Enige dagen geleden rapporteerde ik over de totale black-out in de deelstaat Zuid-Australië. Tegenstanders van windenergie wezen met de beschuldigende vinger naar de overmatige afhankelijkheid van windenergie, hetgeen tot instabiliteit en grotere kwetsbaarheid van de stroomvoorziening heeft geleid. Voorstanders van windenergie wezen er op dat de storm en omgewaaide elektriciteitsmasten er de oorzaak van waren.
Een onlangs verschenen (voorlopig) rapport van de ‘Australian Energy Market Operator’ bevestigt de eerste lezing.
Onder de titel, ‘Green Disaster: South Australian Blackout Due To Loss Of Wind Power’, schreef Graham Lloyd voor ‘The Australian’.
A dramatic, sudden loss of wind power generation was the root cause of South Australia’s state wide blackout last week.
And the bulk of damage to high voltage transmission lines that was caused by high winds and paraded as evidence to defend renewables most likely took place after the power had been lost.
These are the major facts contained in the Australian Energy Market Operator’s (AEMO) preliminary report.
More work is needed to flesh out the forensic, time sequenced analysis that has already been conducted.
But there is enough in the interim report to make the rush to defence of renewables mounted by special interest groups and conflicted state governments since the lights went look foolish. …
Certainly, the power would not have been lost were it not for the big storm.
And seven big towers were damaged in the lead up to the blackout.
But AEMO said data currently available indicates that the damage to the Davenport to Brinkworth 275 kV line on which 14 towers were damaged “occurred following the SA Black System”.
The big event was a 123 MW reduction in output from North Brown Hill Wind Farm, Bluff Wind Farm, Hallett Wind Farm and Hallett Hill Wind Farm at 16.18.09.
Seconds later there was an 86 MW reduction in output from Hornsdale wind farm and a 106 MW reduction in output from Snowtown Two wind farm.
No explanation was given for the reduction in wind farm output.
But the loss of wind farm production put too much pressure on the electricity interconnector with Victoria which cut off supply. ….
Lees verder hier.
Het betrokken rapport is hier te vinden.
Aangenomen mag worden dat deze totale black-out tot een felle discussie en herbezinning zal leiden van de wenselijkheid van de uitbreiding van windenergie, zowel in Australë als in vele andere landen.
Voor mijn eerdere bijdragen over klimaat en aanverwante zaken zie hier, hier, hier, hier en hier.
De oorzaak van de blackout was de uitzonderlijk zware storm die in korte tijd een aantal ‘Multiple faults’ veroorzaakte. Windmolens waren daar zeker bij betrokken. Het is al eerder geopperd in de afgelopen dagen: Meer baseload in de regio had de blackout waarschijnlijk kunnen voorkomen. Op zich is dit een mooi evaluatie moment. Hoever wil je gaan in het rekening houden met uitzonderlijke omstandigheden? Moet je volledig ‘proof’ zijn tegen blackouts die zeg maar eens per 10 jaar regionaal voorkomen en een paar uur duren? Dat is de vraag die de samenleving moet beantwoorden. Sommige mensen slapen beter als het licht uit gaat, voor anderen is het idee alleen al een nachtmerrie.
@Herman: Grappig dat het voorzorgprincipe als het je uitkomt niet toepasbaar is.
De heisa van “hernieuwbaar” is op basis van een voorzorgprincipe in het leven geroepen.
Hopen op backup buiten de regio is zelfbedrog; eigen behoefte eerst is het motto, ook in Australië.
Maar we kunnen ook elke verbruiker verplichten om een eigen diesel-aggregaat met loodaccu’s aan te schaffen.
“Hernieuwbaar” is gewoon vernielend qua kosten en servicezekerheid.
Soooo Boels,
hartelijk dank hiervoor. Of misschien moeten Herman zelf bedanken dat hij even aangeeft in wat voor eeuwige kletskoek-loop hij verkeert.
