Nationale Ombudsman Reinier van Zutphen
Zoals al ik vaak eerder heb geschreven vormen duurzaamheid en desinformatie een Siamese tweeling. De nieuwste illustratie daarvan vormt de uitspraak van de Nationale Ombudsman in reactie op een klacht van Hugo Matthijssen (zoals bekend een regelmatige gastauteur op dit blog) inzake een veel te rooskleurige voorstelling die de overheid geeft van de vermindering van de CO2–uitstoot bij elektrisch rijden.
Hier volgt de tekst van een deel van het rapport. Voor de bijlagen wordt naar de website van de Nationale Ombudsman verwezen.
Rapport naar aanleiding van een klacht over de informatie over de C02- besparing bij elektrisch rijden.
Datum: 8 september2015
Rapportnummer: 201 5/132
Klacht
Verzoeker klaagt erover dat de informatie die de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland via zijn website geeft over de CO2–besparing bij elektrisch rijden niet juist is, hoewel de RVO zijn klacht op dit punt gegrond achtte.
Bevindingen
Waarom diende verzoeker een klacht in bij de RVO?
Verzoeker diende op 22 oktober 2014 een klacht in bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, een onderdeel van het Ministerie van Economische Zaken (RVO). Hij deed dat, omdat de informatie op de website van de RVO over de uitstoot van CO2, fijnstof en NOx (stikstofoxiden) door elektrische voertuigen volgens hem niet juist was en een verkeerd beeld gaf. Zijn klacht betrof met name de volgende passage:
‘Elektrisch rijden is een innovatie die kansen biedt voor het Nederlandse bedrijfsleven.
Nederlandse bedrijven zijn onder meer actief in laadinfrastructuur, laaddienstverlening, productie van componenten en productie van lichte elektrische voertuigen, waaronder elektrische scooters.
Voordelen van elektrisch rijden
Elektrisch vervoer vermindert schadelijke CO2-uitstoot, waardoor het bijdraagt aan een beter klimaat. Vergeleken met een benzineauto stoot een elektrische auto 54% minder CO2 uit, als de auto opgeladen wordt met (de gemiddelde mix) van Nederlandse stroom.”
Hoe reageerde de RVO in eerste instantie?
De RVO probeerde de kwestie eerst informeel op te lossen door met verzoeker te overleggen. Een medewerker van de RVO mailde verzoeker dat de informatie was gebaseerd op een onderzoek van TNO en CE Delft, een onafhankelijk onderzoeksinstituut voor onder meer energievraagstukken. Daaruit was gebleken dat een volledig elektrische auto, die op een gemiddelde elektriciteitsmix van gas, kolen en duurzame energie rijdt, voor circa 60% minder CO2 uitstoot zorgt. Dit percentage was ook vermeld op de inmiddels aangepaste website van de RVO.
Hoe reageerde verzoeker op de informatie op de website van TNO?
Verzoeker mailde de RVO vervolgens dat op de website van TNO helemaal geen sprake was van een onderzoek, maar van een factsheet. Dat factsheet gaf een beeld van de visie van deskundigen van TNO, die zich baseerden op twee eerdere rapporten van TNO.
Eén van de rapporten betrof het gebruik in de praktijk van leaseautos voor zakelijk verkeer. Volgens verzoeker zijn leaseautorijders geen doorsnee automobilisten (zie BIJLAGE, onder 2).
Verder schreef hij dat hem was opgevallen dat het energieverbruik van plug–in auto’s hoger was dan het normverbruik dat de fabrikant opgaf, en dat de gemiddelde CO2 uitstoot van 102 gram per kilometer (g/km) in de praktijk 83 g/km hoger is dan de normwaarde.
Wat betreft het tweede rapport wees verzoeker er op, dat dit ging over een praktijkproef voor elektrisch rijden die was gedaan binnen de eigen organisatie. In deze organisatie bestaat deskundigheid over de meest zuinige rijstijl. Bovendien is de proef gedaan met chauffeurs die niet vergelijkbaar zijn met de gemiddelde gebruiker.
Verder stelde hij dat in het factsheet was gekozen voor een benzineauto als referentieauto, omdat dit de meest voorkomende brandstofauto is. De meeste zakelijke auto’s zijn echter dieselauto’s, met een meer dan 40% hoger rendement dan een benzineauto. Daardoor is er een meer dan 20% lagere CO2–uitstoot dan bij de gemiddelde benzineauto.
