Auteur: Daniel Wetzel (redacteur economie WELT) (Duitsland).
Vertaling: Martien de Wit.
De Duitse regering neemt hogere elektriciteitsprijzen en stroomtekorten op de koop toe, om de energietransitie te stimuleren. De Duitse Rekenkamer waarschuwt nu: als het zo doorgaat, komt Standort Duitsland in gevaar. De kosten zijn uit de hand gelopen – en er dreigt een elektriciteitstekort.
De Rekenkamer heeft het Bondsministerie van Economische Zaken beschuldigd van onvoldoende controle op de energietransitie en slecht beheer daarvan. Deze kritiek op de energiepolitiek, die al drie jaar geleden werd geuit, hebben de rekenmeesters nu in een nieuw speciaal rapport herhaald – en ze hebben er een brisante analyse over de leveringszekerheid aan toegevoegd.
“Sinds onze laatste evaluatie in 2018 is er te weinig gedaan om de energietransitie succesvol vorm te geven”, zei de voorzitter van het Bundesrechnungshof, Kay Scheller, bij de presentatie van het tweede speciale rapport: “Dat is ontnuchterend.”
De dreiging van steeds hogere elektriciteitsprijzen
Terwijl de aandacht voorheen vooral uitging naar de beheersing van de kosten van de energietransitie, gingen de rekenmeesters nu ook na of de elektriciteitsvoorziening van Duitsland wel gegarandeerd is. Het resultaat is alarmerend. In de studie wordt gesteld dat de Duitse regering “onvoldoende zicht heeft op de zich aftekenende, reële gevaren voor de leveringszekerheid”. Het toezicht op de energietransitie is “onvolledig”.
Ook moeten in het huidige systeem “steeds hogere elektriciteitsprijzen” worden gevreesd. De Rekenkamer citeerde uit een studie volgens welke tussen 2020 en 2025, € 525 miljard extra zou moeten worden besteed aan de elektriciteitsvoorziening, met inbegrip van de uitbreiding van het netwerk. De elektriciteitsprijzen voor particuliere huishoudens liggen nu al 43% boven het Europese gemiddelde.
“De Rekenkamer ziet het gevaar dat de energietransitie in deze vorm Standort Duitsland in gevaar brengt en de financiële draagkracht van elektriciteit verbruikende bedrijven en particuliere huishoudens te zwaar belast”, waarschuwde Scheller bij de presentatie van het speciale rapport: “Dit kan dan uiteindelijk de maatschappelijke acceptatie van de energietransitie in gevaar brengen.”
Het verslag ontleent zijn gevoeligheid ook aan het feit dat de rekenmeesters hun punten van kritiek reeds hadden voorgelegd aan het verantwoordelijke Bondsministerie van Economische Zaken. De antwoorden, toelichtingen en motiveringen onder leiding van CDU-politicus Peter Altmaier werden in het rapport van de Rekenkamer opgenomen. Deze waren echter niet in staat om de conclusie van de controleurs aanzienlijk af te zwakken.
Concreet beschuldigen de rekenmeesters de Duitse regering ervan de gevolgen van de geleidelijke stopzetting van de steenkoolproductie niet naar behoren te hebben overwogen. Zo werden begin dit jaar reeds elf steenkoolcentrales gesloten. In het algemeen wordt de geleidelijke stopzetting in het kader van de ‘Wet geleidelijke stopzetting kolengestookte elektriciteitsopwekking’ nu sneller doorgevoerd dan was voorspeld in de deskundigenverslagen over de leveringszekerheid.
Het Bondsministerie van Economie en Technologie heeft voor het laatst een deskundigenadvies over de leveringszekerheid laten opstellen in 2019, d.w.z. vóór het besluit om het gebruik van steenkool geleidelijk stop te zetten. Daarin werd de geleidelijke afschaffing van steenkool “indirect mee onderzocht” – en niet bezwaarlijk bevonden, zo rechtvaardigt het ministerie zichzelf.
Bij de controle van deze verklaringen constateert de Rekenkamer echter tegenstrijdigheden. Uit de vergelijking met het wettelijk tijdschema voor de ontmanteling van kolengestookte elektriciteitscentrales blijkt dat in de studie wordt uitgegaan van een grotere gegarandeerde capaciteit vanaf 2022 dan na de overeengekomen uitfasering van kolen daadwerkelijk te verwachten valt.
Het resultaat is een ‘planningkloof’ van 4,5 gigawatt, wat overeenkomt met de capaciteit van vier grote conventionele elektriciteitscentrales. Volgens het Ministerie van Economische Zaken is er een “load balancing probability” van bijna 100 procent ondanks de geleidelijke afschaffing van steenkool. De kans dat aan de vraag naar elektriciteit altijd kan worden voldaan door het aanbod van elektriciteit is precies 99,94%.
Maar dit wordt betwist door de controleurs. De berekening van de waarschijnlijkheid van load-balancing in het regeringsrapport “is gebaseerd op veronderstellingen die deels onrealistisch lijken of achterhaald zijn door de huidige politieke en economische ontwikkelingen”.
Zo is het “niet realistisch om er van uit te gaan dat de expansiedoelstellingen voor hernieuwbare energie zullen worden gehaald onder de huidige moeilijke acceptatievoorwaarden, met name voor windenergieprojecten”.
Het is ook riskant dat de bondsregering haar prognoses voor wind- en zonne-energie baseert op de “historische meteorologische omstandigheden van de jaren 2009 tot 2013”. Het is “niet juist dat deze simulatie geen beeld geeft van een jaar met zwakke energieopbrengsten uit wind en zon”, luidt de kritiek van de Rekenkamer.
Daarbij betwijfelen de controleurs ook of de behoefte aan reserve-energiecentrales naar behoren was vastgesteld. Zo was de bondsregering van plan om tegen 1 oktober 2020 een “capaciteitsreserve” van twee gigawatt op te bouwen om de elektriciteitsmarkt veilig te stellen.
De transmissienetbeheerders hadden echter, met de zegen van het federale netwerkagentschap, slechts de helft van deze reserve voor de elektriciteitscentrales ingekocht. De Rekenkamer “betwijfelt of het Bondsministerie van Economische Zaken heeft voldaan aan zijn wettelijke verplichting om de omvang van de capaciteitsreserve te herzien”.
Bij een elektriciteitstekort wordt nu al overwogen dat industriële bedrijven vrijwillig – in ruil voor compensatie – hun productie tijdelijk stilleggen. Het ministerie van Economische Zaken gaat uit van een potentieel van 16 gigawatt, dat in 2030 volledig zal zijn aangeboord.
Waarom, zo vraagt de Rekenkamer zich nu af, komt een studie van de federale milieudienst slechts uit op een potentieel van zes gigawatt? Blijkbaar bestaat er in de federale regering geen overeenstemming over de vraag in hoeverre vrijwillige stroombeperking kan bijdragen tot de stabilisering van het elektriciteitsnet.
Het is ook de vraag waarom de bondsregering gelooft over meer dan 4,5 gigawatt aan ‘netvervangingscentrales’ te beschikken om verstoringen van het elektriciteitsevenwicht te verhelpen. In het register van basisgegevens van de markt zijn momenteel netvervangingsinstallaties met slechts 9,4 megawatt opgenomen, zo stellen de controleurs vast. Dit komt overeen met slechts 0,2% van het door de bondsregering geraamde potentieel.
Ook andere aannames van de bondsregering komen wellicht niet meer overeen met de werkelijkheid, waarschuwen de rekenmeesters uit Bonn.
Zo gaat de bondsregering er bij de prognose van de energievraag van uit dat de bevolking in 2050 tot minder dan 75 miljoen zal dalen. Het Duitse centrale bureau voor de statistiek gaat er daarentegen “met een hoge mate van waarschijnlijkheid van uit dat er in 2050 in de drie belangrijkste onderzochte varianten 77,6 tot 83,6 miljoen mensen zullen zijn”.
Onenigheid over de ontwikkeling van de vraag naar elektriciteit
De aannames van het ministerie van Economische Zaken over de zekerheid van de elektriciteitsvoorziening zijn “deels te optimistisch en deels ongeloofwaardig”, zo luidt de kritiek van de controleurs. Het ministerie heeft ook verzuimd een scenario te onderzoeken waarin verschillende voorzienbare factoren samenkomen die de voorzieningszekerheid in gevaar kunnen brengen.
Het kan bijvoorbeeld zijn dat de uitbreiding van het net vertraging oploopt en dat tegelijkertijd de grensoverschrijdende transmissiecapaciteit beperkt is. Het Ministerie van Economische Zaken en Technologie stelt dat “een stapeling van verschillende nadelige scenario’s volgens de stand van de technische discussie geen zin heeft”. De rekenmeesters waren echter van oordeel dat dit argument “niet overtuigend” was.
Verdere onzekerheden kwamen voort uit de toenemende vraag naar elektriciteit voor de elektrificatie van het vervoer en voor de productie van de energiedrager waterstof in elektrolyse-installaties. De rekenmeesters zijn het dan ook niet eens met de veronderstelling van de regering dat de vraag naar elektriciteit tot 2030 min of meer stabiel zal blijven.
Daniel Wetzel.
Het Ministerie van Economische Zaken verwierp de kritiek en verklaarde dat Duitsland een consequent systeem heeft om de continuïteit van de voorziening te beoordelen. Ook vormt de waterstofproductie geen belasting voor het net, omdat de elektrolyse-installaties “in overeenstemming met het net” kunnen worden bestuurd.