“De oorzaak van de blackout was de uitzonderlijk zware storm” …
hmm .. het rapport spreekt van “sustained winds 50 – 70 km/u” … dat is “harde tot stormachtige wind” … geen storm … natuurlijk zijn er dan nog de windstoten … maar ik denk niet dat die snelheden als “uitzonderlijk zwaar” kunnen bestempeld worden, behalve misschien door heel fanatieke landrotten …
bovendien was alles voorspeld … de windboeren weten wanneer hun molens eruit vliegen met te hoge wind … (vroeger werd dat in brochures gezet, maar ik kan het vandaag minder en minder vinden )… een tijdje geleden, bij VESTAS 3Mw molens, was dat als volgt cut in 4m/s, volvermogen op 14m/s, en cutoff op 25m/s … 25m/s is zware storm, windkracht 10 … daar zijn we lang niet aangekomen …
en dat rijmt ook met het feit dat de windboeren niet zijn gestopt, maar eerder hadden gehoopt van na de storm te kunnen zeggen dat zij op hun eentje de hele staat SA van elektriciteit hebben voorzien … enige hubris was hier waarschijnlijk wel in het spel …
@ ducdorleans, Wellicht moet je de nieuws en weerberichten nog maar eens doorlezen van vlak voor, tijdens, en na het ‘wind event’ Er wordt gesproken van strongest winds ever seen in South Australia, een uitzonderlijk diep Low, thunderstorms en tornado’s. Hoe dan ook, denk je dat deze elektriciteitsmasten om zijn gegaan door stormachtige wind? zie http://www.abc.net.au/news/image/7888392-3×2-700×467.jpg
Herman,
ik kan alles nog 100 keer doorlezen, maar na dat zal 50 km/u nog altijd 50 km/u zijn en 70 km nog altijd 70 km … dat is, en blijft na herlezen, “harde tot stormachtige wind” … geen “storm”, geen “windkracht 10” …
of dat nu in South Australia is, of hier in Vlissingen maakt niet uit …
trouwens 50 km/u in South Australia anders interpreteren dan 50 km/u hier zou “cherry picking” zijn, en dat mag niet meer sinds Bart tegen was dat een jaarmeting begon in juli, en eindigde in juni … een jaar moest beginnen in januari, en eindigen in december …
Herman, nogmaals, de windboeren daar wisten wat er ging komen … en dat was 100% binnen hun normen … zij zijn blijven draaien … dat is verkeerd gelopen, tough luck …
maar ergens, somewhere, moeten we een zekere waarde geven aan bepaalde cijfers … als we die cijfers ( “50km/u, of 70km/u is anders in South Australia dan in Vlissingen” … want die 70km/u was nog NOOIT voorgekomen in SA) anders blijven interpreteren, komen we er nooit uit …
Ik ben met je eens dat 50 – 70 km/u zeker niet overeenkomt met ‘uitzonderlijk zware storm’ waar de Australische media van berichte. Maar als er in totaal 22 hoogspanningsmasten omgaan denk ik dat dit niet van stormachtige wind komt. Wat dan nog over blijft zijn de tornado’s en windstoten tot 120 km/uur waar het rapport over spreekt.
Meer baseloads had het niet gered, baseload is in mijn ogen centrales die constant vol vermogen draaien. Dus metafvallen windenergie heb je geen opregelvermogen meer. Die is dan juist zo gewenst.
Natuurlijk is het goed om te kijken hoe windenergie in andere delen van de wereld functioneert, of juist niet functioneert. Wat was er aan de hand in South Australia?
“A dramatic, sudden loss of wind power generation was the root cause of South Australia’s state wide blackout last week.”
Was de wind plotseling stilgevallen? Nee, er kwam een storm opzetten die overigens ook voorspeld was. Binnen een paar seconden werden een aantal grote windparken afgesloten van het net. Niet duidelijk is of dat automatisch of handmatig gebeurde.
Vervolgens waren er problemen met de hoogspanningsleidingen (mogelijk ook door de wind), met de centrale die het op had moeten vangen en met de capaciteit van de hoogspanningsleiding met de buurstaat. Een uitgebreid commentaar op het rapport vind je hier:
http://www.abc.net.au/news/2016-10-06/uhlmann-on-power-blackout-in-south-australia/7906844
Het lijken mij allemaal problemen waarop je kunt anticiperen. Als er een storm op komt kun je een windpark ook gefaseerd afkoppelen, een kwestie van software.
South Australia gebruikt 40% windenergie. Een mooi percentage. Nu een goed moment om het te evalueren en wellicht beter in te richten.
Nee, afbreken en een energiesysteem ontwikkelen wat weersonafhankelijk betrouwbaar werkt.
Los van de schuldvraag, bewijst de black-out in Zuid-Australie maar weer eens, dat er een enorme kennislacune bestaat over de interface tussen stroomgeneratie en stroomtransmissie van decentrale, wisselvallige bronnen. Gaat eigenlijk over Jupiter en Mars. Dat gebrek aan kennis is op dit forum al uitputtend aan de orde geweest.
