Burgerbetrokkenheid bij klimaatbeleid - Brenninkmeijer heeft zich voor de kar laten spannen van Ed Nijpels burgerforum commissie.

Alex Brenninkmeijer. Foto: Nationale ombudsman.

Onder de onvermoeibare aanwakkeraars van de klimaathysterie van de NOS – de weermannen en -vrouwen, zoals Gerrit Hiemstra en Peter Kuipers Munnike – neemt Heleen Ekker een bijzondere plaats in achter de schermen. Zij is verantwoordelijk voor steeds nieuwe olie op het vuur van de klimaathype in de nieuwsoverzichten van het NOS-journaal. Alles wat ook maar enigszins afbreuk kan doen aan het heilige klimaatgeloof en steun voor het klimaatbeleid blijft zorgvuldig buiten beeld. Ja! … tot voor kort!

Wie schetst de verbazing dat zij in haar laatste stukje positief verslag uitbrengt over het voorstel van de commissie-Brenninkmeijer om burgers te betrekken bij de besluitvorming rond het klimaatbeleid.

Zie hier.

Citaat:

Klimaatmaatregelen hebben zoveel impact op het leven van mensen, dat burgers meer dan tot nu toe betrokken moeten worden bij de besluitvorming. Het instellen van een burgerforum is daarom noodzakelijk. Daarvoor pleit de commissie-Brenninkmeijer, die van het kabinet de opdracht kreeg te onderzoeken hoe burgers beter bij het klimaatbeleid betrokken kunnen worden.

Het advies wordt morgen gepresenteerd. Een nieuw kabinet zou volgens Brenninkmeijer aan de formatietafel zijn aanbeveling kunnen overnemen.

Zo’n burgerforum moet bestaan uit een representatieve groep mensen, die gedurende een half jaar intensief meepraat over de keuzes die voorliggen. Zo worden op dit moment overal in Nederland in energieregio’s (de zogenoemde RES’en) plannen gemaakt voor meer wind- en zonne-energie. Maar ook het aardgasvrij maken van huizen is een voorbeeld van een klimaatmaatregel, die verstrekkende gevolgen heeft voor inwoners van wijken.

Eduard Harinck, actief binnen CLINTEL reageerde hierop als volgt:

Beste Heleen,

Je artikel staat in de link hierboven. Na dat artikel zou je op basis van de opmerkingen van Ir. Kees Pieters (hieronder) deel 2 kunnen schrijven, recht doende aan wat ons te wachten staat met de invulling van zo’n burgerforum: niets! Althans niets goeds en constructiefs. Kees Pieters is coördinator van NederWind, een netwerk van ca. 70 burgerorganisaties, die zich inzetten voor een energiebeleid zonder windmolens op land.

Hier moet dus wat rechtgezet worden ! Wie beter dan jij om dit te doen? Marcel Gelauff zal het er vast mee eens zijn.

NederWind is dus stelselmatig buitengesloten en zo komt er geen eerlijk samengesteld burgerforum tot stand. De klimaattafel(s) zijn ook een wassen neus gebleken.

In het rechtse studenten circuit heb ik horen mompelen dat er wel eens een crowdfunding zou kunnen worden opgestart om Nijpels een proces aan te doen wegens jarenlang willens en wetens bedrog over de burger uit te storten. Met droge ogen. Hij zou geen immuniteit genieten zoals bv Timmermans en Samsom in Brussel. Dat is daar helemaal dichtgetimmerd heb ik begrepen.

Kijk uit naar een tweede artikel van jou/de NOS om deze kwestie in het juiste perspectief te plaatsen en de burger van welke gezindte of politieke overtuiging dan ook, een stem te geven. Je hebt A gezegd, zeg nu ook B. Ik hoor graag van je.

Met vriendelijke groet,

Eduard Harinck

En Kees Pieters schreef:

Brenninkmeijer heeft zich voor de kar laten spannen van Ed Nijpels.

Burgerfora zodat je enerzijds het echte verzet buiten spel zet en anderzijds kunt voorwenden dat er naar de burger is geluisterd.

Brenninkmeijer heeft alle info gehad, zowel in telefoongesprek als documenten, en weet exact wat er speelt. Hij weet ook dat hij een commissie had óver burgers, zónder burgers. Voor de eenzijdige samenstelling van de commissie wast hij zijn handen in onschuld en verwijst naar de minister. De minister op zijn beurt heeft niet geantwoord op onze eis om deel te nemen aan de commissie.

Onze voorstellen worden niet vermeld. Het enige effect van onze input is een quote van mij in het rapport op pagina 21, met zijn commentaar eronder.

Quote

Het belang van een plek ‘aan tafel’

De instelling van deze adviescommissie leidde tot heftige reacties, zoals die van NederWind dat 75 lokale ‘antiwindmolengroepen’ vertegenwoordigt. Een korte samenvatting van hun grieven luidt dat ze geen toegang kregen tot de energietafel:

“Ed Nijpels en de lobby van energiebedrijven stellen de klimaattafels zodanig samen, dat de energiebedrijven maximaal en met miljarden kunnen profiteren van subsidies (naast wind op land en zon is dat ook nog biomassa). Het leeuwendeel daarvan moet worden opgebracht door de burger, die niet aan tafel mag. De klimaattafels regisseren inderdaad hun eigen miljardenwinsten. Om het idee van draagvlak van onderop voor te wenden, worden RES-regio’s ingesteld.

