Presentatie Theo Wolters, 12/12 Nieuwspoort

Inleiding

Hartelijk welkom, hooggeachte leden van de jury!

Fijn dat u in zo grote getale hebt gereageerd op de oproep om plaats te nemen in de jurybanken!

We behandelen vandaag de zaak tussen twee partijen.

De eisende partij bestaat uit de 23 ondertekenaars van een brief aan de KNAW, nl. wetenschappers en anderen die intensief bij de klimaatdiscussie betrokken zijn, hier verder te noemen: “De Wetenschappers.”

Ik vertegenwoordig vandaag deze groep.

De gedaagde partij is de KNAW, die drie maanden geleden een Klimaatbrochure heeft uitgebracht.

De zaak
De zaak betreft de eis van De Wetenschappers aan de KNAW om over te gaan tot terugtrekking van de KNAW klimaatbrochure.

De eis tot intrekking wordt niet gebaseerd op het feit dat in de brochure een eenzijdig beeld van de stand van de klimaatwetenschap geschetst wordt: de KNAW heeft reeds jaren een pro-IPCC standpunt, maar hoezeer dat ons ook tegen de borst stuit, is dat niet de grond waarop terugtrekking gevraagd wordt.

Onze bezwaren zijn gebaseerd op het feit dat de brochure in het klimaatdebat aantoonbaar de zijde van het IPCC kiest,  terwijl de president van de KNAW in het voorwoord nadrukkelijk stelt dat de brochure “de harde feiten geeft over de klimaatwetenschap”, “de zaken waar de wetenschap het over eens is”.

Dat is misleidend, en dat is de reden die wij aanvoeren voor terugtrekking.                                          

Ik zal dus in mijn pleidooi niet proberen aan te tonen dat de in de brochure gegeven IPCC visie onjuist is, maar slechts dat hierover geen wetenschappelijke overeenstemming bestaat.

Ik heb in het  blog dat ik schreef bij het uitkomen van de brochure 20 punten aangegeven waarop de brochure als onwetenschappelijk, partijdig of ronduit onjuist beschouwd moet worden, onafhankelijk van de mate waarin deze punten ook voor de klimaatdiscussie van belang waren.

Vandaag zal ik alleen punten behandelen die cruciaal zijn in het klimaatdebat, 3 uit de brochure en 3 uit de samenvattende statements.

(NB. Tekst in blauw is citaat uit de brochure)

De Brochure

In het voorwoord stelt president Dijkgraaf van de KNAW:
“Deze brochure zet de natuurwetenschappelijke, ‘harde’ feiten over ons klimaat op een rijtje”

1. Urban heat effect

Citaat:
“Ondertussen zijn niet alle bezwaren die door critici worden geuit nog even actueel – voor het ‘urban heat effect’ wordt allang gecorrigeerd.”

Dit is onjuist: Jones (IPCC) stelt zelfs dat correctie onnodig is. Hij was leading author van de werkgroep over dit onderwerp in het laatste IPCC rapport en beriep zich op zijn eigen studies uit 1990 waaruit zou blijken dat correctie overbodig is. Er is niets gecorrigeerd, behalve dat de onnauwkeurigheidsmarge iets is verruimd.

Over het Urban Heat Island effect woedt inmiddels een jarenlange felle discussie tussen sceptische wetenschappers en de IPCC groep, die een hoofdrol had in de climategate emails. De kritische rapporten van Michaels & McKitrick en De Laat & Maurellis waren zelfs aanleiding voor één van de bekendste uitspraken van climategate:
“Kevin [Trenberth] and I will keep them out somehow  – even if we have to redefine what the peer–review literature is!”

De sceptische wetenschappers zijn ervan overtuigd dat dit effect niet correct en volstrekt onvoldoende in de meetreeksen is gecorrigeerd.

De claim in de brochure dat voor het UHIE voldoende is gecorrigeerd, is dus beslist geen onbetwist, hard, natuurwetenschappelijk feit.