Andrew Dodson preludeerde daar in 2014 al op.
https://www.youtube.com/watch?v=gJtv7gkuh1s
“Nee, afbreken en een energiesysteem ontwikkelen wat weersonafhankelijk betrouwbaar werkt.”
Ze zouden wel gek zijn, daar in South Australia. Een leeg gebied met veel zon en veel wind. De enigen die daar beter worden van fossiele energie zijn de kolenboeren. Die zullen wel een stevige lobby hebben, want Australië is een kolenproducerend land.
Toegegeven: zo’n hoog percentage aan windenergie is daar eerder haalbaar dan hier. Een kleinere bevolking (1,7 miljoen inwoners) dus veel minder verbruik, en veel open ruimte. Nu alleen nog op een stabiele manier inrichten en betere procedures.
Dat het in South Australia al problemen oplevert terwijl het er de ‘ideale’ plaats voor is zou ons duidelijk moeten maken dat we er mee moeten stoppen.
Gisteren bij 1 vandaag (geloof ik) twee boeren in Drenthe die wat zonnepanelen hebben staan. Zij worden van het net losgekoppeld omdat het net het aanbod niet aankan. De opbrengst van een paar honderd euro elektriciteit vergt een investering van 2 ton om het net stabiel te houden. Goed bezig zou ik zo zeggen.
Bart
1,7 miljoen mensen in een veel groter gebied als Nederland ze zouden hun zaakjes fluitend moeten kunnen regelen en toch stort de hele stroomvoorziening in korte tijd compleet in elkaar.
Zijn die aussies zo dom of ben jij zo slim?
Wat zou de schade zijn denk je?
Als we nu eens naar Nederland kijken.
Een zeer dicht bevolkt gebied 17 miljoen met transport fabrieken, vliegvelden landbouw, chemie, hoogovens etc.
We vangen momenteel de Duitse pieken op Polen en Tsjechië hebben hun grenzen daarvoor gesloten dat betekent dat Duitsland nu regelmatig meer weerafhankelijke stroom op het net gooit als er gebruikt wordt. Wij vangen dat nu op vaak zelfs tegen een negatieve prijs omdat wij veel inspanning moeten verrichten om die pieken op te vangen dat gaat ten koste van het rendement van de fossiele kant.
En er is sprake van een enorme prijsdumping met zwaar gesubsidieerde Duitse rommelstroom.
Centrales moeten terugregelen en dat is maar beperkt mogelijk basislast wordt uit het net gegooid.
Centrales werken niet meer rendabel en er worden er steeds meer afgeschakeld. Kolen is tijdelijk de redding dat houd het systeem aan de gang. Nu dat kan niet lang goed gaan. Weg met onze centrales is nu zo langzamerhand het credo we kunnen straks op wind en zon verder dat we daarnaast dan ongeveer 4 x Nederland nodig hebben voor brandhout wordt even vergeten. Hersenspoeling heet dat.
Windmolens leveren 25% van het opgestelde vermogen en de helft van de tijd minder dan 20% Je kunt niet zonder centrales maar daar komen ze nog wel achter.
Zonnepanelen geweldige ontwikkeling alle stroom die die dingen leveren is net 10% van het opgestelde piekvermogen. En dat komt met grote pieken tussen 10.00 uur en 16.00 uur op het net en dat voornamelijk in de zomer. Het net wordt ook hier weer zwaar misbruikt als buffer. De kosten zijn voor de gemeenschap inclusief netverzwaring.
Beste Bart zonder goed werkende balancering loopt de zaak nu al haast vast.
Maar dan komt er nog een vuiltje aan het energieakkoord.
We zetten Nederland vol met 6000 MW weerafhankelijke windstroom die straks gelijktijdig pieken met de molens in Duitsland. en de opvang mogelijkheden voor Duitse pieken zijn aan deze kant van de grens opgebruikt. Nu hebben we ongeveer 0,5% van onze stroom uit zon dat moet 5% worden. Hoeveel zwaarder moet het netwerk worden denk je om dat op te vangen?
Laatst las ik een artikel over het aantal malen dat het fout zou kunnen gaan je schrikt je rot. Wie kan daar nog wat meer simpele voor een leek begrijpbare info over vinden?
En er is een bekend principe als iets fout kan gaan dan gaat dat een keer fout.
