Waddenvereniging stop vissertje pesten: zandsuppleties Rijkswaterstaat decimeren voedsel zwarte zee-eend

Verdubbeling tot verdrievoudiging zandvolume voor kust sinds 2000, valt samen met omslag schelpdierfauna, én heeft aantoonbare oorzakelijke relatie

Terwijl Rijkswaterstaat zandsuppleties – het begraven van het kustfundament onder miljoenen kuub zand- van Sharon Dijksma mag aanvoeren als natuurcompensatie-maatregel om de zoutwinning van Frisia mogelijk te maken, is reeds lang bekend dat die suppleties negatieve ecologsiche effecten hebben. Oftewel: Rijkswaterstaat mag poepresten met braaksel schoonvegen en dat hygienisch noemen. Dat blijkt uit de rij studies die ik hier presenteer, waaronder van RIKZ uit eind ‘jaren ’90, maar ook van Imares in 2010.

1. Sinds 1995 verdringt de exoot en voedselarmere Ensis de voedselrijkere Spisula in schelpenbanken. Daarna zakt ook de hoeveelheid zwarte zee-eenden voor de kust in (want er is minder voedsel voor ze)
2. Het mechanisme achter die steeds meer versnelde verdringing, is dat Ensis sneller het losse sediment koloniseert dat oa na suppleties ontstaat én zo succesvol Spisula wegconcurreert, zoals blijkt uit de WOT Schelpdiersurveay, en zoals Imares-auteurs bevestigen
3. De suppleties intensiveerden na 2000 en helpen met andere milieuomstandigheden snel vestigende opportunisten als  de invasieve  en zich snel ingravende exoot Ensis (en wormen, polychaeten) zoals opnieuw blijkt uit Imares-onderzoek voor de kust van Noordwijk in 2010:

“Het lijkt er dus op, dat de recente strandsuppleties de groeiomstandigheden voor Ensis hebben verbeterd en het gebied aantrekkelijk gemaakt hebben voor (mobiele) Echinocardium.” (er werden tijdelijk meer zee-eenden gezien, die jonge Ensis aten, het tweedeklas voedsel waar de eenden op overschakelden RZ)

….waar  het langer levende Spisula (2-5 jaar) meer hersteltijd nodig heeft (RIACON-onderzoek ’97). Hier bevestigt Leopold nogmaals, waarom niet visserij maar de opmars van Ensis het verdwijnen van Spisula verklaart:

Er is een omslag geweest van een door Spisula- gedomineerd systeem naar een systeem waarin de Amerikaanse Zwaardschede Ensis directus het benthos domineert.

De vriend der vissers: zwarte zee-eend

De omslag Spisula>Ensis noemt ook Leopold als belangrijkste reden dat de draagkracht voor zwarte zee-eenden voor de kust verminderde in een studie uit 2010 . Een studie van Leopold en Baptist uit 2009 (die geen correlatie vond) dient echter als schaamlap om Rijkswaterstaat vrij te pleiten, en daar verwijst men nu steeds naar om te beweren: nee hoor, het zijn niet de suppleties. Zo schuift het Ministerie van Sharon Dijksma die trend bij visserij in de schoenen, als beleidsrechtvaardiging voor het instellen van visserijloze zeereservaten (VIBEG).

Zoals ik de STAB al uitlegde en hier al vaker blogde is deze theorie de meest waarschijnlijke: Ensis verdringt Spisula> minder voedsel voor zee-eenden. 1+1=2: Ensis breidt zich al uit als invasieve exoot, en Rijkswaterstaat maakt daarvoor ideale sedimentologische omstandigheden (los sediment, trage hervestiging Spisula), ten nadele van de bestaande schelpdierfauna. Ook lezen we in ander verband bij Imares, dat na zandsuppleties door Rijkswaterstaat de Spisulabank verdween bij Ameland in 2012.

Die zelfde Leop0ld die dat gesloten gebied voor vissesrij bij Ameland aanwees voor het Ministerie van EZ in Den Helder (Ton Ijlstra), weet even goed dat reeds uit het RIACON-onderzoek van Van Dalfsen en Essink voor RIKZ blijkt dat

• a. suppleties de schelpdierbanken begraven
• b. dat na opspuiten een verworming optreedt (polychaeten, soorten die zich snel in het losse sediment ingraven)
• c dat langer levende schelpdiersoorten als Spisula langere hersteltijd nodig hebben.

Of in de woorden van Dalfsen en Essink

Short-term effects on the benthic community were in general terms a decrease in species abundance and in zoobenthic biomass. This effect was most clear in the deeper study sites (Torsminde/DK, Terschelling/NL)
En (blz 23)
Long living species, such as bivalves (e.g. Spisula subtruncata, Donax vittatus) and sea urchins (Echinocardium cordatum) showed a much slower recovery. For these species, that do not reproduce successfully each year, recovery of total biomass and a normal age structure is considered to take 2-5 years.
En
A more serious risk of shoreface nourishment relates to diving ducks, such as the common scoter (.Melanitta nigra). These birds are known to feed especially on banks of the bivalve Spisula sp. Therefore, any shoreface nourishment that buries banks of these bivalves under a body of sand will during the following winters affect the food resources of these ducks

De suppleties maken omstandigheden waar opportunisten als Ensis eerder (her)koloniseren, en zo helpt Rijkswaterstaat de omslag van Spisula naar Ensis: exit de gewenste eendenaantallen (51.900) die zijn gebaseerd op de jaren 80-90 toen voedselrijker Spisula nog domineerde. Dat is precies wat we in 2012 weer bij Ameland waarnamen: en weg waren de eendjes, waarvoor de kustvisserij nu moet opkrassen.

Visserstranen voor droge voeten met Hollandse koopmansgeest
Dat suppleties een goedkopere kustverdediging zijn is fijn, en droge voeten zijn ons allen dierbaar: maar geef dan niet de zwakste partij op het Wad en Noordzeekustzone de schuld van (indirecte) ecologische gevolgen van  je eigen beleid. De enige reden dat Leopold deze conclusie niet al hardop schreef, is dat geen opdrachtgever belang had bij een zoektocht in deze richting. Maar dat betekent nog niet dat er geen bewijs is voor mijn met feiten en RElaties onderbouwde Rypothese: die van mij staat sterker dan de zekerheid waarmee ze de visserij beschuldigen op basis van een stroman en nipt afwezige CORRELATIE: het kan Rijkswaterstaat niet wezen, dus moeten het de vissers zijn (is wat letterlijk staat in Baptist en Leopold 2009)

• De buurvrouw heeft buurman niet vermoord, dan is het de overbuurvrouw want die woont tegenover  en die wilden we toch al kwijt(wetenschap Leopold/Ministerie van EZ-stijl, een residual explanation)