Verzoeker concludeerde, dat het verschil in CO2 uitstoot tussen een elektrische auto en een benzineauto minder dan 15% bedraagt en ongeveer gelijk is aan de uitstoot van een dieselauto.
Tot slot wees hij erop dat uit die rapporten blijkt dat het verschil in uitstoot van fijnstof gering was. En vrijwel gelijk is als rekening wordt gehouden met het grotere gewicht van elektrische auto’s. Voorts heeft een elektrische auto zelf geen NOx–uitstoot, maar de centrale waar de energie van wordt betrokken wel. Hoeveel die uitstoot is hangt dan af van de gebruikte brandstof en het type centrale.
Hoe oordeelde de RVO over de klacht?
De RVO deelde verzoeker per brief van 12 maart 2015 mee, dat zijn klacht gegrond was. De RVO overwoog onder meer, dat de desbetreffende webpagina bedoeld is om actuele en objectieve informatie te verstrekken over elektrisch rijden en de wijze waarop de Rijksoverheid dat in Nederland wil stimuleren. RVO.nl voert de redactie van de website op basis van de inbreng van experts die gebruik maken van factsheets van TNO. De reden daarvan is, dat TNO wordt beschouwd als een organisatie met een onafhankelijke positie en met ruime ervaring op het gebied van milieueffecten door transport.
Om te voorkomen dat de informatievoorziening te eenzijdig is, is op de site verwezen naar www.nederlandelectrisch.nl van het Formule E-team, een door het Rijk ingesteld samenwerkingsverband tussen bedrijfsleven kennisinstellingen en de overheid. Op deze site is een keur aan informatie over elektrisch rijden in Nederland te vinden. In de disclaimer (niet-aansprakelijkheidsverklaring; N.o.) is opgenomen dat RVO.nl streeft naar correcte en informele informatie op de website, maar niet kan garanderen dat de informatie bij ontvangst of na verloop van tijd nog steeds juist is.
In dit geval is geconstateerd dat op het moment van ontvangst van de klacht de informatie op de website inderdaad te stellig en niet langer juist was. Daarnaast ontbrak een verwijzing naar de factsheets van TNO die RVO.nl als bron gebruikte.
RVO oordeelde de klacht daarom gegrond en wees er tot slot op, dat de informatie op de website inmiddels was aangepast.
Waarom wendde verzoeker zich tot de Nationale ombudsman?
Verzoeker diende op 13 maart 2015 een klacht in bij de Nationale ombudsman, omdat hij zich niet kon vinden in de overwegingen van de RVO. De RVO baseerde zijn informatie op een factsheet van TNO, waaruit zou moeten blijken dat elektrische auto’s per kilometer 50% minder CO2 uitstoten dan vergelijkbare auto’s met een verbrandingsmotor.
Een factsheet is echter geen wetenschappelijk onderbouwd document en, zoals een medewerker van TNO verzoeker hem had meegedeeld, een factsheet is ook niet bedoeld voor het geven van een gedegen inzicht en het verantwoorden van het tot stand komen van resultaten. Op zijn onderzoek naar de werkelijke uitstoot van elektrische auto’s is de RVO niet ingegaan en is hij verwezen naar TNO.
Volgens verzoeker is het echter de taak van de RVO en het ministerie om de verkregen informatie goed te controleren en die taak wordt niet opgepakt. Weliswaar is zijn klacht uiteindelijk gegrond verklaard, maar er wordt nog steeds uitgegaan van inhoudelijk onjuiste informatie.
Hoe reageerden verzoeker en de minister op de bevindingen?
1. de reactie van verzoeker
Verzoeker wees erop, dat ook op de actuele website van de RVO nog altijd wordt uitgegaan van een factsheet en niet van een voldoende wetenschappelijke onderbouwing. Volgens hem volgt uit de cijfers over het verbruik van energie op de website van het Compendium voor de Leefomgeving (zie BIJLAGE, onder 4), dat in de praktijk met elektrische auto’s geen besparing op fossiele brandstoffen kan worden gerealiseerd. Voor de inzet van elektrische auto’s zal extra elektriciteit moeten worden geproduceerd en de kans is groot dat dit alleen mogelijk zal blijken met kolengestookte centrales, waardoor de CO2–produktie juist toeneemt. Volgens verzoeker berust de keuze om elektrische auto’s op “groene” stroom te laten rijden op een denkfout, omdat die “groene” stroom ook na de uitvoering van het Energieakkoord (zie Bijlage, onder 5) niet voldoende beschikbaar zal zijn.