Als noord Duitsland en Nederland na plaatsing van alle geplande molens er een keer uit liggen omdat wind molens in Noord Duitsland, Denemarken en Nederland een periode gelijk piekt op een zonnige dag en de noord zuid transport leiding in Duitsland die nu meer dan 10 jaar in de Duitse inspraak is blijven hangen nog steeds niet klaar is dan ben je na die black out echt niet binnen een dag op de rails ook niet met de extra opstartmogelijkheden die nu gecontracteerd zijn.
Ook binnen een week heb je dit nog niet echt op gang je zult alle wind en zon moeten afkoppelen en een grid opbouwen maar dat gaat niet zonder voldoende centrale capaciteit. Toch hebben ze het nu gevonden in Duitsland smart grids op grote schaal energie-intensieve bedrijven en grotere steden in een keer afschakelen dan hou je tenminste nog een deel van je net aan de gang. Ook nood dieselgeneratoren kunnen straks over een groot gebied gekoppeld worden en met een druk op de knop opgestart. Lapmiddelen die weerafhankelijke stroom op een vraaggestuurd netwerk tegen zeer hoge kosten op de markt houden.
Niet voor niets behoren de stroomprijzen in Duitsland en Denemarken nu bij de hoogste van Europa.
De fossiele branche gaat bijna failliet omdat simpel het belang daarvan niet onderkend wordt pieken zeer dure zwaar gesubsidieerde windstroom uit Duitsland komen regelmatig voor niets of tegen een negatieve prijs over de grens en dat kost niet alleen rendement maar ook inkomen. Centrales worden ontmanteld en het percentage rommelstroom die je niet kunt regelen op het net neemt toe.
We vallen terug in de middeleeuwen als het een paar keer fout gaat.
Maar we hebben een “energieakkoord” geweldig dat versneld de catastrofe de wal zal het schip keren en Shell wordt grote gasleverancier als er dan nog centrales genoeg in de mottenballen staan.
Wiens belang is hier mee gediend?
Beste Henk, ik ben natuurlijk ook geen expert en ik heb me alleen uitgesproken over het voorval in Zuid Australië. Inmiddels is er iets meer over duidelijk. Er was vooral heel veel blikseminslag, waardoor leidingen en een centrale het begaven.
https://www.theguardian.com/sustainable-business/2016/oct/07/lets-leave-it-to-the-experts-to-work-out-what-caused-south-australias-blackout
Dat doet vermoeden dat er ook zonder windenergie (grote) problemen waren ontstaan. maar ik geloof ook wel dat de energievoorziening er kwetsbaarder door was. Dus nog steeds reden om goed te evalueren.
Wat betreft Nederland denk ik dat windenergie een mogelijkheid biedt om een deel van de energie duurzaam op te wekken. De ontwikkeling moet wel goed doordacht plaatsvinden. Los daarvan ben ik het er mee eens dat windturbines niet mooi zijn.
Sorry, Henk moet natuurlijk zijn: Hugo
Meneer Vruggink,
Nog in het achterhoofd het accident met de helikopter die een elekriciteitsmast raakte ?
Heel Nl stond op z’n kop : de vrieskist ontdooit ! En wie gaat dat betalen !?
Het NL se netwerk moet 100 % leverancie- zekerheid ( staat in de wet ) geven anders zijn de poppen aan het dansen .
En best ook wel terecht, want als de stroom uitvalt heb je een groot probleem in NL. ( afgezien van alle computers die uitvallen en niet hebben gebackupt ” ) Ik ging op de dag dat een paar jaar geleden de stroom uitviel in Noord Holland op bezoek naar mijn ouders vanuit Utrecht naar Hilversum. In Hilversum kon ik niet uitloggen omdat de stroom was uitgevallen . ( huh ? wat is hier aan de hand ? was onze reactie ) Met de bus ging ik naar Kortenhoef waar mijn ouders wonen die erg oud zijn. Gelukkig zijn zij erg nuchter uitgevallen. Toen ik daar aankwam was de stroom uit dus geen koffie vandaag. ala . Maar het duurde maar en wij begonnen ons steeds meer af te vragen wat er nu aan de hand was. Ff de radio aanzetten . Oh dat ging niet . Kijken op de phone . Oh , dat ging ook niet . Euhh ff de gemeente bellen . Kon niet. Al snel sloeg de stemming behoorlijk om in bezorgdheid . Er was geen communicatie met wie dan ook nog mogelijk . Gelukkig ging de stroom na een uurtje weer aan en toen waren we het al heel gauw weer vergeten.
