Een gastbijdrage van Tjerk Veenstra.
Minister Wiebes verklaarde bij het klimaatakkoord:
Als wij gezinnen met hoge rekeningen gaan verrassen, dan gaat het niet lukken.
Betaalbaarheid en haalbaarheid voor huishoudens.
Woonlastenneutraliteit is het uitgangspunt.
Nu ik de energietarieven voor 2019 van Essent heb ontvangen, ben ik naar aanleiding daarvan even gaan rekenen. Ik heb daarbij gerekend aan de energietarieven en de kosten van de CO2-emissies en wel in het verleden, heden en toekomst.
Verleden: 1990-2017
Volgens het CBS ( tabel 1) werd in 2017 door de sector gebouwde omgeving 17 procent (5 miljard kilogram) minder CO2 uitgestoten dan in 1990, ondanks de toename van het aantal woningen in deze periode van 5,8 miljoen naar 7,7 miljoen (32 procent).
Tabel 1. Uitstoot koolstofdioxide naar sector (mld kg)
|
2017 |
1990 |
|
|
Energiebedrijven |
48,5 |
39,8 |
|
Grote industrieën |
35,3 |
41,1 |
|
Wegverkeer |
29,7 |
26,6 |
|
Gebouwde omgeving |
24,1 |
29,1 |
|
Overig |
16,8 |
17,7 |
|
Landbouw |
8,9 |
8,8 |
Bron: CBS, RIVM/Emissieregistratie
Uit andere gegevens van het CBS blijkt ook, dat deze reductie van 5 Mton in de gebouwde omgeving grotendeels afkomstig is van de particuliere huishoudens, nl. 4,35 Mton (zie tabel 2).
Tabel 2: CO2 Emissies van broeikasgassen berekend volgens IPCC-voorschriften (in mln kg)
|
Perioden |
Totaal Stationaire en mobiele bronnen |
Particulier huishouden |
|
1990 |
163 120 |
20 870 |
|
2000 |
172 290 |
20 690 |
|
2010 |
182 440 |
23 430 |
|
2012 |
166 130 |
19 490 |
|
2013 |
166 020 |
20 680 |
|
2014 |
158 870 |
15 470 |
|
2015 |
166 870 |
16 490 |
|
2016 |
167 040 |
17 170 |
|
2017* |
165 190 |
16 520 |
Bron: StatLine, Centraal Bureau voor de Statistiek, Den Haag/Heerlen 10-1-2019
Ondanks de toename van het aantal woningen was de daling te danken aan het beter isoleren van bestaande en nieuwe woningen en de (vervanging van de) zuinige HR-ketel die tegenwoordig een rendement hebben van 95 tot 100%.
Hieruit blijkt bovendien dat de huishoudens in 2017 maar voor 10% van de landelijke CO2-emissie verantwoordelijk zijn.
Echter, nu wordt voorgesteld om in het kader van verdere emissiereductie juist diezelfde HR-ketel af te schaffen en te vervangen door warmtepompen. Het lijkt een tegenstrijdige maatregel, immers de CO2 reductie t.o.v. 1990 was mede dankzij de HR-ketel.
Wanneer we kijken naar de reductie van de huishoudens in de periode 1990 – 2017 dan bedroeg die gemiddeld 0,16 Mton per jaar. Als we dezelfde daling door energiebesparing/isolatie weten door te zetten dan kan de reductie in de 11 jaar tot 2030 totaal ca. 2 Mton zijn.
Heden: 2019
Nu het tarievenoverzicht van Essent. Daarin staat dat per 1 januari 2019 de tarieven inclusief BTW zijn:
- Totaal elektriciteit Normaaltarief: € 0,22885 per kWh
- Totaal elektriciteit Daltarief : € 0,21336 per kWh
- Totaal gas: € 0,76875 per m3
Daarbij zijn de tarieven uitgesplitst zoals hieronder in de eerste twee kolommen weergegeven.
Tabel 3: Energie tarieven, uitgesplitst naar kostensoort.
| Soort | Elektriciteit | Bij 3500 kWh per jaar | |
| 1 | Variabele leveringskosten Normaal | € 0,08664 per kWh | |
| 2 | Variabele leveringskosten Dal | € 0,07115 per kWh | |
| 3 | Netbeheerskosten | € 224,27 per jaar | € 0,06407 per kWh |
| 4 | Energiebelasting | € 0,11934 per kWh | |
| 5 | Opslag Duurzame Energie | € 0,02287 per kWh | |
| 6 | Vermindering energiebelasting | € – 311,62 per jaar | € 0,08903 per kWh |
| Soort | Gas | Bij 1500 m3 per jaar | |
| 1 | Variabele leveringskosten | € 0,35066 per m3 | |
| 2 | Vaste leveringskosten | € 5,99 per maand | 0,04792 per m3 |
| 3 | Netbeheerskosten | € 168 per jaar | 0,112 per m3 |
| 4 | Energiebelasting | € 0,35469 per m3 | |
| 5 | Opslag Duurzame Energie | € 0,06340 per m3 |
Bij een nadere analyse blijkt dat in het genoemde “Totaal elektriciteit Normaaltarief “ van € 0,22885 niet alle kosten zijn begrepen, maar alleen de tarievensoort 1, 4 en 5.