2. de reactie van de Minister van Economische Zaken
De Minister merkte in zijn reactie op, dat verzoeker al naar aanleiding van zijn eerste melding over de onjuiste informatie op de website was aangegeven dat hij daarin gelijk had. Daarop is niet alleen het percentage aangepast, maar ook de stelligheid waarmee de informatie is gepresenteerd en is de bron vermeld. Omdat verzoeker aangaf daarmee niet tevreden te zijn is hij in contact gebracht met TNO.
Beoordeling
Het vereiste van goede informatieverstrekking houdt in, dat de overheid ervoor zorgt dat de burger de juiste informatie krijgt. Dat houdt in dat deze informatie klopt en volledig en duidelijk is. Zij verstrekt niet alleen informatie als de burger erom vraagt, maar ook uit zichzelf.
Voor de geloofwaardigheid van de overheid en voor het vertrouwen van de burger in de overheid is transparantie een noodzakelijke voorwaarde. Het moet duidelijk zijn op welke feiten de verstrekte informatie berust. Dat is niet anders als het gaat om doelstellingen van algemeen belang, zoals het bevorderen van een schoner milieu.
In dit geval gaat het om de informatie die de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (onderdeel van het Ministerie van Economische Zaken) op zijn website geeft over de voordelen van elektrisch rijden voor het milieu. De website is bedoeld voor ondernemers en met de informatie over elektrisch rijden wordt niet alleen beoogd de voordelen voor de zakelijke gebruiker van elektrisch vervoer uiteen te zetten, maar ook de mogelijkheden voor het bedrijfsleven om te innoveren en te investeren.
Verzoeker klaagt er in feite over dat de RVO via de website de voordelen van elektrisch rijden rooskleuriger voorstelt dan deze in werkelijkheid zijn en dat de RVO zijn standpunt niet baseert op een voldoende onderbouwd onderzoek naar de feiten. Met name het vermelde verschil tussen de CO2–uitstoot van een elektrische auto en een op benzine rijden auto was volgens verzoekers berekening te groot.
RVD verwees voor een onderbouwing van de informatie op zijn website naar een rapport van TNO van 14 juni 2014 over de indirecte en directe CO2–uitstoot van elektrische voertuigen. Volgens dat rapport is, gemeten over de gehele levensduur van een elektrische auto, de uitstoot van CO2 gemiddeld 35% lager dan die van een op benzine rijdende auto. Dat is minder dan het op de actuele website van de RVD vermelde reductie van 50%.
Verzoeker wees er verder op dat het zakelijk verkeer meer gebruik maakt van dieselautos dan van benzineautos en dat als gevolg van het hogere rendement van een dieselmotor de uitstoot van CO2 van 20% lager is dan die van een benzinemotor.
Verzoekers stelling wordt in ieder geval wat betreft bedrijfsvoertuigen naar het oordeel van de Nationale ombudsman gestaafd door de cijfers van het CBS, die uitwijzen dat 95% van deze voertuigen een dieselmotor hebben. Weliswaar rijden er meer personenauto’s met een benzinemotor in Nederland, maar het is voldoende aannemelijk dat bedrijfsvoertuigen een substantieel deel van het dagelijks verkeer op de Nederlandse wegen vormen. De uitstoot van CO2 door deze categorie voertuigen en de gevolgen daarvan is echter niet betrokken in het onderzoek van TNO, dat zijn conclusies heeft gebaseerd op een vergelijking heeft gemaakt met de CO2–uitstoot van een benzineauto.
Van een overheidsinstantie hoeft naar het oordeel van de Nationale ombudsman niet te worden gevraagd dat de informatie die hij via zijn website geeft uitputtend is. Volstaan kan worden met een korte zakelijke weergave, mits duidelijk is waar die informatie op is gebaseerd. Daarvoor is voldoende dat wordt verwezen naar een voor het publiek toegankelijke vindplaats, zoals de website van een andere organisatie.
In het geval dat twijfel ontstaat aan de juistheid van de informatie op de eigen website is het aan de beheerder van de website, in dit geval RVO, om na gaan of de tekst op de eigen website correct is. Als de juistheid van uit andere bron betrokken informatie in twijfel getrokken wordt, is het aan de beheerder om daarover contact op te nemen met die bron om zo zekerheid te krijgen over de juistheid van de gebruikte informatie.
