Gemeente start met windgesprekken over turbines windturbines Barneveld Aanbevelingen voor een duurzaam energie- en transitiebeleid

Foto: Ben Bläss (ballonvaarder).

Een bijdrage van Ap Cloosterman.

Het artikel beschrijft het verloop van een energietransitie in een bepaalde regio. Niettemin kan het voor velen een waardevolle informatie zijn.

In het artikel van 2 januari 2021 heb ik u op de hoogte gebracht van mijn rapport, d.d. 24 december 2020, aan de Gemeente Barneveld:

“Aanbevelingen voor een duurzaam energie- en transitiebeleid”

Inmiddels is er een antwoord van de Gemeente Barneveld ontvangen (zie bijlage hieronder).

De brief is voldoende duidelijk en behoeft verder geen toelichting.

In de praktijk blijkt dat het nog niet erg vlot met de gemeentelijke energietransitie. In de Barneveldse Krant van 1 maart 2021 was namelijk o.a. het volgende te lezen:

“De ambitieuze energiedoelen die de gemeente Barneveld zichzelf vijf jaar geleden stelde voor 2020, zijn niet gehaald. In 2015 bepaalde de politiek dat tenminste twintig procent van het totale energieverbruik duurzaam moest worden opgewekt.

Besloten werd toen, dat van de 4.400 terajoule die Barneveld naar verwachting in 2020 aan energie zou verbruiken, tenminste 880 terajoule duurzaam moest worden geproduceerd. Op basis van de meest recente cijfers van de Klimaatmonitor van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat komt Barneveld nog niet tot de helft van dit getal: 411 terajoule.

Met name de grootschalige windenergieprojecten die Barneveld voor ogen had, zijn nog niet gerealiseerd. Barneveld zette vijf jaar geleden hoog in met vier tot acht hoge windturbines die gezamenlijk tussen de 102 en 204 terajoule moesten produceren. Daarvan kwam tot op heden niets terecht.

Het verzet tegen dit plan vanuit de bevolking, leidde tot een jarenlang voortslepende zoektocht naar de meest geschikte locatie in de gemeente om windmolens te kunnen plaatsen. Deze is nu nog steeds in volle gang. Momenteel lopen er ‘windgesprekken’ tussen de gemeente enerzijds en bewoners en ondernemers anderzijds, om te bekijken hoe eventuele turbines mogelijk kunnen worden geplaatst op industrieterrein Harselaar.”

De Gemeente Barneveld heeft inmiddels aan de bewoners en bedrijven van Harselaar de oproep gedaan om tot een gesprek te komen. Daarbij geeft zij de bewoners en bedrijven de mogelijkheid om mee te denken. De agenda voor deze bijeenkomst biedt voor het onderwerp “meedenken” weinig hoop en komt bepaald niet overeen met de opvattingen van de bewoners:

“ Binnen de Gemeente Barneveld lijkt industrieterrein de Harselaar de meest geschikte locatie voor de bouw van twee of drie windturbines.

De agenda omvat twee onderwerpen:
* Welke verwachtingen heeft u over een toekomstig gesprek met een eventuele ontwikkelaar;
* Welke ideeën heeft u over lokaal eigenaarschap.”

De Gemeente gaat er dus al van uit, dat de windturbines geplaatst kunnen worden.

In de MER ( zie onderstaand kaartje) worden 8 windturbines genoemd. In de uitnodiging wordt gesproken over 2 à 3 windturbines en dat betreffen dan de windturbines aan de noordkant van de A1. Het kaartje met de cirkels gaat uit van windmolens met een ashoogte van 100-120 meter. De huidige windmolens zijn echter veel hoger: ashoogte 160-170 meter, tiphoogte 235-240 meter!

De cirkels aan de noordkant van de A1 blijven dus in beeld maar kunnen nog groter worden als er windturbines worden geplaatst met een hogere ashoogte en dat betekent een verder reikende slagschaduw en geluidsoverlast.

