel en zware orkanen. Zelfs ondermaatse tellingen van ijsberen.

Is klimatologie als wetenschap gezond te maken. Wel, zie evolutie: dat was in eerste aanleg ook een zoekende wetenschap, maar na de modern synthese – een kleine 70 jaar na Darwin’s Origin of Species – is dat toch stevig in zijn schoenen komen te staan.

Kan ik klimatologie gezond maken? Die hoogmoedige pretentie heb ik niet. Maar wat frenologie was voor William Hamilton is klimatologie voor mij geworden. Wel, als jullie, of sommigen van jullie, mijn bezig zijn als donquichotterie willen kenmerken – ik zal de laatste zijn om het jullie kwalijk te nemen.

Nou, hoe moeilijk dat is en waarheen die weg ook moet leiden – ik zaai maar weer eens een zaadje, ik geef maar weer eens een duwtje.

Beschouwen we drie fenomenen die elkaar mogelijkerwijs beïnvloeden: het klimaat (K) / de bewegende levende natuur = de fauna (F) / tektoniek (T) (met dank aan David die mij op het idee bracht, maar dan met drie andere fenomenen).

Zijn onderlinge beïnvloedingen denkbaar? Ja!

K op F: de mens verplaatst zich over de aardbol / de mens doet aan cyclische vluchten naar de zon – vogels en andere dieren doen soortgelijke dingen – en volgens klimatologen werkt de relatie dankzij CO2 ook omgekeerd.
K op T: werkt ook, en schijnt ook niet één richting op te gaan, zie Tectonics and Climate.
T op F: werkt ook, en ik weet niet precies wat het testen van de atoombom ons geleerd heeft, of de bewegingen in Groningen die verbonden zijn met de gaswinning, maar het is niet ondenkbaar dat dat ook twee kanten uitgaat.

Enumeratie van de theoretisch mogelijke beïnvloedingsgebieden – ik zal ze hier niet opsommen – geeft een aantal van 26. Daar kunnen er vast wel een paar direct afgecheckt worden. Maar voorzichtig.

Neem (K ^ T) -> F: de fauna wordt aangejaagd door een wisselwerking van klimaat en tektoniek. Dat gaat over fauna, dus niet van belang?

Stel, klimaat en tektoniek zorgen in een wisselwerking voor een flinke kleine ijstijd. Nemen we aan dat De Jong en Custers doen wat ze beloofd hebben: ze maken zich niet alleen druk om NL-staatsburgers, maar redden ook de Bangladeshi en alle andere arme drommels. Daar zitten we, met 8 miljard op een kleiner kluitje. Ik vermoed zo dat het milieu en het klimaat zal gaan lijden onder A-bommen en MOABs, en napalm en van huis tot huis vechtende Kalasjnikovjongens. Soit, vergeet dat even.

We hebben het koud. Niet zo’n klein pakje sneeuw bedekt velden met zonnepanelen. Windmolens in de Noordzee kunnen zichzelf niet meer beschermen tegen de enorme ijsafzettingen. Samsom en Nijpels hebben, in een niet zo heel erg ver verleden, de laatste kolencentrales gesloten, maar nog niet ontmanteld, en de gaskraan definitief dichtgedraaid.

Ik weet heel erg zeker dat het nog geen week duurt voordat die kolencentrales en de gaskraan weer opengaan. En als Verheggen en De Jong daar bezwaar tegen maken zullen dat de eerste zijn die van die resterende kluit afgeschopt worden.

Dus ik zou al die onderlinge relaties maar goed overdenken als ik die klimatologen was, eerder dan er eentje weg te strepen. En ik weet dat ze daar geen zin in hebben. Want, wanneer iemand als Ap Cloosterman met een suggestie komt om een andere kant uit te kijken, wordt dat afgewezen als niet onderbouwd – in de prullenbak er mee. Of wanneer een prominente geleerde als Kroonenberg een ideetje oppert, wordt ie in een posting van Custers als idioot bestempeld.

Ik noemde hierboven drie factoren. David noemde oceaanstromingen (Ø), planetenstanden (P) en zonnevlekken (Z). Dat maakt bij elkaar 6 factoren. Dat zijn al weer heel wat meer potentiële relaties dan die 26.

En dan hebben we het alleen nog maar over de voor de hand liggende factoren. Het systeem Gaja zit vol fenomenen, sommige half begrepen, heel veel niet begrepen, die allemaal tegen elkaar aanschuiven. We weten van ijstijden en interglacialen, maar we zien er niks van. Okay, we hebben wat proxies. Alleen, in die proxies liggen de resultaten vast van die tegen elkaar aanschuivende fenomenen, maar vertelt ons dat ook iets over wat er precies aangeschoven is, en waar dat aanschuiven vandaan is gekomen.

Ofwel … ‘t zijn d’r heel wat meer dan die F / K / Ø / P / T / Z. Daar ligt nog een boel werk te doen voordat we iets zinnigs kunnen zeggen over de aard van klimatologische bewegingen, over de relaties tussen de diverse aardsystemen. Een sisyfusarbeid. De climatologist community is nog niet eens begonnen.

Die zoeken liever naar wat in het document van het Max Planck Institut the Holy Grail genoemd wordt. Die proberen verwoed hun vingertje achter CO2 en AGW te krijgen. Inderdaad, an amalgamation of primitive meteorology and moral philosophy.

Mag ik even vaststellen dat de AGW-hypothese, toen die gesteld werd, en de CO2-hypothese, toen die gesteld werd, ook niet onderbouwd waren … niet veel meer dan een ideetje waren. Maar, omdat een paar fanatiekelingen some breathtaking gigantism, looming in the dark zien, wordt zo veel mogelijk onderzoeksgeld er in gestopt om die relatie aan te tonen.

Mag ik bovendien even concluderen dat dat alles nog steeds niet is aangetoond – en dat geldt met name de gevolgen die daaruit zouden voortkomen.

Nee, dat mag ik niet van de klimaatjongens en -meisjes.

Nou, ik blijf nog maar even volharden.

Mij is nog een document aangereikt, dat CO2 als de grote veroorzaker overtuigend aangetoond zou hebben: zie On the causal structure between CO2 and global temperature. Het is allemaal modellen gestapeld op modellen, en slagen om de arm, en vooral deze twee: unequivocal attribution would require controlled experimentation with the climate system én Despite principal plausibility being achieved in this way there are still several open research questions, one being the “missing heat”.

Maar andere mogelijkheden worden als ketterij van de hand gedaan. ’t Lijkt wel theologie. In ieder geval nog lang geen evolutie.

Ik geloof dat ik de vergelijking met frenologie nog maar even overeind houd.