Als het gaat om specifieke, specialistische onderwerpen is het correct dat een burger voor het krijgen van een antwoord op zijn vragen over zo’n onderwerp wordt verwezen naar de instantie van wie de informatie afkomstig is. Dat neemt niet weg dat de RVO een eigen verantwoordelijkheid heeft voor de informatie die hij aan het publiek verstrekt, ook als die informatie is ontleend aan andere bronnen.
Naar aanleiding van verzoekers vragen en opmerkingen had de RVO daarom contact moeten opnemen met TNO om zekerheid te krijgen over de juiste weergave van de aan TNO ontleende gegevens op de website van RVO. Dat is niet gebeurd. Daarmee heeft de RVO het vereiste van goede informatieverstrekking geschonden.
Deze overweging is aanleiding om de minister een aanbeveling te doen.
De onderzochte gedraging is niet behoorlijk.
Conclusie
De klacht over de onderzochte gedraging van de minister van Economische Zaken is gegrond, wegens strijd met het vereiste van goede informatieverstrekking.
Aanbeveling
De minister word in overweging gegeven om de RVO contact te laten opnemen met TNO en in overleg te komen tot de juiste weergave van aan TNO ontleende informatie op de website over de CO2–uitstoot bij elektrisch rijden.
Nationale ombudsman,
Reinier van Zutphen
– – –
Voor de bijlagen wordt verwezen naar de website van de Nationale Ombudsman. Op het moment dat deze ‘posting’ werd geschreven was het betrokken rapport daarop nog niet verschenen.
Uiteraard kan dit soort desinformatie leiden tot verkeerde beslissingen – in dit geval vooral bij de aanschaf van auto ‘s. Maar het is kruimelwerk vergeleken met de megaverspilling die samenhangt met de investeringen in duurzame energie, in het bijzonder wind– en zonne–energie. Op het gebied van duurzaamheid is desinformatie niet incidenteel, maar structureel. Het is op dit terrein dat er in ons land jaarlijks miljarden in een bodemloze put verdwijnen.
Voor mijn eerdere bijdragen over klimaat en aanverwante zaken zie hier, hier, hier, hier en hier.
Hans,
“Maar het is kruimelwerk vergeleken met de megaverspilling die samenhangt met de investeringen in duurzame energie, in het bijzonder wind– en zonne–energie. Op het gebied van duurzaamheid is desinformatie niet incidenteel, maar structureel. Het is op dit terrein dat er in ons land jaarlijks miljarden in een bodemloze put verdwijnen.”
Er ligt een schone taak voor rechts Nedrland om de meest economische manier om de uitstoot van CO2 te verminderen en onze klimaat doelen te halen voor te stellen en links Nederland daarvan te overtuigen!
Ik wacht met spanning op je voorstellen
Janos is een veelvuldige zondaar, acceptant, gebruiker en distributeur van politiek gekleurde klimaat-/energie-informatie. Zijn criterium is klaarblijkelijk, dat elk klimaat-/energie-kritisch nieuwsfeit goedgekeurd moet zijn door GreenPeace. Dat kenmerkt zijn hele optreden hier op climategate.nl.
“Zijn criterium is klaarblijkelijk, dat elk klimaat-/energie-kritisch nieuwsfeit goedgekeurd moet zijn door GreenPeace.”
Nee hoor, ik lees zelden iets van Greenpeace, maar ik hou er wel van als gewoon gezond wordt nagedacht.
Subsidiëren van elektrische auto’s is een dure manier van CO2 reductie
Wolf in schaapskleren?
“Rechts” Nederland onderschrijft de linkse klimaatdoelstellingen niet en zeker niet de wijze waarop die volgens links bereikt worden.
Ben zeer verheugd dat je impliciet toegeeft dat links ten einde raad is en de doelen met “hernieuwbaar” niet gehaald kunnen worden.
Go nucleair, go!
“Ben zeer verheugd dat je impliciet toegeeft dat links ten einde raad is en de doelen met “hernieuwbaar” niet gehaald kunnen worden.”
Nee dat is het niet, “rechts”klaagt dat het allemaal zo duur is, maar met een alternatief komen ze niet.
Behalve natuurlijk kernenergie, maar kerncentrales draaien, zoals bekend, alleen op subsidie en zijn duurder dan wind op land.