Gemeente start met windgesprekken over turbines windturbines Barneveld Aanbevelingen voor een duurzaam energie- en transitiebeleid

Locatie 5 (Harselaar-Barneveld) uit de MER met daarin de als technisch mogelijk geachte windturbines met een ashoogte van 120 meter. 

Blauwe cirkel:
De door de gemeente Barneveld gehanteerde afstand van 400 meter van windturbines tot woningen.

Gele cirkel:
Door Duitsland gehanteerde norm van 1 kilometer van windturbines tot woningen.

Rode cirkel:
Afstand van 2 kilometer vanaf windturbines waarbinnen geluidsoverlast te verwachten valt bij een ashoogte van ongeveer 100 meter.

Op de foto is er een groot aantal gebouwen met platte daken zichtbaar en ik denk, dat de Gemeente Barneveld er verstandig aandoet om af te zien van windturbines en in plaats daarvan te kiezen voor zonnepanelen op de daken.

***

Bijlage: Brief van de Gemeente Barneveld.

Aan Ing. J.H.G. Cloosterman

Barneveld, 21 januari 2021

Geachte heer Cloosterman,

Dank voor uw brief van 24 december 2020, met aanbevelingen voor het bevorderen van energiebesparing en opwekking in Zwartebroek en Terschuur. Gemeente Barneveld waardeert uw constructieve bijdrage aan de complexe opgave voor de energietransitie. In Januari 2021 vindt er overleg plaats met Duurzaam Terbroek. Het doel is om te komen tot een aantal voorstellen die aan de bewoners van Terbroek worden voorgelegd. De gemeente zal haar inzichten in dit overleg met Duurzaam Terbroek delen. Dat geldt tevens voor onze onderstaande reactie op uw
aanbevelingen.

Aanbeveling 1:

Als er toch gekozen wordt om overhaast van het gas af te gaan, dan de matig geïsoleerde woonwijken aangesloten houden op aardgas. Aanschaf van een HRgasketel is aan te bevelen en dit leidt tot energiebesparing. In de toekomst is dan door behoud van het bestaande gasleidingennet omschakeling naar groen gas (waterstof, biogas, of synthetisch methaan) mogelijk. Stalen gasleidingen buiten gebruik roesten van binnen en zijn later niet meer bruikbaar.

Reactie: Het is niet de bedoeling om overhaast van het gas af te gaan. De focus van de gemeente Barneveld ligt op besparing en het vinden van betaalbare alternatieven voor de verwarming van woningen. Dit zal leiden tot minder gasverbruik. In een brief aan de kamer van 12 januari 2021 heeft minister Ollongren, aangegeven dat alle wijken voor 2050 aardgasvrij worden, en dat wachten op waterstof en groen gas voor wijken waar andere warmteoplossingen nu al mogelijk zijn, geen optie is.

Daarnaast geeft zij aan dat de transitie voor iedereen haalbaar en betaalbaar moet zijn. Voor 2030 moeten in Barneveld 4000 bestaande woningen aardgasvrij zijn. De gemeente heeft de intentie die doelstelling in kansrijke wijken en in goed overleg met bewoners uit te voeren. Een voorbeeld waar dat nu gebeurt is De Glind. Er zijn mogelijkheden om het huidige gasnet met enige aanpassingen geschikt te maken voor waterstof of groen gas. Zoals u al aangeeft brengt het laten liggen van ongebruikte leidingen veiligheidsrisico’s met zich mee en is het daarnaast in strijd met de wet milieubeheer. Op dit moment is het omschakelen met behulp van dezelfde leidingen alleen mogelijk als dit direct gebeurt.

Aanbeveling 2:

Isolatie van daken, muren en kruipruimtes meer promoten en ondersteunen.

