Hiatus of geen hiatus: dat is de vraag

De opwarmings’pauze’ of hiatus blijft onderwerp van wetenschappelijke controverse.

Onder de titel, ‘The Temperature Hiatus … Back Again’, schreef David Whitehouse:

If there is one topic that illustrates the state of climate science it is that of the so-called “pause” or hiatus – the observational fact that global surface annual average temperatures, as well as satellite data on the lower troposphere, hasn’t changed for a decade or more. Many scientists have explanations for it, and there is the problem, too many explanations. There are over 30 suggestions at a conservative estimate ranging from the “it doesn’t exist,” to the oceans, volcanoes, stratosphere and almost everything in-between. Some scientists see the “pause” as a fascinating event that sheds light on the interplay between natural climatic variations and forced climatic changes, others strongly, sometimes too strongly, insist it doesn’t exist at all.

In the battle for catch phrases that will stick it’s been called a “faux pause” as if so many other scientists were stupid and misguided to have ever entertained the idea in the first place. Last month a paper in Science by Karl et al 2015 received a lot of publicity because, despite having the word “possible” in its title, many journalists and commentators, as well as some scientists who consider themselves to be a little of both, suggested that a revision in ocean temperature measurements removed the “pause” altogether.

The paper was heralded as definitive, the last word, the “pause” was an artefact, busted. Wise heads took a broader view saying that it was not the last word on the subject. The latest paper on the “pause” might say one thing but the history of the subject, indeed of science itself, is that the latest paper is rarely definitive. Nonetheless unwise heads took it as the last word. One “journalist” tweeted that it was “amazing to witness the PR efforts going on at the mo by climate sceptic lobby groups … to dismiss the new Karl et al paper,” another tweeted, “you didn’t miss anything, the global warming “pause” never happened. It never went away.

Het artikel van Karl et al is hier te vinden.

Als fanatiek apostel van het broeikasevangelie gaf de Britse ‘Guardian’ weer prominent aandacht aan het artikel van Karl et al door een instemmend commentaar te plaatsen van John Abraham. Karl et al zijn echter stevig bekritiseerd door Judith Curry, Patrick J. Michaels, Richard S. Lindzen en Paul C. Knappenberger. Zie hier. Maar hieraan werd geen aandacht geschonken in het ‘Guardian’-artikel.

En bij ons zat de NRC op dezelfde golflengte als ‘The Guardian’ en meldde: ‘Opwarming van de aarde zet toch door.’

Naar aanleiding hiervan klom Marcel Crok in de pen om aan te tonen dat deze stelling niet juist was. Zijn ingezonden bijdrage werd, na een aanvankelijke positieve reactie, uiteindelijk toch niet door NRC geplaatst – wellicht op grond van de overweging dat men het slijpen van de geest nu ook weer niet moet overdrijven. Maar de blogosfeer brengt in dit soort gevallen uitkomst. Ik pik een paar passages uit Marcel’s analyse.

Wetenschapsnieuws haalt niet vaak de voorpagina. Als het al gebeurt, moet het wel groot nieuws zijn, van het kaliber ‘buitenaards leven’ of ‘therapie tegen kanker’ ontdekt. Op vrijdag 5 juni was het echter zo ver. ‘Opwarming van de aarde zet toch door’, kopte NRC op toevalligerwijs de eerste tropische dag van het jaar.

Reden voor het bericht was een studie in Science waaruit zou blijken dat van de zogenaamde ‘warming hiatus’ in de afgelopen vijftien jaar toch geen sprake is geweest. Dat lijkt op het eerste gezicht inderdaad groot nieuws. De laatste jaren is er immers druk gespeculeerd door klimaatwetenschappers waarom de aarde sinds de eeuwwisseling niet of nauwelijks meer opwarmde terwijl de uitstoot van CO2 juist snel toenam.

Tientallen verschillende hypotheses zijn er geopperd in de vakliteratuur om deze stagnatie in de opwarming te verklaren. Het nieuwe artikel suggereert echter dat die zoektocht naar oorzaken overbodig was. Want de haperende opwarming was een illusie, stellen de onderzoekers nu. Het was een artefact van de data. Zij brachten nieuwe correcties aan in met name de zeewatertemperaturen, met als gevolg dat de wereldwijde opwarming sinds 2000 bijna verdubbelde van 0,09 tot 0,16 graden.

Hoe baanbrekend is dit nieuws? Laten we eens kijken naar de grafiek die de onderzoekers zelf publiceerden en die hierboven is afgebeeld. In rood zien we de ‘oude’ temperatuurreeks, in zwart de ‘nieuwe’. Zoek de verschillen. Inderdaad, die zijn er nagenoeg niet. Als je heel goed kijkt zie je dat de laatste paar jaar de zwarte lijn wat boven de rode lijn ligt. Dus sinds 2000 laat de nieuwe reeks inderdaad wat meer opwarming zien. Maar de opwarming over de hele periode sinds 1880 is vrijwel identiek.

Lees verder hier.

Maar dat neemt niet weg dat op zijn minst twee invloedrijke kranten in het artikel van Karl et al aanleiding zagen om de klimaathype weer eens lekker op te rakelen. Echter, een maand na het artikel van Karl et al komt hetzelfde blad, ‘Science’, met een bijdrage van Nieves et al die een geheel ander licht op de zaak werpt.

Ik citeer opnieuw David Whitehouse:

Now from the same journal comes another paper Nieves et al, accepted for publication a month after Karl et al, that describes the “pause” and seeks an explanation for it in the way heat moves through the layers of the ocean. They maintain that there has been cooling in the top 100 m of the Pacific, which has been compensated by warming in the 100 – 300 m layer of the Indian and west Pacific oceans.

It is interesting to compare the trends in this recent paper and in Karl et al. Karl found 0.09°C for 2000-2014 whereas the new paper obtains 0.001°C for 2003 – 2012 so they are very different. Nieves et al found 0.008°C per year for 1993 – 2002. Indeed, they find substantially less warming in the top 100 m of the oceans in the current decade than in the previous one. There is also no evidence for the much-raised suggestion by Kevin Trenberth that the ocean’s “missing heat” lies beneath 700 m. In fact, according to this paper, nothing much at all is happening below 700 m.

As far as the ocean surface temperature and the upper ocean heat content are concerned the “pause” or hiatus is definitely present. …

Overall Nieves et al opt for an explanation for the “pause” or hiatus being a result of the redistribution of heat within the ocean, rather than a change in the net warming rate. However, given the uncertainties I don’t think that this paper lives up to its self-proclaimed “most definitive explanation of how the heat was redistributed” during the hiatus.

It will be very interesting to see how the media react to this paper given that so many proclaimed Karl et al as the “answer” to the pause in the sense that it did not exist. Given that this paper is in the same journal with the weekly tip-sheet from Science having been in journalists inbox for four days before publication there is no excuse for not being aware of it. But as for writing it up and contradicting the certainty expressed after the Karl et al paper, we will have to see.

Aldus David Whitehouse.

Lees verder hier.

Voor zover mij bekend hebben de media tot dusver geen aandacht geschonken aan de studie van Nieves et al. Dat bevestigt de indruk dat zij nog steeds een van de drijvende krachten achter het aanwakkeren van de klimaathysterie zijn, die de westerse samenlevingen zo’n miljard per dag kost en waar geen enkel maatschappelijk voordeel tegenover staat.

Voor mijn eerdere bijdragen over klimaat en aanverwante zaken zie hier, hier, hier, hier en hier.