Verder duurt het allemaal natuurlijk heel lang voordat er een kerncentrale staat dus ook dat schiet niet op.
Graag een goed alternatief om de 25% reductie te halen die de staat moet halen van de rechter voor 2020
De staat moet helemaal niks van de rechter. Alleen in hoger beroep gaan.
= GreenPeace standpunt
Het alternatief is meer fossiel opstoken en meer CO2 uitstoten voor de plantjes ;-) PS Met nog een hele kleine kans dat we de aanstaande kleine ijstijd een beetje kunnen dempen (denk eerder niet).
Als de groene oplossing zou werken zou je mij niet horen klagen over de kosten.
Iets wat extreem veel geld kost en het beoogde doel fysisch niet kan halen is botte verspilling en slechts een aflaat cq. een dodelijk offer aan de groene goden.
“Graag een goed alternatief om de 25% reductie te halen die de staat moet halen van de rechter voor 2020.”
Dat is een makkie: laat groen stoppen met de activiteiten.
Dat is zelfopoffering in plaats van offers af te persen van anderen.
Dat moet toch een goed gevoel geven.
De gedachte alleen al doet mij in ieder geval goed.
Janos.
“Behalve natuurlijk kernenergie, maar kerncentrales draaien, zoals bekend, alleen op subsidie en zijn duurder dan wind op land.”
Belachelijke leugens! Kijk naar Frankrijk!
“Verder duurt het allemaal natuurlijk heel lang voordat er een kerncentrale staat dus ook dat schiet niet op.”
Dat is dankzij antikernenergie maloten zoals jijzelf, Janos, die voortdurend buitengewone angst zaaien en nooit tevreden zijn over de veiligheid van kernenergietechnologie. Je moest je schamen. Jij en alle antikernenergie idioten zijn de belangrijkste oorzaak van klimaatopwarming, door kernenergietechnologie decennialang tegen te werken door leugens te verspreiden. Bloeddorstig, antiwetenschappelijk tuig!
Joris,
1. ik ben niet tegen kernenergie
2. Een gedeelte van de veiligheidsmaatregelen zijn gewoon noodzakelijk, lang niet alle prijsstijgingen zijn de schuld van “antikernenergie idioten”
De veiligheid van kernreactoren zoals gebouwd in de vorige eeuw was al erg goed. De driedubbele meltdown bij Fukushima bewijs dat er ook bij zo’n catastrofaal ongeluk geen slachtoffers door straling vallen. De huidige generatie reactoren zoals de EPR en de AP1000 zijn nog veiliger. Toch blijven de antikernenergiemaloten tekeer gaan met belachelijke angstzaaierij, wat uiterst kostenverhogend werkt. Het ontkennen van de rol van de antikernenergielobbie in het tot astronomische hoogten opdrijven van de kosten van kernenergie, terwijl de veiligheid al extreem hoog was en is, betekent dat men niets begrepen heeft van de economie van kernenergie. Dit speelt slechts de extreem dodelijke fossiele sector in de kaart, die onder de rader 1 miljoen mensen per jaar mag doden met goedkeuring van de antikernenergiemaloten.
Ik wacht met spanning op de wetenschappelijk bewezen en vaststaande conclusie dat het verminderen van CO2 uitstoot leidt tot enige verbetering in het klimaat…
Dan kan je lang wachten Rob. Verminderen van CO2 uitstoot wordt namelijk niet gedaan om het klimaat te verbeteren maar om de risico’s van oncontroleerbare opwarming te verkleinen. We kunnen de gevolgen op dit moment nog niet zo goed overzien.
Herman,
Als je dat onderscheid kan maken, ben je afgestudeerd astroloog of piskijker. Het tegengestelde van oncontroleerbare opwarming is controleerbare opwarming. Over die controleerbaarheid heb ik wel eens gespard met Bas Eickhout, omdat hij dat begrip inbracht op de website van GL. Was het met me eens dat controleerbaarheid van het klimaat erg slecht is gedefinieerd. Bij de risico’s van een slecht gedefinieerd begrip kan ik me dus helemaal niks voorstellen. Volgens mij gaat dit nergens meer over.