Maar over het geheel genomen kan het ministerie de rekenmeesters niet overtuigen: “De Rekenkamer blijft erbij dat essentiële aannames waarop de huidige beoordeling van de leveringszekerheid op de elektriciteitsmarkt is gebaseerd, onrealistisch of achterhaald zijn”, zo luidt de conclusie van het speciale verslag.
***
Bron: WELT hier.
Kohleverstromungsbeendigungsgesetz, wow.
Reichseisenbahnknotenpunktenhinundherschieberoberst. Chef wisselwachter.
En deze dan: Eisenbahn Gleisen hin und her Schieber.
Nog eentje dan: Luxusdauerbonbon mit Holzangriff. Een lolly.
Nu ruim 100 jaar geleden zat de SDAP, voorganger van de latere PvdA, met het probleem van het kolonialisme. Die jongens van Domela Nieuwenhuis (toen al weg bij die partij) en Troelstra waren heel sociaal ingesteld, dus kolonialisme paste niet in hun wereldbeeld. Maar, ze begrepen ook wel dat je daar het socialisme niet mee op de rails kon zetten, want de inkomsten uit m.n. Indonesië waren niet te versmaden. De parlementariër die dit probleem op z’n bordje had, had allerlei gedachten daarover en ideeën – maar één idee was wel zeer oorspronkelijk: ze besloten raad te gaan zoeken bij de Duitse SPD.
Ik heb daar altijd vreselijk om moeten lachen. Duitsland had een klein kolonietje, en dat sinds kort, en NL had zijn gordel van smaragd, en nog wat wingewesten her en der.
Haha.
Laat ik nou toch hopen dat de hedendaagse linkse jongens en meisjes – bijv. Sharon Dijksma – en dat wat zich nog immer Democraten noemt, die van een kleine zestig jaar geleden, dat voorbeeld zullen volgen en hun licht eens gaan opsteken daar waar hun illustere voorgangers dat ook gedaan hebben.
ik herhaal hier nog maar eens een overpeinzing die ik bij een vorige rapportage uit Duitsland al neerschreef
Er wordt gesproken van een hoge kWh-prijs (32 €-cent) die bijna drie keer zo hoog zou zijn als het internationaal gemiddelde (12 €-cent). Ik vrees dat daar iets anders aan de hand is.
Ik zie geen reden waarom Duitsland meer moeite zou hebben met het bouwen van windmolens of het aanleggen van zonneweides. Dus in de productiekosten kan het niet zitten. Daarbij komt, de Duitsers zijn zeer “gründlich”. Ook de infrastructuur zal geen grotere problemen leveren.
De Duitsers zijn ook goeie, en bovenal strenge bureaucraten.
Het zou mij niets verbazen dat de Duitsers de bijkomende kosten niet verbergen, maar in hun energieprijs meenemen. Voor het grootste deel dan, want volgens Vahrenholt wordt er via belasting ook nog meebetaald (een deel van 10 €-cent).
Dus dat betekent dat de Duitse energieprijs een voorafschaduwing is van wat hier gaat gebeuren.
Duitsland heeft nu zo’n 50% hernieuwbaar (waarvan overigens een vijfde deel biomassa). Een reden van die hoge prijs zou dus kunnen zijn dat naarmate je meer groene stroom hebt de kosten duurder worden. Want daar zit des Pudels Kern: al die centrales die gesloten worden, als gevolg van de voortschrijdende transitie, zijn nog niet waardeloos, en in ieder geval niet afgeschreven, zodat onder de bottom afleveringsprijs een opwaartse druk zit van de improductieve kapitaalgoederen.
Dit zou wel eens een mooie demonstratie kunnen worden van de wet van de afnemende meeropbrengst. Om meerdere redenen!
Ik zou zeggen: maak je borst maar nat.
Leonardo,
De stroom in Duitsland is altijd al duurder geweest en hing ook nog een keer af in welke kreis je woonde.
Echter ze hadden zoveel stroom uit de bruinkool dat die eigenlijk spot goedkoop moest zijn voor hun.
Ze hadden zoveel dat ze exporteerde naar Nederland, hoofdzakelijk Limburg en een stukje Brabant en dat voor een paar cent.
Zo goedkoop dat ze hier een hypermoderne kolenvergasser hebben afgesproken, en een gascentrale hebben stilgelegd, vorig hebben ze hem weer opgestart met een nieuwe zuinige brander low nox.
Maar ik denk alles bij elkaar dat we hier 35 a 40 jaar hele goedkope stroom hebben gehad.
Ik weet niet of de contracten nog lopen, kan ook dat ze nu voorbij zijn, maar een jaar geleden ongeveer nog wel.
Ik heb er altijd mee moeten lachen, omdat we op een gegeven moment groene stroom kregen aangeboden voor de prijs van grijze, en later zelfs met korting, maar hij kwam gewoon nog steeds van de bruinkoolcentrales net over de grens, dus dat was gewoon nonsens.
En dat weet ik heel zeker omdat ik een Duitse vriend heb die zijn hele leven heeft gewerkt als schade expert voor de bruinkool, bergwerke heet dat daar.
Ik vermoed dat ze toen daar flink netwerk kosten en belasting hebben moeten betalen, maar het fijt blijft dat ze sinds hun hernieuwbare rotzooi steeds meer zijn gaan betalen.
En ik snap niet dat Merkel dat goed vind, we weten waar ze vanaf komt, en daar hadden ze niks te mekkeren in die tijd, ook al heeft zij er weinig last van gehad, maar sommige mensen vergeten graag en zeker als je een klimaat activiste bent, en dat is ze.
Maar na de corona, of eigenlijk nu al ligt er een ander prijskaartje op tafel.
Het eens zo rijke Duitsland verliest steeds meer veren.
dank voor de aanvullende informatie, Theo
Dld sleept de last mee van zeer dure windmolens en zonnepanelen in de periode 2000 – 2012. Mensen die die dingen indertijd aanschaften konden de geproduceerde elektriciteit terug leveren aan het net voor een gedurende 20 jaar gegarandeerde prijs van 25 – 65cent/KWh. De afbetalingsopslag vanwege dit fenomeen is ~7cent/KWh.
Die ~7cent/KWh gaat overigens in 2023 geleidelijk dalen omdat dan die garanties geleidelijk aflopen.
De scenario”s geven ~2cent/KWh in 2040 aan. Ook nu worden er nog garanties verstrekt voor de prijs van terug geleverde stroom bij rooftop installaties. De hoogste voor kleine (<10KW) installaties bij particulieren, zijnde ~12cent/KWh.
BmG
Je zei toch scenario’s? Net als die van het PBL?
Leonardo, een studie levert op dat bij 50% afschakelen van fossiele energiecentrales de kosten voor back-up voor 75% ~ 95% blijven drukken op de elektriciteitsprijs.
Als in 2030 zo’n 50 % van de fossiele stroom door ‘hernieuwbare’ stroom vervangen wordt, halveert de jaarlijkse fossiele stroomproductie terwijl de vaste kosten gelijk blijven (75 % tot 95 % van de stroomprijs bij de gebruiker). Dit zal resulteren in bijna een verdubbeling van de prijs voor deze back-up-stroom. Op die manier worden de jaarlijkse stroomkosten van zonne- en windenergie met back-up-centrales duurder dan die van fossiele stroomvoorziening.
https://www.technischweekblad.nl/opinie-analyse/gas-back-up-voor-groene-energie
@Scheffer,
“een studie levert op dat bij 50% afschakelen van fossiele energiecentrales de kosten voor back-up voor 75% ~ 95% blijven drukken op de elektriciteitsprijs.”
Je bedoelt dat de stilstaande fossiele centrale nog altijd 75%-95% van de draaiende centrale kost.
En dat is niet waar op 2 punten:
– het is geen studie maar de foute mening van Fred Udo een gepensioneerd kernfysicus.
– als een centrale in “cold-standby” gaat, dan krijgt het personeel een baan elders. Alleen het key-personeel krijgt een oproepregeling waarbij ze binnen een paar dagen weer bij de centrale aan het werk moeten. Als de centrale weer moet draaien dan wordt dat personeel aangevuld met uitzendkrachten geleend personeel van een andere soortgelijke centrale.
Voor de kort durende fluctuaties komen er goedkope onbemande gasturbines zoals deze: https://www.powerengineeringint.com/gas-oil-fired/ge-to-supply-rwe-generation-with-11-gas-turbines-for-grid-reliability-in-germany/ (klik op het lege vlak en je ziet een foto)
@Theo,
Het is gewoon handel. Als stroom op de Duitse beurs goedkoper is dan kopen handelaren die stroom om in NL te importeren (ze moeten dus ook capaciteit voor de interconnectie erbij kopen).
Duitsland heeft nog steeds een netto export overschot:
In 2019 (laatst mij bekende cijfers) importeerden wij 9,1TWh en exporteerden 2,9TWh (ons elektriciteitsverbruik was toen 113,3TWh).
https://energy-charts.info/charts/import_export/chart.htm?l=de&c=DE
Overigens verdienen de Duitsers stevig aan de im- & exporthandel: Hun export prijzen zijn al vele jaren hoger dan hun import prijzen.
Bijv. in 2020 gemiddelde export prijs 4,527 cent/KWh en gemiddelde importprijs 4,287 cent/KWh.
Dat verschil lijkt weinig maar wordt ~€1mijard per jaar gegeven hun totale im- en exporthandel met omliggende landen.
Dat zij tegen hogere prijzen kunnen exporteren dan importeren komt vlgs mij (deels?) omdat zij veel meer reserve capaciteit hebben (zekerheid voor alles). Dus kunnen ze snel extra produceren als er te verdienen is aan export.
Bas heeft nog niet begrepen dat omzet iets anders is dan winst.
