(Caveat lector: de schrijver dezes beschikt niet over enige deskundigheid op gebied van politiek en economie, en heeft geen enkel geldig excuus om volstrekt off-topic te gaan. Maar hij kon zich gewoon niet inhouden! Een echt zondag-blog dus. Vooral niet lezen!)
Europa in het kort
Onze politici hebben ons opgezadeld met een Europese munt, een Europese politieke unie, en een desastreuze Europese financiële crisis, die waarschijnlijk voor een paar zuidelijke landen in een drama gaat eindigen en vele jaren lang onze eigen welvaart sterk onder druk gaat zetten. Veel van wat we dachten opgebouwd te hebben aan kapitaal en oudedagsvoorziening zal verdampen, en – misschien wel het ergste – we zullen al die tijd machteloos moeten toezien.
De oplossing: een oppermachtige Europese regering?
Waar ze de brutaliteit vandaan halen weet ik niet, maar nu blijken opeens sommige Europese politici en economen te vinden dat de EU te weinig macht heeft om de crisis in goede banen te leiden. Dus of we maar even akkoord willen gaan met een nog véél grotere centrale economische macht, de facto een Europese politieke federatie met een centrale overheid, die ook de belastinginning bepaalt. Alleen dan is de crisis het hoofd te bieden.
Tsja, en als we dat niet willen is er maar één alternatief: de EU laten klappen en weer allemaal op eigen benen staan; de gulden terug, totale crisis… “nou, je begrijpt natuurlijk wel dat dat geen echte optie is!”
Begrijp ik het goed? Dezelfde heren die ons in deze ellende hebben gestort, voeren juist dát feit aan als excuus om nóg meer macht te krijgen?? Maar als een dergelijke centraal geregeerde financiële unie noodzakelijk was om een stabiele Euro te kunnen garanderen, waarom is men dan aan het EU experiment begonnen zonder deze machtsbasis? Leg me dat eerst maar eens uit, voor je me vraagt om méér macht!
Wat er fout ging
Deze hoogst uitzonderlijke keer wil ik een positieve opmerking maken over de Nederlandse pers. Toen de Euro ingevoerd moest worden, vroeg een vasthoudende TV journalist aan minister van financiën Ruding (nota bene gepromoveerd op het proefschrift ‘Naar één geïntegreerde Europese kapitaalmarkt?’, dus die moest het weten…) of het niet gevaarlijk was om onze spaarcentjes te koppelen aan de “niet zo degelijke” landen in Zuid Europa. Dat interview ging ongeveer zo:
Als de mediterrane landen geen begrotingsdiscipline zullen betrachten, zakt daarmee dan niet onze Euro in elkaar, en daarmee ons tot dit moment zeer waardevaste spaargeld en pensioen?
Nee, dat kon niet, sprak de minister geruststellend.
Waarom niet? Nou, omdat een land dat teveel uitgeeft niet meer kredietwaardig is, en daardoor het geld veel te duur moet gaan lenen, en dat uiteindelijk niet op kan brengen, dus automatisch zijn begroting op orde zal brengen.
Ja maar als ze dat nou gewoon toch niet doen?
Nee dat kan niet gebeuren, daar zorgt de financiële markt voor.
Maar als ze dat nou tóch niet doen, (Nee dat kan niet..), kunnen we ze dan uit de EU zetten?
Nee dat kan niet. We zijn voor altijd aan elkaar verbonden.
Ik was zo verontrust door dit interview dat ik het me tot de dag van vandaag bijna letterlijk kan herinneren.
Valse start
Direct na de invoering van de Euro in het financiële verkeer in 1999 ging het al mis. Door het klappen van de internetbubbel hadden de economieën het moeilijk, en wilde men die als vanouds gaan stimuleren. Dat kost natuurlijk geld, maw een oplopend begrotingstekort. Daardoor overschreden meteen een aantal landen het keiharde maximaal toegestane begrotingstekort van 3%. Dat was nota bene nog vóór de Euro als munt in onze portemonnee zat!
Eigenlijk was er dus vanaf de eerste dag al geen enkele begrotingsdiscipline. Hierover sprak Duisenberg in 2002 de volgende wijze woorden:
Dientengevolge slaagde een grote meerderheid van de landen er niet in het in de respectieve stabiliteitsprogramma’s voor 2001 nagestreefde overheidssaldo te verwezenlijken…… Bovendien herbevestigden landen die nog begrotingsonevenwichtigheden vertoonden, hun belofte om in 2003 of 2004 een veilige begrotingspositie te bewerkstelligen.
De ontwikkelingen in 2001 en de geprojecteerde uitkomsten voor 2002 bevestigen de kwetsbaarheid van de overheidsfinanciën – met name in de landen die nog begrotingsonevenwichtigheden vertonen. De Europese Commissie deed de aanbeveling Duitsland en Portugal tijdig een waarschuwing te geven. De Ecofin-Raad achtte de daaropvolgende herbevestiging en zelfs aanscherping van de begrotingsbeloften door deze twee landen een toereikend antwoord op de bestaande bezorgdheid. Waakzaamheid is nu geboden om te komen tot zowel strikte naleving van de middellange-termijnplannen als daadkrachtige tenuitvoerlegging van de procedures vervat in het Pact voor Stabiliteit en Groei.
……Daarom is, denk ik, de voornaamste les die wij uit de recente ervaringen kunnen trekken dat onder normale omstandigheden landen een begrotingspositie dienen te hebben van nabij evenwicht of in overschot.
En laten we niet vergeten dat de uitdagingen op de middellange termijn die te maken hebben met de vergrijzing van de maatschappij eveneens vragen om begrotingsconsolidatie
Het stabiliteitspact werkte dus helemaal niet zoals men gedacht (gedroomd?) had, en er bleek dus wel degelijk politieke druk nodig om de waarde van euro te beschermen.
Ook die bleek echter volstrekt niet effectief, evenmin als de woorden van Duisenberg: het jaar erna gingen zelfs Duitsland en Frankrijk over de 3% heen. Namens Nederland protesteerde Zalm heftig, maar die bleek even later evenmin zijn zaakjes voor elkaar te hebben.…
Struisvogelpolitiek
In de tien jaar daarna blijken sommige lidstaten hun begrotingstekorten puur naar eigen wens te laten oplopen. Griekenland loog zich te barsten, maar elke econoom kon zo zien dat de opgegeven cijfers niet konden kloppen. En als je jarenlang als EU geen toegang krijgt tot de noodzakelijke gegevens om de cijfers te controleren, weet je natuurlijk dat het helemaal mis zit. Maar alles werd onder het tapijt geschoven, en geen enkele politicus voelde zich geroepen om degene te zijn die de knuppel in het hoenderhok gooide. Het ging toch allemaal prima met de sterke Euro?
Het mechanisme werkt dus niet zoals Ruding beloofd had. Je kunt als potverterend land namelijk gewoon nog tijden lang geld lenen op de kapitaalmarkt. Griekenland zat op 15% begrotingstekort in 2009 (toegestaan 3%), met een staatsschuld die opgelopen was tot 140% van het BBP (60% toegestaan), en bleef dapper geld lenen van banken die daar kwijlend belachelijke rentes op scoorden.
Door niet op tijd in te grijpen hebben de laffe politici de ellende zo groot laten worden dat het land zelf ook met de meest draconische maatregelen er niet meer uit kan komen, en we Griekenland als een zwart gat voor altijd overeind moeten gaan houden om een bankencrisis te voorkomen.
Deze lakse opstelling vind ik dermate onverantwoord dat het me plezier zou doen als hiervoor wat verantwoordelijke politici in de cel zouden belanden.
Het komt door de speculanten!
Steeds vaker wordt ook tussen de regels door te verstaan gegeven dat het beleid rond Griekenland vooral wordt ingegeven door de angst voor het gedrag van speculanten, die grof inzetten op het failliet gaan van deze zwakke broeder. Wat er ook gebeurt: dat mag ze niet lukken van de EU bazen! Want na Griekenland zou dan Portugal volgen, en dan zouden ze (nóg veel rijker en machtiger geworden) met succes hun pijlen op Italië en Spanje kunnen richten.
Hoor ik het goed? Diezelfde financiële markt die volgens Ruding juist de ijzeren vuist was die de landen tot begrotingsdiscipline zou dwingen, en daarmee een centrale financiële overheid overbodig maakte, is dus juist de déstabiliserende kracht waar alle ellende door komt?