Semper Fi, Er is geen definitie van controleerbaarheid van het klimaat. Ik heb het daarom over het risico van ongecontroleerde opwarming verkleinen. Dit onder de aanname dat toename CO2 toename temperatuur betekend met deels bekende en deels onbekende gevolgen. Er is op dit moment geen enkele garantie of we de controle over de gemiddelde globale temperatuur wel gaan verkrijgen. Veel mensen denken dat het wel de moeite waard is om het te proberen.
Beste Hans,Hugo
mooie actie. Maar even de corrector er over heen: ik zie te vaak RVD, dat is toch een andere dienst dan RVO.
Mij lijkt kernenergie de beste oplossing om te komen tot vermindering van de CO2-uitstoot. Het argument van Janos, dat het bouwen van een kerncentrale te lang duurt, is onzin. Ook na 2020 moet er energie worden opgewekt. Aangezien het vrijwel onmogelijk is om alle energie duurzaam (dat woord komt me de strot uit) op te wekken, moeten alle mogelijkheden worden opengelaten. De ontwikkeling van thoriumcentrales bijvoorbeeld. Verder word ik altijd erg geïrriteerd door lieden die beweren dat er zoveel banen bij gaan komen door de groenen. Als we werkelijk de groene (Ur)genda gaan volgen gaat dat o.a. betekenen : een auto alleen nog voor de happy few, vliegreizen onbetaalbaar (ineenstorting van het toerisme) en torenhoge energieprijzen. Daar kun je voor zijn (het groene doel heiligt blijkbaar de middelen), maar zeg dat dan.
Maar waarom überhaupt CO2 uitstoot terugdringen als planten pas optimaal groeien bij 1300-1400 ppm? Het wil er bij mij niet in. Kunnen we als mensen eens iets positiefs doen voor de planeet is het weer niet goed…
En de natuur naar de knoppen want illegale houtkap wordt misdrijf nr 1 bij energieschaarste.
Goede actie Hugo, met een fantastisch resultaat!
Goede prestatie van Hugo!
Lijkt me een goed plan: meer CO2, maar dan ook meer kernenergie. Centrales worden nog steeds gebouwd op diverse plekken in de wereld. Het moet wel een continue proces zijn van bouwen. Maar vooral moet de politieke tegenwerking, die op desinformatie berust, stoppen. Dan heb je geen tijdelijke lokkertjes nodig om investeerders minder huiverig te maken. Pas dan heb je de goedkoopste stroom, want zonder de desinformatie van de milieubeweging kan kernenergie uitstekend concurreren. Pas dan ben je ook verlost van die mythe dat kernstroom de duurste zou zijn. Sowieso is dit je reinste desinformatie. Een van de meest inzichtelijke documenten is het boek van Arie de Goederen. Deze ingenieur heeft alles, maar dan ook alles op het gebied van elektriciteitsopwekking doorgerekend. Het is niet makkelijk te lezen, maar bevat een schat aan noodzakelijke informatie om alle desinformatie op dit gebied te weerleggen.
Het is een merkwaardige zin: verminderen van risico’s van oncontroleerbare opwarming. Om dit te kunnen stellen moet er eerst een reëel en onomstotelijk bewezen risico bestaan. Dit is er niet, integendeel; het is gewoon toepassing van het betekenisloze Voorzorg’principe’.
Kernfysisch onderzoek staat al (te) lang op een laag pitje. Maar eens breekt een nucleaire renaissance door en een 2e industriële revolutie met veel, veel meer heel goedkope energie.
Te hopen is op compacte fusiereactortjes voor het aandrijven van de transportsector. Auto’s die je koopt inclusief brandstof voor 100.000 km. Treinen zonder snoertje (bovenleiding). Dan zouden we echt duurzaam leven.
Compacte fusie reactors? Een draagbare zon? David, je bent je tijd een paar (honderd?) duizend jaar vooruit. Toen ik in begin zeventiger jaren natuurkunde ging studeren, was dat met het oog op de ontwikkeling van een fusiereactor, waardoor ik rijk en beroemd zou worden :P
Na veertig jaar en miljarden dollar/euro research zie ik nog geen verbetering van het record van een halve seconde fusie-reacties. Zouden we er ooit komen?
https://en.wikipedia.org/wiki/Fusion_power
Blijf optimistisch Andre, vergeet niet dat de luchtvaart een halve eeuw heeft zitten experimenteren tot pas 100 jaar geleden de gebroederes wright het luchtruim kozen. Het kan dan ineens heel hard gaan.