Excuus Leonardo, maar ik denk dat uw toenmalige SDAP moet zijn: NSDAP daadwerkelijk de voorloper en basis van de huidige PvdA.
Drees was in de Oorlog ook lid van de (N)SDAP de partij van ene A.H. die tijdens zijn bewind o.a. de Ouderdomsvoorziening voor alle Duitsers heeft ingevoerd.
Drees heeft die Wet toen één op één als huidige AOW gekopieerd naar de Nederlandse wetgeving waarmee hij zich en de PvdA als Socialist? onsterfelijk heeft gemaakt. Dezelfde PvdA, met Jelte Kleinsma en Jeroen Duiselbloem deze Wet nu weer uitkleden, gelijktijdig met hulp van D66 en de VVD de Private Vermogens de Pensioenen verdonkeremaand.
Wie van u maakt zich hierover druk? klaarblijkelijk niemand, is een ver van hun bed show, terwijl de 3.8 miljoenGepensioneerde inmiddels 13-jaar niet zijn geïndexeerd nog minder ooit zijn gecompenseerd. Wel beroofd van hun pensioen opbouw.
Kinderbijslag was ook een nazi-uitvinding. Evenals de reflectoren in de fietspedalen.
Beste Leonardo,
Mooie vergelijking. Inderdaad die Duitse socialisten waren leidend in de wereld ook wat anti-kolonialisme betreft. Mede oprichter (van de SDAP) Henri van Kol heeft zich tegen de Duitse overmacht m.b.t. de koloniale standpunten verzet.Met succes, niet internationaal. maar wel nationaal. Door de WOII is alles misgelopen.
Met andere woorden: Nederland en de SDAP onttrok zich toen ook al aan de duitse overheersing. En hopelijk nu ook.
groet,
Marten (biograaf van Henri van Kol)
Kamikaze -economie ? Toch ?
Als het kalf verdronken is, dempt men de put. We gaan het meemaken!
Al sinds de start van de Energiewende!
Zelfs toen Merkel direct na Fukushima 8 van de nog 17 kerncentrales direct sloot, hield Dld een ~30% betrouwbaardere stroomlevering dan NL.
Wir gehen auf Kollisions-Kurs.
Mooi voorbeeld toch hoe het niet moet, daar kunnen ze in Europa van leren.
Trouwens verrekte koud hier alles is wit gevroren.
Niets Kollisions-Kurs. Hun rekenkamer heeft in 2018 ook al zoiets geroepen waarna er niets mee is gedaan voor zover ik weet.
Duitsland verbruikte vorig jaar gemiddeld 55GW en had een fossiele+nucleaire opwek capaciteit van 95GW + 4GW waterkracht.
Tel daarbij op 118GW aan wind+zon.
En ze kunnen, net als wij, ook nog fors importeren als nodig. Ze hebben volgens mij een grote nieuwe kabel naar de waterkracht van Noorwegen (niet zeker of die al werkt), en
inter-connecties met maar liefst 9 andere landen:
https://energy-charts.info/charts/import_export/chart.htm?l=de&c=DE
In vergelijking met hen is de zekerheid van onze stroomlevering armzalig…
Interconnecties met maar 5 landen…
Uiteindelijk zie je dat in Duitsland geen sprake in van een transitie:
Het opgestelde vermogen (excl. Zon en Wind) was in 2002: 102,88 GW
In 2021 is dat: 100.36
Ondanks dat de import mogelijkheden flink zijn toegenomen. Met op 25-03-2021 om 21:00 een piek van 4,144 GW uit alleen Nederland. In Maart 2021 exporteerde Nederland fors meer dan het importeerde uit Duitsland in Maart 2019 was dit nog andersom.
Mag ik je er aan herinneren dat Nederland maar aan 5 landen grenst.
@Albert,
Dank voor je herinnering. Vandaar dus dat wij inter-connecties hebben met slechts 5 landen en zij met 10landen.
De transitie is een energie transitie, geen vermogenstransitie. In Dld worden veel centrales in cold-standby gehouden waardoor de kosten gering zijn (personeel wordt opgeroepen als er wat moet gebeuren).
Wind+zon produceerden vorig jaar ~40% van hun stroom, ~10% met buiomassa en de rest met kern en fossiel.
Dat was in 2002 totaal anders.
BmG
Het gaat er niet om of het kán, het gaat er om of het even betrouwbaar is, minder kost (alle kosten en verlies van waarden meegenomen) en minder andere niet materiële waarden aantast.
Wanneer nu eindelijke eens de crisis en herstelwet wordt afgeschaft kan iedereen de staat aanklagen wegens ontwaarding van woning en woongenot en verhoging van het milieubederf. Ik kan niet wachten tot alle windturbine clubs gezamenlijk zo’n proces tegen de staat aanspannen.
Peter,
Duitsland laat zien dat het kan. Bovendien hebben talloze simulatie studies aangegeven dat het kan. Zoals bijv deze door het Franse overheidsinstituut ADEME:
http://www.ademe.fr/sites/default/files/assets/documents/renewable-electricity-mix-final-report-ademe-201601.pdf
In Duitsland (~40% door wind+zon) en Denemarken (~50% door wind) is de stroomlevering ~30% betrouwbaarder dan in NL.
De kosten waren veel hoger en zijn inmiddels gedaald tot op bijna het niveau van fossiel. Alle deskundigen voorspellen verdere kostendalingen tot ver onder fossiel
(kernenergie is 2 – 5 keer duurder).
Als we de situatie in Nederland bekijken:
2e paasdag dit jaar met de piek om 14:30 was de opbrengst uit zon en wind bijna 12GW (volgens https://www.energieopwek.nl/) en daarmee meer dan de stoombehoefte in Nederland op dat moment, met als resultaat een negatieve stroom prijs. Toekomstige uitbreidingen in zon en wind zullen vaker voor dit soort situaties zorgen en zetten daarmee het rendement van zon en wind onder druk met als gevolg een gemiddeld hogere kostprijs voor stroom.
We zien nu al dat Vattenfall terughoudend wordt met nieuwe investeringen: https://fd.nl/ondernemen/1340283/vattenfall-trekt-zich-terug-uit-aanbesteding-voor-groot-nederlands-windpark-op-zee
Overigens is dit een interessante ontwikkeling bij Engie in Belgie:
https://trends.knack.be/economie/bedrijven/engie-verkoopt-elektriciteit-met-elk-uur-wisselende-stroomprijs-video/article-longread-1721211.html?cookie_check=1618295301#:~:text=Het%20dynamische%20tariefplan%20van%20Engie,De%20stroomprijs%20zelf%20is%20variabel.
Dit geeft al aan hoe slecht het RES plan is, we gaan nog meer creëren waar eigenlijk al genoeg aan is. Beter zou het zijn als we kijken naar oplossingen waarmee we energie kunnen opslaan.
Als we bijvoorbeeld kijken naar de opslag van water en hoogte verschil kunnen gebruiken voor het opwekken van energie dan zou een mogelijke oplossing kunnen zijn voor het Limburgse heuvelland i.p.v. windmolens. Bedenk dat een hoeveelheid water van 100x100x10 meter dat we 20 meter omlaag laten vallen gedurende 5 uur 1MWh stroom kan opwekken op het moment dat wij het willen. Net zoveel als de gemiddelde opbrengst van een 5MW windmolen. In de omgeving van Valkenburg zijn enkele groeves waarin je dit zou kunnen toepassen en waarbij je de hele installaties ondergronds kan maken. In de zomer als minder energie nodig is zou je water tekorten kunnen aanvullen.
Jouw idee heeft hier in jaren 80 in allerlei varianten gepeeld.
Veel te weinig opslagcapaciteit en te duur gebleken.
Opslag van uit goedkope elektriciteit (overcompleet) gemaakt waterstofgas in zoutkoepels of lege gasveldjes is veel goedkoper, waarbij her bovendien veel meer kan worden opgeslagen een complete wintervoorraad zoals Gasunie nu al doet met geconditioneerd aardgas, of meer.
In Linne staat een waterkrachtcentrale van 11.5 MW. Je kan overigens heel veel overproduceren met duurzame kraam en dar tegen lage rendementen genoeg H2 of andere energiedragers mee maken, om in te zetten als het tegenzit en de stabiliteit de verhogen. Maar dat kost wel wat.
Ronnie woont bij mij in de buurt want dat zijn er niet veel die weet hebben van deze kleine centrale.
Denk ik.
Albert, er gaat zo ontzettend veel energie zitten in het bouwen van een reservoir dat minstens 20 m hoog is en 100.000 liter water kan bevatten.
Een negatieve prijs dat is het kenmerk van afval, je moet betalen om er van af te komen.
Dan wordt PtG met opslag van het geproduceerde gas, eerder economisch!
Gezocht: energie leveranciers die willen toebetalen.
Spaargeld wordt ook afval, met negatieve rente. Dank aan de ECB.
@Albert,
“Gezocht: energie leveranciers die willen toebetalen.”
Dat doen kerncentrales.
Die schakelen niet terug naar minder dan 70% van hun max. vermogen ook al moeten ze 10cent/KWh betalen om de stroom kwijt te raken:
Zie sheet 9 van deze PPT: https://www.ise.fraunhofer.de/content/dam/ise/de/documents/publications/studies/daten-zu-erneuerbaren-energien/Energy_market_2014_12_31.pdf
De redenen:
– hoog risico op krimpscheurtjes = wekenlang stilliggen
– xenon vergiftiging van de brandstof staven als de centrale ver teruggaat in vermogen. Daardoor moeten die brandstofstaven eerder worden verwisseld = weken stilliggen
De laatste jaren hebben zowel een Franse als een Duitse kerncentrale ~1 maand stilgelegen vanwege krimpscheurtjes.
Vattenfall heeft 2 grotw offhore windparken gewonnen (de beide Hollandse Kust Zuid aanbestedingen) en krijgt daarmee 1,5GW aan offshore wind voor onze kust.
Ze hebben nog meer uitdagingen op offshore wind gebied in andere landen en hebben niet het geld en management capaciteiten om hier nog veel meer te doen.
Vattenfall krijgt veel te veel in handen, zowel hier als ook in Duitsland en ook nog een keer met dikke subsidie.
Je ziet wel, voor het stilleggen van de centrale in Duitsland krijgen ze flinke schadevergoeding, terwijl het ook nog mede hun ideeën zijn, de naan Rattenval zal beter staan want ze vangen steeds meer van overheden.
De winsten uit gas vallen weg, en de winsten van Rattenval gaan naar het buitenland, ik had liever gezien dat Nederlandse bedrijven daar meer op hadden ingesprongen, allemaal centen die verdwijnen.
Het is al helemaal niet te rijmen dat overheden zeggen dat we niet van andermans energie afhankelijk moeten zijn en via een omweg flikken ze nog.
Het is al heel wat dat de Sif er tenminste goed aan verdiend, en de werknemers er een dikke botherham aan overhouden.
@Theo,
Precies vanwege dat soort sentimenten wil Vattenfall niet een te groot marktaandeel hebben, schat ik.
De oplossing zal zijn het vervangen van de top van de rekenkamer om er voor te zorgen dat deze obstructieve rapporten niet meer gemaakt worden en de resultaten meer in lijn zijn met het beleid. Er is nog genoeg plaats voor windmolens in het zuiden. Boven de bossen van het zwarte woud en Beieren is nog geen windmolen te bekennen. Een andere bron is de koppeling met Nederland. Hier wordt op zee een overschot aan groene stroom opgewekt. Over een paar jaar wanneer de waterstof buffers operationeel zijn is het hele probleem weg. Geld is sowieso het probleem niet. Met een elektrische audi van ver boven de 100k maak je je niet druk over 10 cent meer op de elektra. Je doet het om de wereld te redden.
Die gaan er komen.
De jongste Duitse wind aanbestedingsronde was weer succesvol als vanouds waarbij bovendien vooral windparken in het zuiden werden gegund.
Waait het daar in het zuiden van Duitsland dan nog meer dan op zee? Nee. Maar de stroomdraadjes van noord naar zuid Duitsland zijn duur en het aanleggen duurt zo lang vanwege burgerverzet en bureaucratie, dus dan bouwen ze de turbines maar in het zuiden. Scheelt ook weer in de transportverliezen. Maar het blijft gaten met gaten vullen.
@Johan,
Volgens mij is het gaten afdichten.
Op 17 juni 2021 komt de Algemene Rekenkamer met een kritisch pnderzoeksrapport over het energie- en klimaatbeleid en over de effectiviteit klimaatinvesteringen door de Nederlandse regering.
De hoofdvraag van dit onderzoek is in hoeverre de minister van EZK het publieke belang bewaakt bij zijn besluiten over de rol van staatsdeelnemingen in de energietransitie.
Het publieke belang bestaat uit de afweging van de doelen van het Nederlandse energiebeleid (duurzaam, betaalbaar en betrouwbaar), de doelen van de energietransitie, de uitgangspunten van het rijksbrede deelnemingenbeleid, doelmatigheid en financiële risico’s voor het Rijk.
We onderzoeken een aantal concrete besluiten die de minister hierover al genomen heeft. Daarbij onderzoeken we per geval:
1. de onderbouwing van het besluit
2. de uitwerking van het besluit in termen van sturing en toezicht door het Rijk, en in termen van de gevolgen voor de rijksuitgaven en eventuele financieringsconstructies en
3. de verantwoording over de besluitvorming en de informatievoorziening aan de Tweede Kamer.
https://www.rekenkamer.nl/actueel/lopend-onderzoek/de-rol-van-staatsdeelnemingen-in-de-energietransitie
Duitsland wordt in rap tempo steeds meer ‘woke’. Woke komt van wake up, wakker worden. In goed Duits zou het gebruikt kunnen worden als ‘erwache’. Dan krijg je: “Deutschland, erwache!” Maar ja, dat kan uiteraard dus niet meer sinds 1945.
Jongste slachtoffer van de Duitse Erwachungskultur is de bekende zanger Heino. Hij gaat in de komende herfst een tournee doen met de titel „Heino goes Klassik – Ein deutscher Liederabend“.
Heino is echter niet welkom in de Tonhalle in Düsseldorf. De chef van de Tonhalle verzet zich namelijk tegen de titel. Die had moeten luiden “Heino singt Deutsches Lied”. Dat zou politiek correct zijn. Heino’s oorspronkelijke titel zou uitgelegd kunnen worden dat de avond alleen voor Duitsers bestemd is. En dat zou niet inclusief zijn.
Ja, zo ‘woke’ zijn veel Duitsers al! Ook ambtenaren en techneuten. Die laten zich echt niet door een stel realistische economen van hun geloof af brengen. Hier hebben we ze ook. Kijk naar de commentaren van Bas G. “Blinded by the light’. Daar valt niks meer te redden.
Wat een stom artikel. Iedereen weet nu toch wel zo langzamerhand dat Duitsland de laagste stroomprijzen ter wereld heeft, nietwaar Bas? RFOL.
Een hoopvolartikel dus en dat samen met het bericht, dat diesel en benzine nog lang niet zijn uitgespeeld omdat de strenge norm EURO-7 niet echt gehandhaafd gaat worden in 2025 (AD) is weer een mooi begin van een mooie dag, windstil, 20 graden vanmiddag en strak blauwe hemel hier.
@Anthony,
Daarom exporteert Dld ook al ~10jaar meer elektriciteit naar NL dan dat het importeert.
In 2019 (laatst mij bekende cijfers) importeerden wij 9,1TWh uit Dld en exporteerden 2,9TWh naar Dld (ons elektriciteitsverbruik was toen 113,3TWh).
https://energy-charts.info/charts/import_export/chart.htm?l=de&c=DE
Overigens verdienen de Duitsers stevig aan de im- & exporthandel:
De prijzen die zij incasseren voor hun export zijn al vele jaren hoger dan de prijzen die zij moeten betalen voor hun import.
Bijv.
In 2020 was hun gemiddelde export prijs 4,527 cent/KWh en hun gemiddelde importprijs 4,287 cent/KWh.
Dat verschil lijkt weinig maar wordt ~€1mijard per jaar gegeven hun totale im- en exporthandel met omliggende landen.
Toch een aardige extra zakcentje voor de Duitsers.
Was die bijna miljard euri winst of omzet, Bas? Of weet je het verschil niet?
@BmG 13 apr 2021 om 15:50 Bij een normale markt, bijvoorbeeld komkommers, zou dat overschot, omdat er geen vraag naar is, gewoon zijn doorgedraaid. Vervang dus het bedrieglijke woord export door dumpen, want dat is het.
@Hetzler,
Dumpen is misschien op de NL export van toepassing want wij exporteren naar DLD tegen een lagere preis dan we inkopen in Dld.
@Johan,
Winst. Het verschil tussen exporteren voor €45,27/MWh en importeren voor €42,87/MWh.
@Hetzler,
Het is een normale markt.
Er wordt geld voor betaald dus dumpen is anyway niet het juiste woord.
Zo zie je maar weer, realisme kan idealisme lelijk in de weg zitten.
Dat bleek eerder in het Studium Generale waarin Marcel Crok en Bart Strengers de degens kruisten. De link kwam hier onlangs voorbij.
https://www.youtube.com/watch?v=laTL9VK2Lv8
Vanaf 30 minuten.
De kosten voor de transitie liep met een factor 10 uit de pas. Onlangs zijn Strengers c.s. teruggefloten en zijn de kosten naar een reëler niveau getild. Willen deugen maakt rekenen moeilijk.
Of Crok en Strengers gezamenlijk het biertje hebben gedronken blijft onduidelijk.
Gezien de 20% prijsdaling van wind+zon+opslag(batterijen) en de prijsstijging van nucleair sinds die discussie in Studium Generale, kunnen de heren nu wellicht wat dichter bij elkaar komen.
Helemaal als Marcel Crok zich heeft verdiept in de (nog niet bestaande) gesmolen zout reactor met thorium, waar hij toen nog hoop op had.
Overigens betwijfel ik sterk of Strengers teruggefloten is, gezien:
– de naam van het PBL (Plan Bureau voor de Leefomgeving) waar hij werkt.
– de voortgaande sterke daling van wind+zon+opslag.
– de lage kosten van de tot nu toe geïmplementeerde transitie; 26% van onze stroom is nu hernieuwbaar. En ik zie geen significante (vorig jaar zelfs daling) stijging van de stroomprijs.
Kun je de link geven van het artikel waaruit blijkt dat Strengers teruggefloten is?
BmG
Heb je niet meegekregen dat de kosten voor de transitie te laag zijn ingeschat? Onder welke tegel leef je eigenlijk?
@BmG, Tussen 1965 en 1969 is 4 jaar lang een Thorium Centrale operationeel geweest:
https://en.wikipedia.org/wiki/Molten_salt_reactor
Er wordt inmiddels in Nederland gewerkt aan de ontwikkeling van een Thorium centrale:
https://www.nrg.eu/nieuws/nederlands-kennisconsortium-opgericht-voor-de-ontwikkeling-van-gesmoltenzoutreactoren
Bas ligt niet onder een tegel. Hij is ‘Blinded by the light’.