Laat het maar een keer een hele dag duren en graag zo snel mogelijk. Zijn al deze discussies ineens overbodig en kan Kamp (ook ) opstappen en het energie akkoord eindelijk de prullenbak in . Kwestie van rustig afwachten als een visser aan de waterkant. Zonder gestudeerd te hebben weten we zeker dat het gaat gebeuren als zonne en windenergie ongecontroleerd op het net zullen blijven worden ingevoerd. Mijn oude vader en moeder gaan dit ook nog wel overleven , maar het wordt een geweldig feest. Ik kijk ernaar uit .
alle lof aan de netwerkbeheerders ( Elia hier in België, en TenneT (?) ) dat “het” nog niet is gebeurd !
Helaas achter betaalmuur:
$41bn blow from green power push
Households are exposed to a $41bn cost for state government promises to embrace renewable energy, an analysis says.
http://www.theaustralian.com.au/
Als je kijkt naar het voor de uitval draaiende systeem dan kwam een klein deel van een centrale bijna de helft van wind en de rest kwam binnen via een transportleiding.
Kijken we naar wat hummels aangeeft op grond van zijn modelberekeningen dan zie je dat het samenspel van wind en transport zijn ideaal is.
zie zijn tekst:
Energie-Opslag Niet Nodig
Mijn onderzoek wijst verder uit dat er geen voorzieningen voor energieopslag hoeven te komen. Voor het technisch functioneren van de elektriciteitssysteem is zo’n extra buffer niet nodig, en met de enorme investeringskosten is het ook niet rendabel. De resultaten geven aan dat internationale elektriciteitshandel een veelbelovende en goedkopere oplossing is voor de inpassing van windenergie. Netbeheerder TenneT is inmiddels met de proeven gestart met een flexibelere internationale markt met Duitsland. Ook het flexibeler maken van bestaande elektriciteitscentrales is een betere oplossing.
https://www.olino.org/articles/2009/04/02/windenergie-the-sky-is-the-limit/
Er staat ons nog wat te wachten gezien het feit dat de plannen van de regering gebaseerd zijn op dit soort modelberekeningen.
@Hugo Matthijssen:
Hij hanteert de variaties van gemiddelde windsnelheden in plaats van de variaties van de windsnelheden. Dat maakt de variaties in opbrengst kleiner.
Foutje, bedankt.
Hugo,
bedankt voor die link … mogelijk een interessante phd studie … ze dateert blijkbaar al van 2009 … en 1 van de promotoren blijkt mijn (momenteel meest geliefde) “slimme” energie professor Rudi Belmans, van mijn eigen Alma Mater, de KUL …
vooral interessant (na het lezen van enkel de inleiding) vind ik Mr. Ummels standpunt dat het integreren van steeds meer windmolens in het net eigenlijk geen opslag vraagt … er moeten gewoon wat meer interconnectoren komen, en ook de bestaande (traditionele) centrales moeten een bitsie meer soepeler reageren op windfluctuaties dan nu/toen het geval …
ook leuk is natuurlijk zijn vaststelling dat meer wind meer besparing zou opbrengen … tot 1.5E9 € / jaar … in België heb ik van die besparing nog niet veel gemerkt … Turteltaksen e.d. maken ze alleen maar duurder … (maar misschien kwam dat door zonnepanelen, en niet door windmolens … :-) …)
bon, het kan natuurlijk zonder opslag, maar dan is er, imho, gewoon dubbele productiecapaciteit nodig … voor elke windmolen heb je dan een traditionele backup centrale nodig … die natuurlijk niet happy gaat zijn met alleen maar in te springen wanneer de windmolen niet kan, en daar dan subsidies zal voor vragen … en dan vraag ik me af wat een windmolen dan als toegevoegde waarde heeft …
@ducdorleans:
Smartgrid en “internet of everything” zijn de nieuwe mantra’s.
Iedereen zou inmiddels moeten weten dat de beveiliging op z’n zachtst gezegd matig is.
De problemen bij de ommekeer van vraaggericht naar aanbodgericht consumeren van elektriciteit wordt zwaar onderschat.
ducdorleans
En dan de reactie van onze minister.
En mijn klacht daarover
Kijk eens naar het volledige verslag.
https://www.nationaleombudsman.nl/rapporten/2011/221
Boels
Bedankt
Wat een knullige vergissing.
Hij had dus geen zicht op de effecten van de windsnelheid op de levering van windmolens.
Duidelijk is daarmee dat hij niet in beeld had waar hij mee bezig was.
@Hugo Matthijssen:
Ondoordacht middelen is een geaccepteerde gewoonte geworden (denk aan het gedrocht van de gemiddelde globale temperatuur).
Mooi of lelijk is zeer subjectief.
Als hobby piloot vind ik andere vliegtuigen mooi als de meeste andere mensen.
Terug naar het onderwerp.
Het ene uiterste:
Zet bij iedere grotere stad en of energie intensief bedrijf een “centrale” en je kunt je hoogspanningsleidingen ontmantelen. En je hebt nooit een black out op grote schaal.
Dat is het ideaal beeld bij doorontwikkeling van de gesmolten zout thorium reactor.
Het andere uiterste
Als we nu naar Australië kijken dan zien we daar dat bijna de helft van de vraag werd opgewekt met windmolens de rest komt gedeeltelijk uit centrales aangevuld met stroom via transport uit andere gebieden..
Valt deze transportleiding deels uit dan is het gat te groot om snel op te vangen.
Valt de windstroom plotseling weg omdat er te veel wind is of door andere storingen bij slecht weer dan valt ook het net uit.
Je hebt dan ook maar weinig nodig om het fout te laten gaan.
Ummels gaat op basis van zijn berekeningen in zijn proefschrift uit van een netwerk met een groot percentage wind en geeft aan dat dat vrij makkelijk te balanceren is via de stroommarkt.
Dan moet ieder land en de omgeving wel beschikken over een binnenlands transport systeem met grote capaciteit en er dient ook voldoende capaciteit beschikbaar te zijn voor transport tussen landen onderling voor heen en weer transport van piekstromen.
zie de link naar het beeld van Ummels die ik eerder heb aangegeven.
Dat het zo niet werk en je te kwetsbaar wordt is uit de blak out in australië nu wel gebleken.
De maximale mogelijke inpassing van windstroom was ook de discussie die ik met de minister voerde via de nationale ombudsman. De minister ging eigenlijk alleen uit van het proefschrift van Ummels .Als je het volledige rapport leest en de daarin aangedragen informatie ook doorneemt dan zul je zien dat dat een erg discutabel uitgangspunt is.
https://www.nationaleombudsman.nl/rapporten/2011/221
En wat the Gardian betreft die is erg selectief het ligt aan de uitgevallen transportleidingen.
Bets Bart als zo’n groot gebied in een keer plat gaat dan is er iets fundamenteel fout en kreten slaken en napraten kan iedere journalist
Mr. Hans Labohm.
Mij lijkt dat het beheer van de elektriciteit voorziening
in South Australia niet deugde voor de black out.
Bij een verbruik van 1900 Megawatt produceerden,
De wind molens 950 Megawatt.
De gas centrales 450 Megawatt.
Voeding vanuit Victoria 500 Megawatt.
Als er geen storing was geweest in de transmissie
van de wind energie , maar de voeding vanuit Victoria
was uitgevallen door wat voor oorzaak dan ook
dan was er ook een totale black out geweest.
De 450 Megawatt aan werkende gas centrales
kunnen die500 megawatt aan vermogens verlies on mogelijk
plotseling aan vullen.
En die windmolens kunnen helemaal niet regelen.
Toen ik nog in een centrale werkte was de regel
dat er zoveel draaiende capaciteit op het net stond
dat een uitval van de grootste eenheid op gevangen
kon worden.
Die regel werd S.A. niet aangehouden.
Reden, de gascentrales zijn daar te duur in gebruik,
kolenstroom uit Victoria is goed koper.
Engie in Nederland gaat de helft van haar gas centrales
sluiten. Kolenstroom uit Polen dan maar?
Update.
De Australische Prime Minister geeft toch echt de zwarte piet aan de windfarms.
“Wind turbines are wrecking Australia’s power grid and undermining its energy security, the country’s prime minister told state energy officials Friday.
Prime Minister Malcolm Turnbull blamed South Australia’s state government for putting too much emphasis on generating electricity from wind farms, placing the country’s power grid and energy security at risk by “distorting the national energy market.”…” Zie verder:
http://dailycaller.com/2016/10/07/wind-farms-destroyed-our-energy-security-says-australian-prime-minister/