Voor gas bestaat het totaal tarief van € 0,76875 ook alleen uit de tarievensoorten 1, 4 en 5.
De vaste kosten en ook de vermindering energiebelasting zitten niet in de vermelde totaaltarieven, omdat zij per jaar, per maand of per dag worden berekend. Maar die kosten komen wel op de energierekening terug.
Daarom heb ik die kosten ook omgerekend per kWh en per m3 in de derde kolom op basis van een gemiddeld verbruik van 3500 kWh en 1500 m3 (bron hier).
De elektriciteitsprijs wordt dan iets lager: € 0,20389 per kWh, omdat er een korting bestaat op de energiebelasting.
Voor gas wordt het totaal tarief daarentegen € 0,92867 per m3!
Hieruit blijkt ook dat bij gas de energiebelasting plus ODE nu al ca. 100% van de leveringskosten bedraagt.
Desondanks heeft de klimaattafel Gebouwde omgeving voorgesteld om de tarieven voor aardgas langzaam nog een met € 0,20 te verhogen, wat op termijn een consumentenprijs zal betekenen van ca. € 1,13 per m3.
Tenslotte is het ook van belang nog te realiseren dat de Staat van iedere m3 gas uit het Groninger gasveld ca. 90% van de opbrengst ontvangt, de rest zijn kosten voor de NAM. Dus van de € 0,35066 is ook nog ca. € 0,315594 overheidsinkomsten. Dat brengt het totaal op ca. € 0,73 per m3 puur staatsinkomsten uit aardgas, zijnde ruim 78%!
Nu is het interessant te weten wat de huishoudens daarbij betalen voor de CO2 emissie. Er zijn verschillende manieren om de prijs per ton CO2 te bepalen. Ik ga er hier gemakshalve van uit, dat de energiebelasting plus de ODE heffingen voor de CO2 emissie zijn.
Omdat aardgas bij verbranding per m3 1,8 kg CO2 produceert en de energiebelasting plus ODE afgerond € 0,42 per m3 bedragen, dan betaalt een gemiddeld huishouden € 233 per ton CO2!
Voor elektriciteit geldt een CO2 emissie van gemiddeld 0,5 kg per kWh (het varieert echter per brandstofmix) dan is de CO2 prijs € 284 per ton. Rekening houdend met de huidige korting op de energiebelasting komt de CO2 prijs op € 106 per ton. Maar deze korting op de energiebelasting zal in de toekomst waarschijnlijk verminderen.
Als deze cijfers kloppen, betalen huishoudens nu al aanzienlijk meer per ton CO2 dan huidige internationale marktprijs voor CO2 van ca. € 25 per ton en ook meer dan de € 50 per ton die de industrie zou moeten betalen.
Toekomst: 2019 -2030
Wat zijn de plannen voor de toekomst?
In de ‘Opdrachtbrief aan de voorzitter van de sectortafel Gebouwde omgeving’ staat:
Doel sectortafel Gebouwde omgeving:
Het doel van de sectortafel Gebouwde omgeving is een akkoord sluiten waarin met relevante partners is overeengekomen hoe de CO2-reductieopgave van 7 Mton in 2030 in de gebouwde omgeving wordt gerealiseerd, met concrete afspraken over de invulling van de opgave voor 2030 en een doorkijk naar 2050.
Echter, In het ‘Voorstel voor hoofdlijnen van het klimaatakkoord-sector Gebouwde omgeving’ staat dat de sector in 2030 gezamenlijk 3,4 Mton minder CO2 kan uitstoten dan in het referentiescenario.
De twee doelstellingen lijken verwarrend: 7 Mton reductie en 3,4 Mton reductie ten opzichte van het referentiescenario. Dat laatste getal lijkt weinig en dat werd ook door Nijpels herhaaldelijk benadrukt. Maar het werd daarbij niet duidelijk wat het ‘referentiescenario’ inhoudt.
Dit referentiescenario blijkt namelijk een eerder door het PBL gepubliceerd scenario waarin de besparing berekend wordt in 2030 t.o.v. 2015.
Ten opzichte van 1990 is de besparing dus veel groter dan de 3,4 Mton uit het concept-klimaatakkoord, hetgeen in tabel 4 is samengevat.
Tabel 4: Toelichting besparing Gebouwde omgeving.
| Jaar | Emissies | Toelichting |
| 1990 | 29,1 Mton | gerealiseerd (CBS) |
| 2015 | 24,4 Mton | gerealiseerd CBS) |
| 2017 | 24,1 Mton | Gerealiseerd (CBS) |
| 2030 | 18,7 Mton | doelstelling in het referentie scenario (PBL) |
| 2030 | 15,3 Mton | doelstelling in het klimaatakkoord (Nijpels) |
De totale besparing, die in de Gebouwde omgeving vanaf 2017 moet plaatsvinden, is dus niet 3,4 Mton maar 24,1- 15,3 = 8,8 Mton. Dat is 250 % meer dan Nijpels ons vertelt.
Bovendien is de genoemde doelstelling in het klimaatakkoord van 15,3 Mton een vermindering van zelfs 13,8 Mton t.o.v. 1990 i.p.v. de eerder geciteerde 7 Mton.