Hoe naïef zijn die toppolitici en topbankiers dertien jaar geleden dan wel niet geweest toen ze in dit dwaze avontuur stapten? Misschien hadden ze toch even na moeten denken toen de Amerikaanse economen het euro-plan bij voorbaat een mislukking achtten…
Opheffen van de EU, of naar de federatieve staat Europa
Er wordt ons door economen voorgespiegeld dat dit op termijn onze twee opties zijn, omdat we niet eeuwig door kunnen gaan met het overeind houden van steeds meer failliete landen, en dus bij zwakke lidstaten bijtijds draconische politieke hervormingen moeten kunnen afdwingen.
Uiteraard wordt in de praktijk door de politici voor de derde optie gekozen: pappen en nathouden tot hun zittingstermijn erop zit. Misschien lost het probleem zich daarna wel vanzelf wel op!
Maar er zijn twee andere opties denkbaar, die samen wellicht de enige acceptabele fundamentele oplossing vormen:
1. Wie failliet gaat ligt eruit
Wie nu failliet gaat, kan namelijk nooit meer overeind krabbelen zonder een eigen munt, omdat hij door de veel sterkere landen van de Europese markt gedrukt wordt, als alles in Euro’s verrekend wordt en alle grenzen open zijn. We creëren dan dus een poel van gefaalde landen die nooit meer gezond kunnen worden, en als een steeds zwaardere molensteen om de nek van de overblijvende landen zullen hangen.
Als Rutte en Merkel goede politici zijn, hebben ze hier al eens uitgebreid over gefilosofeerd onder het genot van een goede Riesling: als alles mis gaat, stappen we met alle degelijke landen uit de Euro en voeren onze eigen noordelijke Neuro in. Met als afsluiting van het gesprek dat ze naar buiten toe uiteraard zouden roepen dat dat écht absoluut uitgesloten is.
2. Van EU naar EEG
Nu kom ik op het punt waar ik eigenlijk over wilde bloggen, en waar ook het verband met klimaatbeleid in besloten ligt.
Het besluitvormingsproces in de EU is al vanaf het begin een monster, dat alleen ellende kan baren. De reden daarvoor is dat het op twee tegengestelde benen hinkt: de economische gedachte dat er één Europese markt moet zijn, en de politieke gedachte dat er één Europese democratie moet zijn.
Als men het beslissingsproces in de EU op economische grondslag zou baseren, zou het m.i. nog maar de vraag zijn of men op dit moment wel zo machteloos zou zijn, en zelfs of er überhaupt wel een financiële crisis was geweest. Het hervormen van de EU van een politieke unie naar een naar een economische gemeenschap zou dus een belangrijk onderdeel kunnen uitmaken van een structurele oplossing van de crisis. Hierover gaat de rest van deze blog.
Het Nederlandse belang of het belang van de Christendemocraten?
De oorsprong van de EU ligt in de EGKS, de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal. Een eerste poging (gestart in 1948) om één markt te creëren voor deze twee voor de opbouw van Europa belangrijkste grondstoffen, van Duitsland, Frankrijk, Italië en de Benelux. Prachtig, noodzakelijk, en het werkte redelijk goed. Al 6 jaar na de oprichting in 1951 werd deze uitgebreid tot een algemene Europese Economische Gemeenschap.
Maar meteen was er al een politieke achtergrond: oorlog moest nooit meer mogelijk zijn vanwege de gemeenschappelijke ipv concurrerende economische belangen.
Was dit politieke aspect oorspronkelijk een bijbedoeling van het oprichten van een economische unie, en werd er vooral op economische gronden beslist, waarbij de belangen van de aangesloten landen als richtlijn golden; bij de huidige EU is het omgekeerd.
Dat is een politieke unie, waarin de economische aard van de samenwerking niet in de structuur terug te vinden is. Integendeel: de structuur bestaat uit een Europese democratie, en een Europees Parlement (EP) waarin de zetels – uiterst democratisch – ruwweg gebaseerd zijn op het aantal inwoners van een lidstaat. Toch is het parlement niet gebaseerd op het debat tussen landenafvaardigingen, maar op de belangentegenstelling tussen politieke fracties van grote stromingen. Al het Europese beleid wordt dus gemaakt, gebaseerd op de machtsverhoudingen tussen de verschillende politieke richtingen. Degene op wie u stemt, gaat niet het Nederlandse belang verdedigen, maar het belang van zijn Europese partij.
Een CDA-er die op zijn Europese kandidaat stemt, versterkt daarmee dus in de eerste plaats de invloed van Berlusconi en Sarkozy op Europa. Iets wat geen enkel verband houdt met zijn eigen belang. Heel democratisch, maar welke Europeaan voelt zich zó solidair dat hij geen enkel eigenbelang wil laten meespelen?
De ministerraad
Geen enkel land zou zich bij de EU hebben aangesloten als de beslissingen inderdaad puur Europees-democratisch genomen zouden worden. Dat zou een einde van de soevereiniteit betekenen. Dus is er een overkoepelende raad van ministers van de lidstaten door welke alle besluiten die door de parlementaire democratie zijn heengekomen (na eindeloze amendementen en gelobby om het aldaar eens te worden) alsnog worden gescreend op landsbelang, voor ze in werking gaan. En tot de invoering van de nieuwe grondwet (die niet zo mocht heten) had elk land in die raad nog een vetorecht ook.
Er wordt natuurlijk geen enkel besluit meer aangenomen als ieder van de 27 landen kan vetoën. Tenzij het er iets voor in ruil krijgt natuurlijk: ook als je geen enkel bezwaar mocht hebben tegen een nieuwe wet dan verzin je er wel een, om er iets anders voor terug te krijgen. Zo begint dus de grote koehandel…
Nu de veto’s grotendeels van tafel zijn is dit effect minder sterk, maar uiteraard wordt er nog steeds flink gekonkeld en gelobbyd, met achter de schermen vooral de grote dans om de Europese landbouwmiljarden.
Het idealistisch ontkennen van de nationale belangen in de opzet van het EP leidt dus tot een dwaas parlementair beslissingsproces, dat uiteindelijk uitmondt in een onfris machtsspel in de ministerraad dat juist helemaal draait om die belangen!
Hoe krom kun je iets organiseren….
Het Europees Parlement: hinken op een mank been
Heel frustrerend is dit uiteraard voor de europarlementsleden. Uiteindelijk zitten ze er voor spek en bonen bij: ze hebben niet echt iets te vertellen. Vandaar dat ze er alles aan doen om hun macht te vergroten.
Meer geld
In de eerste plaats doen ze dat door zoveel mogelijk geld rond te pompen. Dit leidt tot de belachelijke situatie dat we als lidstaat proberen om zoveel mogelijk van wat we bijdragen weer in eigen land terug te krijgen. Waarom? Omdat we denken dat de parlementariërs in Brussel en Straatsburg ons geld beter in ons eigen land kunnen besteden dan wij zelf?
De lidstaten zouden per definitie geen geld terug moeten kunnen krijgen. We betalen samen de Europese bureaucratie en verder heb je bijdragers en ontvangers.
Geen Europese subsidie meer voor Wassenaar omdat het werkloosheidspercentage er zo hoog ligt, en geen Nederlandse monumenten meer die met Europese steun worden opgeknapt. Daarover kunnen we prima zelf beslissen. Alles wat je centraal voor een heel continent regelt, wordt minder efficiënt en krijgt een regelmechnisme dat op lokaal niveau amper nog van toepassing is. Kijk maar eens naar de geldstromen, bijvoorbeeld die voor visserij. Hoe die allemaal in Spanje terechtkomen bij een paar grote bedrijven, terwijl ze bedoeld zijn voor kleine vissertjes.
Zoiets is vanuit Brussel helemaal niet te regelen.
Meer macht
In de tweede plaats probeert men macht van de lidstaten naar het EP toe te trekken. De Europese grondwet die we hebben afgewezen ging hier al best ver in. De uiteindelijk geaccepteerde versie is wat afgezwakt, maar het door het EP zo vurig gewenste afschaffen van het vetorecht (voor de meeste gevallen) is wel doorgegaan.
Meer mensen
In de derde plaats probeert men zo groot mogelijk te worden. Hoe meer lidstaten, hoe minder de afzonderlijke regeringen te zeggen hebben. Dus mini-economietjes als Griekenland, de Baltische staatjes, Roemenië en Bulgarije, werden ingelijfd onder het mom van een grotere afzetmarkt van de Europese industrie. Maar of die landen er wel aan toe waren, werd volstrekt oninteressant gevonden. Het trucje daarbij is: je begint een procedure van toelating, roept jarenlang dat je uiterst streng zult zijn, en dat over toelating pas wordt beslist als aan alle voorwaarden voldaan is, maar na een paar jaar is de procedure zover dat men niet meer terugkan, en wordt het land toegelaten onder compleet valse voorwendsels. Zo is het met Griekenland gegaan, zoals nu blijkt, en ik durf er heel wat onder te verwedden dat het met Roemenië en Bulgarije zeker niet beter gesteld is.