Reactie: Deze aanbeveling past in het voornemen van de gemeente en wij kunnen dit daarom van harte ondersteunen. De gemeente promoot dit via de energieloketten en verstrekt Duurzaamheidsleningen. Mogelijk gaan we op basis van aanbevelingen, zoals deze, uit de dorpentoer onze inspanningen daarop verder intensiveren.

Aanbeveling 3:

Voor burgers of bedrijven, die per se van het gas af willen is IR- verwarming een goed
alternatief. De aanmaak van warm water zal dan met een elektrische boiler moeten plaatsvinden.

Reactie: Wij denken dat IR verwarming kan bijdragen aan vermindering van het gasgebruik, ook voor mensen die niet meteen van het gas af willen.

Aanbeveling 4:

Een warmtepomp met bijbehorende vloerverwarming is uitsluitend geschikt voor woningen die optimaal geïsoleerd zijn. Dit zullen voornamelijk nieuwbouwwoningen zijn. Bij oudere, onvoldoende geïsoleerde, woningen is de investering niet rendabel!

Reactie: De gemeente Barneveld volgt de ontwikkelingen rond de warmtevoorziening van woningen op de voet. Wij zijn het eens met de gedachte dat er geen sprake is van één methode die voor alle woningen werkt. Het is heel belangrijk om per woning, een optimale oplossing te vinden. Soms is dat een warmtepomp, soms een warmtenet en in andere gevallen een zonneboiler. Nieuwe en verbeterde technieken blijven zich aandienen.

Het is juist dat lage temperatuurverwarming middels warmtepomp en vloerverwarming alleen geschikt zijn voor goed geïsoleerde woningen. Er zijn ook opties voor midden en hoge temperatuurverwarming. Daarvoor kunnen vaak bestaande radiotoren wel behouden blijven. In beide gevallen is woningisolatie bij oudere woningen als eerste en noodzakelijke stap een rendabele investering. Deze zorgt direct voor energiebesparing, een verbetering van het wooncomfort en uiteindelijk een lager warmteverbruik.

De rendabiliteit van een nieuwe installatie en de aanschafwaarde (van bijvoorbeeld een warmtepomp) zal naar verwachting in een significant aantal gevallen nog onvoldoende c.q. te hoog zijn om mensen over te halen tot investeren. In de aanpak van de warmtetransitie zal fasering van de uitvoering dan ook noodzakelijk zijn. Met woonlastenneutraliteit als uitgangspunt heeft de Rijksoverheid verschillende instrumenten ontwikkeld, of is deze aan het ontwikkelen, om de betaalbaarheid te vergroten (en dus de onrendabele top te verkleinen).

Aanbeveling 5:

Zonnepanelen op daken promoten. Veel stroom vragende apparatuur (vaatwasser, wasmachine, droger) bij daglicht laten draaien = eigen gratis stroom. Geen zonnepanelenparken op land of water. Land is nodig voor landbouw, woningbouw en natuur. Zonnepanelen op water: geen of nauwelijks zonlicht voor onderwater planten. Vissen overleven daardoor niet.

Reactie: De gemeente Barneveld heeft in de Barneveldse Zonneladder het aantal zonnepanelen op land vooralsnog beperkt tot 175.000. ,Zon op dak heeft prioriteit, waarbij we uitgaan van 475.000 panelen. De huidige promotie van zonnepanelen via de gemeentelijke energieloketten en de inzet van bewoners en ondernemers hebben mede gezorgd voor een forse stijging van het aantal panelen in de afgelopen jaren van 25.000 naar 100.000. Er zijn momenteel geen plannen om zonnepanelen op water te plaatsen.

Aanbeveling 6:

Meer en beter onderzoek naar toepassingen van geothermie: Bezint eer ge begint!

Reactie: De gemeente Barneveld volgt de ontwikkelingen rond geothermie op de voet. Er zijn nog veel onduidelijkheden over de kosten, de toepassing en de risico’s van met name de diepe en ultradiepe geothermie. Het is zeker belangrijk om die goed in kaart te brengen voor met dure experimenten wordt gestart. Wij nemen deze aanbeveling ter harte.