Na de behandeling in de Tweede Kamer van het concept-klimaatakkoord worden de voorgestelde maatregelen nu doorgerekend o.a. door het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL).
Echter, het PBL heeft in 2017 al een overzicht gemaakt van de kosteneffectiviteit van CO2 reductiemaatregelen. In het rapport “Nationale kosten energietransitie in 2030, PBL 2017” zijn 31 maatregelen met hun reductiepotentieel opgesomd, zie tabel 5.
Tabel 5: Kosteneffectiviteit van CO2 reductiemaatregelen (bron PBL, 2017)
Uit de tabel blijkt duidelijk, dat het installeren van warmtepompen en woningen nul-op-de-meter, de kosteneffectiviteit respectievelijk € 630 en € 1200 per ton CO2 bedragen. Met de isolatie van kantoren van € 2060 per ton CO2 is de Gebouwde omgeving het de duurst qua reductiemaatregelen volgens het eigen Planbureau.
Ter vergelijking is te zien: CO2 afvang van kolencentrales kost € 25 per ton, kernenergie € 95 per ton. Wind op zee en zon PV zijn daarbij vergeleken minder kosteneffectief. Benzine- en dieselauto’s vervangen door elektrische voertuigen worden helemaal niet genoemd.
Als de klimaattafels een CO2 belasting voor industrie wil van € 50 per ton, dan steekt dat schril af van de prijs die de huishoudens nu al betalen.
Samenvatting
- Verhoging van de energiebelasting of ODE voor huishoudens is buiten proporties. De prijs, die huishoudens nu betalen voor een ton CO2, is al hoog genoeg.
- De kosten van reductiemaatregelen is bij huishoudens het hoogst en het effect relatief het geringst.
- De voorgestelde reductie bij de Gebouwde omgeving blijkt in 2030 t.o.v. 1990 totaal 13,8 Mton te zijn in plaats van de door Nijpels c.a. voorgespiegelde 3.4 Mton.
Tot slot ben ik van mening om subsidies de komende jaren alleen te besteden aan isoleren en energiebesparing (no regret policy). Daardoor is er op termijn minder energie nodig, zowel fossiel als niet fossiel.
Indien het waar is dat hernieuwbaar tot verlaging van CO2-emissies zou leiden, dient een eventuele elektrificatie van huishoudens (en ook bij voertuigen) parallel te lopen met de snelheid van opgewekte zon- en windenergie. Alleen dan vindt er echt een CO2-reductie plaats.
Maar zoals de trouwe lezers van dit blog weten, betogen Fred Udo en Kees le Pair – op goede gronden – dat hernieuwbaar niet of nauwelijks tot CO2-reductie leidt. Zie hier.
En als zij gelijk hebben? Tja, waar doen we het dan voor?
“De elektriciteitsprijs wordt dan iets lager: € 0,20389 per kWh, omdat er een korting bestaat op de energiebelasting.”
Die korting geldt per woning en wordt toegepast op òf de elektriciteitsrekening òf de gasrekening, niet op beide.
Voor de berekening voor van het gas af is het wel interessant om de korting toe te wijzen aan de elektriciteitsrekening. Laten we het even simpel houden en uitgaan van een elektriciteitsprijs van 20 cent per kWh en een gasprijs van 93 cent per m3. Bij een effectieve opbrengst van 8,8 kWh per m3 kom je dan uit op een kostprijs van 10,6 cent per kWh bij verwarmen op gas en 5 cent per kWh bij het verwarmen met een warmtepomp met een SCOP van 4.
Dan kan je simpel zien dat het niet eenvoudig is om een warmtepomp terug te verdienen want bij een gemiddelde warmtebehoefte van 1500 m3/ 13.200 kWh zou je bij een warmtepomp 5,6 cent (10,6 – 5) x 13.200 = € 740,- per jaar aan energiekosten besparen. Over 15 jaar is dat ca 11.000 en daar kan je net de aanschaf en installatie van een warmtepomp met boiler van betalen. Voor huizen die geen additionele isolatiemaatregelen hoeven te treffen en al voorzien zijn van lage temperatuurverwarming kan het net uit. Moet je gaan verbouwen en zaken als vloerverwarming of wandverwarming aanleggen dan is het een negatieve businesscase. Dan kan je beter de HR ketel laten draaien en je geld uitgeven aan isolatiemaatregelen om de gasrekening te drukken.
Bedankt Marc voor je bevestiging dat warmtepompen in de meeste gevallen dus een onzinnige vorm van verwarming zijn.
Marc
Dat was nu net wat ik enkele dagen geleden ook al uitrekende en betoogde. Doe dat dus alleen voor de nieuw te bouwen huizen/kantoren. Ook bij een drastische verbouwing kan dat worden meegenomen. Bovendien past het ook beter bij de aanwezige bouwcapaciteit. Anders drijf je de prijs op door te veel druk op de bouwcapaciteit. Meer vraag dan aanbod drijft namelijk de prijs nog verder op.