Vervolgens kunnen de nieuwe lidstaten niet eens meer gedwongen worden om nog te hervormen. De gevolgen beginnen duidelijk te worden…
Europeaan of Nederlander?
De politieke structuur van de EU is gebaseerd op het feit dat we allemaal Europeanen zijn en samen de toekomst in willen gaan. Maar zo wordt dat helemaal niet door de bevolking gevoeld. We voelen juist een eigenbelang als lidstaat, en zijn niet bereid om ons lot te verbinden aan volkeren waar we geen affiniteit mee hebben of solidariteit voor voelen. En als dat tot voor kort al niet zo was, dan is de huidige Griekse crisis genoeg om iedere huidige volwassene tot zijn dood dit gevoel mee te geven.
Weinigen hebben in de gaten hoe principieel en hoe precair dit evenwicht tussen eigenbelang en solidariteit ligt. Alleen als we er constant op gewezen worden dat we samen één volk zijn, met één koningin, taal, geschiedenis, cultuur, vlag, volkslied, met nationale helden, en vooral: met een nationale trots (in ons geval geconcentreerd op Oranje), voelen we ons ook solidair met onze landgenoten. Dit soort vage symbolen vinden we in Nederland maar genant chauvinisme, maar ze zijn oh zo nodig! Waarom zou ik anders als Groninger mijn gas uit de grond laten halen en de opbrengst naar die rare Brabanders laten stromen? Of als geslaagd ondernemer de helft van mijn inkomen afstaan voor sociale voorzieningen voor mensen die ik helemaal niet ken? Alleen dat ongrijpbare eenheidsgevoel kan daar voor zorgen.
Pas als we dit gevoel van eenheid hebben zijn we bereid tot het irrationeel soort altruïsme dat we solidariteit noemen. Dat is erop gebaseerd dat we er van uitgaan dat die solidariteit wederzijds zou zijn: dat als de ander er beter aan toe zou zijn dan ik, hij mij ook zou laten meeprofiteren. Ook al zal dat in dit leven nooit aan de orde zijn. Het appelleert aan een diep in onze genen geworteld stamgevoel.
Dat soort gevoel zullen we nog generaties lang niet hebben voor andere Europese volken. En zelfs niet voor de grote buur waar we eigenlijk een provincie van zijn, vanwege een akkefietje in de vorige eeuw.
Dat de naïviteit achter de Europese Eenwordingsgedachte vaste vorm heeft aangenomen in de huidige EU structuur is in mijn ogen dan ook een absurde fout die gecorrigeerd moet worden.
Samen sterker
Een heel andere gedachte is die dat we samen veel sterker staan. Met grootmachten als China en de VS als concurrenten is een economisch versnipperd Europa gedoemd in de marge te verdwijnen. De euro is dan ook absoluut noodzakelijk voor onze welvaart. Alleen mag je hem natuurlijk niet in handen geven van een bestuurlijk gedrocht zoals de huidige politiek georganiseerde EU.
Bij economische samenwerking wordt er helemaal geen solidariteit gevraagd: je doet alleen maar die dingen samen waar alle partijen beter van worden. Dan is het marchanderen met belangen opeens een heel legitieme bezigheid, want dat is een vorm van optimaliseren. Hoe meer hoe beter.
Bij economische contracten kun je ook veel beter vastleggen wat ieders verplichtingen zijn, en wat de consequenties zijn van het overtreden van de afspraken. Zo is er uitstekend een Europese unie aan te gaan over een munt, en daarbij vast te stellen wat de consequenties zijn van een te hoog begrotingstekort. Dat mag niet afhankelijk zijn van politieke spelletjes zoals nu. Ook mag ingrijpen in een falende staat zoals Griekenland (al méér dan 20 jaar, de uit de hand lopende overheidsuitgaven waren al bekend in de tachtiger jaren) niet afhangen van de politieke opportuniteit. Dat moet een ingebouwd mechanisme zijn, met keihard vastgelegde consequenties.
Verder geldt in economische structuren dat degene die betaalt ook bepaalt. Wie ontvangt houdt zijn mond en levert de overeengekomen tegenprestatie. Dat versterkt de eigen verantwoordelijkheid van fundamenteel ontvangende landen aanzienlijk, en maakt de kans op schaamteloos potverteren en een uiteindelijk falende economie veel kleiner.
De Europese Centrale Bank
Nu is het monetaire beleid ook in de huidige situatie al grotendeels uit de handen van het Europese Parlement gehouden: het betreft uiteraard maar 17 van de 27 landen, en het beleid is neergelegd bij de Europese Centrale Bank (ECB).
Die is volledig onafhankelijk:
Het is noch de ECB, noch een nationale centrale bank, noch enig lid van hun besluitvormende organen toegestaan instructies te vragen aan dan wel te aanvaarden van instellingen of organen van de Gemeenschap, van regeringen van lidstaten of van enig ander orgaan.
Toch werd de begrotingsdiscipline meteen aangepast toen Duitsland en Frankrijk er even last van hadden. Dat ging dan zeker telepathisch?
Ik heb geen idee hoe de beslissing om Griekenland tot de orde te roepen en hard in te grijpen vijf jaar geleden genomen had moeten worden. Er moeten bij de ECB mensen gezeten hebben die de snelle aanpassing van het pact onder druk van Duitsland en Frankrijk, en later de ontwikkelingen in Griekenland, tenenknijpend en handenwringend aanzagen. Maar blijkbaar moeten ze hun pootjes laten hangen naar de politici, en vonden die het niet “opportuun” om in te grijpen. Ook het marktmechanisme bleek eerder averechts te werken dan regulerend.
We zitten dus blijkbaar met een instabiel systeem, dat door geen enkele instantie in goede banen geleid kan worden, ook niet de ECB. Het systeem is door politici ingevoerd, en nu het fout loopt, ligt het probleem ook weer bij politici op het bordje. Uiteraard zal men dan ook politieke middelen gebruiken om het op te lossen of voor zich uit te schuiven. Dat vind ik weinig hoopgevend….
De Banken
De rol van de banken in deze crisis is, zoals te verwachten, immoreel en verfoeilijk.
Ze maakten eerst de hele ontwikkeling mogelijk door willens en wetens véél te grote leningen te verschaffen, tegen rentetarieven waartegen ze gewoon geen nee konden zeggen. Die rentes waren natuurlijk zo hoog, omdat het riskante leningen waren. En van die rente werden grove bonussen uitbetaald aan de heren zakkenvullers, geen fondsen aangelegd voor als de landen onverhoopt in gebreke zouden blijven.
Economisch manipulator pur sang Goldman Sachs (ik schreef er eerder uiterst negatief over) heeft zelfs de Griekse regering nog geholpen bij het verbergen van de tekorten en het zolang mogelijk voortzetten van de ingeslagen desastreuze weg, daarmee rechtsreeks de Europese munt ondergravend. Stel dat wij zoiets met de dollar zouden doen?!
Maar nu Griekenland de facto failliet is, piept men opeens dat hun blootstelling dermate hoog is dat zij als systeembanken omvallen als Griekenland failliet verklaard wordt.
Oeps, dat moeten we niet hebben, denken de politici dan (voor de tweede keer binnen drie jaar) en draaien de pot met belastinggeld open om de huid van de banken alweer te redden.
Ook hier ontbreekt weer een mechanisme waardoor voorkomen wordt dat walgelijke zelfverrijking beloond wordt als het maar op enorme schaal wordt toegepast.
Als er altijd een politiek vangnet is, is de financiële marktwerking verder pure fictie en slechts een middel om jezelf te verrijken.
Een Nieuwe Europese Economische Gemeenschap
Een economisch gestructureerde EU kan daar verandering in brengen door de samenwerking vast te leggen in harde contracten waar de politici daarna geen invloed meer op hebben. Uiteraard krijgen de netto betalers het dan voor het zeggen.
Door de huidige structuur is een hervorming van de EU in deze richting onmogelijk: de ontvangers zijn numeriek in de meerderheid. Vandaar mijn suggestie voor de Neuro. Ik voel me prima in een unie met de Scandinavische landen en Duitsland, als deze gebaseerd is op economische contracten.
De Fransen mogen meedoen, maar alleen als ze flink inbinden: de waanzin rond Straatsburg als tweede hoofdstad van Europa heeft bij mij iets te veel kwaad bloed gezet….
Klimaatbeleid
Hoe slecht het Europese beleid tot stand komt wordt treffend bewezen door het klimaatbeleid. De CO2 doelstellingen vanuit Europa zijn volstrekt onhaalbaar, en zouden de Europese economie ten gronde richten, als de financiële crisis dat niet al deed. Maar ze leggen meer macht bij de EU, dus wordt die kans aangepakt.
Het feit dat de EU in feite vooral een landbouwsubsidie-orgaan is, maakt Brussel erg gevoelig voor de landbouwlobby. Toen de kwakkelende landbouw met het briljante plan kwam om bio-ethanol te gaan maken uit maïs, zogenaamd in de strijd tegen klimaatverandering, was er al een wet waarin bijmenging in benzine verplicht gesteld werd, vóór überhaupt gekeken was of het wel CO2 bespaarde. Dat we inmiddels weten dat het alleen maar méér energie kost in de vorm van méér aardgas dan er aan energie in het ethanol zit, en wellicht marginaal wat CO2 bespaart, verandert niets aan de steeds grotere door de EU voorgeschreven percentages bijmenging. Ook is uiteraard de voorgeschreven zuiverheid van de ethanol volstrekt nodeloos dermate hoog gesteld dat de energetisch veel gunstigere Zuid Amerikaanse ethanol er niet onder valt. Een enorme geld- en energieverspillende Europese ethanol-industrie is het gevolg.
Ook het nadrukkelijk aanhaken bij het IPCC door het EU establishment is een onderdeel van het opschalen van de eigen rol. Ik beschreef al eerder welke centralistische politieke gedachten er bij sommigen achter de IPCC claims zitten, tot en met een wereldregering die de markten haar wil op kan leggen.
Het is duidelijk dat Europees klimaatbeleid totaal anders ingericht zou worden, wanneer het op basis van economische afwegingen zou worden vastgesteld. En zo ben ik uiteindelijk toch on-topic uitgekomen!
Aanbevelingen voor de politici
1. Laat de gedachte los van één politiek democratisch Europa, en werk toe naar een Europese Economische Gemeenschap, gebaseerd op gebruikelijke economische samenwerkingsverdragen.
2. Schaf het politieke circus in Brussel af: geen verkiezingen meer, geen parlementaire democratie meer, maar landenvertegenwoordigers die economische verdragen voorbereiden voor de Europese ministerraad. Zo kun je de gebouwen gewoon blijven gebruiken.
3. Vorm de Brusselse ambtenarij om tot een nevenvestiging van het Europese Normalisatie Instituut, waar Europese regelgeving op zinnige gronden en in overleg met de industrie genormaliseerd wordt.
4. Het rondpompen van geld wordt beëindigd. De Brusselse organisatie wordt betaald door de lidstaten naar hoogte van het BNP, en verder wordt per initiatief bepaald wie betaler en wie ontvanger wordt. Dit gebeurt vrijwillig, uit welbegrepen eigenbelang. Voorbeeld: een aantal landen met een sterke klassieke traditie zoals Duitsland en Nederland kunnen besluiten tot het instellen van een fonds dat besteed gaat worden aan het behoud van de overblijfselen uit de Griekse Oudheid. De besteding daarvan wordt bepaald door de gevers. Evenzo kunnen de rijke landen besluiten om de zwakke broeders vooruit te helpen door het financieren van infrastructuur of onderwijs, of door goedkope staatsleningen. Hierdoor ontstaan nieuwe markten voor onze producten. Maar uiteraard wel op strenge voorwaarden aan de begrotingsdiscipline en de controle daarop!
5. De Euro blijft, maar in handen van een werkelijk onafhankelijk financieel orgaan, en gegrondvest op harde contracten, die een stabiliserend mechanisme in zich dragen. De huidige situatie kan er aanleiding toe geven om de Eurozone te beperken tot een kleinere groep economisch gezonde landen, te noemen de Neurozone.
6. Landen met een te zwakke economie om zich staande te houden binnen de Neurozone, krijgen hun eigen munt terug, of kunnen ervoor kiezen deel te nemen in de zg. Meurozone, een lokale Mediterrane gemeenschap van landen met een vergelijkbare levensstandaard en productiviteit. De criteria hiervoor zijn economisch en vastgelegd, buiten invloed van de ad-hoc politieke belangen.
7. Uiteraard wordt per direct alles wat met de Europese organisatie te maken heeft teruggetrokken uit Straatsburg, en op kosten van Frankrijk verhuisd naar Brussel.
Goed stuk!
Het calvinistische Nederlandse volk zal – net zoals in meerdere landen van de EU al tijden het geval is – in opstand moeten komen tegen wat er nu allemaal aan de hand is.
Ook moeten we leren rekenen, want we volgen de gedachtenspinselen van politici en bestuurders haast blindelings.
Bijvoorbeeld: in 4 jaar tijd 18 miljard bezuinigen terwijl de staatsschuld met 30 miljard per jaar op loopt heeft de hele natie in slaap gesust, maar slaat werkelijk nergens op. In die periode van 4 jaar loopt de schuld dus minimaal met 102 miljard op. We zijn alleen maar bezig met rente betalen, terwijl politici en bestuurders breed om zich heen graaien en nog zoveel mogelijk proberen een graantje mee te pikken.
De huidige kaartenhuiseconomie staat reeds tijden op instorten en HET MOMENT is waarschijnlijk zeer dichtbij.
Dat is een goede zaak want dan kan "het systeem" op een verantwoorde manier opnieuw worden opgebouwd zonder al die oeverloze potverteerders die nu allemaal met hun vingers in de pot zitten.
I couldn't agree more.
EU nee
EEG JA
Het gevaar bestaat alleen dat door de huidige crisis in de EU er in paniek een politieke unie doorgedrukt wordt, waardoor we nooit meer van de EU afkomen. Dan wordt het hier ECHT de EUSSR.
@ Theo: Verantwoord stuk journalistiek! Geen bezwaar met off-climate-topic. Leest prettig.
Europa is als een bak krioelende wormen: Geen overzicht, geen samenhang, geen bestuur, geen solidariteit, geen buitengrenzen, geen maat houdend, geen tucht, geen taal, geen Europees gevoel (behalve bij politiek carriere makende socialisten), en bemoeizucht op alle sociale terreinen en ook onzinnige bemoeizucht omtrent Milieu & Klimaat.
Een drama dreigt zich af te tekenen voor de belastingbetalers, omdat de algemene stemming zich in toenemende mate tegen dit Europa keert.
"Hoe lang ga je door met pompen op het totaal bodemlek schip "Europa"?
Ik ben gekomen tot: “Waar ze de brutaliteit vandaan halen weet ik niet, maar nu blijken opeens sommige Europese politici en economen te vinden dat de EU te weinig macht heeft om de crisis in goede banen te leiden.”
Tot zover zou ik 57 opmerkingen willen maken. Net wakker, met een ellenlange to do-lijst voor m’n snufferd kies ik even voor: werken. Al vraagt een mens zich wel eens af: Waarvoor?
Wat ik al zo’n jaartje of vier merk onder mijn gasten: De mensen resigneren, trekken zich terug op hun terp, denken aan zich zelf en hun directe naasten. De zorg om een betere wereld wordt allengs geheel naar de achtergrond gedrongen.
Socialistische machtspolitiek heeft zoals ALTIJD een averechts effect op de houding van de burger. Het wordt ieder voor zich een god voor ons allen en geen politicus die het in de gaten heeft of misschien wel: en de politici hebben er gewoon lak aan.
Wat je inleiding betreft: heb je het idee dat J.K. de Jager weet hoe het zit, dat hij ons je de uitkomsten van de verschillende scenario’s kan voorrekenen?
Tovenaarsleerlingen zijn het. En voor zover zelf geen leerling maar leermeester heeft iemand als de immer goedgeluimde Zalm er met z’n neus bovenop gestaan.
Best wel lachen die ingeleverde staalharde procenten op een staalharde Gulden in ruil voor een Europese pretparkmunt.
Nog even tussendoor maar u wist het al: De ECB gaat Italiaans en Spaans staatspapier kopen.
De zorgen zijn over, we kunnen weer rustig slapen.
Alhier breekt meteen de zon door!
Ik vind het ook te veel van het "goede", maar de staatsschuld moet wel bekeken worden als percentage van het GDP; rond 50% dus.
Menig huizenbezitter zou bij dat percentage in de handen wrijven.
Op basis van gegevens tot en met juli 2011 zou je kunnen zeggen dat de staatsschuld in 2011 oploopt met ~22 miljard.
Over een toename van het GDP is nog niet veel te zeggen.
@DWK
Of De Jager het allemaal snapt weet ik niet. Politici worden vanuit een totaal andere job op een ministersstoel gedropt en moeten de tent draaiend houden. De eerste jaren ben je al blij als je dat zonder al te grote blunders lukt. Aan een lange termijn visie kom je denk ik niet toe.
Vooral ook omdat je als Nederland maar een beperkte invloed hebt. Dan heb je niks aan een Grote Visie. Er wordt op dit moment actie verwacht van de politici dus doen ze iets. Niets doen is geen optie. En niemand weet waar het op uit draait.
Dat is de grote makke van democratie: voor de poppetjes zelf bestaat er geen lange termijn.
De stabiliteit moet dus uit de geschapen structuur komen.
En ik constateer dat in de structuur rond de Euro geen stabiliserend mechanisme is ingebouwd.
Het verwachte mechanisme (zie de opmerkingen van Ruding) blijkt niet of zelfs averechts te werken.
Als je een zo ingrijpend project opstart met een slecht doordacht basismechanisme, ben je zeer fout en verwijtbaar bezig! Zeker als je opvolgers niet eens in de gaten houden of het mechanisme zijn werk wel doet, en het totaal uit de hand laten lopen.
Met name de ECB heeft heel wat uit te leggen, tenzij ze door Merkel en Sarkozy keihard de mond gesnoerd zijn. In dat geval rust er een zware verantwoordelijkheid bij de politici.
Dit zou uitgezocht moeten worden!
Prima stuk, met instemming gelezen! En eigenlijk niet "off topic" ook, want weining dingen zijn momenteel zo belangrijk als de financiële crisis en de Eurocrisis.
Ik zie maar één uitweg: de EMU opheffen, de Euro opdoeken en terug naar een soort EEG.
Wat er na de EEG gekomen is in Europa is eigenlijk alleen maar ellende geweest. En op een uitgesproken achterbakse, geniepige manier achter de rug van de burgers om in achterkamertjes in elkaar geknutseld.
De EU, dat is gewoon de West-Europese, neoliberale versie van de Sovjet-Unie, even ondemocratisch, met even veel absolute minachting voor de burgers in elkaar gedraaid door de Europese politieke elite.
Daarom: beter ten halve gekeerd, dan ten hele gedwaald. Doorgaan met de EU betekent niet alleen dat ons geld, maar ook onze vrijheid, van ons wordt afgepakt!
Overigens staat er op de website van de Volkskrant een goed stuk van ex-CDA minister Bert de Vries, dat zouden zijn Eurofiele partijgenoten eens tot zich moeten nemen.
Ik vrees dat het zover moet komen dat de burgers in de Europese landen daadwerkelijk in opstand moeten komen, met alle ellende van dien.
Eerder zullen de Eurocraten niet stoppen met het "redden van de Euro" en het bereiden van hun stokpaardjes.
Wat een toestand!!!!!!
Economen zijn het "er over eens" ("hoewel geen consensus!!"), dat een crashlanding / afwaardering van de Euro en een collapse (uiteenvallen) van Europa als muntunie een kostenpost voor de belastingbetaler als gevolg heeft, die een factor 15 hoger is dan de 750 miljard die nu in het steun fonds aanwezig is. Citaat: Eijffinger op radio 1 vanmiddag.
http://www.tilburguniversity.edu/research/institu…
@ Theo: Terugkeer naar de EEG (opheffing van Europa / Muntunie) zal een heel proces zijn met vele hobbels en afschrijvingen van schulden. Volgens Eiffinger zitten we vast aan Europa (of we willen of niet, omdat het de meest economische oplossing is).
Econoom Van Wijnbergen gisteravond op TV: "Luister niet naar de vals profeten die Europa willen opheffen. Dat is het slechtste alternatief". Wijnbergen wil het Europese steunfonds uitbreiden (verdrievoudigen) ook voor Spanje, Italië, Portugal, Ierland , België. Dit om de speculanten (à la baisse) de wind uit de zeilen te nemen en hun ongelijk te geven.
http://nl.wikipedia.org/wiki/Sweder_van_Wijnberge…
Er worden vele mensen erg rijk (speculanten à la baisse) als de Euro instort. Nog meer mensen zullen hun portemonnee snel leeg zien raken.
Het hele systeem zal instorten.
Gebaseerd op gebakken lucht en niets meer.
Speculeren op de stand van de AEX.
Speculeren op lucht. Geen commodity, niets reeels, niets tastbaars. Speculeren om het speculeren.
Zo hebben de banken zichzelf kapot gespeculeerd, en de bomen groeiden tot in de hemel. Ze hebben er niets van geleerd, gaan nu gewoon weer hun gang na de nodige miljarden van de stomme belastingbetaler te hebben "verwerkt".
En die banken doen het zo goed dat ze nu weer aan de rand van een stevige ronde "STEUN" zwabberen.
En wie gaan het weer betalen, JA, de stupide belastingbetaler. En voor de goede orde, dat zijn niet de vermogende personen, maar Jan met de Pet en de middelklasse die voor de rekening mag opdraaien.
De ECB koopt massaal staatsobligaties op die helemaal niets meer waard zijn, simpelweg omdat de uitgevende staten geen cent meer te makken hebben, en dus simpelweg FAILLIET zijn.
Veel dank aan politici en bestuurders daarvoor. Die moeten we echt allemaal een geweldige positie geven omdat ze het zo "goed" gedaan hebben.
Hoog tijd voor een EERLIJK financieel systeem en een EERLIJK economisch systeem.
Het zal de enige manier zijn om een eind te maken aan de uitermate waanzinnige schuldeneconomie!
@ Turris
"Economen" zijn het vrijwel nergens over eens. Zo zijn ze bijv. ook nog steeds hevig van mening verdeeld over wat de crisis van de jaren 30 heeft veroorzaakt, cq. hoe e.e.a. had kunnen worden voorkomen dan wel beter aangepakt. Tachtig jaar na dato zijn ze daar dus nog steeds niet uit. Dat wat betreft economie als "wetenschap".
Wat van Wijnbergen wil, kan helemaal niet. Domweg omdat het geld daarvoor er niet is. Nog los van de vraag of de bevolking van de landen die het geld moeten ophoesten (Duitsland, Nederland, Finland etc.)daar niet tegen in verzet komt en hun politici bij de verkiezingen zullen afstraffen.
Ergo: dat geld dat er niet is moet in het leven geroepen worden uit het niets. Net als het geld waarmee de ECB nu staatspapier van Italië en Spanje opkoopt. Volstrekte, niet vol te houden, waanzin is het. Uitstel van executie. Schulden die niet kunnen worden afbetaald, zullen niet worden afbetaald. Ongeacht wat voor acties de ECB of het Europese steunfonds nog op de plank hebben liggen. Ze gooien gewoon goed geld achter slecht geld aan en uiteindelijk moet de boel toch gesaneerd worden.
@Turris
Ik heb een denkrichting geschetst, een visie over waar we uiteindelijk heen moeten.
Dit als aanvulling op de twee andere visies die men ons voorhoudt, met daarbij meteen de opmerking dat de ene geen optie is (de EU en de Euro opheffen) en de andere (een Federaal Europa) DUS uiteindelijk ons doel moet zijn.
Zoiets plaatst alles in een bepaalde context, waardoor zo'n doel ook met kleine stapjes steeds dichterbij sluipt als je niet uitkijkt.
Ik heb een ander, wellicht voorlopig eveneens onhaalbaar toekomstbeeld geschetst, in de hoop dat er met dit perspectief andere kleine stapjes genomen zullen worden. En wellicht uiteindelijk ook een grote stap!
Niet naar een politieke federatie, maar naar een economische gemeenschap.
Welke politieke partij heeft überhaupt de moeite genomen om uit te zoeken welke van de twee hun achterban wil? Ik vermoed dat er op dit moment geen enkele partij is, behalve de PVV, die openlijk voor deze ommekeer zou durven pleiten.
Terwijl ik vermoed dat een veel groter deel van de bevolking mijn streven steunt dan dat naar een federatie.
En ik denk echt dat er op termijn gekozen zal moeten worden tussen deze twee. Misschien wel heel snel, als de pleuris echt uitbreekt.
@Turris
> Economen zijn het “er over eens”…
"The only function of economic forecasting is to make astrology look respectable" (John Kenneth Galbraith)
> dat een crashlanding / afwaardering van de Euro en een collapse (uiteenvallen) van Europa als muntunie een kostenpost voor de belastingbetaler als gevolg heeft, die een factor 15 hoger is dan de 750 miljard die nu in het steun fonds aanwezig is.
Dat is een ad-hoc redenering. Iedere econoom kan ook berekenen dat dat steunfonds absoluut niet genoeg is om alle te verwachten problemen op te lossen. Het is amper genoeg voor Griekenland en Portugal. Als Spanje en Italië erbij komen, is er geen enkel fonds groot genoeg.
Maar op dit moment is het dus verleidelijk om voor het fonds te kiezen en te hopen dat het vanzelf weer beter wordt.
Die keuze is te verantwoorden, als het uitstel gebruikt wordt om de andere problemen écht op te lossen.
Italië heeft een grote en gezonde economie, dat kan door de broeksriem aan te halen wel degelijk sneller de (oude) staatsschuld verkleinen. Dat is eigenlijk niet eens nodig, het wordt opeens door de banken afgedwongen doordat ze opeens hogere rentes zijn gaan rekenen. Dat Italië inderdaad bezig is met bezuinigingen doet vermoeden dat daar geen faillissement zal moeten optreden.
Ierland en België zijn ook geen hopeloze gevallen. Als die willen, kunnen ze best saneren.
(In Ierland is er niet eens wat mis met het regeringsbeleid, het is de huizen bubbel als gevolg van de te snelle groei van de welvaart door de vele EU miljarden die de banken in problemen brengt.)
De EU moet deze landjes daar alleen toe "motiveren", maar heeft daar eigenlijk geen middelen voor. Dat gaat dus allemaal achter de schermen met politieke druk, zonder gegarandeerde uitkomst.
Spanje en Portugal zijn denk ik wel echte problemen. Samen met Griekenland is dat teveel voor de EU fondsen om een faillissement op te vangen denk ik.
Of de crisis op een echte ramp uitloopt, hangt dus af van de vraag of het gaat lukken om met name Spanje uit de gevarenzone te houden.
Ik weet niet hoe de kansen daarvoor liggen.
Een instortende Europese economie door het crisisgevoel dat nu verspreid wordt zal daarbij niet helpen.
Mijn accountant stelde vorig jaar al: er moet een Noord Euro kome en een Zuid Euro, want die knoflooklanden gaan ten onder
Nederland heeft economisch en ook in cultureel opzicht het meeste gemeen met Duitsland (en Scandinavische landen), de gulden was eigelijk al een D-mark met beatrix er op dus wat let ons
..wel: het establishment, er verscheen al een stuk in de dorpskrant voor progressief urbane tweedehuisbezitters NRC waarin men deze optie afschilderde als voor 'de dommen'waarna men alle credits verleende aan verdere éénwording onder de vlag van objectieve analyse. Dus van de wereldvreemde kosmopolieten hoef je niet te verwachten dat ze iedere verandering aangrijpe die hun gesubsidieerde privileges zou kunnen aantasten
Politici zijn te slap om die stap te nemen
Dus moet er een volksopstand komen, ik maak me zorgen om het pensioen van mijn vader die 40 jaar de maatschappij zinvol diende door 40 lichtingen kinderen onderwijs te geven
En die smerige graaiers van banken er maar mee wegkomen: een tribunaal voor die lui en ze uitkleden, plukken en in onderbroek in ee kerker
Dat geld behoort toe aan mensen als mijn vader en de vele anderen die de maatschappij een zinvolle dienst verleenden en daar als eerste de dupe van kunnen worden
@Rypke
Volgens mij is het probleem dat vrijwel alle regeringen een veel te grote en dure overheid hebben gecreëerd en dat valt het eerst op in de kleinere landen.
Het is toch een financieringsprobleem van de diverse staatsschulden? Die worden niet door smerige graaiers en banken gemaakt, maar door incompetente ambtenaren en regeringen.
Ik vond en vind die Euro wel heel gemakkelijk en prettig.
Die accountant van jou met zijn idee over een Noord en Zuid € lost niets op. Stel je eens voor dat we een sterke Noord € zouden hebben, dan wordt exporteren, iets waar Duitsland en Nederland kampioen in zijn, ineens een stuk moeilijker.
Nog even iets over onze incompetente bestuurders:
het is toch van de gekke dat een monetair instituut, welk in feite geen politiek instrument mag en kan zijn, gedwongen wordt om schulden op te kopen van probleemlanden. Zo'n monetair instituut moet zich bezighouden met inflatiebestrijding en de omvang van de geldgroei monitoren.
@ Theo, bedankt voor antwoord. Ook ik ben voor een federaal Europa, met overzicht, samenhang, bestendig bestuur, solidariteit, duidelijke buitengrenzen, maat houdend, bestedingstucht, minimaal één taal gezamenlijk, Europees gevoel, en géén bemoeizucht op alle fiscale en sociale terreinen en ook geen onzinnige bemoeizucht omtrent Milieu & Klimaat.
Er is geen consensus, zoals ik al stelde, echter Eijffinger en Van Wijnbergen hebben een punt. We moeten door defaitisme van valse profeten niet (niet bedoeld jouw inbreng Theo!)het zwarte gat opzoeken en creëren, iets dat vele factors duurder is dan de Euro/ Europa laten instorten, geholpen door à la baisse speculanten.
@Turris
Helemaal eens met jouw standpunt.
Maar degenen die heftig uithalen naar de Eurocritici (valse profeten en zo, doet dat je niet ergens aan denken?) zijn toch vaak verblind door idealen, kiezen meestal voor halfslachtige oplossingen (bv. noodfondsen), óf zonder echt verder vooruit te denken, óf met in het verschiet een strakker geleid Europa. Want al snel komen ze dan met allerlei redenen waarom het nu niet goed gaat. Als ze dan daarbij de weg terug afsnijden, moeten we wel vooruit (wat dan in hun ogen centralisatie betekent).
Ik ben bang dat we inderdaad geen keus hebben en naar meer centrale economische leiding moeten, maar dan ga ik daar alleen maar me akkoord als de EU en de ECB heel anders, i.c. economisch en zonder politiek circus gestructureerd zijn!
Juist: Euro/ Europa laten instorten, geholpen door à la baisse speculanten is geen optie.
Zowel het "eigendom" over de agenda van Europa en de toekomst voor Milieu & Klimaatbeleid zijn beide gekaapt door de internationale Groene Socialisten.
De vergelijkingen in de aanpak van critici / sceptici op het wankele Europese "experiment" door de internationale Groene Socialisten is feietlijk geheel het zelfde.
Internationale Groene Socialisten: Europa critici / sceptici zijn asocialen, rechtse fundamentalisten! "Je moet ze net zolang schoppen tot ze een geweten hebben"
@Ook boos, aangezien ik geen economische studie heb gemaakt vind ik mijn euro-uitspraken ook niet zo enorm van belang: ik nam het van mijn accountant aan omdat hij de markten als belegger goed volgt en het daarnaast logisch leek als meest dichte benadering van de oude situatie waarbij je de meeste controle hebt op monetaire stabiliteit
@allen, volgens mij ligt bij bestuurders en managers een ander gevaar op de loer waarom ze tegen alle waarschuwingen in toch doorgaan: 'de kracht van positief denken'. Als het niet goed voelt mag het niet waar zijn, een vorm van slordig denken die vooral ook bij VVD'ers erg populair is
herkenbaar aan uitspraken als 'nee, ik zie het niet zo somber' , het schijnt enorm je sociale status te verhogen in bepaalde kringen als je doet alsof je ee bord voor je hoofd hebt en daardoor 'goed gemutst'blijft
Wat dat betreft zouden ze beter Piet Hein Donner premier maken, gewoon degelijk calvinistisch realisme van 'geneigd tot alle kwaad' in plaats van die huppelethiek van filosofisch zwakzinnigen
Het spijt me vreselijk, maar ik momenteel geen tijd om de hele discussie te volgen hier. Ik lees het volgende van de hand van Turris:
“Ook ik ben voor een federaal Europa, met overzicht, samenhang, bestendig bestuur, solidariteit, duidelijke buitengrenzen, maat houdend, bestedingstucht, minimaal één taal gezamenlijk, Europees gevoel, en géén bemoeizucht op alle fiscale en sociale terreinen en ook geen onzinnige bemoeizucht omtrent Milieu & Klimaat.”
…. en heb eigenlijk geen idee wat dat betekent.
Immers in mijn ogen hadden we dat allemaal al (in meerdere of mindere mate) VER voor de Euro. Het probleem met bestuurders in het algemeen is dat men niets maar dan ook HELEMAAL niets “organisch” kan laten groeien. Daar zij nhet bestuurders voor.
Ik ben typisch zo’n luie burger die, omdat ie nou eenmaal belangrijker zaken aan z’n hoofd had, heel lang dacht dat ze in Europa gezellig zaten te kletsen over hoeveel procent vet er in de kaas moet zitten, wil je het nog volvet mogen noemen of wanneer je iets een gehaktbal mag noemen of niet. M.a.w. het heeft even geduurd voordat ik in de gaten kreeg dat het allemaal niet zo onschuldig was als het leek, dat alle Europeanen al jaren meebetalen aan een bouwwerk dat hen uiteindelijk van ALLE vrijheden berooft.
Maar laten we wel wezen ambtelijk despotisme treffen we aan in alle bestuurslagen, niet alleen op Europees, maar ook op landelijk, provinciaal en gemeentelijk niveau maar zeker ook in grote bedrijven.
Het is een typisch rechts middenstandspraatje maar mensen in zo’n positie hebben werkelijk geen idee waar het geld gemaakt wordt. Daar moet echt verandering in komen, ideeën genoeg.
Het elders geopperde alternatief van opstand behoort m.i. niet tot te mogelijkheden.
@allen
Even een misverstand rechtzetten dat m.i. in de reacties nogal eens opduikt: "Europa" is niet een project van alleen "de Internationale Groene Socialisten" (Turris).
Wie hebben in de afgelopen decaden het Europese project van harte gesteund? Christen-Democraten, Sociaal-democraten en Liberalen, kortom de hele politieke "mainstream".
Wie zijn er vooral kritisch over in de Nederlandse politiek? De PVV en de SP, dus de partijen die het verste van het centrum afstaan. En internationaal gezien is het beeld ongeveer hetzelfde.
Dit laatste brengt me tot Rypke's opmerking over "de kracht van positief denken". Ik denk dat dat een niet te onderschatten rol speelt in het, ondanks alle tekenen dat de EMU niet werkt, toch maar domweg doorgaan op dezelfde weg.
Mijn persoonlijke indruk is dat de meeste voorstanders van (meer) Europa, dus de mainstream, graag als positief, vooruitstrevend, weldenkend etc. willen overkomen.
Het is een vorm van dominant groepsdenken en politieke correctheid. In feite hetzelfde wat je ook rond het "global warming-verhaal" ziet.
Ten slotte: ik kom wellicht wat extreem over met mijn oproep om de EMU/Euro op te doeken. Maar wat is het alternatief? Ik begrijp dat Theo Wolters voorstander is van een "derde weg", dus niet de stekker er uit, en evenmin een almachtig Europa, om het maar kort door de bocht samen te vatten.
Het probleem voor mij is dat ik er gewoon niet in geloof, dat wil zeggen in het federalisme/de vorming van een "echte" Europese Unie.
Het werkt niet, het is kunstmatig en vroeger of later valt dat soort constructies uit elkaar.
Zie de Sovjet-Unie, het voormalige Joegoslavië, Tsjecho-Slowakije en België.
Het is mijn overtuiging dat de natie-staat nog altijd de best werkbare vorm voor een samenleving is.
En dat is nu juist de entiteit die de Eurocraten om zeep willen helpen. Dat zegt van Rompuy ook gewoon met zoveel woorden.
Maar de volkeren van Europa willen die Unie helemaal niet, en uiteindelijk zal die EU toch verdwijnen.
Wel leuk, om van de Euro/EMU af te willen. Iemand uit de EU nog misschien? Jammer alleen dat het niet kan, omdat de verdragen daarin niet voorzien. NL heeft al zoveel macht overgedragen aan de EU, er uit stappen zou illegaal zijn en kunnen rekenen op represailles van de EU (boetes en zo). En als we die niet betalen, zal er een internationaal conflict ontstaan.
Dus ja, alleen als alle EU-landen unaniem het willen kan de klok worden teruggedraaid via een hernieuwd Lissabon-verdrag. En dat gaat niet gebeuren, aangezien de machthebbende instituties (Europese Commissie, Europese Parlement, ECB etc.) alleen maar pleiten voor een verdere concentratie van de macht en een afname van de nationale souvereiniteit als oplossing voor de huidige crisis. Ik moet nl. de eerste machthebber nog tegenkomen die vrijwillig zijn rijk uit elkaar laat gaan(SovjetUnie/Oostblok stortte in elkaar, dat was geen keurig decentralisatieproces).
En als een paar landen er toch zonder unanieme overeenstemming de stekker uittrekken zonder dat er represailles op volgen (Duitsland en Frankrijk gooien het bijvoorbeeld op een akkoordje), zijn de rapen gaar. Want dan ligt het hele Lissabon-verdrag in duigen, en is er geen rechtsgrond meer voor de gehele EU…
Centralisatie zal alleen maar toenemen. China pleit zelfs voor een wereldmunt. Dus jongens, er is geen weg terug… Evolutie gaat ook nooit achteruit, alleen vooruit. Laten we maar het beste er van maken.
@Kees
Mijn "derde weg" houdt in dat je volkomen soevereine staten overhoudt, die uit welbegrepen (en ruim geïnterpreteerd) eigenbelang met elkaar een monetaire unie aangaan. Op strenge contractuele voorwaarden voor de deelnemers, en zonder Europese schijndemocratie.
De contracten rond die unie zijn almachtig, niet een bepaalde groep politici of ambtenaren. In die zin is er dus een grotere centrale "macht" dan nu.
Die contracten moeten een keihard mechanisme bevatten dat zorgt voor een stabiele munt en begrotingsdiscipline.
Mijn handen jeuken om zo'n mechanisme te ontwerpen (ik bent nu eenmaal ingenieur), maar daarvoor heb ik echt te weinig economische en monetaire kennis. Zijn er misschien economen in de zaal?
@ Kees Bruin
Inderdaad internationalistische, groene socialisten vinden we terug in elke partij. Nog sterker: In de VVD wemelt het ervan om van het CDA maar te zwijgen.
Nog sterker: het is vrij gemakkelijk staande te houden dat in iedere Fransman een internationalistische, groene socialist schuilt. Het lastige is dat ze er zelf geen erg in hebben.
OK ik kan het toch niet laten…
Waarschijnlijk vreselijk naïef, maar stel je het volgende mechanisme voor:
1. Alleen de ECB leent geld bij de banken.
2. Alle EU landen mogen alleen geld lenen bij de ECB.
3. Banken die toch illegaal aan landen lenen worden zwaar gestraft of opgeheven als het uit komt.
4. De rente die je betaalt bij de ECB hangt af van hoe gezond je beleid is (vastgelegde regels).
5. Alle beleidsmatige cijfers zijn direct en op elk moment toegankelijk voor de ECB.
6. Als je een te groot begrotingstekort of staatsschuld hebt (vastgelegd in regels, niet ter beoordeling van de politici op dat moment) krijg je gewoon geen geld meer.
7. Er is een procedure om uit de Eurozone te stappen/gezet te worden als je het qua concurrentiepositie gewoon niet redt.
8. Veranderingen in de regels zijn gebonden aan een 75% instemming van de EU landen.
9. De EU als economische unie kan bepaalde landen b.v. met grote infrastructurele projecten steunen. Dit kan echter ook tot instabiliteit leiden (zoals de huizenbubbel in Ierland). Daarom zijn ook dit soort transacties onderworpen aan modererende regels.
10. Er komt een onafhankelijke denktank van economen, politici en ingenieurs die de gang van zaken monitort en tijdig waarschuwt voor ongewenste mechanismen. Wie gewaarschuwd wordt, of dit openbaar gebeurt of niet, hoe bindend de adviezen zijn, wordt vastgelegd ineen reglement.
Hereneconomen, schiet deze dwaze gedachten van een buitenstaander vooral volledig lek (moet eenvoudig zijn), maar liever: kom met een véél beter plan!
@ Theo,
Bedankt voor je reactie. Het probleem blijft ook bij de door jou voorgestelde monetaire unie: wie trekt er uiteindelijk aan de touwtjes?
Je kunt dat proberen in verdragen te regelen. Maar kijk naar de EU, daar worden de regels ook met voeten getreden, Frankrijk en Duitsland bekokstoven de zaak telkens vooraf, de ECB gaat haar mandaat te buiten, de "bailouts" zijn in strijd met bestaande verdragen en ga zo maar door,.
Je blijft altijd met de pure machtskwestie zitten, hoeveel regels je ook opstelt. En dan is het al gauw "samen goed, armoed".
@ DE KOK,
Ik zag je reactie van 12.04 u. te laat, anders had ik meteen gereageerd.
Net als jij zie ik de EU vooral als een bedreiging van onze vrijheid. En net als jij ben ik dat pas gaan inzien toen ik me wat in de materie ging verdiepen.
Vóór die tijd was het voor mij, net als voor de meeste mensen, een "ver van mijn bed-show".
Maar als je doorkrijgt hoe die EU, en vooral de EMU en de Euro in elkaar geknutseld zijn, dan begin je – ik althans – behoorlijk pissig te worden.
Het democratisch gehalte van dat hele project is flinterdun.
De leden van de Europese Commissie worden benoemd in achterkamertjes, de leden van het Europese Hoog Gerechtshof idem, de lieden van de ECB idem.
En het Europese Parlement is helemaal geen parlement, want heeft geen wetgevende macht, en überhaupt weinig in de melk te brokkelen.
Dat kun je toch met de beste wil van de wereld geen democratisch gebeuren meer noemen. Dat is een oligarchie, een regentenclub en niet anders.
Daarom moet ik dan ook al jaren eigenlijk niets van "Europa" hebben. Dus nog afgezien van het feit dat de monetaire unie gewoon in praktische zin niet blijkt te werken.
Ik moet gewoon niets van die achterkamertjes-politiek van Europa hebben. En de arrogantie van de Eurocraten. Wie het niet met ze eens is, is een domme provinciaal. Als er in een referendum tegen de grondwet gestemd wordt, moeten de mensen opnieuw stemmen (Ierland), of de regering veegt gewoon zijn reet af met de uitslag van het referendum (Nederland, Frankrijk).
Foute boel dus, die Europese Unie.
@Kees
Ik deel veel van je antipathie, maar je suggereert dat je liever uit de EU en de Euro stapt, en als minilandje met de gulden gaat proberen over de hele wereld te handelen.
Dat is een fictie: net als in Oost Europa vóór de val van de SU wordt er dan op straat en bij belangrijke deals betaald in euro's of dollars, net als nu, en dan heb je op de stabiliteit daarvan helemáál geen invloed meer. De gulden wordt dan nep-geld, en iedereen gaat zich met allerlei constructies in buitenlands geld laten betalen.
Van alle landen in de wereld heeft Nederland het grootste belang bij de Euro en de Europese vrije markt.
Voor Griekenland ligt dat anders: dat moet binnen een Eurozone tegen onze efficiency en massaproductie concurreren, en ook nog een immense schuld afbetalen. Dat gaat nooit lukken. Die zijn veel beter af met een zwakke munt, enorme importtarieven, en een langzaam op gang komende locale economie. Maar dat is iets voor de echt zwakke broeders.
Wij hebben een Euro en een Europese markt keihard nodig om één van de sterkste economieën van de wereld te kunnen blijven.
Kees Bruin,ik ben het helemaal met je eens. Ben alleen bang dat als wij tweeën op tijd hadden begrepen wat er gaande was, het nog weinig had uitgemaakt.
Ik zie weinig in herstructureren. Je ziet het in grote bedrijven. Dat zijn oncontroleerbare processen waarbij iedereen denkt dat alles onder controle is. Zolang je mensen beloont voor verkeerd gedrag blijft de materie waarvan het spul gebouwd is gewoon hetzelfde. Je zou mensen moeten belonen wanneer ze er naar streven zichzelf efficiënt overbodig te maken.
Nu krijg je een lepeltje, een toelage, een gouden horloge als je lang op dezelfde stoel zit en je het aantal malloten onder je gestaag hebt laten groeien. Zo werk je mee aan de beloning van de malloot die boven je zit en bovendien over jouw beloning gaat.
Of dat voor het bedrijf, laat staan voor de klanten een goede zaak is, is helemaal niet meer van belang.
Hetzelfde geldt voor overheidsorganisaties.
Daar komt nog eens bij – ik herhaal het nog maar eens – dat in zo’n reservaat NIEMAND nog de vraag stelt waar het allemaal van betaald wordt.
Federalisme dan: alsof dat iets uitmaakt zolang de afzonderlijke delen niet meer verantwoordelijk zijn voor hun inkomsten. Hier in Duitsland hadden we vorig jaar de bizarre situatie dat de Beieren moesten lappen om in andere deelstaten de kinderopvang gratis te houden terwijl de Beieren zelf naar inkomen moesten dokken voor hun eigen kinderopvang.
Welbeschouwd is de Beier zo’n beetje de meest solidaire mensensoort op aarde, maar wel tegen wil en dank.Ik vraag me telkens weer af hoe lang je dit soort bestuur nog zonder echte herrie bij de mensen door de keel kunt prakken.
DWK (het zonnetje in huis, dat wel)
@ Theo,
Laat ik een beetje water bij de wijn doen: een unie met een aantal noordelijke landen, Duitsland, Denemarken etc. zou denk ik nog wel werkbaar zijn. Maar die zuidelijke landen, dat was van meet af aan duidelijk dat dat mis zou gaan. Veel te grote economische en culturele verschillen.
Maar je argument dat dat kleine Nederland, met zijn eigen gulden niet wereldwijd zou kunnen handelen, deel ik niet.
Kijk naar de Scandinavische landen, die ook geen Euro hebben, of Zwitserland, of GB, die zitten toch ook niet op een houtje te bijten?
En vóórdat de Euro ingevoerd werd, ging het toch ook prima met Nederland? Ik snap wel dat er ook voordelen aan de Euro zitten, maar die wegen niet op tegen de nadelen.
@DWK (niet te verwarren met DSK….),
Dat voorbeeld van Beieren illustreert dat zich ook binnen één land onverdedigbare zaken kunnen voordoen. Aan de andere kant zullen er altijd rijkere en minder rijke landsdelen. En wordt er dus met geld van A naar B geschoven. Tot op zekere hoogte is dat acceptabel.
Maar zolang het binnen één en dezelfde natiestaat gebeurt, zoals in Duitsland, of Nederland.
Maar op het moment dat het ene volk jaren achtereen geld mag ophoesten voor het andere volk, dus enkele Noord-Europese landen richting het Mediterrane gebied, dan komen de grenzen van de "solidariteit" snel in zicht. En van wat je van burgers mag vragen.
Dat is natuurlijk ook een bron van onvrede in de noordelijke landen.
Maar daarnaast is er ook onvrede onder de burgers van de zuidelijke landen, vanwege allerlei bezuinigingen en privatiseringen die ze door de strot gedrukt krijgen.
Wat zien we dus? De bevolking van zowel het noorden als het zuiden is alles behalve blij met de consequenties van het Euro-systeem.
Eén ding is zeker: "Europa" heeft nog nooit zo geleefd bij de burger als nu het geval is. Maar ik vrees dat het niet het soort belangstelling is waar de Eurofielen op hoopten……..
Toch was er een CDA-er die waarschuwde tegen Griekenland's toetreding in de EU zo'n 11 jaar geleden. (CDA-kamerlid Henk de Haan).
Natuurlijk heeft Paars, Rood, Blauw en Geel politiek mee gejubeld met de "kans" Europa, het was een prima banenmachine en bood carrière mogelijkheid voor politici op het zijspoor geraakt. (dat is gevolg van de Sinterklazen in de democratie).
Er mocht zelfs geen referendum in NL voor "Lissabon" van kabinet Balkenende. (dat is gevolg van de Sinterklazen in de democratie)
Toch zijn er grote economische voordelen aan een stabiel Europa, ware het niet, dat we terugkijkend via de Groen & Linkse politiek de sluizen hebben opgezet voor kansarme immigranten met zero procent bijdrage aan de economie. En het gaat nog steeds door! (dat is gevolg van de Sinterklazen in de democratie)
Dan de banken: de politiek die graag Sinterklaas speelt ten behoeve van haar kiezers (dat is democratie immers) en zo de staatsruif laat leeg vreten en de staatsschuld laat oplopen, heeft geen grip op de banken. (dat is gevolg van de Sinterklazen in de democratie)
Banken volgen de wet en de politiek, maar vinden ook de mazen, soms een boete oplopend. Basel II bleek onvoldoende rem, Basel III nog niet geïmplementeerd. (dat is gevolg van de Sinterklazen in de democratie)
In de USA werd de creditcrises primair niet-veroorzaakt door de banken maar door sterke staatsbemoeienis met hypotheken aan credit-onwaardigen door achtereenvolgende Rep. & Dem. regeringen (dat is gevolg van de Sinterklazen in de democratie).
De politiek in USA en de Fed. stond toe deze junkhypotheken door grootbanken om te laten verpakken tot "golden bonds" (terwijl feitelijk gebakken lucht). In Europa wisten de politiek en banken en Centrale banken dit allemaal, ook in NL. Het liep fout en speculanten werden tegemoet gekomen door de overheid in hun verlies (dat is gevolg van de Sinterklazen in de democratie).
De huidige knoflooklanden crises is een naschokt van de luchtbel die plofte met de credietcrises. Deze landen hadden al een staatsschuld groter dan de EU-wetgeving en logen er ook op los en beloofden de keizers met hun 50ste een pensioen (dat is gevolg van de Sinterklazen in de democratie).
Mijn vraag is altijd wie kan je verantwoordelijk stellen?
De Sinterklazen van de democratie!
Formeel is het juist om de schuld bij politici neer te leggen.
Wel komen dan de adviseurs onterecht in de luwte te staan.
Er moet een eind komen aan de persoonlijke vrijblijvendheid waarmee adviesraden en dergelijke regering en parlement van advies dienen.
Nu rollen "deskundigen" over elkaar heen met "goede adviezen" om de eerder aanbevolen puinhoop te ruimen.
homo's
Uitstekend artikel!
Zie tevens:
http://ejbron.wordpress.com/2012/06/10/europa%C2%…