@Albert,
Bij dat experiment van ORNL is alleen uranium ingezet….
Lees de engelstalige Wikipedia page.
Peter,
Je springt op een ander onderwerp.
Je hebt dus uit je duim lopen zuigen met je opmerking dat Strengers is teruggefloten.
Oftewel liegen om iemand in diskrediet te brengen.
Dat heet toch lasteren?
wij hebben een vraaggestuurd net.
De opbrengst van zonneweiden en windparken moet dus ook als vraaggestuurde energie worden gerekend.
De huidige parken en weiden hebben dan opbrengst nul,nul.
Industrie afschakelen bij windstiltes of bewolking is de overgang naar aanbodsturing.
Dat geeft een totaal andere samenleving.
Wel relaxed, beneden windkracht 4 hoef je je bed niet uit, want er werkt en rijdt toch niets.
Nou ja, houtjes hakken voor je kacheltje. Koffie zetten is dan al gauw een uurtje werk.
@David,
Nee.
Stroom is hier een vrij verhandeld product op de markt waarbij de prijs bepalend is of er wordt gehandeld. Net zoals op de groente markt, enz.
Overigens is de leveringszekerheid van stroom in landen met veel wind en zon (DK 50%, Dld 40%) ~30% hoger dan hier! Zie de SAIDI cijfers.
Je fantasie rond vraaggestuurd net, enz. heeft niets te maken met de werkelijkheid.
@BmG help mij dan even:
onze leveringszekerheid voor stroom is zo’n 99,..%
Hoe kan dat 30% hoger liggen in landen met veel wind en zon?
Welke landen zijn dat?
En stroom die er niet is kan je ook niet verhandelen.
Nou ja, certificaten wel, maar die kan je hooguit in je allesbrander opstoken.
@David,
De leveringszekerheid van stroom wordt gemeten met het SAIDI cijfer.
SAIDI = System Average Interruption Duration Index = de gemiddelde tijd dat een stroom aansluiting (consument, fabriek, kantoor) geen stroom krijgt.
https://en.wikipedia.org/wiki/SAIDI
Ik vermoed omdat een heleboel 999999 weinig zeggend zijn.
Je kunt in de tabel zien dat Dld en DK ~12 minuten zitten, bijna de absolute top in de wereld.
NL zit op ~16minuten (de tabel wordt niet goed bijgehouden; er zijn sites die het beter doen).
Verder dat USA hopeloos scoort wat overeenkomt met mijn ervaring.
Het hoofdkantoor van een toen belangrijke klant van mij aan de oostkust, die elders toevoegingen voor brandstoffen produceert, had dieselgeneratoren om stroomuitval op te vangen. Hier ongekend.
Sorry, vergat te vermelden dat het SAIDI cijfer per kalenderjaar wordt gemeten.
BmG
Welke ervaring? Die je hebt opgedaan door berichtjes te lezen die je passen? Of omdat je jaren actief bent geweest in de energiebranche? En dan bedoel ik niet als onbezoldigd plannenmaker of visionair.
Bas, heb je je al verdiept in de principes van de vrije markt? Niet echt, he?
@Johan D.
Ja,
In het bijzonder in de werking van de vrije stroom markt aangezien stroom een paar speciale trekjes heeft.
Klimaatlockdown.
Er komt straks een vriendelijke man aanbellen met een prachtig aanbod; “mevrouwtje, wanneer we u tot zes uur per maand mogen afschakelen van het net, dan ontvangt u een premie tot 300% van de afgeschakelde waarde.
Tijdelijk ontvangt u 10 blikken worst gratis. Deze kunnen ook koud geconsumeerd worden. Indien u deze week nog beslist ontvangt u er bovendien ook nog twee fleece-dekens bij”.
Probleem opgelost.
Er is geen enkele economische noodzaak voor een energietransitie. Dus zal deze te allen tijde mislukken. Onze zg sociaal bewogen wereldverbeteraars proberen ons iets door de strot te drukken wat volstrekt overbodig is. Er worden onnodig kosten gemaakt, maar ja die wentel je gewoon af op de consument, die ook nog eens geen alternatief heeft. Hoe totalitair wil je het hebben.
Er was ook geen enkele economische noodzaak voor onze omschakeling naar steenkool…..
Gelukkig dat we nu omschakelen naar elektriciteit uit wind en zon omdat we daardoor:
– een omgeving krijgen met minder vervuiling: minder fijnstof en ander gif, minder vervuiling door radio-actieve straling: http://goo.gl/p0aUGk
– uiteindelijk goedkoper uit zijn met onze energievoorziening.
wat heet noodzaak. Steenkool is de basis (geweest) van onze samenleving.
Het maakte vrijheid en welvaart voor brede bevolkingsgroepen mogelijk,
beëindigde het feodale tijdperk door energie en landbezit te ontkoppelen.
Zonder steenkool waren 8 van de 10 alhier er niet geweest.
Op ons onderwijs is inhoudelijk van alles aan te merken maar een breed toegankelijk educatief systeem
dat jongeren tot zo’n 20 jaar buiten het arbeidsproces houdt is een historische prestatie.
Dankzij kolen, olie en gas. Vervanging bestaat nog niet.
Zet de windmolens stil en niemand merkt er wat van.
Schakel de (kolen, gas) centrales af en het land gaat plat.
Slaap verder, dat is je goed recht, maar denk eerst na voordat je zoiets beweert.
Een halve waarheid, is een hele leugen.
Samengevat: go woke, get broke.
Gresnigt zegt,
Er was ook geen enkele economische noodzaak voor onze omschakeling naar steenkool…..
Hoe durf je nu zulke onzin te vertellen?, leg dat eens uit.
Je leeft er nog steeds van man, zonder steenkool leefden we nog in de middeleeuwen, trouwens hun gebruikte al hier en daar steenkool, zonder dat waren we niets, maar dan ook helemaal niets.
De grote auto industrie in Duitsland had zelfs haar eigen kolencentrale.
Toen de gasbel werd gevonden toen hadden ze Limburg ineens niet meer nodig.
@David,
“Zet de windmolens stil en niemand merkt er wat van.”
En zo wordt de overgang naar wind en zon ook worden ingericht!
Naar een goedkopere en betrouwbaardere elektriciteitsvoorziening!
@Theo,
Dus terwijl op dat moment die noodzaak er niet was, zien we nu achteraf omkijkend die omschakeling als noodzakelijk voor onze ontwikkeling waardoor we een hoger ontwikkelniveau hebben kunnen bereiken.
Dankzij de omschakeling naar wind & zon gaan wij een veel gezondere omgeving krijgen.
Minder fijnstof & vergif in de lucht (NOx’n , enz) en aarde en minder. radio-actieve straling met zijn dodelijke genetische gevolgen: http://goo.gl/p0aUGk
Over 50jaar al zullen mensen niet meer begrijpen dat wij zo stom zijn geweest om fossiele en kerncentrales te gebruiken.
Ook al omdat die duurder zijn dan wind+zon+opslag (groen waterstof in lege aardgasveldjes & zoutkoepels).
Dit kun jij niet goed praten Bas Gresnigt, zonder die fosielle brandstof was jij niet ouder geworden dan 30 a 40 jaar, want ook toen was die lucht schoon.
Die fosielle brandstoffen hebben alles gebracht tot medicijnen en kunststoffen toe, zonder die fosielle brandstof had jij niet eens een berg kunnen beklimmen.
Zonder die fosielle brandstoffen had niet eens een molen gedraaid, en niet een zonnepaneel op een dak gelegen.
Jij doet of fossiele brandstof een duivel is, nee dit spul heeft je gezegend, en ik ben er maar wat blij mee.
En daarbij wat moet je met ouder worden als straks de rest versleten is, of dacht je eeuwig jong te blijven.
Waarom denk je dat steeds meer ouderen met gebreken een doodwens hebben, ook al eens over nagedacht?
En wat je daar boven schrijft over een goedkope stroomprijs, dat moet je de burgers in Duitsland gaan vertellen, ze betalen de hoofdprijs, wat moet ik als burger met die handelsprijzen?, niks kan ik als burger daar mee, of dacht je dat al die Amerikanen wat in de sloot liggen wat hebben aan de handel op Wall street.
Nee niks, een select groepje word er rijk aan net als met die stroombeurs, die onzin hadden ze vroeger niet eens nodig, centrales draaien dag en nacht door voor de zelfde prijs, het enige was dat het gekoppeld was aan de olie prijs, dat kon af en toe een klein beetje per half jaar uitmaken.
Nee we razen met een sneltreinvaart naar een idiote wereld waar de gewone burger straks geen kloten meer te zeggen heeft, en dat speelt nu al, het begin is er al.
BmG
Iets wat in de grond onbetrouwbaar is, kun je alleen tegen hoge kosten betrouwbaar maken. Maar daarvan wegkijken naar toekomstvisioenen kenmerkt telkens weer je reactie. Illusies opschrijven is niet hetzelfde als sommetjes maken.
De beste stuurlui…. weet je wel.
De omschakeling destijds van een hout gestookte op windmolens draaiende economie naar de steenkolen-economie was geen kwestie van noodzaak. Het moest niet en werd door niemand opgelegd. Het gebeurde gewoon. Het was een vrijwillige overgang, omdat iedereen er uiteindelijk beter van werd (eerst moesten wel de loonslaven hun ketens kwijtraken).
Bas gebruikte een drogreden.
@Peter
“Iets wat in de grond onbetrouwbaar is, kun je alleen tegen hoge kosten betrouwbaar maken.”