Voor de goede orde, ik ben altijd helder geweest in de kosten van de warmtepomp en heb nooit gezegd dat het eenvoudig geld besparen is met de warmtepomp. Wel heb ik benadrukt dat de meeste berekeningen aan warmtepompen op climategate niet kloppen en wel degelijk CO2 besparen (wat me vaak niet in dank wordt afgenomen!). Uiteindelijk gaat het om de kostprijs per bespaarde ton CO2 en dan is isoleren in veel gevallen een quick win.
Voor nieuwbouw en drastische verbouwingen is het uiteraard een no brainer en zijn Peter en ik het voor de verandering een keer eens.
Ze moeten eerst eens gaan uitzoeken, welke huizen geschikt zijn voor de hernieuwde energie.
Je kunt mensen niet gaan dwingen tot onredelijke vergaande en ingrijpende kosten.
Ze moeten zich realiseren met de techniek op dit moment het voor veel huizen nog niet mogelijk is.
Ik ben er van overtuigd dat met verloop der jaren, een veel betere techniek komt waar veel minder kosten voor nodig zijn.
Klaver en consorten, weten niet waar ze mee bezig zijn, hij moet zijn eigen huis waar geen isolatie en 2 ketels branden maar eens eerst klaar maken.
Dit is een slecht voorbeeld voor de groen geverfde Klaver, die steeds verder zijn ondoordachte smoel opentrekt.
@Theo, mooie onbewezen techniek de eCat SK: https://e-catworld.com/2018/12/17/sk/
31 januari is er een presentatie. Dan barst wederom de strijd los of het bedrog is of niet. Ondertussen is de planning dat Rossi in 2019 eCats gaat inzetten om industriële warmte te verkopen op basis van een soort koude kernfusie met nikkelpoeder en een hele hoge COP. Maar goed, eerst zien, dan geloven.
Marc
Als ik je betogen goed gelezen heb zijn wij het er dus over véél meer eens. En dat is dat het hele woningbestand van vóór 1985, in lijn van wat Samsom ook al heeft opgemerkt, niet voor een economische oplossing met warmtepompen in aanmerking komt en dat daar dus het voortdurende gebruik van gas de vooralsnog enige verstandige oplossing is. Of dat nu groen gas, of aardgas is.
En dat Laar weer zien dat een belasting op CO2 uitstoot de snelste goedkoopste en makkelijkste manier is om de uitstoot te verminderen
https://www.trouw.nl/groen/economen-zet-een-heffing-van-50-euro-op-een-ton-co2-uitstoot-en-nederland-haalt-klimaatdoelen~a8f4395b/
In het artikel wordt geschreven de burgers betalen 233 euro en de industrie mag 50 euro gaan betalen. Lijkt mij een scheven verhouding. Wanneer ik wil verduurzamen om kosten te besparen moet ik heel veel investeren terwijl ik ook al gekort wordt op mijn pensioen. De besparingen komen uit op minder gasverbruik. Maar die blijft volgens de deskundigen stijgen.
Ben ik nu een bedrijf dan heb ik veel meer mogelijkheden en ik betaal minder. Mijn investeringen kan ik terughalen omdat de kostprijs stijgt. De groep de op het totaal de minste bijdrage levert aan de CO2 uitstoot betaald het gelag.
Daarbij stel ik mij de vraag welk schadelijk effect CO2 in deze concentratie heeft ? In ieder geval leidt het tot vergroening en hogere temperaturen zijn de laatste 2000 jaar niet ongunstig geweest. En hogere temperaturen leiden tot minder gasverbruik in de winter.
F.W.Popma
Het vervelende is natuurlijk, dat wanneer de bedrijven hogere kosten maken, ze dat doorberekenen aan de klanten. binnenlands en buitenlands. Kan dat uit concurentieoverwegingen niet dan zal een afweging worden gemaakt. Vertrekken of blijven in verband met andere faciliteiten. Bijvoorbeeld verlaging van andere belastingen. Ook dan draait de burger er voor op.
Voordeel is wel dat dan een beter beeld ontstaat van de eerlijke kostprijs van het product.
Over de schadelijkheid van CO2 bij het veronderstelde teveel is, zoals uit deze site blijkt veel te zeggen. Sommigen vinden dat het bewijs overduidelijk is geleverd. Anderen erkennen dat het een theorie, (wetenschappelijke) of een hypothese is. Ik aan de andere kant denk als gelovige van een ander geloof dat er meerdere opties zijn. Maar ook dat is een geloof.
Zolang je het niet met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid weet, moet je niet voor de muziek uitlopen en je in belangrijke mate conformeren aan de echt grote landen die het verschil kunnen maken. China, India, Rusland, V.S. En dat grotere land heet dus geen Nederland.
F.W.Popma
Dat er ook anderen zijn die dat andere geloof met eigen onderbouwing aanhangen moge uit het artikel onder de volgende link blijken.
Dat het belang er duidelijk bij staat hoeft niemand te weren er toch kennis van te nemen.
https://www.eike-klima-energie.eu/2019/01/26/ausstieg-braunkohle-folge-einer-fiktion-vom-anthropogenen-klimawandel/
J van der Heijden
Naast de internationale carbon tax/credits komt er ook een internationale water belasting en een internationale belasting op “other ecosystem services” zoals betalen voor de zuurstof dat bossen geven.
Het doel is niet carbon reductie….
Bron : Vision 2050 (UN agenda) . O.a. Pagina 12
http://wikiprogress.org/data/dataset/1dd77253-66d1-4818-9b4c-5feb207700d9/resource/2676051e-6613-471e-b34c-39180d5674fa/download/Vision2050-FullReport.pdf
Mp
En zat staat natuurlijk niet zo in het document
Oh en natuurlijk zijn Carbon credits en een Carbon Tax compleet iets anders
@ J van der Heijden
Dat staat er letterlijk, pagina 12
Meassures of succes: Cost of carbon, water & other ecosystem services internalized
Ze meten het succes dus niet via minder carbon, watergebruik, etc. Maar aan of er een geld transactie is geweest voor het gebruik van de wereldwijde “ecosystem services”.
Met een landelijke carbon taks dwing je bedrijven om internationale carbon credits te kopen. Als ze genoeg carbon credits kopen stoten ze op papier niks uit en hoeven ze geen landelijke carbon tax meer te betalen.
Daardoor stijgt de vraag naar carbon credits en gaat de waarde omhoog op de carbon credit handelsbeurzen,.met potentieel grote winsten voor carbon credit speculanten zoals Al Gore.
Inderdaad zoals ik al zij je begrijpt er helemaal niets van.
Met een Carbon tax heb je geen ETS meer nodig. En heb je dus ook geen credits te kopen.
Maar goed een “ scepticus “ roept wat en dus is het waar
@ J van der Heijden
Wat u voorstelt kan alleen als we uit het Parijs klimaat akkoord stappen, carbon credit trade system is een integraal onderdeel van dat akkoord. En zoals ik in de bron heb getoond gaan ze het uitbreiden met water credits en bossen credits.
Voor de bosbelasting wat het industriële westen straks moet betalen heeft de UN al een naam bedacht. REDD+ credits
Quote: “Commitments to deep carbon reductions by industrialized countries, creating demand for
REDD+ (= Reducing Emissions from Deforestation and Forest Degradation in Developing Countries +
Conservation and Sustainable Management) carbon credits”
Bron: pagina 22
http://wikiprogress.org/data/dataset/1dd77253-66d1-4818-9b4c-5feb207700d9/resource/2676051e-6613-471e-b34c-39180d5674fa/download/Vision2050-FullReport.pdf
MP,
Er zijn al landen die een CO2 belasting hebben. Er is geen enkele goede reden waarom we uit het Parijs accoord zouden moeten starten .
Maar Carbon credits mogen ook
@ J van der Heijden
In die situatie zitten we inderdaad. Waarbij Klaver dus niet direct liegt maar wel indirect.
Wat hij bedoeld met Nederlandse co2 belasting op bedrijven/industrie ter ontlasting van de burgers is dat ze verplicht UN/IPCC credits moeten kopen …en als ze dat niet doen een Nederlandse carbon tax/boete.
Laat maar MP, we gaan er niet uitkomen. Jij leest iets wat er niet staat. Maar goed angst is een slechte raadgever
Wat opvalt is dat de kosteneffectiviteit van nul-op-de-meter bij huizen (1200 euro/ton CO2) erg laag is. Zegt het PBL daar nog iets over?
Waarom is er een groot verschil in isolatie (kosten per bespaarde mt CO2) tussen woningen en kantoren? Wat ik ook vreemd vind is dat warmtepompen een hogere reductie toegewezen krijgen dan huizen op nul.
Oh, Janos vd Heijden en Marc hebben weekend dienst zo te zien…
U ook zo te zien.
Klaver draait weer eens door.
En stroom importeren uit Duitsland.
En die is natuurlijk gemaakt met bruinkool.
Goed bezig, voor die 0,00003 procent.
5 voor 12 tijd voor gele hesjes.
https://groenlinks.nl/nieuws/jesse-klaver-presenteert-noodplan-vier-kolencentrales-dicht-om-urgenda-doel-te-halen
Australië, doet straks niet meer mee.
En China gaat door met kolencentrales, en hier zitten ze maar te dwingen in een landje zo groot als een spelden knop gezien vanaf de ruimte.
https://www.dagelijksestandaard.nl/2018/08/australie-ziet-af-van-verankering-klimaatdoelstellingen-in-de-wet-doei-klimaatakkoord/
Het is verstandig om meerdere bronnen te lezen alvorens je conclusies trekt uit een opinie. Dus lees ook https://cleantechnica.com/2019/01/16/chinese-government-plans-large-scale-subsidy-free-wind-solar/ en dan zal je zien dat het iets genuanceerder ligt.
Oops, vergeet die link, dacht dat het over China en de kamervragen van Baudet ging.
…. neemt nog een bak koffie.
@Mark laat de melk en de suiker er maar even uit. :-)
Theo
Zelfs de Duitsers zien nu in dat niet alles tegelijkertijd kan. Ze gaan dus nog even door met steenkool en bruinkool. Zouden ze hun CO2 nu ook binnen hun eigen grenzen houden, bijv. door CCS?
https://www.eike-klima-energie.eu/2019/01/24/nicht-mehr-gruen-deutschland-verschiebt-kohle-ausstieg-auf-unbestimmte-zeit/
Ze kunnen ook op moment niet anders.
Als ze van die bruinkool af willen op het moment, krijgt de staat nog miljarden claimen aan aandeelhouders en landeigenaren aan hun broek.
Ik heb me wel laten vertellen, luister vertellen, dat ze wel in een afbouwfase zitten. Maar dat heeft ook te maken met die nieuwe gaspijp waar de Nederlandse NAM trouwens ook flink in investeert.
Die gaspijp komt er te liggen omdat de rechter in Duitsland heeft besloten dat de Duitse staat géén bruinkool meer mag ontginnen. Aangespannen door milieugroeperingen en bewoners van huizen die afgebroken moeten worden.
Duitsland heeft nu al een enorm energie probleem, ze hebben zelfs 4 extra olie/gas centrales gebouwd om het verlies van bruinkool te compenseren.
Mevrouw Merkel heeft Duitsland met die energiewende dus afhankelijk gemaakt van Russisch gas.
Ook vreemd eigenlijk. Wij moeten van het gas af, maar Duitsland breidt haar gasnet uit.
Ook in ons land worden nog vele km gasleiding, veelal hoofdnet aangelegd, de burger moet maar zien hoe hij zijn huis warm krijgt daar gaat het gas in ieder geval niet naar toe.
Maar naar wie dan wel?
We worden over alles wat met het klimaat te maken heeft voorgelogen.
@Cornelia, dat is toch wat ik net schrijf, ik ben wel een beetje op de hoogte hoe het reilt en zeilt in Duitsland, ik woon tegen de grens aan hier in Limburg. Familie is al jaren geleden naar Duitsland vertrokken en gewoon werkzaam in Nederland.
Dat heeft vele voordelen.
Ik ben net nog geweest tanken, bijna 25 cent de liter goedkoper, ik bedoel maar! Wel E10.
Veel taalfouten van mij zie ik, dat krijg je als je met dikke vingers op een klein schermpje in alle haast zit te schrijven. :-)
Het PlanBureau van de Leefomgeving (het PBL dat doorgaans vooral ideologische wetenschap op politieke bestelling levert) is er achter, dat het effectief halen van de CO2-reductie-doelstellingen van het Kabinet-RutteIII héél twijfelachtig is / wordt. Dat is als dagelijkse kritiek te lezen op climategate.nl. Het duurde lang voordat het PBL haar gepolitiseerde wensdenken omzette in economisch en maatschappelijk realisme.
Bovendien, en dat zegt het PBL niet, wat bij climategate.nl dagelijks te lezen is, dat de klimaatdoelstellingen van RutteIII van 2030 en 2050 óók niet te halen zijn en dat als we klaar zijn met een 1000 ~ 1500 € miljard investeringen in “klimaatbeheersing” er slechts een klimaat-“winst” is geboekt van 0,0003 gr. Celsius.
Op 20 maart 2019 weten we van Kabinet-RutteIII of ze (na de Provinciale Statenverkiezingen / Eerste Kamer verkiezingen) nog levensvatbaar is..
https://www.ad.nl/politiek/christenunie-en-d66-houden-kabinet-aan-klimaatdoelen-2020~a10dac83/
Diederik Samsom vanochtend in MAX-Nieuwsweekend citerend : “dat de CO2-reductie-doelstellingen alleen vanuit een sterke groeiende economie en technische ontwikkeling is te realiseren”
Dominee Gremdraat op DWDD zei gisteravond het heel precies : “Draagkracht bij de bevolking krijg je niet door het dwingend opleggen van extra stijgende klimaatbelastingen”.
Loslaten van alle ideologische klimaatdoelstellingen lijkt nog de beste oplossing, ter beperking van de schade aan de economische ontwikkeling en schade aan de maatschappelijke saamhorigheid, maar ook vanuit het immer groeiende besef dat het klimaat zich geheel niet laat beheersen.
Een artikel dat overzicht schept in de situatie.
Als je een opslag voor het bevorderen van vervangende energievormen internationaal geregeld kunt krijgen is het een nuttige optie. Mits je dat dan ook inzet in oplossingen die deugen. (In Nederland betalen we al ODE).
Ik kan er met mijn pet niet bij dat je hoogrenderende systemen (conventionele centrales) op een lager rendement laat draaien om iets te bevorderen dat zichzelf niet economisch in stand kan houden. Laat zon en wind, als dat zonder extra netverzwaring kan, de pieklast verzorgen tegen de prijs die daarvoor geldt. Bij een overaanbod anders gewoon zelf opslaan en gebruiken op een later tijdstip. Dat doet blijkbaar de handelsketen Colruyt ook.
https://jobs.colruytgroup.com/nl/over-ons/vakgebieden/het-vakgebied-milieu-en-energie-bij-colruyt-group
Géén voorrang op het net voor inferieure systemen die daarbij ook andere wezenlijke belangen als natuur en volksgezondheid schaden.
@ Peter,
“oplossingen die deugen”.
Moet je vooral ook op een meta/holistisch niveau benaderen, want oplossingen kunnen alleen effectief zijn als ze ook dieper liggende complexheden adresseren. Zo niet, dan mag je ze bij voorbaat al weggooien.
Sinds internet en globalisering, is er snel een asymmetrie gegroeid tussen complexiteit van samenlevingen en de besturende vermogens van politici en beleidsmakers. Het (z.g.) klimaatprobleem en de daarmee gekoppelde energievoorziening zijn voorbeelden van problemen die politici trachten op te lossen, maar veel te onoverzichtelijk en veel te ingewikkeld zijn zonder robuuste, vaktechnische of natuurkundige kennis. Daardoor wordt eerder naar oplossingen gezocht vanuit een populair, gekleurd belang, dan vanuit een algemeen.
Politiek heeft altijd de neiging om inherent complexe zaken zoveel te versimpelen, dat er uiteindelijk geen besluiten uitkomen die echt recht doen aan de complexiteit van de materie, maar symbolische of andere niet-werkende oplossingen.
Michiel de Pooter
Laat ik het daar nu eens helemaal mee eens zijn. Al neem ik ook aan dat de politici hun ontbrekende kennis en gegevens van het ambtelijk apparaat krijgen aangeleverd.
Maar dan nog is het misschien wel zo dat je kunt zeggen: Heer, ze weten niet wat ze doen.
@Peter
En dat ambtelijk apparaat heeft zo haar eigen idee over informatieverstrekking.
Na het lezen van dit https://www.pbl.nl/sites/default/files/cms/publicaties/pbl-2018-trends-in-global-co2-and-total-greenhouse-gas-emissons-2018-report_3125.pdf rapport ben ik op hele andere gedachten gekomen.
Volgens dit rapport maakt het namelijk geen bal uit of wij wel of niet iets aan CO2 reductie doen.
De wereldwijde CO2 loopt vele malen hoger op dan dat wij -in Europa- ooit zullen kunnen besparen, en het ziet er ook naar uit dat dit in de toekomst ondanks al onze inspanningen gewoon door gaat.
Het is dus aan de hand van dit rapport absoluut zinloos om al die miljarden te investeren in een onhaalbaar doel als CO2 reductie.
Als ik dit uit dit rapport kan halen kan de regering het ook.
De vraag is nu, waarom zet de regering in om desondanks toch die miljarden te investeren, van ONS geld wel te verstaan, terwijl ze ze gewoon weten dat er ten aanzien van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen geen enkel voordeel is te behalen en al die miljarden gewoon weggegooid geld zijn?
Misschien dat degenen die zo begaan zijn met het klimaat daar een antwoord op kunnen geven?
Omdat ze subsidie visjes uitwerpen om uit eindelijk die grote vissen te vangen, de burgers spaarcenten. Daar azen ze al jaren op!
Ik hoor Rutte in de crisis tijd nog zeggen, mensen koop eens wat van jullie spaarcentjes, koop een nieuwe auto, die nu weer weg moet b.v.
Theo,
Een waar woord met de crisis van 2008 en de oplopende werkloosheid toen in gedachten. Doe daar de bankencrisis nog bij en je hebt alle reden de “klimaatcrisis” met beide handen te omarmen. Een greep in de spaar- en pensioenpotten en het probleem lijkt op korte termijn geklaard. Maar hoe maak je nu weer een draai zonder ongeloofwaardig te worden en salonfähig te blijven?
Cornelia, daarnaast kun je jezelf ook afvragen of de mens is opgewassen tegen natuurlijke krachten en uberhaubt in staat is de natuurlijke mechanismen naar haar hand te zetten.
Ja, we moeten zuinig zijn op natuurlijke bronnen en op de natuur dat zal niemand tegenspreken en als we dan geld uitgeven laat het dan zinvol zijn zoals dit in het verleden ook gebeurd is.
Precies Ivo, als je de invloed van zonneactiviteit en het verschuiven van de magnetische polen bekijkt op het klimaat dan kun je je dat inderdaad afvragen.
Het blijft wel érg stil vanuit de hoek die altijd zo lopen te gooien met getallen, maatregelen en vooral noodzaak om de CO2 uitstoot te verminderen.
Wat een verhelderend artikel en heerlijk om te lezen. Dank daarvoor. Ook dank aan vd Heijden dat niet in elk commentaar om wetenschappelijke onderbouwing wordt gevraagd.
Dit artikel gaat over wat de burger raakt en hoe de burger naar deze materie kijkt.
Zoals aangegeven is de burger een beperkte consument van energie (slechts 10% van het geheel) en al heel goed bezig met een GELEIDELIJKE reductie. Een beloning zou op zijn plaats zijn.
Toch gaat het plukken uit de pot maar door. Vandaag op NU.NL : Pieter Glas, nog maar net aangetreden, meent dat het weer helemaal fout gaat. Daar waar het IPCC nog uitgaat van maximaal 80 centimeter meent deze ambtenaar het weer beter te weten en roept al 2 meter.
“Uit voorspellingen van nationale en internationale klimaatexperts blijkt dat de zeespiegel in 2100 naar verwachting zo’n 2 meter gestegen zal zijn. Volgens Glas, de nieuwe topambtenaar op dit gebied, moet Nederland daarom op watergebied “bijschakelen”
Ook dit moet de burger weer betalen als de heer Glas zijn zin krijgt.
Ik hoop dat er meer van dit soort artikelen komen.
Spreuk van de dag:
“Beware of averages. The average person has one breast and one testicle. Dixie Lee Ray”
Steve Case in
https://wattsupwiththat.com/2019/01/25/nyquist-sampling-anomalies-and-all-that/
@Ivo, Dan vraag je, je toch af waar die Pieter Glas dat van af haalt.
Zulke mensen op zulke positie, zouden de veelgevraagde term op dit forum, (onderbouw dat eens) wel op zijn plaats zijn neem ik aan.
Dit is nodeloos angst zaaien bij burgers die daar gevoelig voor zijn.
Dan zou de spiegel in 5 jaar liniair bekeken ongeveer 12 cm stijgen!
Vergeet het maar.
Tijden veranderen; vroeger sprak een ambtenaar via een bewindspersoon en die kon er parlementair op aangesproken worden.
Ze hadden de afgelopen 50 jaar die 120cm toch wel moeten zien of hebben ze zitten slapen?
Ja ik denk dat ze lekker warm hebben zitten te dutten bij hun toenmalige energie slurpende gas/olie gestookte gietijzeren cv ketel. :-)
Theo, wat ik niet begrijp is dat iemand op het niveau van Glas denkt weg te komen met deze onzin. Nederland is een waterland en heeft heel veel waterexpertise. We hebben zelfs een waterkoning, maar hoe vaak heeft de politiek in het verleden idiote uitspraken over de stijging van de zeespiegel gedaan (en later ook nog toegeven dat het onzin is).
Onze waterkoning moet zich toch doodschamen voor zulke onderdanen.
De “stijging” wordt trouwens ook veroorzaakt door het inklinken van het land.
@Ivo,Inderdaad, maar ik denk altijd, al is de leugen nog zo snel de waarheid achterhaalt hem wel.
@Cornelia, de eilanden in Dubai zinken ook weg, en niet door de stijging van het water.
Het niveau van sommige mensen zakt inderdaad, maar 2 meter ?
Toch afbouwend dus.
https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/duitsland-moet-per-2038-afscheid-nemen-van-kolen-adviseert-commissie-aan-regering~b9d3a793/
Goed artikel van Tjerk Veenstra dat de belachelijke inefficientie en absurde kosten van de door de politiek voorgestelde maatregelen blootlegt. Ik hoop dat Jesse “warmtepomp” Klaver zijn sommetjes nu eens goed gaat maken, maar ik heb er een hard hoofd in of hij dat kan.
Het is belangrijk dat deze informatie gaat doordringen bij alle klimaatpartijen in Den Haag.
“If We Had Some Global Warming” liedje
https://www.youtube.com/watch?v=qJUFTm6cJXM
Zowaar een blog zonder moddergooien, stemmingmakerij en misleiding. Het kan dus wel! En Marc krijgt eindelijk de plusjes die hij verdient.
Ha, dat komt alleen maar doordat ik zei dat de overstap op een warmtepomp vaak een negatieve businesscase is. Als uit de berekening een positieve businesscase was gekomen zou ik zwaar in de min staan. Men beoordeelt op wat men wil horen, niet op de logica erachter.
Oh, en dat komt omdat het stuk van Tjerk inhoudelijk goed was dus en dan zijn er geen fitties over zaken die niet zouden kloppen.
Marc,
Bedankt voor het compliment. Er was inderdaad weinig moddergooien en gescheld.
Ik heb meer artikelen hier op GC gezet, allemaal gestoeld op feiten met bronvermelding. Als ik in mijn artikelen fouten heb gemaakt of iets vergeten ben dan heb ik graag een inhoudelijke reactie.
Persoonlijke aanvallen horen m.i niet thuis op een site, waar je op niveau wilt discussiëren
Allo, Allo!
Hebben jullie dat ook gezien, gisteren in Buitenhof.
Wat een demasqué! Het kortgepijpte modepoppetje Kelder die de niet minder ijdele Franse “topfilosoof?” Levy een kwartier z’n gang liet gaan met het voor faksisten uitmaken van bevriende staatshoofden en schuimbekkend iedereen die er een beetje EU-kritische opvattingen op nahoudt voor bavianen? Dit allemaal glunderend gadegeslagen door Sitalsing, Knot en andere slippendragers van de verse antidemocratische grootmacht die Europa aan het worden is.
Op de voorste rij; daar kunt u trouwens volgende week zitten. Kaartjes bestelt u hier: https://www.vpro.nl/buitenhof/service/bijwonen.html
Waarom? Dan komt namelijk Ed-Energielabel-GGXX-Nijpels in hoogst eigen persoon vertellen waarom heel Nederland 70.000 Europieken moet tappen om zijn klimaatdoelen (niet) te halen.
70.000? Ja zeker 70.000 want zoveel kost het namelijk per huishouden om van een doorsnee doorzonwoning een Nijpolitaans natte droomhuis te maken (zegt ie zelf) …. En dus NIET 20.000.
Mag ik rekenen op een stevige delegatie beschaafde relschoppers van de afdeling climategate.nl? Op kritische vragen van de Buitenhofbemanning hoeven we namelijk echt niet te rekenen.