Aanbeveling 7:

Een centrale aanmaak levert nauwelijks gasbesparing op en lijkt economisch niet rendabel. In verband met luchtverontreiniging zeker niet met houtpellets stoken, zoals nu al op grote schaal plaats vindt. De overlast en schade aan infrastructuur en tuinen dient ingeschat te worden. Bedrijven en burgers moeten, voordat er een besluit wordt genomen, hierover geïnformeerd te worden.

Reactie: Er is momenteel veel discussie over met biomassa gestookte warmtenetten. Warmte moet men zo weinig mogelijk transporteren, daarom zijn grotere warmtenetten alleen in een dichtbebouwde omgeving interessant. Wel bestaan er mogelijkheden voor kleinschalige warmtenetten in kleinere kernen. Zo loopt momenteel, in goed overleg met bewoners, onderzoek in De Glind naar een warmtenet dat wordt verwarmd met zonnecollectoren. In de aanpak van de gemeente Barneveld is dat overleg met bewoners een vast onderdeel van het beleid in de energietransitie.

Aanbeveling 8:

Plaatsen van isolatieglas promoten en ondersteunen.

Reactie: De gemeente promoot dit via de energieloketten en verstrekt hiervoor Duurzaamheidsleningen. Deze aanbeveling kunnen wij van harte ondersteunen.

Aanbeveling 9:

De Gemeente Barneveld zou bovengenoemde subsidieregelingen in overweging dienen te nemen. Bij het ontwerpen van woningen en gebouwen dienen architecten, aangestuurd door de Gemeente, meer oog te hebben voor albedo effecten. Meer aandacht voor een lichtere kleur van wegen en besparing van straatverlichting.

Reactie: Mooi om uw suggesties te lezen. Inmiddels is er een subsidie voor klimaat adaptatie maatregelen beschikbaar. Daaronder vallen ook groene daken. (https://www.barneveld.nl/aanvragen-en-regelen/subsidie-regenwater-vasthouden).

Tevens is er een beleidsplan Licht voor de gemeente verschenen waarin maatregelen beschreven staan: (https://www.barneveld.nl/over-barneveld/bewust-omgaan-met-licht)

Aanbeveling 10:

Deze aanbeveling is de meest ideale en economisch verantwoorde energietransitie: Overgaan op kernenergie en de gas- en kolencentrales gelijktijdig afkoppelen bij de start van een vervangende kerncentrale. Windturbines en zonneparken zijn dan niet nodig.

Reactie: Het is onze overtuiging dat de realisatie van de energietransitie altijd een mix van energiebronnen zal behelzen. Dit heeft te maken met de omvang, bekostiging en fasering van deze opgave. De Rijksoverheid heeft gemeentes daarnaast opdracht gegeven werk te maken van besparing en opwekking van duurzame energie in de Regionale Energie Strategie. De gemeente is verplicht daar gehoor aan te geven.

Dat gezegd hebbende, volgt de gemeente de ontwikkelingen rond kernenergie op de voet. Graag verwijzen wij u daarbij naar het recente webinar over dit onderwerp: https://youtu.be/ah_cL01ZQs0.

Zoals u al heeft aangegeven is dit een landelijk thema dat lastig is in te passen in de gemeentelijke strategie. Als we, als gemeente, volop inzetten op de landelijke komst van kerncentrales na 2030 dan zouden we nu met de handen over elkaar kunnen gaan zitten. Daarmee lopen we het risico dat we over 10 jaar niets zijn opgeschoten, mocht de invoering van kernenergie vertragen of niet
gerealiseerd worden.

Met vriendelijke groet,
burgemeester en wethouders,

 

W.Wieringa        J.J. Luteijn
secretaris            burgemeest

 

Deel dit bericht a.u.b.
LinkedInMastodonWhatsApp

Gerelateerd: