Een gastbijdrage van Lies Zondag (voormalig voorzitter van Stichting Platform Tegenwind N33).

Dit is een commentaar op de bijdrage van Fred Udo, die eerder op Climategate.nl werd gepubliceerd onder de titel: ‘Wat deugt er niet aan windenergie?

Fred,

Ik heb je document verschillende malen doorgenomen. Je benoemt een groot aantal feiten.

Maar: Zijn feiten nog belangrijk? Zoals ik al eens in een toespraak in Delfzijl, voor tegenstanders van wind op land samen met Jan Mulder aangaf, lijkt dit niet het geval te zijn.

In den beginne was ik er van overtuigd dat de politiek niet wist wat wij (tegenstanders van windenergie) wisten. Dat zij onder invloed van onjuiste voorlichting de verkeerde afslag genomen hadden en dat deze fout te herstellen zou zijn in het belang van inwoners en het algemeen belang: een betrouwbare en betaalbare energievoorziening.

Vandaar dat we ook alles en alles hebben ingezet op voorlichting. De feiten die jij zo uitmuntend weergeeft in je document hebben wij ook gebruikt. Het rapport van Bentek uit Colorado “How less became more” bv. Wij gaven het boekje uit: “De prijs van de wind is hoog“, met als ondertitel: “De onvoorziene consequenties van windenergie op land.” We behandelden oa. de opbrengst van wind op land, windturbines in de leefomgeving en alternatieven voor windenergie. We verspreidden dit document op grote schaal, onder iedere politiek gremium in Nederland. Dat was in 2012. Letterlijk nul reacties gehad.

Grappig is dat jouw voordracht op Nationale Ontgroeningsdag op 17 februari 2010 als artikel is opgenomen in het boekje, onder het kopje: “Besparen windturbines brandstof?” Maar dit (mijn uitgangspunt: men weet het niet) was de grootste misvatting die ik kon maken. Men wist het wel, maar er was sprake van politieke consensus (bereikt door de eendrachtige lobby van NGOs en bedrijfsleven) en er was beleid op gemaakt. En dat draai je niet meer terug.

Beleid is beleid. Dat wordt uitgevoerd. Zoals je gemerkt hebt is ook de rechtspraak hierop gebaseerd: het proces is belangrijk, inhoudelijk wordt er niet getoetst. Want dat is immers een politiek besluit (lees beleid) geweest en met die keuze, die dan zogenaamd democratisch tot stand zou zijn gekomen, bemoeit een rechter zich niet.

Met het besluit dat windenergie onder de middelen valt die bijdragen aan de nationale doelstelling van de energietransitie ben je als burger machteloos geworden. In het werkveld (zowel in mijn werk als voorzitter van Tegenwind N33, als in de politiek als raadslid) ben ik daar bijna 10 jaar lang tegenaan gelopen.

De antwoorden op ons verhaal hebben dan ook niets meer met feitenkennis te maken.

Veelgehoorde beweringen in de discussie:

  • Hoe meer wind, hoe beter.
  • Het waait altijd wel ergens. Wij kunnen bij een tekort de wind vanuit Duitsland (of vanuit ieder ander land, vul zelf maar in) krijgen en bij overschot zij die van ons.
  • Opslag van windenergie kan het beste in waterstof.
  • Groene waterstof is absoluut nodig om de klimaatdoelen te halen.
  • Zon is beter dan wind. *Ik heb liever een windpark dan een kerncentrale in mijn achtertuin.
  • Door de inzet van zon en wind kunnen we eerder van het gas af.
  • Zon is een prima aanvulling op wind. Als de zon schijnt waait het minder, en als het waait, dan schijnt de zon vaak niet. Dus zou je zonneparken moeten aanleggen onder windturbines.
  • ”De tijden van goedkope energie zijn voorbij. “ (uitspraak directeur ondergrondse gas -en waterstofopslag Zuidwending)
  • Windturbines worden gesubsidieerd maar de fossiele industrie nog meer.
  • Wind op zee kan al zonder subsidie.
  • Thorium gaat nog jaren duren, die tijd hebben we niet.
  • Je moet toch wat, alle kleine beetjes helpen.

Dit zijn zo maar wat kreten die ik en velen met mij moeten proberen te pareren in de discussie tussen voorstanders van zon en wind. Het zijn ook de onderdelen die jij in je document belicht en met feiten onderbouwt.

Misschien is het een idee om je verhaal op te hangen aan deze kreten. In zijn algemeenheid vind ik het artikel goed leesbaar en begrijpelijk. Het gedeelte over de inpassingsverliezen en het rendementsverlies van centrales begrijp ik in grote lijnen wel, maar niet in details. Vind ik ook niet belangrijk.

Het gaat om het principe, dat goed te volgen is. Als je het gemiddelde raadslid wilt bereiken zou je kunnen overwegen om het geheel in te korten en nog verder te versimpelen. Zal wel lastig zijn, ik ga er van uit dat dit voor jou al kleutertaal is. Maar ga er gerust van uit dat voor minder geïnteresseerden je het niet simpel genoeg kunt maken.

Maar zoals ik al hierboven opmerkte, feiten doen er niet toe. Want: Als er geen vraag is, is er geen ruimte voor een antwoord. Mensen zullen pas bereid zijn er over na te denken als ze de nadelen persoonlijk gaan ervaren. Zie de groter wordende protesten tegen zonnevelden.

Tot dan is het begrip energietransitie een abstractie waarin velen niet zijn geïnteresseerd of liever emotioneel op reageren. Wat heeft geholpen is dat er 1 partij het openlijk heeft aangedurfd de discussie over klimaat, COen energietransitie te bekritiseren. Mensen zijn nu meer geneigd om een tegendraads standpunt in te nemen.

Groepsgevoel? De wal zal het schip keren? Mensen zien steeds meer dat hun energierekening omhoog gaat. Dit is een factor die belangrijk is. Pak mensen in hun portemonnee, dan krijg je wel protest.

Helaas staan de turbines er al en zijn alle ander gevolgen dus onomkeerbaar. En zal de energierekening blijven stijgen, totdat er een regering komt die subsidie voor de inzet van deze middelen afschaft. Dan komt de trein wel tot stilstand.

Mijn mening is dat het beleid veranderd moet worden. Dit kan alleen als er een kabinet komt dat daarvoor bereid is maatregelen te treffen zoals het afschaffen van subsidies op windenergie.

Er moeten wel drastische maatregelen komen, anders gaan we gewoon door want het is lucratieve business geworden. Dat is dan ook de enige reden waarom de VVD zo makkelijk akkoord is gegaan met de absurde klimaatplannen van links: het verdienmodel.

Ik blijf het onbegrijpelijk vinden dat de PvdA en de SP zich zo makkelijk hebben laten overhalen om dit beleid te steunen. Er is NIETS democratisch en NIETS sociaals aan de energietransitie. Overvloedige en goedkope energie voor iedereen is pas sociaal en zou ook het democratische uitgangspunt moeten zijn, zoals ik altijd samenvat in de 5 punten waaraan een goede energievoorziening moet voldoen. En dat kan.

Maar het uitgangspunt dat “we” met zijn allen zullen moeten “bloeden” voor de welvaart die fossiel ons heeft gebracht is niet uit die koppen te rammen. Ik heb Sandra Beckerman (SP) gevraagd waarom een energietransitie perse duur moet zijn? Want dat is nu het uitgangspunt. Ze blijft dan hangen in de groef: “Eerlijke verdeling van lusten en lasten”, alsof dat kan! Je ziet nu hoe de RES voortborduurt op de vastgelegde wetgeving en de politieke consensus. Onlangs een prima analyse op Climategate.nl hierover. De RES is oude wijn in nieuwe zakken.

Hoe gaat het verder? Ik veronderstel dat er een gezamenlijk bod komt, voor 2030 waarmee we voldoen aan de doelstelling van 49 % minder CO2 ten opzichte van 1990. Op papier dan hè, natuurlijk niet in de praktijk. In het gunstigste scenario is dat zonder dat er aanvullende capaciteit moet worden opgelegd door het rijk. Maar dat is 2030. De rest (die overige 51% in 2050) zal blijken onhaalbaar te zijn in ons overvolle Nederland.

De weerstand onder de inwoners zal maximaal zijn toegenomen. De publieke opinie zal zich vertalen in een grotere aanhang voor andere technieken. Politieke partijen die zich hierover positief uitspreken zullen een meerderheid vormen. Thorium zal uit het verdomhoekje gehaald worden en hopelijk zullen we een aantal werkende reactoren in Nederland krijgen, die uiteindelijk het gelijk van onze ideeën bevestigen.

Maar de grootste schade is dan al geschied. Het hele land is in 2030 overdekt met windturbines, zonnepanelen en biomassacentrales. Het netwerk is verzwaard, de lucht wordt door alle pelletkachels en uitstoot van biomassa niet schoner. Extra hoogspanningsleidingen en trafostations zijn al aangelegd. Stroom is dan duur en van wisselende kwaliteit. Waterstof zal opgeslagen zijn in ondergrondse cavernes in Zuidwending en zal op grote schaal alleen beschikbaar zijn voor de industrie, en dan ook nog eens duur. Daar zal geen voorlichting of feitenverhaal iets aan gaan veranderen.

Helaas is dat mijn bittere conclusie van 10 jaar vechten tegen de bierkaai. Dus kortom: je hebt een goed verhaal gemaakt, met feiten uit de praktijk onderbouwd en ik bewonder je kennis van het onderwerp. Maar het is paarlen voor de zwijnen. Ik heb enorm getwijfeld of ik je artikel zo zou moeten beoordelen, want ik geloof in je uitgangspunt, ik begrijp het en vind het onweerlegbaar. Je zult er beslist nog mensen mee over de streep halen of in elk geval mensen die gevoelsmatig al weerstand hebben tegen de energietransitie door middel van windenergie een hoop munitie geven.

Maar het zal niet helpen. Dat is wat ik probeer uit te leggen. Misschien is dit fatalistisch gedacht van mij. Maar ik heb het geprobeerd net alles wat ik kon bedenken en met alles wat anderen, zoals jij konden bedenken, en het is gewoon niet opgepakt.

Groet,

Lies

Zie ook hier.