De opgave voor de regio’s wordt echter centraal vastgesteld door de klimaattafels. Door de RES-regio’s is er geen normale democratische controle, zoals in een gemeente of provincie.

Daar waar gemeenteraadsleden nog wat mogen zeggen in de zijlijn, kunnen deze gemakkelijk worden gemanipuleerd/gestuurd vanuit het ministerie van EZK, omdat ze geen of weinig kennis hebben van het energiedomein. Om zeker te zijn, dat de RES het Klimaatakkoord volgt, worden financieel belanghebbenden uitgenodigd in de aansturing, terwijl de burger wordt buitengesloten. Nadat er toch weerstand is ontstaan onder de bevolking, lanceert Ed Nijpels het idee van burgerpanels. Deze willekeurig samengestelde burgerpanels zullen geen of weinig kennis hebben van het energiedomein en derhalve gemakkelijk vanuit het ministerie van EZK te manipuleren / sturen zijn. Tevens wordt de fictie gecreëerd van burgerparticipatie. Georganiseerde burgergroeperingen kunnen op deze wijze buiten spel worden gezet.”

Uit deze reactie blijkt duidelijk dat er bij groepen burgers wantrouwen is ontstaan doordat het Klimaatakkoord beschouwd wordt als het resultaat van overleg ‘in besloten kring’, waarbij bepaalde belanghebbenden voordeel hadden ten opzichte van niet vertegenwoordigde groepen. De legitimatie van delen van het Klimaatakkoord komt op die manier op losse schroeven te staan. Het komt vaker voor dat door een gebrek aan betrokkenheid van belanghebbenden bij de besluitvorming de overheid als vanzelf zijn eigen oppositie oproept, een oppositie die veelal redelijk goed geïnformeerd is en zich goed weet te organiseren. Er ontstaat zo een hindermacht.

Het is niet realistisch om te verwachten dat met de inzet van burgerparticipatie en in het bijzonder burgerfora dit soort legitimatievragen eenvoudigweg opgelost worden. Voor een evenwichtig beeld is het goed om ook te kijken naar andere burgerinitiatieven naar aanleiding van het Klimaatakkoord. De Nederlandse vereniging omwonenden windturbines (NLVOW) maakte na jaren van protest, klachtprocedures en rechtszaken, afspraken met de windenergiesector voor het verbeteren van participatie en inspraak.

Wellicht kan hogere burgerbetrokkenheid helpen bij een breder gedeeld bewustzijn en bij de aanvaarding van de energiemaatregelen en kunnen er eventueel plannen op tafel komen waar meer inwoners zich medeverantwoordelijk voor voelen, maar participatie en burgerfora mogen niet gebruikt worden als een excuus daarvoor.

Kees Pieters

Intussen heeft NederWind ook een persbericht uitgebracht:

Brenninkmeijer laat zich voor de kar spannen van Ed Nijpels.

Zijn commissie en advies zijn niet onafhankelijk.

22-03-2021 | 16:00 | BARENDRECHT

“Het advies voor het instellen van burgerpanels dat de commissie Brenninkmeijer vandaag presenteert is precies datgene, wat Ed Nijpels had besteld. Met de burgerpanels in de hand kan Nijpels voorwenden dat de burger is gehoord, terwijl het echte verzet buitenspel wordt gezet.” Dat zegt Kees Pieters, coördinator van NederWind, een netwerk van ca. 70 burgerorganisaties, die zich inzetten voor een energiebeleid zonder windmolens op land.

“Dit was te verwachten, want alle deelnemers aan de commissie zijn min of meer voorstanders van het Klimaatakkoord. Kritische burgergroepen zijn geweerd.”

Brenninkmeijer accepteerde de eenzijdige samenstelling van zijn commissie

Pieters heeft contact gehad met Brenninkmeijer toen zijn commissie net was gestart. Pieters maakte duidelijk, dat de commissie eenzijdig was samengesteld. Net als de partijen, die door Nijpels waren waren geselecteerd om deel te nemen aan zijn klimaattafel Elektriciteit, waren ook in de commissie Brenninkmeijer alleen financieel belanghebbenden en gesubsidieerde instellingen welkom, terwijl de burger buiten stond. Brenninkmeijer wist dit en wist ook dat NederWind bij de minister van Economische Zaken en Klimaat had geëist om deel te nemen aan de commissie. Immers, bij de huidige samenstelling is het een commissie óver burgers, maar zónder burgers.

Brenninkmeijer verwees naar het feit dat de minister besluit wie mogen deelnemen aan de commissie. Daarmee waste hij zijn handen in onschuld.

Commissie Brenninkmeijer is onderdeel van het probleem, niet van de oplossing

“Van een voormalig ombudsman, die zich jarenlang professioneel bezighield met het beschermen van de burger tegen een onrechtvaardige overheid had mogen worden verwacht, dat hij bij de minister alsnog had geëist zijn commissie evenwichtig samen te stellen. Dat hij dat heeft nagelaten is teleurstellend en een ombudsman onwaardig. Als het gaat om burgerparticipatie is deze commissie een onderdeel van het probleem, niet een onderdeel van de oplossing”, aldus Pieters.

Input van burgerorganisaties

De commissie vroeg ook om input van burgers. NederWind heeft daarop een uitgebreid rapport met een probleemanalyse en lijst met participatie voorstellen ingeleverd. Daarvan is in het rapport niets terug te vinden.

 

O tempora o mores.