Diverse simulatie studies laten zien dat dat niet zo is. Bijv.
https://web.stanford.edu/group/efmh/jacobson/Articles/I/USStatesWWS.pdf
@Johan,
Volgens mij raakte het hout gewoon op… Toen was roofbouw nog acceptabel.
@Theo,
“die stroombeurs, die onzin hadden ze vroeger niet eens nodig, centrales draaien dag en nacht door voor de zelfde prijs…”
Omdat toen de prijs zo hoog was heeft Margeret Thatcher in ~1958 in Brussel de huidige structuur met stroombeurzen weten door te drijven. Een gierige dame met haar op haar tanden! Daardoor hebben wij nu gemiddeld veel lagere stroomprijzen!
Tijden veranderen. Toen was 50jaar een respectabele leeftijd, ik streef naar >100jaar gezond blijven.
“goedkope stroomprijs, dat moet je de burgers in Duitsland gaan vertellen, ze betalen de hoofdprijs”
Dat lijkt zo als je oppervlakkig kijkt.
Echter als je ook naar de hoeveelheid afgenomen stroom per (consumenten) aansluiting / burger kijkt en de bevolkingsdichteid meeneemt dan wordt het plaatje al genuanceerder*).
Als je dan ook de opslag vanwege de afbetaling van de exceptioneel dure wind en zon kosten in de periode tot ~2015 er vanaf haalt, dan wordt het verschil met onze KWh prijs gering.
______________
*) Het gemiddelde Duitse huishouden heeft een lagere stroom rekening dan het gem. huishouden in USA waar de KWh prijs veel lager is (~12cnt i.p.v. ~30cnt).
In de VS zijn de consumenten KWh prijzen in de verschillende staten sterk verschillend terwijl ze onder hetzelfde regime van Washington opereren.
In staten met lage KWh prijzen is de gemiddelde stroomconsumptie per aansluiting hoog, in staten met hoge KWh prijzen is die laag.
De reden: de kosten van stroomtransport stijgen nauwelijks als er per aansluiting meer moet worden getransporteerd.
Anders gezegd; of je nu een dikke kabel of een dunne kabel in de straat moet leggen, dat maakt qua kosten weinig uit. De kosten zijn vooral de aanlegkosten, niet de kosten van de kabel. Zelfde geldt voor hoogspanningskabels, enz.
Een deel van de transportkosten (soms ook precario kosten) wordt verrekend in de KWh prijs…
Pieter
Daar verzint Den Haag wel wat op. Een nog hogere opslag van SDE-premie en een CO2 belasting. Tel daar bij op het nobele van het gas af plan, en we staan allemaal in de rij. Ik hoop met hooivorken of een moderner protest medium.
Verder zijn ze in Den Haag erg goed in verdeel en heers. Geef iedereen in de buurt van een windturbine gratis energie en het volk is in meerderheid om.
Merkwaardig, die zelfvernietigingsdrang in Duitsland – en ook deze keer in werking gesteld door iemand met een totalitaire achtergrond. leren ze het daar dan nooit en wordt straks, net als in WO2, de rest van dit continent meegesleept in de Merkel-waan. Ik krijg steeds meer waardering en begrip voor de Britten met hun exit.
De Duitsers hebben nog steeds een complex en deugen zichzelf de achtergrond in, en trekken de rest van Europa mee.
Hun Energiewende is al in 2001 gestart. Toen Fukushima gebeurde in 2011 hadden ze al 2 kerncentrales van de 19 gesloten (in ~2004 en ~2007).
Toen Merkel voorjaar 2011 maar liefst 8 van de overgebleven 17 kerncentrales sloot na Fukushima werd, vooral in Angelsaksische landen, voorspeld dat ze grote langdurige black-outs zouden krijgen.
Niets van dat alles.
Duitsland hield dat jaar zijn netto export overschot van stroom (wel veel kleiner).
Verzet tegen windmolens leidde tot meer inspraak, maar het gaat toch weer mis.
Jan Nieboer.
https://nos.nl/nieuwsuur/artikel/2376535-verzet-tegen-windmolens-leidde-tot-meer-inspraak-maar-het-gaat-toch-weer-mis.html
In Weert ging het ook mis de Zonneweides werden weg geschoven, mede door Enexis, en als je dan ook nog een ziet wat voor landschap verloedering dit meebrengt.
Weert denkt met zonnepanelen klimaat nutraal te worden, ligt dat nu aan mij, maar ik zie dat niet hoe dat zou moeten, die dingen leveren in donkere dagen en in de avond niks op.
Ik snap de denkwijze van die groene echt niet.
Het hele artikel staat helaas in de krant.
https://www.limburger.nl/cnt/dmf20210412_93442349
Ze hadden ook nooit aan een RES moeten beginnen, ieder doet maar wat, die RES moet gewoon van tafel, ik snap niet dat de gemeenten zich daar niet tegen verzetten, de gemeenten hebben andere zaken die ze moeten behartigen, nu spelen ze ook nog als energie bedrijf.
Roermond moet er weinig van hebben, zij hebben al eens gezegd dat dit een zaak voor de overheid is en niet voor afzonderlijke gemeentes, en daar ben ik het helemaal mee eens.
Als je in een gemeente woont waar die groene het voor het zeggen hebben kon je wel eens mooi op de koffie komen met die onzin wat in hun kop afspeelt.
De bedoeling van RES is juist meer medezeggenschap door de burger.
Helaas is er in de helft van de gevallen weinig van terecht gekomen vanwege een paarredenen zoals:
– burgers zagen de eerste jaren geen reden om er energie in te steken.
Lancering van een paar provocerende voorbeelden had misschien geholpen, hoewel dat ook nadelen heeft
– te weinig publiciteit rond RES in de initiële fase.
Er had budget moeten zijn en deskundige assistentie voor genoeg publiciteit.
– er ontstond vaak een select clubje dat alles besliste en er door drukte.
Er hadden regelingen moeten zijn om dat te voorkomen.
BmG
Nou ik heb die RES eens bekeken. En de bijbehorende vraagstelling ingevuld. Het is niet meer dan verdeel en heers en de keuze is slechts uit wat is voorgeschreven. Het is niet meer als het kiezen uit kwaden. Uit onvoldragen technieken die menigeen niet in zijn buurt wil hebben. NIMBY, daarop wordt geanticipeerd.
Er wonen tenslotte op het platteland waar die turbines en zonneakkers geplaatst moeten worden minder mensen dan in de verder weg gelegen stad.
RES regionale energie strategie = Je doet wat wij zeggen, doe je het niet dan zeggen wij wat je moet doen.
BmG 13 apr 2021 om 13:39
Medezeggenschap? Hahahahaha
Die hele RES toestand is opgezet om nog meer het verdeel en heers principe te ondersteunen.
Een echte regering/overheid zou moeten weten dat een dergelijke transitie niet regionaal is uit te voeren.
Nu al zie je dat windmolens aan de rand van een RES gebied worden neer gepoot.
De buurgemeentes bekijken het maar.
De medezeggenschap in de RES overleggen heeft het gehalte van democratie in de toenmalige DDR.
Peter van Beurden vatte het zo mooi samen: Je doet wat wij zeggen, doe je het niet dan zeggen wij wat je moet doen.
Dat is mijn ervaring met de RES.
Johan,
Ooit hadden wij Jan de Koning, kamerlid, minister, informateur en zo nog wat bestuurlijke functies.
Zijn moeder had hem een wijsheid bijgebracht, die hij zijn leven lang niet vergeten is: als het niet gaat zoals het moet, dan moet het maar zoals het gaat.
Een wijsheid die bij het huidige bestuurlijke volkje niet meer te herkennen is.
Dat komt omdat het bestuurlijke volkje een bangelijk, en daarom regelzuchtig volkje is geworden.
Mensen,
Daarom hebben wij ook een echte democratie nodig zoals ze in CH hebben!
Theo
Ik zei het al eerder, weg met de crisis en herstelwet, weg met het gedrocht van een wet die het mogelijk maakt dat willekeurig welke club zonder gekozen te zijn voor mij mag stemmen. Kom op met het referendum waarin de burger van dit land de laatste stem heeft. En kom hier met hoor en wederhoor i.p.v. een indoctrinerende NPO en andere hielenlikkers van de macht.
Gezien de publicatie in “die Welt”( of als ik mijn Duitse les nog goed herinner is het “in der Welt”) dat Polen toch wel het goedkoopste tarief heeft van 13,4cent/kWh, is het misschien verstandig Pools te gaan leren.
Nu nog kijken of je in Polen goedkoper leven kan alvorens te verhuizen, maar dit is misschien off topic.
Men schrijft wel kritische rapporten maar de energietransitie zelf stelt men nooit in vraag. We kunnen ook zeggen dat we in 2025 op Mars een wandeling willen doen, en volgens rapporteren doen we te weinig om dat mogelijk te maken. Terwijl iedereen weet dat tegen 2025 het onhaalbaar is om een mens op Mars te zetten.
Het lijkt een vrij windstille dag boven de EU. De winderige landen als het VK, Spanje en Portugal hebben het moeilijk vandaag. Als het VK slechts 1% van de capaciteit wind levert… waar ga je dan stroom kopen? We betalen die eerst voor de energie productie, daarna betalen we voor het gebruik van energie, daarna nog eens betalen om het stilleggen van windmolens, zonnepanelen en gascentrales en nu mogen we nog eens betalen voor bedrijven die zich vrijwillig afkoppelen. Ik zal aan de voorstanders van hernieuwbare energie eens een factuur sturen voor de aankoop van een taxi, de brandstof, de parking en daarna mijn middagpauze terwijl ze geen taxi genomen hebben. Als u het normaal vindt om te betalen voor iets waarvoor je niets terugkrijgt dan geeft ik u mijn bankrekening.
Hernieuwbare energie, ofwel is het er niet en betaal je een hoge prijs op de markt, ofwel is er een overschot en heb je een negatieve prijs waardoor de subsidie molen draait en je een hoge prijs betaalt.
Geen grote prijsstijgingen voor elektriciteit voor consumenten en bedrijven. Helemaal niet als je rekening houdt met de inflatie.
En toch produceerde hernieuwbare vorig jaar al 26% van onze elektriciteit…
https://opendata.cbs.nl/statline/?fromstatweb#/CBS/nl/dataset/81309NED/table
Het lijkt erop dat je lijst van (hoge) betalingen in werkelijkheid fictief is.
Het klimaat akkoord dat de energietransitie regelt komt grotendeels overeen met het ~2014 gesloten energie akkoord waar 46 maatschappelijke organisaties hun handtekening onder hebben gezet (vakbonden, Greenpeace, werkgeversorganisaties, natuur organisaties, enz. enz.).
Het klimaatakkoord is met bijna unanieme instemming door de 2e kamer geaccepteerd.
Een referendum was wellicht beter geweest, maar dat hebben de door ons gekozen oligarchen afgeschaft.
BmG
Een referendum heeft pas zien als de nieuwsvoorziening weer doet aan hoor en wederhoor. Wanneer die zich niet laat sturen door Het Lobbykamp.
Peter,
Je linkt hierboven zelf naar een goede Youtube discussie tussen een deskundige voor- en tegenstander met hoor en wederhoor….
En dan toch nog komen met dat soort sceptische verzinselen…
Het zou handig zijn voor je, als je wat probeert te leren.
Onze journalisten doen hun best.
Journalisten doen hun best. Nadat ze jarenlang op school hun best niet wilden doen en toen een kartel van lagere journalistiek in het leven hebben geroepen.
Je best doen terwijl je weet dat je van alles niet weet en via een monopolie dat probeert te bedekken is corruptie. Geestelijke, culturele corruptie: eerst met opzet de normen verlagen en daarna heel hard werken.
Je best doen is niet genoeg. Je krijgt salaris voor resultaat. Diefstal en oplichting is dat “je best doen”.
BmG
Voor ik dat een goede discussie vind, moet er nog heel wat gebeuren. Het was het begin van een uitwisseling van standpunten. Niet meer en niet minder. Daarbij was het niet een gangbaar MSM kanaal én een grote uitzondering op de regel.
Het blijft doorgaans steken in oppervlakkigheid. Verder komt het niet. Dat jij hiermee tevreden bent zegt meer over jou dan over mij.
Ik stipte alleen het niet tot het begin van overeenstemming komen aan. Én het gestamel van Strengers dat hij dagelijks bij het PBL zo druk was met het allemaal uit te rekenen. Dat, terwijl er achteraf weinig van blijkt te kloppen. Zoiets als, wiens brood men eet diens woord men spreekt.
@Peter,
“gestamel van Strengers dat hij dagelijks bij het PBL zo druk was met het allemaal uit te rekenen. Dat, terwijl er achteraf weinig van blijkt te kloppen.”
Je weet dat niet hard te maken. Dus dat fantaseer je.
Dat heet lasteren.
BmG
Hoezo lasteren? Zelfs als je de staatsomroep beluistert krijg je het mee. Als je tenminste niet in een permanente droom leeft zoals jij hier dagelijks omstandig en uitputtend, illustreert.
Als iets voor een groot deel niet klopt, noem ik dat weinig.
Kijktip. Vanavond zendt NPO2 een documentaire uit over ons aller Greta. In de aankondiging daarvan wordt het volgende gesteld:
‘De documentaire I am Greta laat de (innerlijke) strijd van de tiener zien, die tegen wil en dank het boegbeeld wordt van milieuactivisten. Regisseur Nathan Grossman schetst een persoonlijk portret van het briljante meisje met asperger, een stoornis in het autistisch spectrum. Hij volgt haar daarnaast bij protesten en bijeenkomsten in Europa. Haar verhaal bereikt een climax met de zeiltocht naar Amerika, waar ze op de VN-conferentie in New York de wereldleiders toespreekt.’
Dit was voor mij al voldoende om snel een emmer te zoeken.
Ik denk niet dat ik ga kijken aangezien ik de laatste tijd wat last van mijn maag heb. Dat komt hoogstwaarschijnlijk door het lezen van de reacties van ons aller Bas.
Zelden iemand zo doorzichtig naar het gewenste resultaat toe zien lullen.
Maar ja, wat kan je ook verwachten van iemand die graag naar Vietnam gaat. Bas is nou eenmaal verzot op communistische dictaturen en zou in de DDR ver zijn gekomen in de nomenclatura.
Jammer voor je Bas, GL, PvdA, en SP zijn op 17 maart nog verder gemarginaliseerd dan ze al waren en op Kaag hoef je echt niet te rekenen want die is erg voor Europa, je weet wel die club die aardgas onlangs als duurzaam heeft bestempeld, de bouw van kerncentrales gaat subsidieren, een dikke gasleiding laat aanleggen enz.
O ja, het IPCC heeft onlangs verklaard dat de invloed van CO2 op het klimaat totaal niet duidelijk is, dus daar hoef je ook niet meer op te rekenen.
Ten slotte dit.
Over 5 jaar (spreek uit VIJF) zullen mensen absoluut niet meer begrijpen dat ze figuren zoals jij ooit enige aandacht hebben gegeven omdat Rutte V dan druk bezig is om definitief vol in te zetten op kernenergie en gas voor de overgangsperiode.
Maar ik ben de rotste niet Bas.
Als ik je dan bij de AH zie staan met de Daklozenkrant, dan koop ik die gewoon van je; dat beloof ik je bij deze.
Ik zal verder niet meer op je waanzin reageren.
@AnthonyF,
Mooi dat je het even vermeld, maar ik ga er absoluut niet naar kijken, zonde van de tijd en slecht voor de bloeddruk.
Oftewel ik wil geen braakneigingen krijgen.
Ik snap gewoonweg niet dat het zover is kunnen komen, het lijkt wel een slecht sciencefictionfilm.
Het gaat niet om dat meisje. Het gaat om de mensen die haar als stormram gebruiken om hun communistische idealen er door te krijgen. Het gaat om macht van de linksen. De incompetente, lelijke, tweederangs nepelite met hun autoritaire programma. Zij willen een morele tussenlaag vormen tussen beslissers, producenten en democratie. Het is gewoon een westerse staatsgreep en die schattige Greta wordt gewoon gebruikt.
Je moet die jongen bestrijden maar niet haten suffie. Wie haat, haat zichzelf. Bas is gewoon wat monomaan en volhardend. Hij beschouwt de wereld niet globaal maar detailgericht. Doe daar je voordeel mee. Veel bergbeklimmers zijn zo. Is toch prima? Hoef ik het niet te doen. Zet hem aan een taak: “Bas, wat denk jij van de negatieve kanten van wind en zon? En dan speel jij Bas. Zo komen we ergens. Jij laat hem leeglopen en je ergert je. Dat is geen voorbeeld natuurlijk.
Christian, ik haat hem niet. Ik haat mensen die mij persoonlijk iets ernstigs hebben aangedaan. Bas ken ik niet persoonlijk, dus.
Maar ik veracht hem wel. De man maakt op mij een intelligente indruk, tenminste als zijn opleidingen waar zijn. En als zo’n persoon niet door heeft, dat hij wordt misbruikt door doortrapte schooiers die hem voor hun karretje spannen, dan heb ik daar minachting voor. Bas heeft niet door, dat diezelfde schooiers hem straks als een baksteen zullen laten vallen als hij niet meer nuttig is.
@AnthonyF
“Europa, je weet wel die club die aardgas onlangs als duurzaam heeft bestempeld”
?? Ik heb dat nergens gevonden. Je fantaseert.
“het IPCC heeft onlangs verklaard dat de invloed van CO2 op het klimaat totaal niet duidelijk is,”
Een nieuwe fantasie!
Het moge nu toch wel voor iedereen duidelijk zijn dat er met Bas iets ernstigs aan de hand is.
Kan iemand mij helpen om een crowdfunding op te starten zodat we Bas naar Prof. Erik Scherder kunnen sturen?
Een leugen om te verbergen dat je fantaseert?
BmG
Je bent ernstig in de war. Fantaseren is nog lasteren noch liegen. Was dat wel zo, dan kon de hele sprookjesfabriek in Den Haag met jou als adept erbij zo worden aangeklaagd. Het is namelijk maar net de vraag wat je ernstig vindt.
Maar inderdaad, ook sprookjes kunnen verkeerd aflopen. Zeker als je er blind in gelooft en er achteraan hobbelt.
Een eindspel kan lang duren hoor, in het schaakspel.
Desalniettemin, een eindspel suggereert: een niet op het eerste gezicht te winnen partij wordt uitgekookt tot winst gebracht.
Michael Tal was graag een slachter, die liever niet al te lang achter het bord zat, zodat bij hem het varken ook nog wel eens won.
De Amerikaan Bobby Fisher was een groot schaker, en had vaak geen eindspel nodig.
Met dat in het achterhoofd moeten jullie maar eens The Fossil Fuel Endgame bekijken. Ze kunnen er in Duitsland wat van. Maar onderschat New York niet.
Ik vrees dat, ondanks de waarschuwingen van Judith Curry, en misschien wel dankzij haar bemoeienis, dit eindspel tot winst gebracht wordt.
Je moet er niet aan denken. Na Los Angeles en San Francisco, ook de inwoners van New York op de meest ongelegen momenten zonder stroom.
