Hasnain maakt rare sprongen

Syed Hasnain, de veelbesproken Indiase glacioloog, op wiens citaat in een New Scientist-artikel uit 1999 de IPCC-bewering gebaseerd bleek te zijn dat de gletsjers in de Himalaya in 2035 verdwenen zouden zijn, begint zich de afgelopen dagen te gedragen als de spreekwoordelijke kat in het nauw.

Vorige week was te lezen in New Scientist dat zijn opmerking destijds speculatie was geweest:

But Hasnain rejects that. He blames the IPCC for misusing a remark he made to a journalist. “The magic number of 2035 has not [been] mentioned in any research papers written by me, as no peer-reviewed journal will accept speculative figures,” he told New Scientist.
“It is not proper for IPCC to include references from popular magazines or newspapers,” Hasnain adds.

Maar deze week wordt het allemaal nog vreemder want plots ontkent Hasnain zelfs dat hij het jaartal 2035 überhaupt genoemd heeft en schuift hij de schuld dus in de schoenen van de journalist Fred Pearce, die hem verkeerd geciteerd zou hebben.

Jan. 20 (Bloomberg) — Syed Iqbal Hasnain, the Indian scientist credited with saying Himalayan glaciers may disappear by 2035, denied making the assertion published in the United Nations’ most comprehensive report on climate change.

The UN included the date in its 2007 assessment of global warming, citing a study by the environmental group WWF, which referenced a 1999 article in New Scientist magazine that quoted Hasnain. Today, he said: “I have not given any date or year on the likely disappearance of Himalayan glaciers.”

“I had simply told the New Scientist in an interview that the mass of the glaciers will decline in 40 years,” Hasnain said in a telephone interview. “The date (2035) was their invention. I was misquoted in the report.” The editorial team at New Scientist didn’t immediately respond today to an e-mailed request for comment.

Hasnain beweert dus dat hij ‘alleen maar’ had gezegd dat de gletsjers de komende veertig jaar zouden krimpen, een enorme afzwakking van zijn claim dat ze in 2035 volledig verdwenen zouden zijn. Maar we kunnen laten zien dat hij zelf toch met grote waarschijnlijkheid (laten we in IPCC-termen zeggen very likely) de bron van het jaartal 2035 is en ook de bron van het IPCC-rapport.

Strohalm
In 1999 publiceerde Hasnain een rapport voor het ICSI. Hij was op dat moment voorzitter van de werkgroep Himalayan Glaciology. Dit rapport rept inderdaad met geen woord over het jaar 2035 en die strohalm grijpt Hasnain daarom nu aan. Rond het uitkomen van het rapport verscheen er echter een artikel op de India Environmental Portal, waarin Hasnain aan het woord komt:

Glaciers in the Himalaya are receding faster than in any other part of the world and, if the present rate continues, the likelihood of them disappearing by the year 2035 is very high,” says the International Commission for Snow and Ice ( ICSI ) in its recent study on Asian glaciers. “But if the Earth keeps getting warmer at the current rate, it might happen much sooner,” says Syed Iqbal Hasnain of the School of Environmental Sciences, Jawaharlal Nehru University, New Delhi. Hasnain is also the chairperson of the Working Group on Himalayan Glaciology ( WGHG ), constituted in 1995 by the ICSI.

Nu kan je zeggen dat ook deze alinea geen 100% bewijs levert. Er staat een fout in want het dicht het jaartal 2035 toe aan het rapport. Het citaat daarna is wel echt van Hasnain en hij zegt daar dus zelfs dat het nog sneller kan gaan. Dit artikel verscheen twee maanden voor het nu gewraakte New Scientist-artikel. Hasnain doet er dus verstandig aan – als hij de ingezette lijn van ‘ik ben onjuist geciteerd’ wil voortzetten – dat hij ook de journalist van dit stuk beschuldigt van onjuist citeren. Hasnain was overigens de enige auteur van het ICSI-rapport, wat het nog waarschijnlijker maakt dat hij toch echt reageerde op het rapport. Het zal niet de eerste keer zijn dat wetenschappers in een persbijeenkomst of een interview een stapje verdergaan dan in hun oorspronkelijke – en vaak droge – artikel of rapport.

Frappante overeenkomst
Doet het fragment uit het artikel op de India Environmental Portal de lezer al ergens aan denken? Kijk eens naar de overeenkomsten met het IPCC-rapport:

Glaciers in the Himalaya are receding faster than in any other part of the world (see Table 10.9) and, if the present rate continues, the likelihood of them disappearing by the year 2035 and perhaps sooner is very high if the Earth keeps warming at the current rate. Its total area will likely shrink from the present 500,000 to 100,000 km2 by the year 2035 (WWF, 2005).

Het is overduidelijk dat eerst het WNF en later IPCC gewoon de bewerking ‘kopieer en plak’ hebben toegepast, gevolgd door een lichte eindredactie. Het IPCC-fragment is dus linea recta afkomstig van het april 1999 stuk op de India Environmental Portal waarin Hasnain zegt dat het zelfs sneller kan gaan met het verdwijnen van de gletsjers dan 2035.

Tegen Bloomberg zegt Hasnain over het feit dat hij nooit eerder had geklaagd dat hij verkeerd geciteerd was in New Scientist:

“I discovered much later that I had been misquoted. I didn’t even realize that the WWF was using the same New Scientist article. They referred to a New Scientist article, there was no mention of my name.”

Sommige wetenschappers bevinden zich het liefst in een ivoren toren, maar hoe waarschijnlijk is het dat een onderzoeker als Hasnain, die vrij gretig de media te woord staat, niet zou hebben geweten wat eerst de India Environmental Portal en later New Scientist aan hem toeschreef? In termen van het IPCC zou ik zeggen dat het almost certain is dat hij op de hoogte was.

Ik vond nog een interviewtje met Hasnain, opgenomen tijdens de top in Kopenhagen (ook een teken dat Hasnain geen ivoren toren-wetenschapper is). Hij zegt onder andere dat de gletsjers nog sneller smelten dan we vijf tot tien jaar geleden dachten. Maar hij noemt niet het jaar 2035. Zal hij het dan toch nooit gezegd hebben? :)