Klopt Hans, het Manhattenproject duurde slechts 3 jaar. Man-on-the-Moon project van president Kennedy met Apollo 11 duurde 8 jaar. Maglev-Beijing duurde 3 jaar.
vergat de titel van dat boek: Onbeperkt klimaatneutrale stroom Veilig, betrouwbaar en betaalbaar.
Elektrisch rijden heeft wel de belofte in zich om een groot aandeel hernieuwbare energie te gebruiken.
1. Met de geplande aanleg van 3 windparken op de Noordzee en de stimuleringsregeling SDE+ zal het aandeel windenergie in de energiemix in 2012 naar verwachting 14% zijn.
Nu is dat circa 7% dus het CO2 verbruik van e-auto’s zal sterk verlagen.
2. Elektrische laadpalen- of units fungeren als opslag van duurzame energie,vergelijk project in Utrecht
https://www.stedin.net/over-stedin/pers-en-media/persberichten/wereldprimeur-utrecht-laadpaal-maakt-opslag-zonneenergie-mogelijk.
3. Mijn ervaring is dat veel elektrische auto’s ’s avonds om een uur of 6 worden aangesloten en de volgende morgen opgeladen worden ontkoppeld. Ofwel de auto staat ruim 14 uur aangesloten op een laadpaal. Dat biedt de kans op smart laden in de nabije toekomst en wordt de hoeveelheid te gebruiken windenergie geoptimaliseerd.
Het argument wat je wel eens hoort dat wind-of zonoverschotten tegen (negatieve) dumpprijzen verkocht worden, gaat dan niet meer op.
Dus elektrisch rijden: nu nog duur en beperkt duurzaam, het wordt steeds goedkoper en steeds duurzamer.
Deze reactie is niet trollerig bedoeld. Maar zoals Rypke altijd zegt:” feiten en argumenten graag”.
Tja, noem een extra gewicht van 500 tot 1000 kg aan accu’s maar duurzaam ;-)
Ooit aan zeil-auto’s gedacht?
En eigen ervaring is wel een zeer mager feit.
Beste Pieter,
mooi verhaaltje, kan zo in de folder. Maar wat iedereen voor het gemak maar eens schijnt te vergeten, is het volgende. Accu capaciteit is niet eindig, maar kost geld per laad/ontlaad cyclus. http://industrial.panasonic.com/lecs/www-data/pdf2/ACA4000/ACA4000CE417.pdf. Volgens deze specs dus 0.05% per cyclus. Na 500 cycli heb je nog maar 70% van je accu over. Als je dus je auto accu aan het net hangt voor tijdelijke opslag en net equalisatie, ben je in minder dan een jaar (2 cycli/dag) 30% van je accu, en dus 30% van de waarde kwijt. Voor het opslaan van stroom die niets waard is. (Want negatieve opbrengst). Het is goedkoper om die stroom niet te maken, en de benodigde stroom wel te maken als het nodig is. Er is geen efficientere opslag van stroom dan fossiel. Jammer voor je. En heb je voor de lol ook al eens zitten rekene aan de netbelastings van het laden van een autoaccu? Doe maar eens een berekening om een Tesla 85 in 6 uur op te laden uit een particuliere aansluiting. Dan trek je bij 240 volt netspanning 60 amp uit het net. De bekabeling van de meeste huizen houdt op bij 25 amp. Wellicht dat je bij de buren links en rechts een verlengkabeltje kunt uitrollen?
Beste Pieter,
en heb je een idee wat er gebeurt met de stroom afname van een woonwijk waar 5% van de mensen een elektrische auto hebben? Fijne rekenoefening, het resultaat zal je doen verbazen. En denk niet dat dit niet voorkomt. Een soortgelijk verhaal heeft zich al voorgedaan in Zutphen, de Teuge, waar een hele wijk (180) huizen een warmtepomp hadden. Omdat die allemaal tegelijk draaien, moest Nuon een extra kabel onder de Ijssel doortrekken. En dat ging om 2kW extra belasting per pomp, 3 Amp per fase. Het hele net moet aangepast worden, electriciteits centrales gaan de hele nacht op hoger niveau draaien, en je basis last van het net neemt toe, zodat je meer reserve on line moet houden. En dan met droge ogen beweren dat elektrisch rijden CO2 gaat besparen?
Hier in Utrecht doen ze het nog mooier. Wil je auto-accu’s voor opslag gebruiken dan moet je ook de energie kunnen terughalen. Dat type projecten heet V2G, vehicle-to-grid, en pas heeft onze wethouder Lot van Hooijdonk de eerste laadpaal geopend die ook teruglevering toestaat.