Een eindspel dat niet al te lang gaat duren: 10 jaar.
https://judithcurry.com/2021/04/02/environmental-justice-campaign-to-replace-new-york-city-peaking-power-plants/
Ik heb ooit Jan Hein Donner verslagen in een simultaan…Ik was een uitmuntend ‘jeugd’schaker. Daarna was het 64 velden bord me toch wat te beperkt. Al dat voor geformatteerde geschuif op die zwart/wit velden. Ik speelde als ‘jonkie’ in Bloemendaal vaak in hetzelfde team als Godfried Bomans…ach ja mooie tijden….
Dat zwart wit denken….het lijkt verdorie ‘CG wel al dat gedoe in wit en zwart als het over energie gaat…. Kamikaze politiek roept zelfs iemand…ach ach en dat allemaal over een stroomprijsje in een buurland. Toevallig heb ik vandaag een artikeltje geschreven over het eindspel van de ‘big oils’ zoals Shell , Texaco enz. Omdat je toch refereert aan het eindspel van de fossiele era hier het stukje.
1. De machtsstructuur van de mondiale oliemarkten zal de komende jaren veranderen omdat de reserves van de internationale oliemaatschappijen (IOC’s) blijven slinken. De terugloop van investeringen, heeft geleid tot een grote afname van nieuwe projecten en de onderontwikkeling van bestaande velden. Shell, Exxon en Chevron, te maken hebben met een dramatische daling van hun reserves/productie.
2. De totale gemiddelde reserves zijn sinds 2015 met 25% gedaald en is er minder dan 10 jaar aan totale jaarlijkse productie beschikbaar. Een oliemaatschappij kan alleen bestaan als zij over reserves beschikt en in staat is de productie gedurende een lange periode op het beoogde peil te houden. Als reserves en productie teruglopen, komt niet alleen de aantrekkelijkheid van Shell enz. in het geding, maar ook haar bestaan. De lage olieprijzen zijn de oorzaak achter dit groeiende probleem.
3.Ook al stijgen de olieprijzen, blijft toch de vraag of Shell, Total, Exxon zullen investeren in nieuwe productie en reserves. Ze het zullen het eerder gebruiken om dividenden uit te keren aan de aandeelhouders Een kortzichtige neoliberaal gestuurde benauwende visie trouwens maar dat ter zijde. Dat is nou een keer eigen aan de shareholders maatschappij.
4. Om te kunnen investeren in de energietransitie wat op dit moment de trend is, hebben de IOC’s liquide middelen nodig om de geplande miljardenprojecten op het gebied van wind- en zonne-energie en waterstof op te vangen en tegelijkertijd investeerders en aandeelhouders tevreden te houden.
5. Er zijn twee verschillende groepen IOC’s in de oliesector. Zes van hen met een reserve-levensduur van ongeveer 10,5 jaar en drie van hen met een reserve-levensduur van ongeveer acht jaar. De eerste groep bestaat uit Total, BP, Chevron, ENI, ConocoPhillips, en ExxonMobil. De tweede groep bestaat uit Repsol, Equinor en Shell.
6. Een belangrijk geopolitiek gevolg van deze ontwikkeling is dat terwijl de IOC’s worstelen om hun productiereserves op peil te houden, de nationale oliemaatschappijen (NOC’s) erin geslaagd zijn om hun reserves op peil te houden.
Producenten zoals Aramco, ADNOC, IOC, en NOC, kijken naar reserve- en productieverhoudingen die verder gaan dan 25 jaar. En verder gaat het in de saheholders maatschappinj alleen maar om een ding: de winstmarges per vat. Dat is een probleem omdat Shell en hun broertjes zich noodgedwongen vooral gericht op diepwater, offshore, Arctisch gebied of schalie.
7 de NOC’s hebben daarentegen nog belangrijke conventionele reserves beschikken.
Als je naar de marges kijkt van Aramco ten opzichte van Shell laten een duidelijk beeld zien. Investeren in en financieren van de toekomstige ontwikkelingen of productiecapaciteiten van NOC’s zal veel aantrekkelijker worden. |
|
8. De macht verschuift duidelijk van de NOC’s. Dat is het eindspel als het over fossiel energie gaat….en dat is toch weer eens wat anders dan die discussietjes over de energieprijs in Dortmund en dat gezeur op CG.
( ik moest trouwens wel lachen om die idiote ‘opening’ over de SPD en het kolonialisme’. Typisch een bewijs van intellectualistisch manipulatief gebluf in de openingsfase om te verhullen dat je feitelijk niets van energie weet … je staat zo mat jochie, want van schaken heb je echt geen verstand. Dat je daar zo om moest lachen…altijd al … Tjonge jonge)
Je ziet dan ook dat Shell steeds meer is gaan investeren in gas en wind (2 van onze grote offshore windparken; 2x 750MW, ook elders).
Ze hadden in de jaren negentig al een zonnepanelen fabrikant overgenomen, echter dat was toen nog een snel wisselende “advanturous” markt waarvoor je snel moet kunnen beslissen en dat kan Shell niet.
De Franse oliemaatschappij Total is eigenaar van SunPower; de panelen fabrikant die de efficiëntste zonnepanelen (22,6%) in de wereld maakt.
Gerard d’Olivat
Fijn dat jij je kennis in deze zo nadrukkelijk etaleert. Ben je in of uit de olie?
Theo 13 apr 2021 om 12:42
Vergeet deze ook niet Theo.
Proef met visvriendelijke waterkrachtcentrale Borgharen
Bas van Mulken
Het idee is even simpel als geniaal. Met een drijvende waterkrachtcentrale groene stroom opwekken, maar dan wel op een visvriendelijke manier.
Het prototype van de EQA River ligt in de sluis van Borgharen, daar wordt deze week volop getest. Twee zaken zijn belangrijk; hoeveel (groene) stroom wekt ‘ie op? En is het echt visvriendelijk?
Veelbelovend
“De eerste testen zijn goed”, zegt directeur Piet Ackermans van EQA Energy. “Wij zijn nog geen enkele beschadigde vis tegengekomen.” De mobiele waterkrachtcentrale moet voldoen aan strenge eisen, visvriendelijkheid is daar één van. In de ‘vaste’ waterkrachtcentrales, zoals die in Linne en Lith, zwemt een aanzienlijk deel van de passerende vissen de dood tegemoet.
Drie keer zo breed
Het prototype waar deze week mee getest wordt heeft een draaiend rad van drie meter breed. Het uiteindelijk model zal meer dan drie keer zo breed zijn, tien meter. “Wij verwachten dat het definitieve model zo’n 400 huishoudens van stroom kan voorzien”, vertelt Ackermans.
Bouwprojecten
Daarnaast is het de bedoeling dat machines bij grote bouwprojecten langs het water gebruik gaan maken van de groene stroom van de mobiele waterkrachtcentrales. Rijkswaterstaat is geïnteresseerd in de prestaties van het prototype in Borgharen. “De aannemerij realiseert zich goed dat ze mee moeten in de energietransitie. Als ze dat niet doen dan missen zij de boot”, aldus Dik de Weger van Rijkswaterstaat.
Alleen zo jammer dat ze het verschil tussen KW en KWh niet weten: https://www.eqaenergy.com/
Max X
Doe mij maar een kerncentrale. Is ook bekend wat 1kWh uit die visvriendelijke centrale dan kost? En is de Maas niet een regenrivier? En wordt het zo niet een nieuwe onbetrouwbare energiebron waar je een andere naast moet hebben? Lijkt mij een beetje houtje touwtje energievoorziening. Meer iets voor Madurodam. Het Openluchtmuseum misschien?
Peter, ik denk dat men hem daarom in de sluis heeft geplaatst omdat men dan de waterstroomsnelheid kan regelen om zo positieve gegevens op tafel te poneren om ook op die manieren wat subsidie gelden te innen. In deze tijden van idiotisme kun je elk plan waar men zogenaamd groene stroom mee kan opwekken ietwat rooskleuriger presenteren om subsidie binnen te halen. Levensvatbaar zie ik dat project nog niet worden want men vergeet dat er ook nog zoiets als scheepvaart maar vooral aanbod van water met voldoende stroomsnelheid aanwezig moet zijn. Gezien de zomermaanden kan dat nog wel eens tegenvallen en in de wintertijden met hoge stroomsnelheden kan dat gevaarte wel eens terug te vinden zijn in de haven van Rotterdam, als men niet oppassen gaat.
Dat het visveilig zou zijn moet zich straks uitwijzen over een langere gebruikstijd. En voor iemand die directe aanwonende is kan zoiets een hobbymatig leuk project zijn met besparing op energie, voor zover men hier dan wel een vergunning voor krijgen kan.
Max,
Daar is anders best wel veel aandacht aan besteed de laatste jaren, ik denk dat er niet veel vis gemalen word.
Er zijn zelfs visgeleidings systemen aangelegd en vistrappen.
#RypkeZeilmaker is zojuist klemgereden door 6 politieauto’s, zijn auto kapot, ruit ingeslagen, met pepperspray bespoten en minutenlang zwaar mishandeld op straat. Hij zit nu vast op een bureau in Leiden. Reden: de #politie wilde namelijk ‘even’ Rypkes DNA ophalen.
? Had hij de deur op slot gedaan en wilde hij niet uitstappen?
BmG
Zijn het nu alleen autisten die zulke opmerkingen maken?
Kijk maar op blauwetijger.com
Hij is erop tegen zomaar zonder reden DNA af te geven oid.
Is al eens eerder opgepakt door iemand, een ambtenaar, openbaar bij naam te noemen.