2. De invloed van de Zon op het klimaat

Citaat:
“Zo ook is de rol van de zon weliswaar onzeker maar voor de nu vastgestelde globale veranderingen in ieder geval tot op heden ingeschat als klein.

Tot er misschien nieuwe inzichten komen, is er geen reden de betrouwbaarheid van alle projecties voor de nabije toekomst in twijfel te trekken op grond van onbegrepen variaties in zonnestraling.”

Dit is een vreemde en onwetenschappelijke redenering: je geeft aan een verschijnsel (de vaak optredende correlatie tussen zonneactiviteit en klimaatverandering) niet goed te kunnen verklaren, geeft vervolgens aan dat die invloed klein moet worden verondersteld (op grond waarvan?) en dat er dus geen reden is om aan te nemen dat ze onvoldoende in de modellen zitten (het tegendeel is logischerwijs het geval).

Prof. Bas van Geel (uit de naar de KNAW opgestuurde synopsis voor de wetenschapsdag):

“Gedetailleerd biogeologisch en fysisch onderzoek van Holocene klimaatveranderingen wijst onmiskenbaar op een sterk sturende werking door veranderingen in de activiteit van de zon. De geconstateerde samenhang is alleen mogelijk als er versterkingsmechanismen werkzaam zijn waardoor de (relatief kleine) veranderingen in zonneactiviteit kunnen doorwerken op het klimaat.”

Er zijn vele periodes in het verleden waarbij er een opvallende correlatie was tussen kosmische straling, zonneactiviteit en klimaat. Geen enkele scepticus denkt dat de invloed van de zonneactiviteit op het klimaat bestaat uit méér instraling van zonnewarmte, maar voortkomt uit een tot nu toe onbekend versterkingsmechanisme, waarschijnlijk gebaseerd op fluctuaties in de UV straling (Joanna Haigh) of zonnewind, zonmagnetisch veld  en kosmische straling (Svensmark).

De claim in de brochure dat er geen reden is om aan te nemen dat de zonneactiviteit  onvoldoende in de modellen is verwerkt, is dus beslist geen onbetwist, hard, natuurwetenschappelijk feit.

3. De haalbaarheid van wereldwijde CO2 reductie

Citaat:
“Er staan, nu nog, voldoende betrekkelijk eenvoudige beleidsopties open om de eventuele opwarming te vertragen en de effecten ervan te verkleinen.”

Wie mijn blog gelezen heeft over de Wereld Energievoorziening in 2050 begrijpt hoe verbijsterd ik was bij het lezen van deze stelling. Er bestaat namelijk geen enkel realistisch scenario waarbij in 2100 de wereldenergievoorziening voor minder dan 50% uit fossiele brandstoffen bestaat. De CO2 uitstoot zal nog decennia blijven stijgen. Een zeer snelle reductie met 80% wereldwijd, die het IPCC noodzakelijk acht om een klimaatramp te voorkomen,  is een dwaze illusie en op geen enkele manier denkbaar.

Zelfs alarmisten van CPB, UvT, ISS, VU, PBL (3x), waaronder brochure-auteur Opschoor stelden het afgelopen half jaar in rapporten en presentaties : “Decarbonisering van de energievoorziening is een illusie zonder technologische doorbraak.”

 

Zelfs Marc Jaccard, IPCC auteur en al vele jaren energie-adviseur van de Chinese regering stelt:
“Despite all I will talk about tonight regarding carbon capture and renewable energy, I am expecting a continued failure to achieve a global CO2 reduction”

Een wereldwijde CO2 reductie is volgens hem überhaupt niet mogelijk, laat staan een 80% reductie.

Er is geen enkele wetenschappelijke onderbouwing van deze onzinnige claim dat er betrekkelijk eenvoudige beleidsopties zijn om wereldwijd CO2 te reduceren.

 

Samenvattende statements

In het voorwoord stelt president Dijkgraaf van de KNAW:
“In het laatste hoofdstuk vindt u zeven samenhangende stellingen over klimaatverandering – zaken waar de wetenschap het over eens is.”

4. De invloed van CO2 op het klimaat

Citaat:
“De mensheid verandert de samenstelling van de dampkring snel en ingrijpend.
De toegenomen concentratie kooldioxide en andere broeikasgassen kan niet gebagatelliseerd worden.”

Deze weinig exacte claim kan alleen naar concrete begrippen vertaald worden als: “de CO2 invloed op het klimaat is significant”. Immers, als die niet significant is kan hij rustig gebagatelliseerd worden.

Die significante invloed wordt juist zeer sterk betwist door de sceptische wetenschappers (zie de bijdrage van Thoenes en  Van Geel aan de KNAW discussie in 2010).

De sceptici vinden de aarde een waterplaneet, geen stralingsplaneet. De invloed van CO2 is volgens hen marginaal en kan dus wél gebagatelliseerd worden.

De claim in de brochure dat de toegenomen CO2 concentratie niet gebagatelliseerd kan worden is dus geen zaak waarover de wetenschap het eens is.

5. De klimaatmodellen

Citaat:
“De huidige klimaatmodellen verklaren klimaat-veranderingen in de 20e eeuw in hoge mate. Volgens deze modellen is de waargenomen stijging van de gemiddelde temperatuur op aarde niet goed te verklaren zonder het effect van de door de mens extra geproduceerde broeikasgassen in de berekeningen te betrekken.”

Hierop is Marcel Crok in zijn presentatie zeer uitgebreid ingegaan (zijn presentatie volgt nog).

Om de temperatuurontwikkeling kloppend te krijgen met de klimaatmodellen moet een grote verkoelende invloed van aerosolen gebruikt worden als sluitpost. Dat is af te leiden uit het feit dat elk model een andere gevoeligheid voor aerosolen moet gebruiken om kloppend te worden met de temperatuurmetingen.

De claim in de brochure dat het effect van de toegenomen CO2 concentratie noodzakelijk is voor het verklaren van de temperatuurontwikkeling door is dus geen zaak waarover de wetenschap het eens is.

6. De klimaatgevoeligheid voor CO2 verdubbeling

Citaat:
“Als we het scenario volgen van het gebruik van steeds meer fossiele brand- stoffen geven de modelprojecties aan dat de gemiddelde temperatuur op aarde in het jaar 2100 tussen de 1,1 en 6,4 graden hoger zou kunnen zijn dan in 1990.”

Deze verklaring heeft dezelfde structuur als de volgende:
“Als je sommigen gelooft die de Maya kalender op een bepaalde wijze uitleggen, zou de wereld in 2012 kunnen vergaan” en heeft wat ons betreft ook hetzelfde waarheidsgehalte.

De consensus die hier gesuggereerd wordt is juist de kern van het hele klimaatdebat. Hierover zei Kroonenberg in 2010 op de KNAW wetenschapsdag:
“Het lukt het IPCC niet om tot de gepostuleerde 3°C te komen zonder daarbij een positieve feedback van waterdamp te veronderstellen. Die positieve feedback is omstreden.”

De sceptici gaan op grond van tegenkoppelingsverschijnselen in de watercyclus uit van een all-in opwarming van tussen de 0 en 1,5 graden als gevolg van CO2 verdubbeling.

Als er ergens wetenschappelijke onenigheid over is, dan is het wel over deze temperatuur-inschatting!

Honest broker

In het voorwoord van de brochure wordt gesteld dat de KNAW zich opstelt als Honest Broker:

“Met deze brochure wil de KNAW als een honest broker in kennis, u een zo betrouwbaar mogelijk beeld geven van de stand van zaken over klimaatverandering.”

Dit begrip is geïntroduceerd door Roger Pielke jr. Hij stelt:

“In my book, The Honest Broker, I argue that where knowledge is uncertain (or contested) and values are in conflict, experts face a choice between open advocacy and honest brokering….“

In een moeilijk debat kun je je als wetenschapper dus op twee manieren opstellen: volkomen open en objectief, of als openlijk voorstander en bepleiter van een bepaalde zaak.

Maar:
“Often, experts serve as “stealth advocates” where they claim to be focused only on science, but are really pushing for a particular course of action. I have argued that such stealth advocacy can lead to a pathological politicization of science.”

In de praktijk kiezen wetenschappers er dus vaak voor om te suggereren dat ze geheel objectief zijn, terwijl ze in feite een zaak behartigen. Dit leidt tot een ziekelijke politisering van de wetenschap.

En:
“However, when stealth issue advocacy takes place, it threatens the legitimacy of scientific advice, as people will see it simply as politics, and lose sight of the value that science does offer policy making”

Daarmee gooit men dus ook nog eens de eigen ruiten in: de beleidsmakers en de bevolking verliezen hun vertrouwen in de wetenschap.

Dit is exact wat we moeten constateren bij het lezen van de KNAW klimaatbrochure. Het is fnuikend voor de KNAW dat het zich het zo beladen begrip honest broker toeeigent terwijl hier zo overduidelijk sprake is van “stealth issue advocacy”.
.

De KNAW

Mijn sterke nadruk op de “stealth issue advocacy” in de brochure komt voort uit de aard van de KNAW.
Dit is namelijk een volstrekt onafhankelijke organisatie die 150 miljoen per jaar ontvangt voor het beheren van 15 eveneens volledig onafhankelijke wetenschappelijk instituten zoals het Rathenau Instituut. De leden van de KNAW kiezen zelf hun nieuwe leden en besturen, en die besturen stellen de directeuren aan van de onderliggende instituten. Zonder aan iemand verantwoording af te hoeven leggen!

Dat is een zeer bijzondere situatie, die noodzakelijk is om politieke beïnvloeding van de wetenschap te voorkomen. Die wetenschap kan daardoor zuiver blijven. Maar, dit heeft wel het gevaar dat áls de KNAW ontspoort, het bijzonder moeilijk is om deze bij te sturen. Dat is dus het grote belang van deze bijeenkomst!

Wij zijn ervan overtuigd dat de KNAW haar benodigde wetenschappelijke objectiviteit heeft laten varen en zich te zeer gelieerd heeft aan de alarmistische boodschap, en vinden het nodig om dit aan de kaak te stellen.

Slotwoord
Ik heb aangetoond dat de brochure op minstens 6 hoofdpunten uit de klimaatdiscussie een eenzijdig standpunt in neemt, terwijl de KNAW wist of diende te weten dat dit hierover grote wetenschappelijke onenigheid bestaat.

De brochure stelt echter, met het volle gezag van de KNAW erachter, dat dit “de harde natuurwetenschappelijke feiten zijn”, “zaken waar de wetenschap het over eens is”.

Dit is enerzijds een schoffering van de sceptische wetenschappers die op de wetenschapsdag op 28 april 2010 waar de brochure deels op gebaseerd is, gesproken hebben, anderzijds is het een onjuiste voorlichting van de pers en het parlement.

Ook al is de brochure met de allerbeste bedoelingen gemaakt: vanwege de aantoonbaar onjuiste claim dat hij de harde feiten bevat waar de wetenschap het over eens is, heeft de KNAW geen andere keuze dan hem terug te trekken.
.

Conclusies

De KNAW Klimaatbrochure:

• is misleidend
• tast het onafhankelijke wetenschappelijke gezag aan van de KNAW
• kan niet dienen als basis voor:
  – het beleid van de Nederlandse politici
  – de voorlichting door de pers

De KNAW Klimaatbrochure dient dus teruggetrokken te worden!

I rest my case.