Ik heb de projectleider gevraagd hoe hij kon bevorderen dat een electrisch rijder op een goede dag besluit, zijn auto naar die laadpaal te rijden om hem te ontladen. Of daar misschien een stimuleringsregeling voor in de maak was? De man was zo eerlijk om te melden dat hij daar nog niks op wist.
Maar intussen wordt dit soort projecten wel flink gesubsidieerd.
Beste Theo,
Lijkt mooi zo’n V2G concept. Maar wat los je op met dit belachelijke systeem? Ik laad mijn auto op gedurende de nacht met mijn goedkope nachtstroom (4 ct+17 ct heffingen), kom op mijn werk, heb nog 50% over voor de terugreis. Koppel aan, het net trekt mijn 50% er uit om de hoge vraag te compenseren ter plekke van mijn werkplek. Ik lever stroom, krijg ik dan 4 ct of 22 ct vergoed? En wie betaalt 0.05% van de waarde van mijn accu die ik daar mee kwijtgeraakt ben? En wie zorgt er voor dat mijn accu weer 50% bevat als ik naar huis wil, en tegen welke prijs? Want tegen de tijd dat ik wil gaan, staan alle stroomleveranciers te laden. Met hele dure piek stroom (6 ct/kWh, of nog heel veel meer). En valt het net uit vanwege overbelasting. Stom systeem.
Dank voor je voorbeeld, Henkie.
Natuurlijk kan ieder op het eerste gezicht al inzien dat dit concept niet werkt, maar helaas is Van Hooijdonk, vurig Urgenda-adept, daar niet van te overtuigen. En zij hebben wel de macht in handen.
Beste Theo,
Duidelijk dat dit Urgenda luchtfietsers zijn. Want wat verder nog onder de mat geveegd wordt, zijn de kosten van de laad infrastructuur. Een gewone slak lader voor 14 h laden kost minimaal 2000 Euro, een Tesla Supercharger iets van 50.000 per aansluitpunt. Dan staat er gedurende 40 min een auto. Dat zijn er maximaal 36 per dag. Dan is er 100kWh* 36* 0.22=792 Euro aan stroom omgezet. Die 100 kWh is vanwege de vermindering van de laad/ontlaad rendementen bij dergelijke hoge laadstromen. Maar wie zal die Supercharger gaan betalen? In de UsA zit gebruik van de SC bij de prijs van de auto inbegrepen, zo’n 2000$ voor een 85. Bij een 60 kost het extra 2000$. Een vorm van voorfinancieren dus. Maar hoe moet dat voor de andere merken elektrische auto? De belastingbetaler?
Er is geen sprake van opslag, maar van doorgeven van stroom. Waar zouden anders de accubatterijen moeten zijn voor die opslag? De stroom wordt geleverd door de gebruikelijk fossiel gestookte centrales met een rendement van ca. 30%. Dus om 1 liter diesel te besparen verstoken we 3 liter olie. Duurzaam?
elektromotoren hebben een rendement van 90%, bij benzinemotoren is dat 25% hooguit.
Beste David,
Maar dan moet je wel alles meerekenen. Diesels halen 40% thermisch rendement. Accu’s 90%, electromotor 90%, kom je op 81%. Maar die stroom, he, waar komt die vandaan? Kolencentrale? Gas? PV? Windmolen? Rendementen? Uiteindelijk maakt het allemaal niet zoveel uit.
Beste Henkie,
doe niet zo moeilijk.
stroom komt uit een stopcontact. Je ziet het niet, je hoort het niet, je ruikt het niet.
En dus is het hartstikke schone energie.
En als het schoon is, dan is het “groen”.
En als het “groen” is, dan is het goed.
Simpel toch? ;-)
http://www.realclearenergy.org/articles/2015/09/11/can_the_molten_salt_reactor_break_through_108743.html
Zeer actueel; China zet een spurt in om binnen 10 jaar massaal op Thorium elektriciteit over te schakelen. Thorium MSR voordelen : Lage straling, meltdown van kernal niet mogelijk, Thorium afval is laag radioactief, Thorium voorraden op de wereld zijn voor 1000 jaar en meer. Aangepaste Thorium centrales kunnen opgeslagen uranium afval en plutonium afval opgebruiken en afbreken.